 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
1. Κατάσταση επιφανειακών υδάτων
Ποιοτικά στοιχεία για την ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης
1.1.1. Ποταμοί
α) Βιολογικά στοιχεία
α)1) Σύνθεση και αφθονία της υδατικής χλωρίδας
α)2) Σύνθεση και αφθονία της πανίδας βενθικών ασπόνδυλων
α)3) Σύνθεση, αφθονία και ηλικιακή κατανομή της ιχθυοπανίδας
β) Υδρομορφολογικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
β)1) Υδρολογικό καθεστώς
Ποσότητα και δυναμική της ροής των υδάτων
Σύνδεση με συστήματα υπόγειων υδάτων
β)2) Συνέχεια του ποταμού
β)3) Μορφολογικές συνθήκες
Διακύμανση του βάθους και του πλάτους του ποταμού
Δομή και υπόστρωμα του πυθμένα του ποταμού
Δομή της παρόχθιας ζώνης
γ) Χημικά και φυσικοχημικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
γ)1) Γενικά
Θερμικές συνθήκες
Συνθήκες οξυγόνωσης
Αλατότητα
Βαθμός οξίνισης
Συνθήκες θρεπτικών ουσιών
γ)2) Συγκεκριμένοι ρύποι
Ρύπανση από όλες τις ουσίες προτεραιότητας οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται στο υδατικό σύστημα
Ρύπανση από άλλες ουσίες οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται σε σημαντικές ποσότητες στο υδατικό σύστημα
1.1.2. Λίμνες
α) Βιολογικά στοιχεία
α)1) Σύνθεση, αφθονία και βιομάζα του φυτοπλαγκτού
α)2) Σύνθεση και αφθονία της λοιπής υδατικής χλωρίδας
α)3) Σύνθεση και αφθονία της πανίδας βενθικών ασπόνδυλων
α)4) Σύνθεση, αφθονία και ηλικιακή κατανομή της ιχθυοπανίδας
β) Υδρομορφολογικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
β)1) Υδρολογικό καθεστώς
Ποσότητα και δυναμική της ροής των υδάτων
Χρόνος παραμονής
Σύνδεση με το σύστημα υπόγειων υδάτων
β)2) Μορφολογικές συνθήκες
Διακύμανση του βάθους της λίμνης
Ποσότητα, δομή και υπόστρωμα του πυθμένα της λίμνης
Δομή της όχθης της λίμνης
γ) Χημικά και φυσικοχημικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
γ)1) Γενικά
Διαφάνεια
Θερμικές συνθήκες
Συνθήκες οξυγόνωσης
Αλατότητα
Βαθμός οξίνισης
Συνθήκες θρεπτικών ουσιών
γ)2) Συγκεκριμένοι ρύποι
Ρύπανση από όλες τις ουσίες προτεραιότητας οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται στο υδατικό σύστημα
Ρύπανση από άλλες ουσίες οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται σε σημαντικές ποσότητες στο υδατικό σύστημα
1.1.3. Μεταβατικά ύδατα
α) Βιολογικά στοιχεία
α)1) Σύνθεση, αφθονία και βιομάζα του φυτοπλαγκτού
α)2) Σύνθεση και αφθονία της λοιπής υδατικής χλωρίδας
α)3) Σύνθεση και αφθονία της πανίδας βενθικών ασπόνδυλων
α)4) Σύνθεση και αφθονία της ιχθυοπανίδας
β) Υδρομορφολογικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
β)1) Μορφολογικές συνθήκες
Διακύμανση του βάθους
Ποσότητα, δομή και υπόστρωμα του πυθμένα
Δομή της διαπαλιρροιακής ζώνης
β)2) Καθεστώς παλίρροιας
Ροή γλυκού νερού
Έκθεση στα κύματα
γ) Χημικά και φυσικοχημικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
γ)1) Γενικά
Διαφάνεια
Θερμικές συνθήκες
Συνθήκες οξυγόνωσης
Αλατότητα
Συνθήκες θρεπτικών ουσιών
γ)2) Συγκεκριμένοι ρύποι
Ρύπανση από όλες τις ουσίες προτεραιότητας οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται στο υδατικό σύστημα
Ρύπανση από άλλες ουσίες οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται σε σημαντικές ποσότητες στο υδατικό σύστημα
1.1.4. Παράκτια ύδατα
α) Βιολογικά στοιχεία
α)1) Σύνθεση, αφθονία και βιομάζα του φυτοπλαγκτού
α)2) Σύνθεση και αφθονία της λοιπής υδατικής χλωρίδας
α)3) Σύνθεση και αφθονία της πανίδας βενθικών ασπόνδυλων
β) Υδρομορφολογικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
β)1) Μορφολογικές συνθήκες
Διακύμανση βάθους
Δομή και υπόστρωμα της ακτής
Δομή της διαπαλιρροιακής ζώνης
β)2) Παλιρροϊκό καθεστώς
Κατεύθυνση επικρατούντων ρευμάτων
Έκθεση στα κύματα
γ) Χημικά και φυσικοχημικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα βιολογικά στοιχεία
γ)1) Γενικά
Διαφάνεια
Θερμικές συνθήκες
Συνθήκες οξυγόνωσης
Αλατότητα
Συνθήκες θρεπτικών ουσιών
γ)2) Συγκεκριμένοι ρύποι
Ρύπανση από όλες τις ουσίες προτεραιότητας οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται στο υδατικό σύστημα
Ρύπανση από άλλες ουσίες οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι απορρίπτονται σε σημαντικές ποσότητες στο υδατικό σύστημα
1.1.5. Τεχνητά και ιδιαιτέρως τροποποιημένα υδατικά συστήματα
Τα ποιοτικά στοιχεία που εφαρμόζονται στα τεχνητά και τα ιδιαιτέρως τροποποιημένα υδατικά συστήματα είναι εκείνα που ισχύουν για οποιαδήποτε από τις τέσσερις κατηγορίες φυσικών επιφανειακών υδάτων, η οποία ομοιάζει περισσότερο με το συγκεκριμένο ιδιαιτέρως τροποποιημένο ή τεχνητό υδατικό σύστημα.
1.2. Ορισμοί σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές διατάξεις για την ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης
Πίνακας 1.2. Γενικοί ορισμοί για τους ποταμούς, τις λίμνες, τα μεταβατικά ύδατα και τα παράκτια ύδατα
Στο κείμενο που ακολουθεί, δίδεται γενικός ορισμός της οικολογικής ποιότητας. Για τους σκοπούς της ταξινόμησης, οι τιμές των ποιοτικών στοιχείων της οικολογικής κατάστασης κάθε κατηγορίας επιφανειακών υδάτων είναι οι τιμές των Πινάκων 1.2.1 -1.2.4 που ακολουθούν.
|
Υψηλή κατάσταση |
Καλή κατάσταση |
Μέτρια κατάσταση |
Γενικά |
Δεν υπάρχουν ή υπάρχουν ήσσονος μόνον σημασίας μεταβολές, λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων, των τιμών των φυσικοχημικών και υδρομορφολογικών ποιοτικών στοιχείων του τύπου συστήματος επιφανειακών υδάτων, σε σχέση με τις τιμές που χαρακτηρίζουν φυσιολογικά τον τύπο αυτό σε μη διαταραγμένες συνθήκες. Οι τιμές των βιολογικών ποιοτικών στοιχείων του συστήματος επιφανειακών υδάτων αντικατοπτρίζουν εκείνες, που χαρακτηρίζουν φυσιολογικά τον τύπο αυτό σε μη διαταραγμένες συνθήκες. Υπάρχουν οι χαρακτηριστικές για τον τύπο συνθήκες και κοινότητες. |
Οι τιμές των βιολογικών ποιοτικών στοιχείων του τύπου συστήματος επιφανειακών υδάτων εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα μεταβολών λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων, αλλά αποκλίνουν μόνον ελαφρώς από τις τιμές που χαρακτηρίζουν φυσιολογικά τον τύπο αυτό σε μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Οι τιμές των βιολογικών ποιοτικών στοιχείων του τύπου συστήματος επιφανειακών υδάτων αποκλίνουν σε μέτριο βαθμό από τις τιμές που χαρακτηρίζουν φυσιολογικά τον τύπο αυτό σε μη διαταραγμένες συνθήκες. Οι τιμές εμφανίζουν μέτριες μεταβολές λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων και είναι σημαντικά πιο διαταραγμένες σε σχέση με τις συνθήκες καλής κατάστασης. |
Τα ύδατα με κατάσταση χαμηλότερη της μέτριας ταξινομούνται ως ελλιπούς ή κακής κατάστασης.
Τα ύδατα τα οποία εμφανίζουν ενδείξεις σημαντικών μεταβολών των τιμών των βιολογικών ποιοτικών στοιχείων του τύπου συστήματος επιφανειακών υδάτων και στα οποία οι σχετικές βιολογικές κοινότητες διαφέρουν ουσιαστικά από εκείνες που χαρακτηρίζουν φυσιολογικά τον τύπο αυτό σε μη διαταραγμένες συνθήκες, ταξινομούνται ως ελλιπούς κατάστασης.
Τα ύδατα τα οποία εμφανίζουν ενδείξεις σοβαρών μεταβολών των τιμών των βιολογικών ποιοτικών στοιχείων του τύπου συστήματος επιφανειακών υδάτων και από τα οποία απουσιάζει μεγάλο μέρος των σχετικών βιολογικών κοινοτήτων που χαρακτηρίζουν φυσιολογικά τον τύπο αυτό σε μη διαταραγμένες συνθήκες, ταξινομούνται ως κακής κατάστασης.
