ΝΣΚ 193/1998
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 193/1998 (28-01-1998)
Αριθμός Ερωτήματος: Υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου οίκοθεν 28.823/9123/09-10-1997 έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται, ποιο είναι ακριβές το όριο του από 26-09-1979 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 615/Δ/1979) όπως τροποποιήθηκε με το από 15-06-1995 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 423/Δ/1995) προκειμένου να κριθεί αν το αναφερόμενο στο ερώτημα ακίνητο εμπίπτει ή όχι στο όριο αυτό.
Στο παραπάνω ερώτημα το Γ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, γνωμοδότησε ομόφωνα ως ακολούθως:
I. Από το έγγραφο του ερωτήματος και τα στοιχεία που το συνοδεύουν προκύπτει ότι έπειτα από αίτηση του κ. Θωμά Πεπόνη προς τη Διεύθυνση Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων για προέλεγχο προς ανέγερση πολυκαταστήματος σε ακίνητο του που βρίσκεται στην περιοχή της γέφυρας Λυκοστόμου (αμέσως μετά τη γέφυρα) και αριστερά της εθνικής οδού Ιωαννίνων - Κονίτσης, ανέκυψε το ζήτημα του ακριβούς προσδιορισμού του ορίου του παραπάνω προεδρικού διατάγματος κυρίως στο τμήμα του στο οποίο βρίσκεται το προαναφερόμενο ακίνητο, προκειμένου να κριθεί αν το ακίνητο αυτό εμπίπτει ή όχι στο όριο του διατάγματος.
II. Με το άρθρο 1 του από 26-09-1979 προεδρικού διατάγματος Περί χαρακτηρισμού ως παραδοσιακών των υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών της ευρύτερης περιοχής Ζαγορίου (Ηπείρου) και καθορισμού ειδικών όρων και περιορισμών δομήσεως των οικοπέδων αυτού ορίζονται τα εξής:
{Χαρακτηρίζονται δια του παρόντος ως παραδοσιακοί οι νομίμως υφιστάμενοι προ του έτους 1923 οικισμοί Ζαγορίου (Ηπείρου) οι περικλειόμενοι δι' ερυθράς συνεχόμενης γραμμής, η οποία παρακολουθεί τον άξονα της εθνικής οδού Μετσόβου - Ιωαννίνων και Ιωαννίνων - Κονίτσης εις απόστασης 300 m από τον άξονα της τάφρου Περάματος - Λυκοστόμου του ποταμού Αώου και της γραμμής των διοικητικών ορίων των νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών, ως εμφαίνεται εις το υπό του Γενικού Διευθυντού Οικισμού θεωρημένο δια της υπ' αριθμόν Γ20671/1979 πράξεως αυτού σχετικό πρωτόκολλον διάγραμμα υπό κλίμακα 1:200.000 του οποίου συνοπτικό αντίτυπο δημοσιεύεται μετά του παρόντος.}
Η τροποποίηση του παραπάνω προεδρικού διατάγματος που έγινε με το από 15-06-1995 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 423/Δ/1995) δεν αφορά το άρθρο 1 του πρώτου προεδρικού διατάγματος και συνεπώς και τα όρια του διατάγματος αυτού.
Στην από 03-08-1978 έκθεση της διεύθυνσης Παραδοσιακών Οικισμών και Περιβάλλοντος του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, η οποία μνημονεύεται στο προοίμιο του παραπάνω προεδρικού διατάγματος αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής:
{Τα σημερινά όρια του Ζαγορίου, που δεν διαφέρουν ουσιαστικά από τα παλαιά του, καθορίζονται γενικά από τον εθνικό δρόμο Ιωαννίνων - Μετσόβου, στα ανατολικά, τον ορεινό όγκο του όρους Μιτσικέλι στα νότια, τον εθνικό δρόμο Ιωαννίνων -Κονίτσης στα δυτικά και την κοίτη του Αώου στα βόρεια ... (σελίδα 9).
