ΣτΕ 2402/1990
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 2402/1990
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Δ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 24-04-1990, με την εξής σύνθεση: Μ. Δεκλερής, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος που είχε κώλυμα, Τ. Κούνδουρος, Σ. Χαραλαμπίδης, Σύμβουλοι, Φ. Αρναούτογλου, Ε. Δανδουλάκη, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Μιχάλης Καλαντζής, Γραμματέας του Δ' Τμήματος.
Για να δικάσει την από 16-12-1988 αίτηση:
της Κοινοπραξίας με την επωνυμία __________ που εδρεύει στη Βέροια (__________) καθώς και των μόνων δύο μελών που τον απαρτίζουν __________ κατοίκων επίσης Βέροιας (__________), οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Κ. Μαρκάκη (Αριθμός Μητρώου 4823/1990) που τον διόρισαν με πληρεξούσιο, κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Θ. Ρεντζεπέρη, Πάρεδρο της Διοικήσεως.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν:
1) η με αριθμό 3647/1988 απόφαση της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχίας Ημαθίας,
2) η με αριθμό 3754/1988 απόφαση του Νομάρχη Ημαθίας και
3) κάθε άλλη συναφής πράξη ή παράλειψη της διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου, Τ. Κούνδουρου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού που ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την κρινόμενη αίτηση έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη και παράβολο (διπλότυπα 7014541-2/1988 Ταμείου Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών και 2046875, 873324, 82501 γραμμάτια παραβόλου).
2. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, σε δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό που προκήρυξε η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών νομού Ημαθίας την 26-08-1988 για την εκτέλεση του έργου οπλισμένα σκυροδέματα κτιρίου εργαστηρίων ΚΕΤΕ Αλεξανδρείας, αναδείχθηκε αρχικά μειοδότρια η ήδη αιτούσα κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων Γ' τάξεως. Ο διαγωνισμός όμως αυτός ακυρώθηκε με την ΤΥ/3392/1988 απόφαση του Νομάρχη Ημαθίας, από του σημείου που παρανόμως, κατά τη Διοίκηση, έγιναν δεκτές εργοληπτικές επιχειρήσεις Γ' τάξεως. Με την επανάληψη του διαγωνισμού, στις 26-10-1988, η οικεία επιτροπή απέκλεισε την αιτούσα κοινοπραξία και ανέδειξε μειοδότη τον μετάσχοντα, επίσης, εργολήπτη __________. Ακολούθησε ένσταση της κοινοπραξίας που απορρίφθηκε με την 3647/1988 απόφαση του Διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών νομού Ημαθίας. Τέλος με την 3754/1988 απόφαση του Νομάρχη Ημαθίας εγκρίθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και κατακυρώθηκε το έργο που προκηρύχθηκε στον πιο πάνω __________. Ήδη με την κρινόμενη αίτηση, ζητείται από την αποκλεισθείσα του διαγωνισμού κοινοπραξία και τα κοινοπρακτούντα μέλη της η ακύρωση των δύο τελευταίων πράξεων (3647 και 3754/1988).
3. Επειδή εμπροθέσμως και παραδεκτώς προσβάλλεται, από την μνησθείσα κοινοπραξία και τα μέλη της ατομικώς, μόνο η 3754/1988 νομαρχιακή απόφαση, με την οποία ολοκληρώθηκε η διαδικασία του προκηρυχθέντος διαγωνισμού.
4. Επειδή ο νόμος 1418/1984 με τίτλο Δημόσια έργα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων (ΦΕΚ 23/Α/1984) ορίζει στο άρθρο 15 (παράγραφοι 1 και 4) ότι την κατασκευή των δημοσίων έργων επιτρέπεται να αναλαμβάνουν ημεδαπές επιχειρήσεις (ατομικές ή εταιρείες) υπό την απαραίτητη προς τούτο προϋπόθεση να είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) και στην αντίστοιχη με το έργο κατηγορία και τάξη εγγραφής. Περαιτέρω στο άρθρο 16 του ίδιου νόμου προβλέπονται τα κριτήρια εγγραφής επιχειρήσεων στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (παράγραφος 1) και κατατάξεώς των σε κατηγορίες και τάξεις (παράγραφος 2), ορίζεται δε ότι η κατάταξη γίνεται σε μία ή περισσότερες απ' τις κατηγορίες των έργων, οδοποιίας, οικοδομικών, υδραυλικών, λιμενικών και Ηλεκτρομηχανολογικών και σε μία, από τις οριζόμενες εις επτά για κάθε κατηγορία, τάξη και εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Δημοσίων Έργων να καθορίζει, με απόφασή του, το ανώτατο όριο προϋπολογισμού των εργολαβιών, τις οποίες μπορεί να αναλάβει η επιχείρηση που ανήκει σε κάθε τάξη, τα ειδικά όρια για τις κοινοπραξίες κ.λ.π.