1.2.1. Ορισμοί της υψηλής, της καλής και της μέτριας οικολογικής κατάστασης ποταμών
Βιολογικά ποιοτικά στοιχεία
Στοιχείο |
Υψηλή κατάσταση |
Καλή κατάσταση |
Μέτρια κατάσταση |
Φυτοπλαγκτόν |
Η ταξινομική σύνθεση του φυτοπλαγκτού αντιστοιχεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Η μέση αφθονία φυτοπλαγκτού αντιστοιχεί πλήρως στις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων φυσικοχημικές συνθήκες και δεν αλλοιώνει σημαντικά τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος συνθήκες διαφάνειας. Οι πληθυσμιακές εκρήξεις του φυτοπλαγκτού εμφανίζονται με συχνότητα και ένταση, που αντιστοιχούν στις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων φυσικοχημικές συνθήκες. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ταξινομικών κατηγοριών του πλαγκτού σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Αυτές οι μεταβολές δεν υποδηλώνουν ταχύτερη αύξηση φυκών, η οποία οδηγεί σε ανεπιθύμητη διατάραξη της ισορροπίας των οργανισμών που υπάρχουν στο σύστημα επιφανειακών υδάτων ή της φυσικοχημικής ποιότητας του νερού ή του ιζήματος. Ενδέχεται να εμφανίζεται ελαφρά αύξηση της συχνότητας και της έντασης των πληθυσμιακών εκρήξεων του φυτοπλαγκτού. |
Η σύνθεση των ταξινομικών κατηγοριών του πλαγκτού διαφέρει σε μέτριο βαθμό από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Παρατηρείται μέτρια μεταβολή της αφθονίας, η οποία ενδέχεται να οδηγεί σε σημαντική ανεπιθύμητη διατάραξη των τιμών των λοιπών βιολογικών και φυσικοχημικών ποιοτικών στοιχείων. Ενδέχεται να παρατηρείται μέτρια αύξηση της συχνότητας και της έντασης των πληθυσμιακών εκρήξεων του φυτοπλαγκτού. Κατά τους θερινούς μήνες, ενδέχεται να παρατηρείται μόνιμη πληθυσμιακή έκρηξη του φυτοπλαγκτού. |
Μακρόφυτα και φυτοβένθος |
Η ταξινομική σύνθεση αντιστοιχεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Δεν παρατηρούνται ανιχνεύσιμες μεταβολές της μέσης μακροφυτικής και της μέσης φυτοβενθικής αφθονίας. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ταξινομικών κατηγοριών των μακροφύτων και του φυτοβένθους σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Οι μεταβολές αυτές δεν υποδηλώνουν ταχύτερη αύξηση του φυτοβένθους ή των ανώτερων φυτών η οποία οδηγεί σε ανεπιθύμητη διατάραξη της ισορροπίας των οργανισμών που υπάρχουν στο σύστημα επιφανειακών υδάτων ή της φυσικοχημικής ποιότητας του νερού ή του ιζήματος. Η φυτοβενθική κοινότητα δεν επηρεάζεται αρνητικά από βακτηριακή ανάπτυξη που οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. |
Η σύνθεση των μακροφυτικών και φυτοβενθικών ταξινομικών κατηγοριών διαφέρει σε μέτριο βαθμό από την χαρακτηριστική για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητα και είναι σημαντικά αλλοιωμένη σε σχέση με την καλή κατάσταση. Παρατηρούνται μέτριες μεταβολές της μέσης μακροφυτικής και της μέσης φυτοβενθικής αφθονίας. Η φυτοβενθική κοινότητα ενδέχεται να παρεμποδίζεται και, σε μερικές περιοχές, να εκτοπίζεται από τη βακτηριακή ανάπτυξη που οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. |
Πανίδα βενθικών ασπόνδυλων |
Η ταξινομική σύνθεση αντιστοιχεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. 0 λόγος των ευαίσθητων στη διατάραξη ταξινομικών κατηγοριών προς τις μη ευαίσθητες δεν παρουσιάζει ενδείξεις μεταβολής σε σχέση με τις μη διαταραγμένες συνθήκες. Η στάθμη ποικιλότητας των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων δεν παρουσιάζει ενδείξεις μεταβολής σε σχέση με τις μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Ο λόγος των ευαίσθητων στη διατάραξη ταξινομικών κατηγοριών προς τις μη ευαίσθητες διαφέρει ελαφρώς από τα χαρακτηριστικά για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων επίπεδα. Η στάθμη ποικιλότητας των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων διαφέρει ελαφρώς από τα χαρακτηριστικά για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων επίπεδα. |
Η σύνθεση και η αφθονία των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων διαφέρουν μετρίως από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Απουσία σημαντικών ταξινομικών ομάδων της χαρακτηριστικής για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητας. 0 λόγος των ευαίσθητων στη διατάραξη ταξινομικών κατηγοριών προς τις μη ευαίσθητες, καθώς και η στάθμη ποικιλότητας είναι σημαντικά χαμηλότερα από το χαρακτηριστικό για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων επίπεδο και σημαντικά χαμηλότερα από ό,τι στην καλή κατάσταση. |
Ιχθυοπανίδα |
Η σύνθεση και η αφθονία των ειδών αντιστοιχούν πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Παρουσία όλων των χαρακτηριστικών για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων ειδών που είναι ευαίσθητα στη διατάραξη. Η ηλικιακή κατανομή των ιχθυοκοινοτήτων δεν παρουσιάζει ενδείξεις ανθρωπογενούς διατάραξης, ούτε ενδείξεις για αδυναμία αναπαραγωγής ή ανάπτυξης οποιουδήποτε είδους. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ειδών σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες, που οφείλονται σε ανθρωπογενείς επιπτώσεις στα φυσικοχημικά και τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία. Η ηλικιακή κατανομή των ιχθυοκοινοτήτων παρουσιάζει ενδείξεις διατάραξης εξαιτίας ανθρωπογενών επιπτώσεων στα φυσικοχημικά ή τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία, και, σε μερικές περιπτώσεις, ενδείξεις για αδυναμία αναπαραγωγής ή ανάπτυξης ορισμένων ειδών, στο μέτρο που ενδέχεται να απουσιάζουν ορισμένες κατηγορίες ηλικίας. |
Η σύνθεση και η αφθονία των ειδών ιχθύων διαφέρουν μετρίως από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες και οφείλονται σε ανθρωπογενείς επιπτώσεις στα φυσικοχημικά ή τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία. Η ηλικιακή κατανομή των ιχθυοκοινοτήτων παρουσιάζει σημαντικές ενδείξεις ανθρωπογενούς διατάραξης, στο μέτρο που ένα μέτριο ποσοστό χαρακτηριστικών για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων ειδών απουσιάζει ή απαντάται με πολύ χαμηλή αφθονία. |
Υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία
Στοιχείο |
Υψηλή κατάσταση |
Καλή κατάσταση |
Μέτρια κατάσταση |
Υδρολογικό καθεστώς |
Η ποσότητα και η δυναμική της ροής, καθώς και η συνακόλουθη σύνδεση με τα υπόγεια ύδατα, αντικατοπτρίζουν πλήρως ή σχεδόν πλήρως τις μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνέχεια του ποταμού |
Η συνέχεια του ποταμού δεν διαταράσσεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες και επιτρέπει την απρόσκοπτη μετανάστευση υδρόβιων οργανισμών και μεταφορά ιζήματος. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Μορφολογικές συνθήκες |
Η μορφή των διαύλων, η διακύμανση του πλάτους και του βάθους, η ταχύτητα του ρεύματος, οι συνθήκες υποστρώματος και η δομή και οι συνθήκες των παρόχθιων ζωνών αντιστοιχούν πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Φυσικοχημικά ποιοτικά στοιχεία1
Στοιχείο |
Υψηλή κατάσταση |
Καλή κατάσταση |
Μέτρια κατάσταση |
Γενικές συνθήκες |
Οι τιμές των φυσικοχημικών στοιχείων αντιστοιχούν πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Οι συγκεντρώσεις θρεπτικών ουσιών παραμένουν εντός των ορίων, που συνήθως χαρακτηρίζουν τις μη διαταραγμένες συνθήκες. Τα επίπεδα αλατότητας, pH, ισοζυγίου οξυγόνου, ικανότητας εξουδετέρωσης οξέων και θερμοκρασίας δεν παρουσιάζουν ενδείξεις ανθρωπογενούς διατάραξης και παραμένουν εντός των ορίων που συνήθως χαρακτηρίζουν τις μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Η θερμοκρασία, το ισοζύγιο οξυγόνου, το pH, η ικανότητα εξουδετέρωσης οξέων, η διαφάνεια και η αλατότητα δεν φθάνουν τα όρια που καθορίζονται για να εξασφαλίζεται η λειτουργία του οικοσυστήματος και η επίτευξη των τιμών που ορίζονται ανωτέρω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. Οι συγκεντρώσεις των θρεπτικών ουσιών δεν υπερβαίνουν τα όρια που καθορίζονται για να εξασφαλίζεται η λειτουργία του οικοσυστήματος και η επίτευξη των τιμών που ορίζονται ανωτέρω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συγκεκριμένοι συνθετικοί ρύποι |
Συγκεντρώσεις σχεδόν μηδενικές και οπωσδήποτε κάτω των ορίων ανίχνευσης των πλέον προηγμένων αναλυτικών μεθόδων γενικής χρήσης. |
Οι συγκεντρώσεις δεν υπερβαίνουν τα πρότυπα που καθορίζονται με τη διαδικασία της παραγράφου 1.2.6 με την επιφύλαξη του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 115/1997 που εκδόθηκε σε συμμόρφωση με την οδηγία 1991/414/ΕΚ και του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 205/2001 που εκδόθηκε σε συμμόρφωση με την οδηγία 1998/8/ΕΚ |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Ειδικοί μη συνθετικοί ρύποι |
Συγκεντρώσεις εντός των ορίων που συνήθως χαρακτηρίζουν τις μη διαταραγμένες συνθήκες (βασικά επίπεδα = βΕ). |
Οι συγκεντρώσεις δεν υπερβαίνουν τα πρότυπα που καθορίζονται με τη διαδικασία της παραγράφου 1.2.62 με την επιφύλαξη των ως άνω προεδρικών διαταγμάτων (115/1997 και 205/2001) |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
1 Συντομογραφίες: βΕ = βασικό επίπεδο, ΠΠΠ = ποιοτικό περιβαλλοντικό πρότυπο
2 Η εφαρμογή των προτύπων που καταρτίζονται δυνάμει του πρωτοκόλλου αυτού δεν συνεπάγεται μείωση των συγκεντρώσεων των ρύπων κάτω του βασικού επιπέδου
1.2.2. Ορισμοί της υψηλής, της καλής και της μέτριας οικολογικής κατάστασης λιμνών Βιολογικά ποιοτικά στοιχεία
Στοιχείο |
Υψηλή κατάσταση |
Καλή κατάσταση |
Μέτρια κατάσταση |
Φυτοπλαγκτόν |
