ΝΣΚ 530/1985

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 530/1985 (25-06-1985)

Αριθμός ερωτήματος: ΒΙΒ/Ι066/Φ.28/07-05-1985

Σε απάντηση τον, με το υπ' αριθμόν ΒΙΒ/Ι066/Φ.28/07-05-1985 έγγραφο σας, τιθεμένου ερωτήματος, για το αν αυτός που επιδίδει την προσφορά των κοινοπρακτούντων κοινός εκπρόσωπος αυτών, πρέπει να είναι ένας από αυτούς ή και οποιοσδήποτε τρίτος, σας γνωρίζω τα εξής.

Η σχετική, με τον τρόπο διεξαγωγής του διαγωνισμού και τις υποχρεώσεις των συμμετεχόντων, διάταξη του άρθρου 6 παράγραφοι 2 και 3 του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 475/1976, θεσπισθείσα με εξουσιοδότηση του άρθρου 3 παράγραφος 1 εδάφιο τελευταίο του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 1266/1972 ορίζει ότι:

{Εις πάσας τις δημοπρασίες οι συναγωνιζόμενοι εμφανίζονται μόνον αυτοπροσώπως. Οι ανώνυμες εταιρείες εκπροσωπούνται υπό μέλους του Διοικητικού αυτών Συμβουλίου, προσερχόμενου αυτοπροσώπως. Ούτος καταθέτει, κατά την δημοπρασία, πρακτικόν του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας εγκρίνοντος την συμμετοχή ταύτης εις τον συναγωνισμό προς ανάληψη των δημοπρατούμενων έργων και ορίζοντος τον εκπροσωπούντα ταύτη. Κοινοπραξίες εργοληπτών δημοσίων έργων ή τεχνικών εταιρειών κατόχων πτυχίου εργολήπτη εταιρείας, γίνονται δεκτές μόνον εφόσον τούτο δεν αποκλείεται ρητώς από της διακηρύξεως και υπό τον όρον ότι έκαστος των συμμετεχόντων εις την κοινοπραξία κέκτηται τα υπό της διακηρύξεως οριζόμενα προσόντα. Οι κοινοπρακτούντες ευθύνονται εκ της συμμετοχής εις την δημοπρασία αλληλέγγυα και εις ολόκληρον. Οι υποβαλλόμενες προσφορές δέον να είναι υπογεγραμμένες υπό πάντων των κοινοπρακτούντων και εν περιπτώσει εταιρειών υπό των νομίμων αυτών εκπροσώπων κατά την προηγουμένη παράγραφο. Οι προσφορές επιδίδονται παρά πάντων τούτων αυτοπροσώπως παρισταμένων ή υπό κοινού εκπροσώπου οριζομένου δια συμβολαιογραφικού πληρεξούσιου...}

Από τη διάταξη αυτή προκύπτει, ότι επί διαγωνιζομένων φυσικών προσώπων (ατομικώς), επιβάλλεται, με τρόπο απόλυτο, η αυτοπρόσωπη παράσταση αυτών, κατά τη διεξαγωγή της δημοπρασίας, αποκλεισμένης της για οποιοδήποτε λόγο παραστάσεως αυτών δια τρίτου προσώπου. Επίσης η παράσταση της ανώνυμης εταιρείας γίνεται μόνον με μέλος του διοικητικού συμβουλίου, που ορίζεται με απόφαση του να εκπροσωπήσει αυτοπροσώπως την ανώνυμη εταιρεία. Το ανεπίτρεπτο παρεκκλίσεως από της επιταγής αυτής καταφαίνεται από το ότι η διάταξη δεν αρκέστηκε στο αυτοπροσώπως, αλλά προς άρση κάθε αμφιβολίας πρόταξε και το μόνον αυτοπροσώπως. Η αξίωση αυτή του νομοθέτη για αυτοπρόσωπη παράσταση των διαγωνιζομένων δεν είναι τυχαία, αλλά δικαιολογείται από τη διαδικασία διεξαγωγής του διαγωνισμού (άρθρο 7 του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 475/1976), όπου είναι φυσικό και επόμενο να ζητούνται υπό της Επιτροπής Διαγωνισμού από τους διαγωνιζομένους πληροφορίες και εξηγήσεις αναφορικά με την πληρότητα των προϋποθέσεων και των δικαιολογητικών της προσφοράς, την πρόθεση τους για υποβολή ενστάσεως επί αποκλεισμού των, την αντίθεσή τους για τη συμμετοχή τινός των διαγωνιζομένων κ.λ.π., ήτοι για πράγματα που μόνον οι ίδιοι οι διαγωνιζόμενοι, ως εκ της αμέσου αντιλήψεως περί αυτών είναι σε θέση να γνωρίζουν. Η αρχή αυτή της μόνον αυτοπρόσωπης παράστασης των διαγωνιζομένων στη δημοπρασία από κανένα λόγο δεν μπορεί να καμφθεί σε περίπτωση συμμετοχής στο διαγωνισμό κοινοπραξίας εργοληπτών. Και στην περίπτωση αυτή η διάταξη (παράγραφος 3) αξιώνει την αυτοπρόσωπη εμφάνιση όλων των κοινοπρακτούντων για την επίδοσή της κοινής προσφοράς του, επιτρέπει όμως και την επίδοσή της από κοινό εκπρόσωπο αυτών οριζόμενο με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο. Η τελευταία περίοδος της διατάξεως αυτής δημιουργεί πρόβλημα για την αληθή έννοια της. Αν αποβλέπαμε μόνο στη γραμματική διατύπωση της διατάξεως αυτής (παράγραφος 3) χωρίς το συνδυασμό της προς τη διάταξη της παραγράφου 2, θα μπορούσε να υποτεθεί, ότι ο νομοθέτης ανέχεται και την υπό τρίτου προσώπου μη μετέχοντος στην Κοινοπραξία, επίδοση της προσφοράς των κοινοπρακτούντων, αφού δεν αποκλείεται τούτο ρητώς από τη διάταξη που σε αντίθετη περίπτωση θα όριζε ότι:

