Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 702/1996 (04-12-1996)

 

Αριθμός ερωτήματος: Υπ' αριθμόν 20770/1996 έγγραφο της Διεύθυνσης Οικοδομικών και Κτιριοδομικών Κανονισμών / τμήμα β' του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.

 

Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται: Εάν η αναφερόμενη υπ' αριθμόν 1417/1995 οικοδομική άδεια της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, μπορεί να ανακληθεί, επειδή κατά την έκδοσή της δεν είχε προσκομισθεί η απαιτούμενη απόφαση της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων και στη συνέχεια να εκδοθεί νέα οικοδομική άδεια με τα στοιχεία και δικαιολογητικά που είχαν υποβληθεί αρχικά δεδομένου ότι στο μεταξύ είχε εκδοθεί η προαναφερομένη απόφαση.

 

Επί του ανωτέρω ερωτήματος, το Γ' τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομόφωνα ως ακολούθως:

 

1. Από το έγγραφο του ερωτήματος και τα στοιχεία, που το συνοδεύουν προκύπτουν τα εξής:

 

α) Ο Νικόλαος Κανελλάκης υπέβαλε, με την υπ' αριθμόν 11963/1995 αίτηση του, φάκελλο μελέτης για την έκδοση οικοδομικής αδείας επί του οικοπέδου που καταλαμβάνει την 143 Οικονομική Μονάδα στην οδό Θεμιστοκλή Σοφούλη, στη Θεσσαλονίκη. Μεταξύ των στοιχείων του φακέλλου περιλαμβάνεται και η με αριθμό 2874/1995 άδεια εκσκαφής και ανέγερσης οικοδομής της ΙΣΤ' Εφορίας Προκλασικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, που εκδόθηκε με σύμφωνη γνώμη της 9ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Η Υπηρεσία θεωρώντας πλήρη το φάκελλο της μελέτης, προέβη στην έκδοση της 1417/1995 οικοδομικής αδείας.

 

β) Όπως προέκυψε εκ των υστέρων η παραπάνω 2874/1995 άδεια εκσκαφής της ΙΣΤ' Εφορίας Κλασσικών Αρχαιοτήτων είχε δοθεί χωρίς την προβλεπόμενη από το νόμο προηγούμενη γνωμοδότηση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Για το λόγο αυτό ασκήθηκε από ενδιαφερομένους περίοικους η με αριθμό 9181/1995 αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της 1417/1995 οικοδομικής αδείας για παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας. Η αίτηση αυτή εκδικάζεται την 08-01-1997.

 

γ) Μετά τα παραπάνω επελήφθη του θέματος το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας και με την 232/1996 πράξη του γνωμοδότησε θετικά υπέρ της ανέγερσης της οικοδομής. Ακολούθως και βάσει της παραπάνω γνωμοδότησης εκδόθηκε με αριθμό ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ16/60618/3555/ΠΕ/1996 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Επιστημών, δυνάμει της οποίας θεωρήθηκαν τα σχέδια της παραπάνω οικοδομικής αδείας από την ΙΣΤ' Εφορία και την 9η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

 

δ) Ήδη ο δικαιούχος της 1417/1995 αδείας υπέβαλε την από 30-09-1996 αίτηση και επισυνάπτοντας την προαναφερθείσα απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και τα θεωρημένα από τις αρμόδιες Εφορίες σχέδια του φακέλλου της παραπάνω αδείας ζητεί να ενημερωθεί ο φάκελλος της οικοδομικής άδειας και να του γνωστοποιηθεί εγγράφως ότι δεν υφίσταται κανένα κώλυμα για την έναρξη των οικοδομικών εργασιών.

 

ε) Με τα παραπάνω δεδομένα τίθεται κατ' αρχήν το ερώτημα της ισχύος της 1417/1995 οικοδομικής αδείας ενόψει της πλημμέλειας που υπήρχε στην άδεια εκσκαφής της ΙΣΤ' Εφορίας. Σχετικά πρέπει να παρατηρηθεί ότι η προηγουμένη γνωμοδότηση του αρμόδιου Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων είναι ουσιώδης τύπος της διαδικασίας χορήγησης της αδείας εκσκαφής, η έλλειψη του οποίου δεν μπορεί να θεραπευθεί με την εκ των υστέρων έκδοση της. Επομένως η άδεια εκσκαφής της ΙΣΤ' Εφορίας ήταν άκυρη, λόγω παράβασης ουσιώδους τύπου κατά την έκδοση της.