Η ταξινομική σύνθεση του φυτοπλαγκτού αντιστοιχεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Η μέση αφθονία φυτοπλαγκτού αντιστοιχεί στις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων φυσικοχημικές συνθήκες και δεν αλλοιώνει σημαντικά τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος συνθήκες διαφάνειας. Οι πληθυσμιακές εκρήξεις του φυτοπλαγκτού εμφανίζονται με συχνότητα και ένταση, που αντιστοιχούν στις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων φυσικοχημικές συνθήκες |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ταξινομικών κατηγοριών του πλαγκτού σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Αυτές οι μεταβολές δεν υποδηλώνουν ταχύτερη αύξηση φυκών, η οποία οδηγεί σε ανεπιθύμητη διατάραξη της ισορροπίας των οργανισμών που υπάρχουν στο σύστημα επιφανειακών υδάτων ή της φυσικοχημικής ποιότητας του νερού ή του ιζήματος. Ενδέχεται να εμφανίζεται ελαφρά αύξηση της συχνότητας και της έντασης των χαρακτηριστικών για τον τύπο συστήματος πληθυσμιακών εκρήξεων του φυτοπλαγκτού. |
Η σύνθεση και αφθονία των ταξινομικών κατηγοριών του πλαγκτού διαφέρει σε μέτριο βαθμό από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Παρατηρείται μέτρια μεταβολή της βιομάζας, η οποία ενδέχεται να οδηγεί σε σημαντική ανεπιθύμητη διατάραξη της κατάστασης άλλων βιολογικών ποιοτικών στοιχείων και της φυσικοχημικής ποιότητας του νερού ή του ιζήματος Ενδέχεται να παρατηρείται μέτρια αύξηση της συχνότητας και της έντασης των πληθυσμιακών εκρήξεων του φυτοπλαγκτού. Κατά τους θερινούς μήνες, ενδέχεται να παρατηρείται μόνιμη πληθυσμιακή έκρηξη του φυτοπλαγκτού. |
Μακρόφυτα και φυτοβένθος |
Η ταξινομική σύνθεση αντιστοιχεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Δεν παρατηρούνται ανιχνεύσιμες μεταβολές της μέσης μακροφυτικής και της μέσης φυτοβενθικής αφθονίας. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ταξινομικών κατηγοριών των μακροφύτων και του φυτοβένθους σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Οι μεταβολές αυτές δεν υποδηλώνουν ταχύτερη αύξηση του φυτοβένθους ή των ανώτερων φυτών η οποία οδηγεί σε ανεπιθύμητη διατάραξη της ισορροπίας των οργανισμών που υπάρχουν στο σύστημα επιφανειακών υδάτων ή της φυσικοχημικής ποιότητας του νερού ή του ιζήματος. Η φυτοβενθική κοινότητα δεν επηρεάζεται αρνητικά από βακτηριακή ανάπτυξη που οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. |
Η σύνθεση των μακροφυτικών και φυτοβενθικών ταξινομικών κατηγοριών διαφέρει σε μέτριο βαθμό από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες και είναι σημαντικά αλλοιωμένη σε σχέση με εκείνη που παρατηρείται στην καλή κατάσταση. Παρατηρούνται μέτριες μεταβολές της μέσης μακροφυτικής και της μέσης φυτοβενθικής αφθονίας. Η φυτοβενθική κοινότητα ενδέχεται να παρεμποδίζεται και, σε μερικές περιοχές, να εκτοπίζεται από τη βακτηριακή ανάπτυξη που οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. |
Πανίδα βενθικών ασπόνδυλων |
Η ταξινομική σύνθεση αντιστοιχεί πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. 0 λόγος των ευαίσθητων στη διατάραξη ταξινομικών κατηγοριών προς τις μη ευαίσθητες δεν παρουσιάζει ενδείξεις μεταβολής σε σχέση με τις μη διαταραγμένες συνθήκες. Η στάθμη ποικιλότητας των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων δεν παρουσιάζει ενδείξεις μεταβολής σε σχέση με τις μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων σε σχέση με χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων συνθήκες. Ο λόγος των ευαίσθητων στη διατάραξη ταξινομικών κατηγοριών προς τις μη ευαίσθητες παρουσιάζει ελαφρές ενδείξεις μεταβολής σε σχέση με τα χαρακτηριστικά για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων επίπεδα. Η στάθμη ποικιλότητας των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων διαφέρει ελαφρώς από τα χαρακτηριστικά για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων επίπεδα. |
Η σύνθεση και η αφθονία των ταξινομικών κατηγοριών ασπόνδυλων διαφέρουν μετρίως από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες. Απουσία σημαντικών ταξινομικών ομάδων της χαρακτηριστικής για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητας. 0 λόγος των ευαίσθητων στη διατάραξη ταξινομικών κατηγοριών προς τις μη ευαίσθητες, καθώς και η στάθμη ποικιλότητας είναι ουσιαστικά χαμηλότερα από το χαρακτηριστικό για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων επίπεδο και σημαντικά χαμηλότερα από ό,τι στην καλή κατάσταση. |
Ιχθυοπανίδα |
Η σύνθεση και η αφθονία των ειδών αντιστοιχούν πλήρως ή σχεδόν πλήρως στις μη διαταραγμένες συνθήκες. Παρουσία όλων των χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων ειδών που είναι ευαίσθητα στη διατάραξη. Η ηλικιακή κατανομή των ιχθυοκοινοτήτων δεν παρουσιάζει ενδείξεις ανθρωπογενούς διατάραξης, ούτε ενδείξεις για αδυναμία αναπαραγωγής ή ανάπτυξης ενός συγκεκριμένου είδους. |
Παρατηρούνται ελαφρές μεταβολές της σύνθεσης και της αφθονίας των ειδών σε σχέση με τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες, που οφείλονται σε ανθρωπογενείς επιπτώσεις στα φυσικοχημικά και τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία. Η ηλικιακή κατανομή των ιχθυοκοινοτήτων παρουσιάζει ενδείξεις διατάραξης εξαιτίας ανθρωπογενών επιπτώσεων στα φυσικοχημικά ή τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία, και, σε μερικές περιπτώσεις, ενδείξεις για αδυναμία αναπαραγωγής ή ανάπτυξης ορισμένων ειδών, στο μέτρο που ενδέχεται να απουσιάζουν ορισμένες κατηγορίες ηλικίας. |
Η σύνθεση και η αφθονία των ειδών ιχθύων διαφέρουν μετρίως από τις χαρακτηριστικές για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων κοινότητες και οφείλονται σε ανθρωπογενείς επιπτώσεις στα φυσικοχημικά ή τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία. Η ηλικιακή κατανομή των ιχθυοκοινοτήτων παρουσιάζει σημαντικές ενδείξεις διατάραξης, εξαιτίας ανθρωπογενών επιδράσεων στα φυσικοχημικά ή τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία, στο μέτρο που ένα μέτριο ποσοστό χαρακτηριστικών για τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων ειδών απουσιάζει ή απαντάται με πολύ χαμηλή αφθονία. |
Στοιχείο |
Μέγιστο οικολογικό δυναμικό |
Καλό οικολογικό δυναμικό |
Μέτριο οικολογικό δυναμικό |
Βιολογικά ποιοτικά στοιχεία |
Οι τιμές των σχετικών βιολογικών ποιοτικών στοιχείων αντικατοπτρίζουν, στο μέτρο του δυνατού, τις τιμές που χαρακτηρίζουν το πλέον συγκρίσιμο τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων, λαμβανομένων υπόψη των φυσικών συνθηκών που απορρέουν από τα τεχνητά ή ιδιαιτέρως τροποποιημένα χαρακτηριστικά του υδατικού συστήματος. |
Ελαφρές αλλαγές των τιμών των σχετικών βιολογικών ποιοτικών στοιχείων σε σχέση με τις τιμές που απαντούν στο μέγιστο οικολογικό δυναμικό. |
Μέτριες αλλαγές των τιμών των σχετικών βιολογικών ποιοτικών στοιχείων σε σχέση με τις τιμές που απαντούν στο μέγιστο οικολογικό δυναμικό. Οι τιμές αυτές εμφανίζουν στρέβλωση σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνη που απαντά στην καλή ποιότητα. |
Υδρομορφολογικά στοιχεία |
Οι υδρομορφολογικές συνθήκες αντιστοιχούν στην ύπαρξη, στο σύστημα επιφανειακών υδάτων, μόνον των επιπτώσεων που οφείλονται στα τεχνητά ή ιδιαιτέρως τροποποιημένα χαρακτηριστικά του υδατικού συστήματος μετά τη λήψη όλων των πρακτικώς εφικτών μέτρων για το μετριασμό, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η καλύτερη προσέγγιση στην οικολογική συνέχεια, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το σεβασμό της μετανάστευσης της πανίδας και των κατάλληλων εδαφών αναπαραγωγής και ανάπτυξης. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Φυσικοχημικά στοιχεία |
|
|
|
Γενικές συνθήκες |
Τα φυσικοχημικά στοιχεία αντιστοιχούν πλήρως ή σχεδόν πλήρως προς τις μη διαταραγμένες συνθήκες που χαρακτηρίζουν τον τύπο συστήματος επιφανειακών υδάτων που είναι ο πλέον συγκρίσιμος προς το συγκεκριμένο τεχνητό ή ιδιαιτέρως τροποποιημένο υδατικό σύστημα. Οι συγκεντρώσεις θρεπτικών ουσιών παραμένουν εντός των ορίων που συνήθως χαρακτηρίζουν τις μη διαταραγμένες αυτές συνθήκες. Τα επίπεδα θερμοκρασίας, ισοζυγίου οξυγόνου και pH αντιστοιχούν προς εκείνα που απαντούν στους πλέον συγκρίσιμους τύπους συστημάτων επιφανειακών υδάτων υπό μη διαταραγμένες συνθήκες. |
Οι τιμές των φυσικοχημικών στοιχείων παραμένουν εντός των ορίων που καθορίζονται για να εξασφαλίζεται η λειτουργία του οικοσυστήματος και η επίτευξη των τιμών που ορίζονται ανωτέρω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. Η θερμοκρασία και το pH δεν φθάνουν σε επίπεδα εκτός των ορίων που καθορίζονται για να εξασφαλίζεται η λειτουργία του οικοσυστήματος και η επίτευξη των τιμών που ορίζονται ανωτέρω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. Οι συγκεντρώσεις θρεπτικών ουσιών δεν υπερβαίνουν τα επίπεδα που καθορίζονται για να εξασφαλίζεται η λειτουργία του οικοσυστήματος και η επίτευξη των τιμών που ορίζονται ανωτέρω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Συγκεκριμένοι συνθετικοί ρύποι |
Συγκεντρώσεις σχεδόν μηδενικές και οπωσδήποτε κάτω των ορίων ανίχνευσης των πλέον προηγμένων αναλυτικών μεθόδων γενικής χρήσης. |
Οι συγκεντρώσεις δεν υπερβαίνουν τα πρότυπα που καθορίζονται με τη διαδικασία του σημείου 1.2.6 με την επιφύλαξη του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 115/1997 που εκδόθηκε σε συμμόρφωση με την οδηγία 1991/414/ΕΚ και του προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 205/2001 που εκδόθηκε σε συμμόρφωση με την οδηγία 1998/8/ΕΚ. |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
Ειδικοί μη συνθετικοί ρύποι |
Συγκεντρώσεις εντός των ορίων που συνήθως χαρακτηρίζουν τις μη διαταραγμένες συνθήκες του τύπου συστήματος επιφανειακών υδάτων ο οποίος είναι ο πλέον συγκρίσιμος με το συγκεκριμένο τεχνητό ή ιδιαιτέρως τροποποιημένο υδατικό σύστημα (βασικά επίπεδα = βΕ). |
Οι συγκεντρώσεις δεν υπερβαίνουν τα πρότυπα που καθορίζονται με τη διαδικασία του σημείου 1.2.6 1 με την επιφύλαξη των ως άνω προεδρικών διαταγμάτων (115/1997 και 205/2001) |
Συνθήκες που αντιστοιχούν στην επίτευξη των τιμών που ορίστηκαν παραπάνω για τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία. |
1 Η εφαρμογή των προτύπων που καταρτίζονται δυνάμει του πρωτοκόλλου αυτού δεν συνεπάγεται μείωση των συγκεντρώσεων των ρύπων κάτω του βασικού επιπέδου.