{... οι προσφορές επιδίδονται παρά πάντων τούτων αυτοπροσώπως παρισταμένων ή υπό τίνος τούτων ως εκπροσώπου και των λοιπών, διοριζομένου δια συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου.}

Εν τούτοις όμως η αληθής έννοια της παραγράφου 2 θα πρέπει να αναζητηθεί σε συνδυασμό με την προηγούμενη παράγραφο 2 από τον οποίο συνάγεται, ότι η πρόθεση του νομοθέτου είναι να επιτρέψει την εκπροσώπηση των κοινοπρακτούντων υπό ενός τούτων, όχι όμως και υπό τρίτου μη όντος και μέλους της Κοινοπραξίας. Πως είναι δυνατόν ο νομοθέτης, από μεν το φυσικό πρόσωπο που πλειοδοτεί ατομικά να απαιτεί μόνο αυτοπρόσωπη εμφάνιση, με συνέπεια να μη δύναται να μετάσχει στο διαγωνισμό όταν για λόγους ασθενείας, απουσίας κ.λ.π. είναι ανέφικτη η αυτοπρόσωπη εμφάνιση του, ενώ όταν πλειοδοτούν σε κοινοπραξία περισσότερα φυσικά πρόσωπα, να δύνανται αυτά να παρασταθούν όχι μόνον με ένα από αυτούς πληρεξούσιο και των λοιπών, αλλά και από τρίτο πρόσωπο που δεν είναι μέλος της Κοινοπραξίας. Αν γίνει αυτό δεκτά, όχι μόνου θα είναι χωρίς λόγο άνιση η μεταξύ του φυσικού προσώπου και των κοινοπρακτούντων μεταχείριση και διάκριση, αλλά και ο σκοπός που επέβαλε την αυτοπρόσωπη παράσταση θα ματαιωνόταν.

Η σχετική για το θέμα αυτό υπ' αριθμόν 1442/1985 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που δέχεται, ότι οι κοινοπρακτούντες δύνανται να εκπροσωπηθούν είτε υπό τίνος τούτων είτε υπό τρίτου προσώπου, δεν μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις πιο πάνω σκέψεις, διότι με άλλο θέμα ασχολήθηκε και διηγηματικά αναφέρθηκε στο ερειστό σημείο της πιο πάνω διατάξεως (παράγραφος 3) χωρίς να την συνδυάσει με την παράγραφο 2.

Έπειτα από αυτά η απάντηση στο ερώτημα είναι, ότι οι κοινοπρακτούντες μόνον υπό τίνος εξ αυτών δύνανται από κοινού να εκπροσωπηθούν για την επίδοση της κοινής προσφοράς των, όχι όμως και υπό τρίτου μη μετέχοντος στην κοινοπραξία.

Ο Νομικός Σύμβουλος