 

στ) Η ύπαρξη έγκυρης άδειας της αρμόδιας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι εξάλλου ουσιώδες προαπαιτούμενο για την έκδοση οικοδομικής αδείας, η έλλειψη της οποίας καθιστά επίσης πλημμελή την οικοδομική άδεια.

 

2. α. Την έλλειψη γενικού περιεχομένου διατάξεων περί ανακλήσεως των διοικητικών πράξεων καλύπτουν οι γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, οι οποίες διαμορφώνονται με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και εφαρμόζονται, εάν δεν υφίσταται νομοθετική διάταξη ρητώς προβλέπουσα και ρυθμίζουσα το θέμα της ανακλήσεως σε κάθε ειδική περίπτωση (Ε. Σπηλιωτόπουλος Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου 1986 παράγραφος 174 σελίδα 172)

 

Η ανάκληση των παράνομων διοικητικών πράξεων είναι γενικώς επιτρεπτή (ΣτΕ 4090/1987, 5352/1987, 3174/1986), εκτός των περιπτώσεων ειδικής ρυθμίσεως υπό του νόμου (ΣτΕ 3602/1981, 864/1981). Η ανάκληση αυτή πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός ευλόγου χρόνου από της εκδόσεως των (ΣτΕ 1586/1982, 1587/1982, 1068/1981) Ο εύλογος χρόνος κρίνεται εκ των περιστάσεων (ΣτΕ 832/1983). Σύμφωνα δε με τον αναγκαστικό νόμο 261/1968, χρόνος λιγότερος της πενταετίας από της εκδόσεως της πράξεως είναι πάντοτε εύλογος, πλην αντιθέτου ειδικής ρυθμίσεως (ΣτΕ 3511/1983, 1606/1983, 312/1983, 2226/1982, 209/1981). Συνεπεία της ανακλήσεως των μη νομίμων διοικητικών πράξεων, ισούμενης προς ακύρωση της πράξεως δια της δικαστικής οδού (Μ. Στασινόπουλος, Δίκαιον Διοικητικών Πράξεων, 1951 σελίδα 371 και επόμενες) είναι η κατά κανόνα αναδρομική εξαφάνιση τους, από της εκδόσεως των και η αποκατάσταση της προ της εκδόσεως των ανακαλούμενων πράξεων νομικής καταστάσεως (ΣτΕ 15/1978, Γνωμοδότηση ΝΣΚ 236/1992).

 

Η μετά την ανάκληση αυτή εκδιδόμενη από τη Διοίκηση νέα πράξη, προς αποκατάσταση των πραγμάτων στη θέση που θα βρίσκονταν, αν δεν είχε μεσολαβήσει η παρανομία, ανατρέχει αναγκαίως στο χρόνο εκείνο (της αρχικής πράξεως), διεπόμενη από το τότε ισχύον νομικό και πραγματικό καθεστώς. Ειδικότερα, αν ανακληθεί ορισμένη διοικητική πράξη δέσμιας αρμοδιότητα, ως η χορήγηση οικοδομικής αδείας (ΣτΕ 4903/1988, 1927/1986, 2453/1980, 1676/1980, 3434/1979) η Διοίκηση υποχρεούται ως και εις την περίπτωση της δικαστικής ακυρώσεως της πράξεως αυτής, να προβεί στην έκδοση νέας πράξεως και μάλιστα αναδρομικά με βάση, το καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο εκδόσεως της αρχικής πράξεως.

 

β. Στην προκειμένη περίπτωση, η αναφερόμενη οικοδομική άδεια είναι μη νόμιμη, ως δίδεται και στο έγγραφο του ερωτήματος διότι εξεδόθη χωρίς να προσκομισθεί έγκυρη και ισχυρά η απαιτούμενη απόφαση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Μετά την ανάκληση της οικοδομικής αδείας αυτής ως μη νομίμου, δια τυπικό λόγο, δύναται, κατά τα προεκτεθέντα, να εκδοθεί νέα ομοίου περιεχομένου με βάση το ισχύον κατά την έκδοση της πρώτης αδείας ισχύον νομικό και πραγματικό καθεστώς.

 

3. Με βάση τα προεκτεθέντα το Τμήμα έχει την γνώμη, ότι η Υπηρεσία μπορεί να ανακαλέσει την αναφερόμενη οικοδομική άδεια ως μη νόμιμη, δια τον προαναφερθέντα τυπικό λόγο, και στη συνέχεια οφείλει να εκδώσει νέα τοιαύτη με βάση τη νομική και πραγματική κατάσταση που ίσχυε κατά την έκδοση της πρώτης άδειας.

 

Θεωρήθηκε

Αθήνα 06-12-1996

Ο Προεδρεύων

Ο Εισηγητής