1.2.6. Διαδικασία θέσπισης προτύπων χημικής ποιότητας
Η κατάρτιση ποιοτικών περιβαλλοντικών προτύπων για τους ρύπους που καταγράφονται στα σημεία 1 - 9 του Παραρτήματος I για την προστασία των υδρόβιων οργανισμών, θα πραγματοποιείται σύμφωνα με τις ακόλουθες διατάξεις. Μπορούν να οριστούν πρότυπα για τα ύδατα, τα ιζήματα ή τους ζώντες οργανισμούς.
Στο μέτρο του δυνατού, πρέπει να συγκεντρώνονται δεδομένα, τόσο οξείας όσο και χρόνιας τοξικότητας για τις ακόλουθες ταξινομικές κατηγορίες, που αφορούν το σχετικό υδατικό σύστημα, καθώς και για κάθε άλλη ταξινομική κατηγορία για την οποία υπάρχουν δεδομένα. Το βασικό σύνολο ταξινομικών κατηγοριών είναι:
| • | Φύκη και / ή μακρόφυτα |
| • | daphnia, ή αντιπροσωπευτικοί οργανισμοί αλμυρών νερών |
| • | Ψάρια |
Θέσπιση ποιοτικού περιβαλλοντικού προτύπου
Η ακόλουθη διαδικασία εφαρμόζεται για τη θέσπιση ανώτατης ετήσιας μέσης συγκέντρωσης:
α) Η Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων ορίζει, για κάθε περίπτωση, κατάλληλους συντελεστές ασφάλειας σύμφωνα με τη φύση και την ποιότητα των διαθέσιμων δεδομένων και σύμφωνα με τις τεχνικές οδηγίες που περιγράφονται στο σημείο 3-3.1 του Μέρους II του Εγγράφου τεχνικών οδηγιών σε εφαρμογή της οδηγίας 1993/67/ΕΟΚ που έχει ενσωματωθεί με την υπ' αριθμόν 17/1995 Απόφαση του Ανώτατου Χημικού Συμβουλίου για την εκτίμηση των κινδύνων από νέες κοινοποιούμενες ουσίες και του κανονισμού (ΕΚ) υπ' αριθμόν 1488/1994 της Επιτροπής για την εκτίμηση των κινδύνων από υφιστάμενες ουσίες, καθώς και σύμφωνα με τους συντελεστές ασφάλειας του ακόλουθου πίνακα:
|
Συντελεστής ασφαλείας |
Τουλάχιστον μία οξεία L(E)C5010 για καθένα από τα τροφικά επίπεδα του βασικού συνόλου |
1000 |
Μία χρόνια NOEC11 (είτε ψάρια είτε daphnia ή αντιπροσωπευτικός οργανισμός αλμυρών νερών) |
100 |
Δύο χρόνιες NOEC για είδη που αντιπροσωπεύουν δύο τροφικά επίπεδα (ψάρια και / ή daphnia ή αντιπροσωπευτικός οργανισμός αλμυρών νερών και/ή φύκη) |
50 |
Χρόνιες NOEC από τρία τουλάχιστον είδη (συνήθως ψάρια, daphnia ή αντιπροσωπευτικός οργανισμός αλμυρών νερών και φύκη) που αντιπροσωπεύουν τρία τροφικά επίπεδα |
10 |
Λοιπές περιπτώσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται επιτόπου συλλεγόμενα δεδομένα ή μοντέλα οικοσυστημάτων, που επιτρέπουν τον υπολογισμό και την εφαρμογή ακριβέστερων συντελεστών ασφαλείας |
Αξιολόγηση κατά περίπτωση |
10 Lethal (Effect) Concentration
11 No Observed Effect Concentration
β) εάν υπάρχουν δεδομένα υπολειμματικής δράσης και βιοσυσσώρευσης, τα δεδομένα αυτά λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό της τελικής τιμής του ποιοτικού περιβαλλοντικού προτύπου.
γ) το κατ' αυτόν τον τρόπο υπολογιζόμενο πρότυπο πρέπει να αντιπαραβάλλεται προς τις τυχόν ενδείξεις από επιτόπου μελέτες. Εάν διαπιστώνονται αναντιστοιχίες, ο υπολογισμός επανεξετάζεται προκειμένου να υπολογιστεί ένας ακριβέστερος συντελεστής ασφαλείας.
δ) το υπολογιζόμενο πρότυπο υποβάλλεται σε αξιολόγηση από ομάδες ειδικών (peer review) και σε δημόσια διαβούλευση, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να υπολογιστεί ένας ακριβέστερος συντελεστής ασφαλείας.
1.3. Παρακολούθηση της οικολογικής και χημικής κατάστασης των επιφανειακών υδάτων
Το δίκτυο παρακολούθησης των επιφανειακών υδάτων καθορίζεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 11. Το δίκτυο παρακολούθησης σχεδιάζεται έτσι ώστε να παρέχει μια συνεκτική και κατανοητή συνολική εποπτεία της οικολογικής και χημικής κατάστασης σε κάθε λεκάνη απορροής ποταμού και να επιτρέπει την ταξινόμηση των συστημάτων επιφανειακών υδάτων σε 5 κλάσεις, οι οποίες καθορίζονται στους κανονιστικούς ορισμούς της παραγράφου 1.2.
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν χάρτες που συμπεριλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού, στους οποίους φαίνεται το δίκτυο παρακολούθησης επιφανειακών υδάτων.
Με βάση το χαρακτηρισμό και την εκτίμηση των επιπτώσεων που διενεργούνται σύμφωνα με το άρθρο 5 και το Παράρτημα II του παρόντος Διατάγματος, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν ένα πρόγραμμα εποπτικής παρακολούθησης και ένα πρόγραμμα επιχειρησιακής παρακολούθησης, για κάθε περίοδο εφαρμογής ενός Σχεδίου Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού. Εφόσον απαιτείται καταρτίζονται, με παρόμοιο τρόπο και προγράμματα διερευνητικής παρακολούθησης.
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών παρακολουθούν τις παραμέτρους που είναι ενδεικτικές της κατάστασης κάθε σχετικού ποιοτικού στοιχείου. Κατά την επιλογή των παραμέτρων για στοιχεία βιολογικής ποιότητας, προσδιορίζεται το κατάλληλο ταξινομικό επίπεδο που απαιτείται για να επιτευχθεί η δέουσα πιστότητα και ακρίβεια στην ταξινόμηση των ποιοτικών στοιχείων. Στο Σχέδιο παρέχονται εκτιμήσεις για το βαθμό πιστότητας και ακρίβειας των παρεχόμενων από τα Προγράμματα Παρακολούθησης αποτελεσμάτων.
1.3.1. Σχεδιασμός της εποπτικής παρακολούθησης Στόχος
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν προγράμματα εποπτικής παρακολούθησης, προκειμένου να παρέχουν πληροφορίες για:
| • | τη συμπλήρωση και την επικύρωση της διαδικασίας εκτίμησης των επιπτώσεων, που αναπτύσσεται λεπτομερώς στο Παράρτημα II, |
| • | τον αποτελεσματικό και ουσιαστικό σχεδιασμό μελλοντικών Προγραμμάτων Παρακολούθησης, |
| • | την εκτίμηση μακροπρόθεσμων μεταβολών των φυσικών συνθηκών και |
| • | την εκτίμηση μακροπρόθεσμων μεταβολών που προκύπτουν από διαδεδομένες ανθρώπινες δραστηριότητες. |
Τα αποτελέσματα της παρακολούθησης αυτής εξετάζονται και χρησιμοποιούνται, σε συνδυασμό με τη διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων που περιγράφεται στο Παράρτημα II, για τον καθορισμό των απαιτήσεων για τα Προγράμματα Παρακολούθησης στο τρέχον και στα επόμενα Σχέδια Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού.
Επιλογή των σημείων παρακολούθησης
Η εποπτική παρακολούθηση διενεργείται σε επαρκή συστήματα επιφανειακών υδάτων, έτσι ώστε να παρέχει εκτίμηση της συνολικής κατάστασης των επιφανειακών υδάτων σε κάθε υδρολογική λεκάνη ή υδρολογικές υπολεκάνες εντός της περιοχής λεκάνης απορροής ποταμού.
Κατά την επιλογή των συστημάτων αυτών, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών μεριμνούν ώστε, όπου αυτό ενδείκνυται, η παρακολούθηση να γίνεται σε σημεία όπου υπάρχουν:
| • | σημαντική ροή ύδατος εντός της περιοχής λεκάνης απορροής ποταμού στο σύνολο της, συμπεριλαμβανομένων των σημείων μεγάλων ποταμών όπου η έκταση της υδρολογικής λεκάνης είναι μεγαλύτερη από 2500 km2, |
| • | σημαντικός όγκος ύδατος εντός της περιοχής λεκάνης απορροής ποταμού, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων λιμνών και ταμιευτήρων, |
| • | σημαντικά συστήματα επιφανειακών υδάτων, τα οποία διασχίζουν τα όρια της Ελληνικής Επικρατείας, |
| • | θέσεις προσδιοριζόμενες, σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση [Α] 511/1980, που εκδόθηκε σε εφαρμογή με την απόφαση 1977/795/ΕΟΚ, για την ανταλλαγή πληροφοριών και |
| • | άλλες τέτοιες θέσεις που είναι απαραίτητες προκειμένου να εκτιμηθεί το φορτίο των ρύπων, το οποίο μεταφέρεται δια μέσου των ορίων της Ελληνικής Επικράτειας, καθώς και στο θαλάσσιο περιβάλλον. |
Επιλογή των ποιοτικών στοιχείων
Η εποπτική παρακολούθηση διενεργείται σε κάθε θέση παρακολούθησης για μια περίοδο ενός έτους στη διάρκεια της περιόδου που καλύπτεται από ένα Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού όσον αφορά:
| • | παραμέτρους ενδεικτικές για όλα τα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία, |
| • | παραμέτρους ενδεικτικές για όλα τα υδρομορφολογικά ποιοτικά στοιχεία, |
| • | παραμέτρους ενδεικτικές για όλα τα στοιχεία γενικής φυσικοχημικής ποιότητας, |
| • | ρύπους του καταλόγου προτεραιότητας που απορρίπτονται στη λεκάνη ή την υπολεκάνη απορροής ποταμού, και |
| • | άλλους ρύπους που απορρίπτονται σε σημαντικές ποσότητες στη λεκάνη ή την υπολεκάνη απορροής ποταμού |
εκτός εάν, κατά την προηγούμενη περίοδο εποπτικής παρακολούθησης, διαπιστώθηκε ότι, το συγκεκριμένο σύστημα επιφανειακών υδάτων έφθασε σε καλή κατάσταση και δεν υπάρχουν ενδείξεις, από την επισκόπηση των επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, η οποία διεξάγεται δυνάμει του Παραρτήματος II, ότι έχουν μεταβληθεί οι επιπτώσεις στο σύστημα. Στις περιπτώσεις αυτές, η εποπτική παρακολούθηση διενεργείται μια φορά για κάθε τρία Σχέδια Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού.