Σε εκτέλεση της εξουσιοδοτήσεως αυτής εκδόθηκε η ΕΔ2Α/01/27/ΦΝ294/1985 απόφαση του Υπουργού Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 170/Β/1985). Στην απόφαση αυτή ορίζεται (στο άρθρο 1 ότι το ανώτατο όριο προϋπολογισμού αξίας έργου, το οποίο μπορεί να αναλάβει εργοληπτική επιχείρηση εγγεγραμμένη στην Α Τάξη του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων ορίζεται -πλην μιας εξαιρέσεως- σε 15.000.000 δραχμές (παράγραφος 1) και για τις υπόλοιπες έξι τάξεις του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων σε πολλαπλάσια του ορίου για την Α τάξη, συγκεκριμένα δε για την Γ τάξη το όριο ορίζεται σε οκτώ φορές το όριο της Α τάξεως ήτοι εκατόν είκοσι εκατομμύρια (παράγραφος 2). Περαιτέρω στο άρθρο 3 της αποφάσεως αυτής, με τον υπότιτλο αναβάθμιση ορίων λόγω κοινοπραξιών, ορίζεται ότι:
{στις περιπτώσεις κοινοπραξιών εργοληπτικών επιχειρήσεων της ίδιας τάξης και κατηγορίας, οι κοινοπραξίες αυτές μπορούν να αναλάβουν έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το ανώτατο όριο της τάξης τους μέχρι 25% της διαφοράς μεταξύ του ανωτάτου ορίου της τάξης τους και της επομένης}
υπό τις προβλεπόμενες ειδικότερες προϋποθέσεις.
Τέλος στην παράγραφο 8 του άρθρου 16 του πιο πάνω νόμου 1418/1984 ορίζεται ότι:
{στις τρεις κατώτερες τάξεις του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων εγγράφονται ατομικές επιχειρήσεως προσώπων εγγεγραμμένων στο Μητρώο εμπειρίας κατασκευαστών (ΜΕΚ) και επιχειρήσεις προσωπικών εταιρειών ή εταιρειών περιορισμένης ευθύνης... Στις υπόλοιπες τάξεις του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων εγγράφονται επιχειρήσεις με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας ή ΕΠΕ. Κατ' εξαίρεση οι μέχρι σήμερα κάτοχοι εργοληπτικών πτυχίων οποιασδήποτε κατηγορίας και τάξης μπορούν να ασκούν... και τέταρτης τάξης του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων εργοληπτική επιχείρηση με τη μορφή ατομικής επιχείρησης ή προσωπικής εταιρείας, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρούν βιβλία της ανώτερης τάξης του Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων...}
Εξάλλου με την απόφαση ΕΔ2Α/01/92/ΦΝ294/1986 του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων που κυρώθηκε ως έχουσα ισχύ νόμου από τότε που εκδόθηκε, με το άρθρο 16 του νόμου 1647/1986 (ΦΕΚ 141/Α/1986), ορίσθηκε, στην παράγραφο 4 αυτής, ότι το ανώτατο όριο προϋπολογισμού έργων που μπορεί να αναλάβουν ατομικές επιχειρήσεις που ασκούν κατ' εξαίρεση εργοληπτική επιχείρηση τέταρτης τάξης του ΜΕΕΠ (άρθρο 16 παράγραφος 8 εδάφιο τρίτο του νόμου 1418/1984) προσδιορίζεται, ειδικά γι' αυτές, σε δώδεκα φορές το όριο της Α τάξης (δηλαδή 180.000.000) και ότι η μεταβολή του ορίου αυτού γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 5 του άρθρου 16 του νόμου 1418/1984 και προσδιορίζεται σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα όρια για τη Γ' και Δ τάξη.
