ΝΣΚ 207/2000
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 207/2000 (15-03-2000)
Αριθμός ερωτήματος: 19759/6263/1999 Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων - Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας - Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού - Τμήμα Παραδοσιακών Οικισμών - Γραφείο Ιστορικού Κέντρου Αθήνας.
Περίληψη ερωτήματος: Αν οι περιορισμοί στις χρήσεις και λειτουργίες που θέτει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων σε ακίνητα προστατευομένων οικισμών του ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, δεσμεύουν ή όχι τις συναρμόδιες υπηρεσίες άλλων φορέων, ως προς το εύρος των χρήσεων και λειτουργιών.
Επί του παραπάνω ερωτήματος το Τμήμα, αφού άκουσε τον Εισηγητή και μετά διαλογική συζήτηση, γνωμοδοτεί ως ακολούθως:
Κρίσιμες διατάξεις
Στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του νόμου 1577/1985 (Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός (ΦΕΚ 210/Α/1985)), προβλέπεται:
{Με προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ύστερα από αιτιολογημένη έκθεση της κατά περίπτωση αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου, γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος i και γνώμη του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, μπορεί να χαρακτηρίζονται οικισμοί ή τμήματα τους ως παραδοσιακοί, με σκοπό την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη διατήρηση και ανάδειξη του ιδιαίτερου πολεοδομικού, αισθητικού, ιστορικού, λαογραφικού και αρχιτεκτονικού χαρακτήρα τους και να θεσπίζονται περιορισμοί δόμησης και χρήσεις κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του νόμου αυτού και από κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη, επιφυλασσομένων των διατάξεων του άρθρου 9 του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 437/1985 καθορισμός και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των υπουργείων.
Αν η γνώμη του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου δεν περιέλθει στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων σε διάστημα δύο μηνών από τη λήψη του σχετικού εγγράφου, το διάταγμα εκδίδεται και χωρίς τη γνωμοδότηση αυτή ...}
Με έρεισμα την προηγούμενη εξουσιοδοτική διάταξη του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού, εκδόθηκαν τα από 14-12-1988 (ΦΕΚ 60/Δ/1989), 16-08-1993 (ΦΕΚ 1075/Δ/1993), 25-08-1993 (ΦΕΚ 1150/Δ/1993), 05-10-1993 (ΦΕΚ 1329/Δ/1993), 02-07-1994 (ΦΕΚ 704/Δ/1994), 18-03-1998 (ΦΕΚ 233/Δ/1998), 23-07-1998 (ΦΕΚ 616/Δ/1998) προεδρικά διατάγματα, τα οποία προσδιόρισαν τις χρήσεις σε οικισμούς του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας που κρίθηκε ότι χρήζουν προστασίας (Θησείο, Εξάρχεια, Μουσείο, Λόφο Στρέφη, ΜΕΤΣ, Πλάκα, Εμπορικό Τρίγωνο, Ψυρρή, Μεταξουργείο). Οι χρήσεις αυτές και οι εν γένει περιορισμοί, διαφέρουν από οικισμό σε οικισμό, ενώ σε όλα τα προεδρικά διατάγματα αναφέρεται ότι για κάθε χρήση έχουν εφαρμογή εκτός από τις διατάξεις του προεδρικού διατάγματος οι ειδικές γι' αυτές διατάξεις.
Περαιτέρω, στα προεδρικά διατάγματα που αφορούν στις περιοχές Ψυρρή, Εμπορικού Τριγώνου Αθηνών και Μεταξουργείου, αναφέρεται πανομοιότυπα (άρθρο 3 παράγραφος 6 αυτών), ότι:
{Η εγκατάσταση νέας χρήσης (λειτουργίας), πλην κατοικίας, γίνεται μετά από έγκριση της αρμόδιας για τον έλεγχο της περιοχής υπηρεσίας. Οι εγκρίσεις για τις ειδικές χρήσεις δίδονται μόνον για χώρους που χαρακτηρίζονται σαν χώροι κύριας χρήσης, σύμφωνα με το νόμο 1577/1985 Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός.}
Τέλος, στο προεδρικό διάταγμα που αναφέρεται στην περιοχή Πλάκας μνημονεύεται:
{Για την εγκατάσταση νέας λειτουργίας ή συνέχιση της υπάρχουσας με νέο ιδιοκτήτη και εφ' όσον δεν απαγορεύεται από τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος, εκτός της κατοικίας, απαιτείται προέγκριση από το Γραφείο περιοχής Πλάκας, είτε απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας και άδειας λειτουργίας για την εγκατάσταση αυτή είτε όχι ...}
Από το συνδυασμό των παραπάνω, προκύπτουν τα εξής:
Ο καθορισμός ειδικών χρήσεων σε κάθε προστατευόμενο οικισμό, νομίμως προβλέπεται από τα προεδρικά διατάγματα. Μέσα στα πλαίσια προσδιορισμού των ειδικών αυτών χρήσεων νομίμως εξουσιοδοτήθηκαν οι αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων να επιτρέψουν νέες χρήσεις ή λειτουργίες, συμβατές με τις αρχικά προβλεπόμενες. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις επιτρεπομένων χρήσεων, αρχικών ή μεταγενεστέρων, εφαρμόζονται και οι διατάξεις που διέπουν τις ειδικές αυτές χρήσεις, που αναφέρονται στην προστασία των πολιτών και καταναλωτών και αφορούν άλλες υπηρεσίες εκτός Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων οι οποίες χορηγούν τις αντίστοιχες άδειες λειτουργίας. Όμως η βασική άδεια για κάθε χρήση ή λειτουργία είναι αυτή που χορηγείται από τις αρμόδιες (κατά τον οργανισμό του) υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, το οποίο έχει την καθοριστική αρμοδιότητα και ευθύνη ελέγχου της συμβατότητας των χρήσεων αυτών με την κατοικία και το περιβάλλον των προστατευομένων οικισμών. Υπό την έννοια αυτή δεν είναι επιτρεπτό να αλλοιώνεται το περιεχόμενο της χρήσης που προβλέπεται, με τη χορήγηση αδειών από άλλες υπηρεσίες, με διευρυμένο περιεχόμενο, αφού έτσι καταστρατηγείται ο καθιερούμενος περιορισμός χρήσεων σε κάθε οικισμό, και αναιρείται η σκοπούμενη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, η διατήρηση και ανάδειξη του ιδιαίτερου πολεοδομικού, αισθητικού, λαογραφικού και αρχιτεκτονικού χαρακτήρα και ο χωροταξικός και πολεοδομικός έλεγχος της περιοχής, που έχουν ανατεθεί αποκλειστικά στο Υπουργείο αυτό.
Κατόπιν των ανωτέρω, το Τμήμα ομόφωνα γνωμοδοτεί ότι οι άδειες που χορηγούν συναρμόδιες υπηρεσίες άλλων φορέων, για χρήσεις ή λειτουργίες σε ακίνητα των προστατευομένων ως άνω οικισμών απαγορεύεται να έχουν περιεχόμενο διάφορο εκείνου που προσδιορίζεται από τις προεκδιδόμενες άδειες των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, οι οποίες αποτελούν αυστηρά το πλαίσιο των επιτρεπομένων δραστηριοτήτων και χρήσεων και δεσμεύουν τους συναρμόδιους φορείς.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 12-04-2000
Ο Εισηγητής