1.3.2. Σχεδιασμός της επιχειρησιακής παρακολούθησης
Πραγματοποιείται επιχειρησιακή παρακολούθηση προκειμένου:
| • | να προσδιοριστεί η κατάσταση εκείνων των συστημάτων επιφανειακών υδάτων που έχουν χαρακτηριστεί ότι κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς τους στόχους και |
| • | να αξιολογηθούν οποιεσδήποτε μεταβολές στην κατάσταση των συστημάτων αυτών που προκύπτουν από τα Προγράμματα Μέτρων. |
Το πρόγραμμα μπορεί να τροποποιηθεί κατά την περίοδο του Σχεδίου Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού με βάση τις πληροφορίες που συγκεντρώνονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Παραρτήματος II ή του παρόντος Παραρτήματος, ιδίως προκειμένου να μειωθεί η συχνότητα στις περιπτώσεις όπου οι επιπτώσεις αποδεικνύονται ασήμαντες ή απομακρύνεται η σχετική πίεση.
Επιλογή των θέσεων παρακολούθησης
Επιχειρησιακή παρακολούθηση διενεργείται σε όλα τα συστήματα επιφανειακών υδάτων, τα οποία, με βάση είτε την εκτίμηση των επιπτώσεων που πραγματοποιείται σύμφωνα με το Παράρτημα II, είτε την εποπτική παρακολούθηση, χαρακτηρίζονται ότι κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς τους στόχους, σύμφωνα με το άρθρο 4 του παρόντος Διατάγματος, και σε όλα τα συστήματα επιφανειακών υδάτων, στα οποία απορρίπτονται ουσίες του καταλόγου προτεραιότητας. Τα σημεία παρακολούθησης για τις ουσίες του καταλόγου προτεραιότητας επιλέγονται όπως ορίζεται στις διατάξεις που θεσπίζουν τα σχετικά ποιοτικά περιβαλλοντικά πρότυπα. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανόμενων των ουσιών του καταλόγου προτεραιότητας για τις οποίες δεν παρέχονται ειδικές οδηγίες στην εν λόγω νομοθεσία, τα σημεία παρακολούθησης επιλέγονται ως εξής:
| • | για συστήματα επιφανειακών υδάτων που κινδυνεύουν από σημαντικές πιέσεις από σημειακές πηγές, επαρκή σημεία παρακολούθησης μέσα σε κάθε σύστημα, έτσι ώστε να εκτιμάται το μέγεθος και οι επιπτώσεις των πιέσεων σημειακής πηγής. Στις περιπτώσεις όπου ένα σύστημα υπόκειται σε πιέσεις περισσότερων σημειακών πηγών, τα σημεία παρακολούθησης μπορούν να επιλέγονται έτσι ώστε να εκτιμάται το μέγεθος και οι επιπτώσεις αυτών των πιέσεων στο σύνολο τους, |
| • | για συστήματα επιφανειακών υδάτων που κινδυνεύουν από σημαντικές πιέσεις από διάχυτες πηγές, επαρκή σημεία παρακολούθησης από μία επιλογή των συστημάτων αυτών, έτσι ώστε να εκτιμάται το μέγεθος και οι επιπτώσεις των πιέσεων διάχυτης πηγής. Η επιλογή των συστημάτων γίνεται έτσι ώστε να είναι αντιπροσωπευτικά των σχετικών κινδύνων από την εμφάνιση πιέσεων διάχυτης πηγής, καθώς και των σχετικών κινδύνων από την αποτυχία να επιτευχθεί καλή κατάσταση των επιφανειακών υδάτων, |
| • | για συστήματα επιφανειακών υδάτων που κινδυνεύουν από σημαντική υδρομορφολογική πίεση, επαρκή σημεία παρακολούθησης από μία επιλογή των συστημάτων αυτών, έτσι ώστε να εκτιμάται το μέγεθος και οι επιπτώσεις των υδρομορφολογικών πιέσεων. Η επιλογή των συστημάτων θα είναι ενδεικτική των συνολικών επιπτώσεων της υδρομορφολογικής πίεσης στην οποία υπόκεινται όλα τα συστήματα. |
Επιλογή των ποιοτικών στοιχείων
Προκειμένου να εκτιμάται το μέγεθος της πίεσης στην οποία υπόκεινται συστήματα επιφανειακών υδάτων, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών παρακολουθούν τα ποιοτικά στοιχεία που είναι ενδεικτικά των πιέσεων στις οποίες υπόκεινται το ένα ή τα περισσότερα συστήματα. Προκειμένου να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις των πιέσεων αυτών, παρακολουθούνται κατά περίπτωση:
| • | παράμετροι ενδεικτικές του ενός ή περισσοτέρων ποιοτικών βιολογικών στοιχείων, που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις πιέσεις στις οποίες υπόκεινται τα συστήματα επιφανειακών υδάτων, |
| • | όλες οι ουσίες προτεραιότητας που απορρίπτονται, καθώς και άλλοι ρύποι που απορρίπτονται σε σημαντικές ποσότητες, |
| • | παράμετροι ενδεικτικές του ποιοτικού υδρομορφολογικού στοιχείου που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην προσδιοριζόμενη πίεση. |
1.3.3. Σχεδιασμός της διερευνητικής παρακολούθησης
Στόχος
Διερευνητική παρακολούθηση διενεργείται:
| • | όταν είναι άγνωστη η αιτία των υπερβάσεων, |
| • | όταν η εποπτική παρακολούθηση δείχνει ότι είναι απίθανο να επιτευχθούν οι στόχοι που ορίζονται στο άρθρο 4 του παρόντος διατάγματος για ένα σύστημα επιφανειακών υδάτων και όταν δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα η επιχειρησιακή παρακολούθηση, έτσι ώστε να εξακριβωθούν οι αιτίες για τις οποίες ένα ή περισσότερα συστήματα επιφανειακών υδάτων δεν μπορούν να επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους, ή |
| • | προκειμένου να εξακριβωθεί το μέγεθος και οι επιπτώσεις ρύπανσης οφειλόμενης σε ατύχημα |
και βάση αυτής θεσπίζεται Πρόγραμμα Μέτρων για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων, καθώς και ειδικά μέτρα που είναι απαραίτητα για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της οφειλόμενης σε ατύχημα ρύπανσης.
1.3.4. Συχνότητα της παρακολούθησης
Για την περίοδο της εποπτικής παρακολούθησης, για παραμέτρους παρακολούθησης ενδεικτικές των ποιοτικών φυσικοχημικών στοιχείων, πρέπει να εφαρμόζονται οι συχνότητες που αναφέρονται στον ακόλουθο πίνακα, εκτός εάν δικαιολογούνται μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα με βάση τις τεχνικές γνώσεις και την κρίση εμπειρογνωμόνων. Όσον αφορά τα ποιοτικά βιολογικά ή υδρομορφολογικά στοιχεία, διενεργείται μια τουλάχιστον παρακολούθηση στη διάρκεια της περιόδου εποπτικής παρακολούθησης.
Για την επιχειρησιακή παρακολούθηση, η συχνότητα της παρακολούθησης που απαιτείται για κάποια παράμετρο καθορίζεται από τις Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών, έτσι ώστε να παρέχει επαρκή δεδομένα για μιαν αξιόπιστη αξιολόγηση της κατάστασης του σχετικού ποιοτικού στοιχείου. Σε γενικές γραμμές, πρέπει να πραγματοποιείται παρακολούθηση κατά διαστήματα που δεν υπερβαίνουν τα χρονικά όρια που αναφέρονται στον ακόλουθο πίνακα, εκτός εάν δικαιολογούνται μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα με βάση τις τεχνικές γνώσεις και την κρίση των εμπειρογνωμόνων.
Οι συχνότητες επιλέγονται έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα αποδεκτό επίπεδο πιστότητας και ακρίβειας. Οι εκτιμήσεις για την πιστότητα και την ακρίβεια που επιτυγχάνονται από το χρησιμοποιούμενο σύστημα παρακολούθησης, αναφέρονται στο Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού.
Στις επιλεγόμενες συχνότητες, λαμβάνεται υπόψη η διακύμανση των παραμέτρων λόγω φυσικών, αλλά και ανθρωπογενών συνθηκών. Η χρονική στιγμή που διενεργείται η παρακολούθηση επιλέγεται έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις των εποχιακών διακυμάνσεων στα αποτελέσματα και έτσι να εξασφαλίζεται ότι τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν μεταβολές στο σύστημα επιφανειακών υδάτων που προέρχονται από μεταβολές οφειλόμενες σε ανθρωπογενή πίεση. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, διενεργείται, όπου αυτό είναι απαραίτητο, πρόσθετη παρακολούθηση σε διάφορες εποχές του ίδιου έτους.