5. Επειδή από τον συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι για την εφαρμογή της περί αναβαθμίσεως ορίων λόγω κοινοπραξιών διατάξεως του άρθρου 3 της υπουργικής αποφάσεως ΕΔ2Α/01/27/ΦΝ294/1985, ως επομένης της Γ' τάξεως εργοληπτικών επιχειρήσεων τάξη, προκειμένου να βρεθεί η διαφορά ανωτάτων ορίων, λαμβάνεται η Δ' τάξη, όπως αυτή προβλέπεται από τις θεσπίζουσες τον κανόνα πάγιες διατάξεις του νόμου 1418/1984 και της εκδοθείσης εις εκτέλεση αυτού, υπουργικής αποφάσεως ως άνω, ήτοι η τάξη των εργοληπτικών επιχειρήσεων με τη μορφή της ανωνύμου εταιρείας ή της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης, με ανώτατο όριο προϋπολογισμού αξίας του δημοπρατούμενου έργου το ποσό των 270.000.000 δραχμών και όχι με τη μορφή των κατ' εξαίρεση του κανόνος αναγνωριζομένων ατομικών επιχειρήσεων με ανώτατο όριο το ποσό των 180.000.000 δραχμών. Και τούτο γιατί οι τάξεις, ενόψει των οποίων θεσπίσθηκε η ερμηνευόμενη διάταξη του άρθρου 3 της υπουργικής αποφάσεως ΕΔ2Α/01/27/ΦΝ294/1985, ορίσθηκαν από το νόμο σε επτά και ο αριθμός αυτός δεν μεταβλήθηκε μεταγενεστέρως ούτε με την κυρωθείσα δια νόμου υπουργική απόφαση ΕΔ2Α/01/27/ΦΝ294/1985. Η τελευταία αυτή απόφαση δεν δημιούργησε νέα τάξη στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, ενδιαμέσως των προβλεπομένων Γ και Δ τάξεων, αλλά απλώς προσδιόρισε ειδικά και μάλιστα σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα όρια για την Γ και Δ τάξη, ανώτατο όριο προϋπολογισμού έργων Δ' τάξεως του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων που μπορούν να αναλάβουν οι μέχρι της ενάρξεως της ισχύος του νόμου 1418/1984 κάτοχοι εργοληπτικών πτυχίων, ασκούντων εργοληπτική επιχείρηση κατ' εξαίρεση υπό την μορφήν ατομικής επιχειρήσεως.
6. Επειδή εν προκειμένω η αιτούσα κοινοπραξία αποκλείσθηκε τελικά του διαγωνισμού, με την σκέψη ότι δεν είχε κατά νόμο τις προϋποθέσεις να λάβει μέρος σ' αυτόν, αφού το μεν έργο που δημοπρατήθηκε ήταν προϋπολογισμού αξίας 151.646.000 δραχμές, αυτή δε ως εργοληπτική επιχείρηση Γ τάξεως, δεν μπορούσε να αναλάβει έργα αξίας μεγαλύτερης του ανωτάτου ορίου της τάξεως της (120.000.000) αυξημένου κατά 25% της διαφοράς μεταξύ του ορίου αυτού και του οριζομένου για την θεσπισθείσα νέα, επομένη της Γ τάξεως, Δ τάξη ατομικών επιχειρήσεων (180.000.000), ήτοι συνολικώς μεγαλύτερης του ποσού των 135.000.000 δρχ. (180.000.000 - 120.000.000 = 60.000.000 Χ 0,25 = 15.000.000 120.000.000 = 135.000.000). Η αιτιολογία όμως αυτή των προσβαλλόμενων πράξεων στηρίζεται στην εσφαλμένη ερμηνευτική εκδοχή ότι για την αναβάθμιση των ορίων λόγω κοινοπραξίας προστίθεται στο ανώτατο όριο της Γ τάξεως ποσοστόν 25% της διαφοράς όχι του ορίου αυτού και εκείνου της Δ' τάξεως ανωνύμων εταιρειών και ΕΠΕ (270.000.000) αλλά και της Δ' τάξεως ατομικών επιχειρήσεων (180.000.000) που θεωρήθηκε ότι θεσπίσθηκε από το νόμο ως ενδιάμεση - μεταξύ Γ και Δ - τάξη.
Επομένως η αιτιολογία αυτή, με την οποία αποκλείσθηκε η αιτούσα του διαγωνισμού, δεν είναι νόμιμη, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, αφού η κοινοπραξία αυτή μπορούσε να αναλάβει έργο αξίας μέχρι του ποσού των 157.500.000 δρχ., (270.000.000 - 120.000.000 = 150.000.000 Χ 0,25 = 37.500.000 + 120.000.000 = 157.500.000 δραχμές), ήτοι ποσού υπέρτερου εκείνου της αξίας του δημοπρατηθέντος έργου (151.646.000 δραχμές). Για το λόγο συνεπώς αυτόν, που βασίμως προβάλλεται, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να ακυρωθεί η παραδεκτώς προσβαλλόμενη πράξη.
Δια ταύτα Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει την 3754/1988 απόφαση του Νομάρχη Ημαθίας, κατά τα εκτιθέμενα στο σκεπτικό.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου και Επιβάλλει στο Δημόσιο την δικαστική δαπάνη των αιτούντων που ανέρχεται στο ποσό των 28.000 δραχμών.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 03-05-1990 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 05-07-1990.