Ποιοτικό στοιχείο |
Ποταμοί |
Λίμνες |
Μεταβατικά |
Παράκτια |
Βιολογικό |
||||
Φυτοπλαγκτόν |
6 μήνες |
6 μήνες |
6 μήνες |
6 μήνες |
Λοιπή υδατική χλωρίδα |
3 έτη |
3 έτη |
3 έτη |
3 έτη |
Μακροασπόνδυλα |
3 έτη |
3 έτη |
3 έτη |
3 έτη |
Ψάρια |
3 έτη |
3 έτη |
3 έτη |
|
Υδρομορφολογικά |
||||
Συνέχεια |
6 έτη |
|
|
|
Υδρολογία |
Συνεχής |
1 μήνας |
|
|
Μορφολογία |
6 έτη |
6 έτη |
6 έτη |
6 έτη |
Φυσικοχημικό |
||||
Θερμικές συνθήκες |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
Οξυγόνωση |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
Αλατότητα |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
|
Κατάσταση θρεπτικών |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
Κατάσταση οξίνισης |
3 μήνες |
3 μήνες |
|
|
Λοιποί ρύποι |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
3 μήνες |
Ουσίες προτεραιότητας |
1 μήνας |
1 μήνας |
1 μήνας |
1 μήνας |
1.3.5. Πρόσθετες απαιτήσεις για την παρακολούθηση προστατευόμενων περιοχών
Τα απαιτούμενα ως ανωτέρω Προγράμματα Παρακολούθησης συμπληρώνονται έτσι ώστε να καλύπτουν τις ακόλουθες απαιτήσεις:
Σημεία απόληψης πόσιμου ύδατος
Τα συστήματα επιφανειακών υδάτων που έχουν εντοπιστεί σύμφωνα με το άρθρο 7 του παρόντος Διατάγματος και τα οποία παρέχουν άνω των 100 m3 ημερησίως κατά μέσο όρο ορίζονται ως θέσεις παρακολούθησης και υπόκεινται στην εν λόγω πρόσθετη παρακολούθηση, όπως ενδεχομένως απαιτείται προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του άρθρου αυτού. Τα συστήματα αυτά παρακολουθούνται για όλες τις ουσίες προτεραιότητας που διοχετεύονται σε αυτά, καθώς και για όλες τις άλλες ουσίες που διοχετεύονται σε σημαντικές ποσότητες, οι οποίες μπορούν να έχουν επιπτώσεις στην κατάσταση του συστήματος και ελέγχονται βάσει των διατάξεων της κοινής υπουργικής απόφασης Υ2/2600/2001 (ΦΕΚ 892/Β/2001) Ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης που εκδόθηκε σε συμμόρφωση με την οδηγία 1980/778/ΕΟΚ. Η παρακολούθηση γίνεται με τις εξής συχνότητες:
Εξυπηρετούμενος πληθυσμός |
Συχνότητα |
< 10 000 |
4 ανά έτος |
10 000 έως 30 000 |
8 ανά έτος |
>30 000 |
12 ανά έτος |
Περιοχές προστασίας οικοτόπων και ειδών
Τα συστήματα επιφανειακών υδάτων που περιλαμβάνονται στις περιοχές αυτές συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα επιχειρησιακής παρακολούθησης που αναφέρεται παραπάνω, εφόσον, με βάση την εκτίμηση των επιπτώσεων και την εποπτική παρακολούθηση, εντοπίζεται ότι κινδυνεύουν να μη μπορέσουν να επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς τους στόχους, βάσει του άρθρου 4 του παρόντος διατάγματος. Η παρακολούθηση διενεργείται προκειμένου να εκτιμηθεί το μέγεθος και οι επιπτώσεις όλων των σχετικών σημαντικών πιέσεων στα συστήματα αυτά και, όπου αυτό χρειάζεται, προκειμένου να αξιολογηθούν σι μεταβολές στην κατάσταση των συστημάτων αυτών οι οποίες οφείλονται στα Προγράμματα Μέτρων. Η παρακολούθηση συνεχίζεται μέχρις ότου οι περιοχές καλύψουν τις σχετικές με τα ύδατα απαιτήσεις της νομοθεσίας βάσει της οποίας έχουν οριστεί και ανταποκριθούν στους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 4 του παρόντος διατάγματος.
1.3.6. Πρότυπα για την παρακολούθηση ποιοτικών στοιχείων
Οι μέθοδοι για την παρακολούθηση των τυπικών παραμέτρων είναι σύμφωνες με τα κατωτέρω διεθνή πρότυπα στον βαθμό που καλύπτουν την παρακολούθηση ή όποια τέτοια εθνικά ή διεθνή πρότυπα εξασφαλίζουν τη συγκέντρωση δεδομένων ισοδύναμης επιστημονικής ποιότητας και συγκρισιμότητας.
Πρότυπα για τη δειγματοληψία βιολογικών ποιοτικών στοιχείων
Γενικές μέθοδοι για χρήση με τις ειδικές μεθόδους που δίνονται στα πρότυπα που αφορούν τα ακόλουθα βιολογικά ποιοτικά στοιχεία:
| • | EN ISO 56673:2012: Ποιότητα νερού - Δειγματοληψία Μέρος 3: Συντήρηση και χειρισμός των δειγμάτων νερού |
Πρότυπα για το φυτοπλαγκτόν
| • | EN 15204:2006: Ποιότητα νερού - Πρότυπο οδηγιών για την καταμέτρηση του φυτοπλαγκτόν με τη χρήση ανάστροφου μικροσκοπίου (μέθοδος Utermöh) (Water quality - Guidance standard on the enumeration of phytoplankton using inverted microscopy (Utermöh technique)) |
| • | EN 15972:2011: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για ποσοτικές και ποιοτικές έρευνες για το θαλάσσιο φυτοπλαγκτόν (Water quality - Guidance on quantitative and qualitative investigations of marine phytoplankton) |
| • | ISO 10260:1992: Ποιότητα νερού - Μέτρηση βιοχημικών παραμέτρων - Προσδιορισμός με φασματομετρία της συγκέντρωσης χλωροφύλλης α (Water quality - Measurement of biochemical parameters - Spectrometric determination of the chlorophyll-a concentration) |
Πρότυπα για τα μακρόφυτα και το φυτοβένθος
| • | EN 15460:2007: Ποιότητα νερού - Πρότυπο οδηγιών για την έρευνα για τα μακρόφυτα σε λίμνες (Water quality - Guidance standard for the surveying of macrophytes in lakes) |
| • | EN 14184:2014: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για την έρευνα των υδρόβιων μακρόφυτων σε τρεχούμενα νερά (Water quality - Guidance for the surveying of aquatic macrophytes in running waters) |
| • | EN 15708:2009: Ποιότητα νερού - Πρότυπο οδηγιών για την έρευνα, τη δειγματοληψία και την εργαστηριακή ανάλυση του φυτοβένθους σε ρηχά τρεχούμενα νερά (Water quality - Guidance standard for the surveying, sampling and laboratory analysis of phytobenthos in shallow running water) |
| • | EN 13946:2014 Ποιότητα νερού - Οδηγίες για τη δειγματοληψία ρουτίνας και την προεπεξεργασία βενθικών διατόμων από ποτάμια και λίμνες (Water quality - Guidance for the routine sampling and preparation of benthic diatoms from rivers and lakes) |
| • | EN 14407:2014: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για την αναγνώριση και την καταμέτρηση δειγμάτων βεθνικών διατόμων από ποτάμια και λίμνες (Water quality - Guidance for the identification and enumeration of benthic diatom samples from rivers and lakes) |
Πρότυπα για τα βενθικά ασπόνδυλα
| • | EN ISO 10870:2012: Ποιότητα νερού - Κατευθυντήριες γραμμές για την επιλογή των μεθόδων και των συσκευών δειγματοληψίας των βενθικών ασπόνδυλων σε γλυκά νερά (Water quality - Guidelines for the selection of sampling methods and devices for benthic macroinvertebrates in fresh waters) |
| • | EN 15196:2006: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για τη δειγματοληψία και την επεξεργασία εκδυμάτων νύμφης από χειρονομίδες (οικογένεια των διπτέρων) για οικολογική αξιολόγηση (Water quality - Guidance on sampling and processing of the pupal exuviae of Chironomidae (Order Diptera) for ecological assessment) |
| • | EN 16150:2012: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για τη δειγματοληψία βεθνικών μακροασπόνδυλων από ρηχά νερά ποταμιών αναλογικά με την επιφάνεια κάλυψης πολλαπλών οικοτόπων (Water quality - Guidance on pro-rata Multi-Habitat sampling of benthic macroinvertebrates from wadeable rivers) |
| • | EN ISO 19493:2007: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για τις θαλάσσιες βιολογικές έρευνες των κοινοτήτων σκληρού υποστρώματος (Water quality - Guidance on marine biological surveys of hard-substrate communities) |
| • | EN ISO 16665:2013: Ποιότητα νερού - Κατευθυντήριες γραμμές για την ποσοτική δειγματοληψία και την επεξεργασία δείγματος θαλάσσιας μακροπανίδας μαλακού βυθού (Water quality - Guidelines for quantitative sampling and sample processing of marine soft-bottom macro-fauna) |
Πρότυπα για τα ψάρια
| • | EN 14962:2006: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για το πεδίο εφαρμογής και την επιλογή των μεθόδων δειγματοληψίας για τα ψάρια (Water quality - Guidance on the scope and selection of fish sampling methods) |
| • | EN 14011:2003: Ποιότητα νερού - Δειγματοληψία ψαριών με ηλεκτρισμό |
| • | EN 15910:2014: Ποιότητα νερού - Οδηγίες για την εκτίμηση της αφθονίας ψαριών με κινητές υδροακουστικές μεθόδους (Water quality - Guidance on the estimation of fish abundance with mobile hydroacoustic methods) |
| • | EN 14757:2005: Ποιότητα νερού - Δειγματοληψία ψαριών με απλάδια (Water quality - Sampling of fish with multimesh gill-nets) |
Πρότυπα για τις υδρομορφολογικές παραμέτρους
| • | EN 14614:2004: Ποιότητα νερού - Πρότυπο οδηγιών για την εκτίμηση των υδρομορφολογικών χαρακτηριστικών των ποταμών (Water quality - Guidance standard for assessing the hydromorphological features of rivers) |
| • | EN 16039:2011: Ποιότητα νερού - Πρότυπο οδηγιών για την εκτίμηση των υδρομορφολογικών χαρακτηριστικών των λιμνών (Water quality - Guidance standard on assessing the hydromorphological features of lakes) |
Πρότυπα για τις φυσικοχημικές παραμέτρους
Οποιοδήποτε σχετικό πρότυπο CEN/ISO.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η παράγραφος 1.3.6 τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 της υπ' αριθμόν 178960/2016 απόφασης (ΦΕΚ 1635/Β/2016). |
1.4. Ταξινόμηση και παρουσίαση της οικολογικής κατάστασης
1.4.1. Συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων βιολογικής παρακολούθησης
α) Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν συστήματα παρακολούθησης προκειμένου να εκτιμηθούν οι τιμές των ποιοτικών βιολογικών στοιχείων που ορίζονται για κάθε κατηγορία επιφανειακών υδάτων ή για ιδιαιτέρως τροποποιημένα και τεχνητά υδατικά συστήματα. Κατά την εφαρμογή της διαδικασίας που περιγράφεται παρακάτω σε ιδιαιτέρως τροποποιημένα ή τεχνητά υδατικά συστήματα, οι αναφορές στην οικολογική κατάσταση πρέπει να θεωρούνται ως αναφορές στο οικολογικό δυναμικό. Τα συστήματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιούν ορισμένα είδη ή ομάδες ειδών αντιπροσωπευτικών του ποιοτικού στοιχείου στο σύνολο του.
β) Για να εξασφαλίζεται η συγκρισιμότητα αυτών των συστημάτων παρακολούθησης, τα αποτελέσματα των συστημάτων που χρησιμοποιούνται εκφράζονται ως λόγοι οικολογικής ποιότητας για τους σκοπούς της ταξινόμησης της οικολογικής κατάστασης. Οι λόγοι αυτοί αντιπροσωπεύουν τη σχέση μεταξύ των τιμών των βιολογικών παραμέτρων που έχουν παρατηρηθεί σε ένα δεδομένο σύστημα επιφανειακών υδάτων και των τιμών των παραμέτρων αυτών στις συνθήκες αναφοράς που εφαρμόζονται στο εν λόγω σύστημα. Ο λόγος εκφράζεται ως αριθμητική τιμή μεταξύ του μηδενός και της μονάδας, όπου η υψηλή οικολογική κατάσταση δηλώνεται με τιμές κοντά στη μονάδα και η κακή οικολογική κατάσταση με τιμές κοντά στο μηδέν.
γ) Η κλίμακα των λόγων οικολογικής ποιότητας για το σύστημα παρακολούθησης διαιρείται σε 5 κλάσεις για κάθε κατηγορία επιφανειακών υδάτων. Οι κλάσεις αυτές κυμαίνονται από υψηλή έως κακή οικολογική κατάσταση, όπως ορίζεται στη παράγραφο 1.2, αποδίδοντας μια αριθμητική τιμή σε κάθε όριο μεταξύ διαδοχικών κλάσεων. Η τιμή του ορίου μεταξύ των κλάσεων της υψηλής και της καλής κατάστασης, καθώς και η τιμή του ορίου μεταξύ της καλής και της μέτριας κατάστασης καθορίζονται μέσω της εφαρμογής της άσκησης δια-βαθμονόμησης (inter-calibration exercise), που περιγράφεται στο Παράρτημα V, παράγραφος 1.4.1. (εδάφια iv - ix) της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ.
1.4.2. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της παρακολούθησης και ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης και του οικολογικού δυναμικού
α) Για τις κατηγορίες επιφανειακών υδάτων, η ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης του συστήματος επιφανειακών υδάτων εκφράζεται με τη χαμηλότερη τιμή των αποτελεσμάτων της βιολογικής και φυσικοχημικής παρακολούθησης των σχετικών ποιοτικών στοιχείων, η οποία ταξινομείται σύμφωνα με την πρώτη στήλη του παρακάτω πίνακα.
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών συντάσσουν χάρτη για κάθε περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού, με την ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης κάθε συστήματος επιφανειακών υδάτων, χρησιμοποιώντας ένα χρωματικό κώδικα σύμφωνα με τη δεύτερη στήλη του παρακάτω πίνακα, για να φαίνεται η ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης του συστήματος επιφανειακών υδάτων:
Ταξινόμηση της οικολογικής κατάστασης |
Χρωματικός κώδικας |
Υψηλή |
Γαλάζιο |
Καλή |
Πράσινο |
Μέτρια |
Κίτρινο |
Ελλιπής |
Πορτοκαλί |
Κακή |
Κόκκινο |
β) Για ιδιαιτέρως τροποποιημένα και τεχνητά υδατικά συστήματα, η ταξινόμηση του οικολογικού δυναμικού του συστήματος εκφράζεται με τη χαμηλότερη τιμή των αποτελεσμάτων της βιολογικής και φυσικοχημικής παρακολούθησης των σχετικών ποιοτικών στοιχείων, η οποία ταξινομείται σύμφωνα με την πρώτη στήλη του παρακάτω πίνακα.
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών συντάσσουν χάρτη για κάθε περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού, με την ταξινόμηση του οικολογικού δυναμικού κάθε συστήματος επιφανειακών υδάτων, χρησιμοποιώντας ένα χρωματικό κώδικα, όσον αφορά τα τεχνητά υδατικά συστήματα, σύμφωνα με τη δεύτερη στήλη του παρακάτω πίνακα, και όσον αφορά τα ιδιαιτέρως τροποποιημένα υδατικά συστήματα, σύμφωνα με την τρίτη στήλη του ακόλουθου πίνακα:
Ταξινόμηση Οικολογικού Δυναμικού |
Χρωματικός Κώδικας |
|
|
Τεχνητά υδατικά συστήματα |
Ιδιαιτέρως τροποποιημένα υδατικά συστήματα |
Καλό και ανώτερο |
Πράσινες και ανοικτόγκριζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Πράσινες και σκούρες γκρίζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Μέτριο |
Κίτρινες και ανοικτόγκριζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Κίτρινες και σκούρες γκρίζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Ελλιπές |
Πορτοκαλιές και ανοικτόγκριζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Πορτοκαλιές και σκούρες γκρίζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Κακό |
Κόκκινες και ανοικτόγκριζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
Κόκκινες και σκούρες γκρίζες ρίγες του ίδιου πλάτους |
γ) Σημειώνονται επίσης, με μια μαύρη κουκκίδα στο χάρτη, τα συστήματος επιφανειακών υδάτων στα οποία η αδυναμία επίτευξης καλής κατάστασης ή καλού οικολογικού δυναμικού οφείλεται σε μη τήρηση ενός ή περισσότερων προτύπων περιβαλλοντικής ποιότητας, τα οποία έχουν καθοριστεί για το εν λόγω σύστημα επιφανειακών υδάτων όσον αφορά συγκεκριμένους συνθετικούς και μη συνθετικούς ρύπους.
1.4.3. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της παρακολούθησης και ταξινόμηση της χημικής κατάστασης
Όταν ένα σύστημα επιφανειακών υδάτων επιτυγχάνει συμβατότητα με όλα τα πρότυπα περιβαλλοντικής ποιότητας, που καθορίζονται στο άρθρο 13 και στο Παράρτημα VI του παρόντος Διατάγματος και σε όποια άλλη σχετική κοινοτική και εθνική νομοθεσία καθορίζει πρότυπα περιβαλλοντικής ποιότητας, καταγράφεται ότι επιτυγχάνει καλή χημική κατάσταση. Στην αντίθετη περίπτωση, καταγράφεται ότι το σύστημα αδυνατεί να επιτύχει καλή χημική κατάσταση.
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών συντάσσουν χάρτη για κάθε περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού, στον οποίο φαίνεται η χημική κατάσταση κάθε συστήματος επιφανειακών υδάτων, χρησιμοποιώντας ένα χρωματικό κώδικα σύμφωνα με τη δεύτερη στήλη του παρακάτω πίνακα, για να φαίνεται η ταξινόμηση της χημικής κατάστασης του συστήματος επιφανειακών υδάτων:
Ταξινόμηση της Χημικής Κατάστασης |
Χρωματικός Κώδικας |
Καλή |
Γαλάζιο |
Κατάσταση κατώτερη της καλής |
Κόκκινο |
2. Υπόγεια ύδατα
2.1. Ποσοτική κατάσταση των υπόγειων υδάτων
2.1.1. Παράμετρος για την ταξινόμηση της ποσοτικής κατάστασης
Καθεστώς στάθμης των υπόγειων υδάτων
2.1.2. Ορισμός της ποσοτικής κατάστασης
Στοιχεία |
Καλή κατάσταση |
||||||
Στάθμη υπόγειων υδάτων |
Η στάθμη των υπόγειων υδάτων στο σύστημα υπόγειων υδάτων εξασφαλίζει ότι ο διαθέσιμος πόρος υπόγειων υδάτων δεν εξαντλείται από το μακροπρόθεσμο ετήσιο μέσο όρο άντλησης. Κατά συνέπεια, η στάθμη των υπόγειων υδάτων δεν υπόκειται σε ανθρωπογενείς μεταβολές, οι οποίες θα οδηγούσαν:
και μπορεί να εμφανίζονται προσωρινά, ή συνεχώς σε χωρικά περιορισμένη περιοχή, μεταβολές της κατεύθυνσης της ροής λόγω μεταβολών της στάθμης, αλλά οι αντιστροφές αυτές δεν οδηγούν σε εισροή αλμυρού νερού ή άλλων υλών και δεν αποτελούν μόνιμη και σαφώς διαπιστωμένη ένδειξη τάσεων, οφειλόμενων σε ανθρωπογενή αίτια, αλλαγής της κατεύθυνσης της ροής και ικανών να οδηγήσουν σε τέτοιες εισροές. |
2.2. Παρακολούθηση της ποσοτικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων
2.2.1. Δίκτυο παρακολούθησης της στάθμης των υπόγειων υδάτων
Το δίκτυο παρακολούθησης των υπόγειων υδάτων συγκροτείται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των άρθρων 7 και 11 του παρόντος Διατάγματος. Το δίκτυο παρακολούθησης σχεδιάζεται έτσι, ώστε να παρέχει αξιόπιστη εκτίμηση της ποσοτικής κατάστασης όλων των συστημάτων υπόγειων υδάτων ή ομάδων συστημάτων, συμπεριλαμβανόμενης της εκτίμησης του διαθέσιμων πόρων υπόγειων υδάτων.
Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν χάρτες που συμπεριλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού, στους οποίους φαίνεται το δίκτυο παρακολούθησης υπόγειων υδάτων.
2.2.2. Πυκνότητα των θέσεων παρακολούθησης
Το δίκτυο περιλαμβάνει επαρκή αντιπροσωπευτικά σημεία παρακολούθησης με σκοπό την εκτίμηση της στάθμης των υπόγειων υδάτων σε κάθε σύστημα υπόγειων υδάτων ή ομάδα συστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες διακυμάνσεις στον εμπλουτισμό. Συγκεκριμένα:
| • | όσον αφορά τα συστήματα υπόγειων υδάτων που διαπιστώνεται ότι κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους του άρθρου 4 του παρόντος Διατάγματος, εξασφαλίζεται επαρκής πυκνότητα των σημείων παρακολούθησης προκειμένου να εκτιμηθεί η επίπτωση των αντλήσεων και απορρίψεων στη στάθμη των υπόγειων υδάτων, |
| • | για τα συστήματα υπόγειων υδάτων, εντός των οποίων τα υπόγεια ύδατα ρέουν διαπερνώντας τα όρια της Ελληνικής Επικράτειας, εξασφαλίζεται ότι υπάρχουν επαρκή σημεία παρακολούθησης, ώστε να εκτιμηθεί η κατεύθυνση και ο ρυθμός της ροής των υπόγειων υδάτων δια μέσου των ορίων της Ελληνικής Επικράτειας. |
2.2.3. Συχνότητα της παρακολούθησης
Η συχνότητα των παρατηρήσεων είναι επαρκής προκειμένου να εκτιμηθεί η ποσοτική κατάσταση κάθε συστήματος υπόγειων υδάτων ή ομάδας συστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες διακυμάνσεις στον εμπλουτισμό, και συγκεκριμένα:
| • | όσον αφορά τα συστήματα υπόγειων υδάτων που διαπιστώνεται ότι κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους του άρθρου 4 του παρόντος Διατάγματος, εξασφαλίζεται επαρκής συχνότητα των μετρήσεων προκειμένου να εκτιμηθεί η επίπτωση των απολήψεων και απορρίψεων στη στάθμη των υπόγειων υδάτων, |
| • | για τα συστήματα υπόγειων υδάτων, εντός των οποίων τα υπόγεια ύδατα ρέουν διαπερνώντας τα όρια της Ελληνικής Επικράτειας, εξασφαλίζεται επαρκής συχνότητα μετρήσεων, ώστε να εκτιμηθεί η κατεύθυνση και ο ρυθμός της ροής των υπόγειων υδάτων δια μέσου των ορίων της Ελληνικής Επικράτειας. |
2.2.4. Ερμηνεία και παρουσίαση της ποσοτικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων
Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από το δίκτυο παρακολούθησης ενός συστήματος υπόγειων υδάτων ή ομάδας συστημάτων χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση της ποσοτικής κατάστασης του εν λόγω συστήματος ή συστημάτων.
Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2.5, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών συντάσσουν χάρτες με βάση αυτή την εκτίμηση της ποσοτικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων, χρησιμοποιώντας τους εξής χρωματικούς κώδικες:
Καλή: πράσινο
Κακή: κόκκινο.
2.3. Χημική κατάσταση των υπόγειων υδάτων
2.3.1. Παράμετροι για τον προσδιορισμό της χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων
Αγωγιμότητα Συγκεντρώσεις ρύπων
2.3.2. Ορισμός της καλής χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων
Στοιχεία |
Καλή κατάσταση |
||||||
Γενικά |
Η χημική σύνθεση του συστήματος υπόγειων υδάτων είναι τέτοια ώστε οι συγκεντρώσεις των ρύπων:
|
||||||
Αγωγιμότητα |
Οι μεταβολές της αγωγιμότητας δεν υποδηλώνουν εισροή αλμυρού νερού ή άλλες εισροές στο σύστημα υπόγειων υδάτων. |
2.4. Παρακολούθηση της χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων
2.4.1. Δίκτυο παρακολούθησης των υπόγειων υδάτων
Το δίκτυο παρακολούθησης των υπόγειων υδάτων συγκροτείται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των άρθρων 7 και 11 του παρόντος Διατάγματος. Το δίκτυο παρακολούθησης σχεδιάζεται έτσι, ώστε να παρέχεται συνεκτική και συνολική εποπτεία της χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων μέσα σε κάθε λεκάνη απορροής ποταμού και να ανιχνεύεται η παρουσία μακροπρόθεσμων, ανθρωπογενούς αιτίας, ανοδικών τάσεων των ρύπων.
Με βάση το χαρακτηρισμό και την εκτίμηση των επιπτώσεων που διενεργούνται σύμφωνα με το άρθρο 5 και το Παράρτημα II του παρόντος Διατάγματος, για κάθε περίοδο εφαρμογής ενός Σχεδίου Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν πρόγραμμα εποπτικής παρακολούθησης. Τα αποτελέσματα του προγράμματος αυτού χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση προγράμματος επιχειρησιακής παρακολούθησης, το οποίο εφαρμόζεται κατά το υπόλοιπο τμήμα της περιόδου του Σχεδίου.
Στο Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού, παρέχονται εκτιμήσεις για το βαθμό πιστότητας και ακρίβειας των παρεχόμενων από τα Προγράμματα Παρακολούθησης αποτελεσμάτων.
2.4.2. Εποπτική παρακολούθηση
Στόχος
Η εποπτική παρακολούθηση διενεργείται για:
| • | τη συμπλήρωση και την επικύρωση της διαδικασίας εκτίμησης, |
| • | την παροχή πληροφοριών που θα χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση μακροπρόθεσμων τάσεων που οφείλονται σε μεταβολές των φυσικών συνθηκών, αλλά και σε ανθρώπινες δραστηριότητες. |
Επιλογή των θέσεων παρακολούθησης
Επιλέγεται επαρκής αριθμός θέσεων παρακολούθησης όσον αφορά:
| • | συστήματα που διαπιστώνεται ότι κινδυνεύουν, μετά τον χαρακτηρισμό που διενεργείται, σύμφωνα με το Παράρτημα II, |
| • | συστήματα που διασχίζουν τα όρια της Ελληνικής Επικράτειας. |
Επιλογή παραμέτρων
Η ακόλουθη σειρά βασικών παραμέτρων παρακολουθείται σε όλα τα επιλεγμένα συστήματα υπόγειων υδάτων:
| • | περιεκτικότητα σε οξυγόνο, |
| • | τιμή pH, |
| • | αγωγιμότητα, |
| • | νιτρικά, |
| • | αμμωνιακά. |
Τα συστήματα υπόγειων υδάτων, τα οποία διαπιστώνεται, σύμφωνα με το Παράρτημα II, ότι διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο να μην επιτύχουν την καλή κατάσταση, παρακολουθούνται επίσης ως προς τις παραμέτρους που είναι ενδεικτικές των επιπτώσεων των πιέσεων αυτών.
Τα διασυνοριακά συστήματα παρακολουθούνται επίσης ως προς τις παραμέτρους που χρειάζεται για την προστασία όλων των χρήσεων που υποστηρίζονται από τη ροή των υπόγειων υδάτων.
2.4.3. Επιχειρησιακή παρακολούθηση
Στόχος
Κατά τις ενδιάμεσες περιόδους μεταξύ των προγραμμάτων εποπτικής παρακολούθησης πραγματοποιείται επιχειρησιακή παρακολούθηση, προκειμένου:
| • | να διαπιστωθεί η χημική κατάσταση όλων των συστημάτων υπόγειων υδάτων ή ομάδων συστημάτων που έχουν χαρακτηριστεί ότι κινδυνεύουν, |
| • | να διαπιστωθεί η παρουσία μακροπρόθεσμων, ανθρωπογενούς αιτίας, ανοδικών τάσεων στη συγκέντρωση των ρύπων. |
Επιλογή των θέσεων παρακολούθησης
Επιχειρησιακή παρακολούθηση διενεργείται σε όλα τα συστήματα υπόγειων υδάτων ή ομάδες συστημάτων, τα οποία, με βάση τόσο την εκτίμηση των επιπτώσεων που πραγματοποιείται σύμφωνα με το Παράρτημα II, όσο και την εποπτική παρακολούθηση, χαρακτηρίζεται ότι κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τους στόχους του άρθρου 4 του παρόντος Διατάγματος. Η επιλογή των θέσεων παρακολούθησης θα αντικατοπτρίζει επίσης μια αξιολόγηση για την αντιπροσωπευτικότητα των δεδομένων παρακολούθησης της συγκεκριμένης θέσης ως προς την ποιότητα του σχετικού ενός ή περισσοτέρων συστημάτων υπόγειων υδάτων.
Συχνότητα παρακολούθησης
Κατά τις ενδιάμεσες περιόδους μεταξύ των προγραμμάτων εποπτικής παρακολούθησης πραγματοποιείται επιχειρησιακή παρακολούθηση σε επαρκή συχνότητα προκειμένου να ανιχνευθούν οι επιπτώσεις των σχετικών πιέσεων και πάντως, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο.
2.4.4. Διαπίστωση των τάσεων των ρύπων
Τα δεδομένα τόσο της εποπτικής όσο και της επιχειρησιακής παρακολούθησης χρησιμοποιούνται για τη διαπίστωση μακροπρόθεσμων, ανθρωπογενούς αιτίας, ανοδικών τάσεων στις συγκεντρώσεις ρύπων και την αντιστροφή των τάσεων αυτών. Προσδιορίζεται το έτος ή η περίοδος βάσης από την οποία υπολογίζονται οι τάσεις αυτές. Ο υπολογισμός των τάσεων γίνεται σε ένα σύστημα ή, κατά περίπτωση, σε ομάδα συστημάτων υπόγειων υδάτων. Η αντιστροφή των τάσεων αποδεικνύεται στατιστικά και δηλώνεται ο βαθμός αξιοπιστίας της σχετικής διαπίστωσης.
2.4.5. Ερμηνεία και παρουσίαση της χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων
Κατά την εκτίμηση της κατάστασης, τα αποτελέσματα των μεμονωμένων σημείων παρακολούθησης ενός συστήματος υπόγειων υδάτων ενσωματώνονται στα αποτελέσματα για όλο το υδατικό σύστημα. Με την επιφύλαξη των σχετικών οδηγιών, προκειμένου να χαρακτηρισθεί ως καλή η κατάσταση ενός συστήματος υπόγειων υδάτων, ως προς τις χημικές παραμέτρους για τις οποίες ορίζονται στην κοινοτική και εθνική νομοθεσία ποιοτικά περιβαλλοντικά πρότυπα:
| • | υπολογίζεται η μέση τιμή των αποτελεσμάτων της παρακολούθησης σε κάθε σημείο του συστήματος ή της ομάδας συστημάτων υπόγειων υδάτων και |
| • | σύμφωνα με το άρθρο 14 του παρόντος Διατάγματος, οι μέσες αυτές τιμές χρησιμοποιούνται για να αποδεικνύεται η τήρηση της καλής χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων. |
Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2.5, οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών καταρτίζουν χάρτη της χημικής κατάστασης των υπογείων υδάτων, χρησιμοποιώντας τους εξής χρωματικούς κώδικες:
Καλή: πράσινο
Κακή: κόκκινο
Στο χάρτη αυτό σημειώνονται με μαύρη κουκκίδα τα συστήματα υπόγειων υδάτων που υπόκεινται σε μόνιμη και σημαντική ανοδική τάση των συγκεντρώσεων οποιουδήποτε ρύπου, οφειλόμενη στις επιπτώσεις ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Η αντιστροφή μιας τάσης σημειώνεται στο χάρτη με γαλάζια κουκκίδα.
Οι χάρτες αυτοί συμπεριλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού.
2.5. Παρουσίαση της κατάστασης των υπόγειων υδάτων
Τα Σχέδια Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού συνοδεύονται από χάρτη, στον οποίο φαίνεται, για κάθε σύστημα υπόγειων υδάτων ή ομάδα συστημάτων, τόσο η ποσοτική όσο και η χημική κατάσταση του εν λόγω συστήματος ή ομάδας συστημάτων, χρησιμοποιώντας χρωματικούς κώδικες σύμφωνα με τις απαιτήσεις των παραγράφων 2.2.4 και 2.4.5. Είναι δυνατόν να μην καταρτιστούν χωριστοί χάρτες για τις παραγράφους 2.2.4 και 2.4.5, αλλά, στην περίπτωση αυτή, θα δηλώνονται επίσης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παραγράφου 2.4.5, στον απαιτούμενο από το τμήμα αυτό χάρτη τα συστήματα που υπόκεινται σε σημαντική και μόνιμη ανοδική τάση της συγκέντρωσης οποιουδήποτε ρύπου ή τυχόν αντιστροφή της τάσης αυτής.