Από την ανάλυση που προηγήθηκε προκύπτει, ότι η ιστορική οικιστική ενότητα του Ζαγορίου σήμερα εμφανίζει ποιοτικές διαφορές που επιβάλλουν διαφορετικό βαθμό προστασίας. Για το λόγο αυτό κρίνεται απαραίτητο οι όροι και περιορισμοί δομήσεως να γίνουν κατά τομείς... Κρίνεται ακόμα απαραίτητο ότι ανάλογοι ειδικοί όροι και περιορισμοί θα πρέπει να έχουν εφαρμογή και στον εκτός των οικισμών χώρο, επειδή το σύνολο της περιφέρειας Ζαγορίου είναι μια διακεκριμένη ενότητα. Με βάση τα παραπάνω κρίνεται απαραίτητο να σχηματισθούν δύο βασικοί τομείς: α) Ο τομέας (Α) που θα περιλαμβάνει τους πιο αξιόλογους οικισμούς (Β.Π. 1,Β.Π.2) τις διοικητικές τους περιφέρειες, καθώς και μια ζώνη κατά μήκος των εθνικών οδών, γιατί οι δρόμοι αυτοί είναι πολυσύχναστοι και το περιβάλλον τους πολυθέατο β) Ο τομέας (Β) που θα περιλαμβάνει τους υπόλοιπους οικισμούς (Β.Π.3) και τις διοικητικές τους περιφέρειες ... Για λόγους βασικά πρακτικούς, που δεν αλλοιώνουν όμως και την ουσία, τα όρια των τομέων στο εσωτερικό του Ζαγορίου θεωρήθηκε σκόπιμο να ακολουθήσουν τα χωροθετημένα διοικητικά όρια των Κοινοτήτων. Ως προς το γενικό περίγραμμα της περιφέρειας θεωρήθηκε σκόπιμο να ακολουθηθούν φυσικά ή διαμορφωμένα χαρακτηριστικά όρια, όπως οι ποταμοί και οι αυτοκινητόδρομοι οι οποίοι καθορίζουν γενικότερα το Ζαγόρι.
Με τον παραπάνω καθορισμό των ορίων του χώρου προστασίας, συμπεριλαμβάνονται και οικισμοί χωρίς να ανήκουν στο Ζαγόρι, όπως το Βοτονόσι κ.λ.π. ενώ άλλοι οικισμοί, όπως τα Πάνω Ραβένια, ο Γεροπλάτανος, και το Μαυροβούνι, αν και περιλαμβάνονται στα Ζαγοροχώρια, μένουν εκτός. Οι διαφορές αυτές δεν είναι τελικά αρνητικές, γιατί είναι αναγκαίο να προστατευθεί στο σύνολο της η διακεκριμένη σήμερα ενότητα, που δεν διαφέρει ουσιαστικά από την παλαιά αλλά και γιατί οι επιπλέον οικισμοί που συμπεριλαμβάνονται έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τους άλλους, ενώ αυτοί που μένουν από έξω δεν είναι τόσο σημαντικοί... Οι διατάξεις που ακολουθούν αφορούν όλους τους οικισμούς που περιλαμβάνονται στην περιοχή η οποία ορίζεται με ερυθρά γραμμή και φαίνεται στον υπό κλίμακα 1:200.000 χάρτη και η οποία γραμμή παρακολουθεί τον άξονα της Εθνικής Οδού Μετσόβου - Ιωαννίνων και Ιωαννίνων - Κονίτσης σε απόσταση 300 m από τον άξονα της τάφρου Περάματος - Λυκοστόμου του ποταμού Αώου και της γραμμής των διοικητικών ορίων των νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών... 1. Τομέας (Α). Οι όροι και περιορισμοί δομήσεως των οικοπέδων που βρίσκονται μέσα στους οικισμούς της περιοχής που περικλείεται από τη διακεκομμένη κόκκινη γραμμή του σχεδίου σε κλίμακα 1: 200.000 που συνοδεύουν το παρόν διάταγμα... (σελίδες 34 - 36).}
Στο διάγραμμα με κλίμακα 1:200.000 που συνοδεύει το παραπάνω προεδρικό διάταγμα απεικονίζεται με ερυθρά συνεχόμενη γραμμή τα όρια του Ζαγορίου και με διακεκομμένη γραμμή τα όρια του τομέα (Α) και του τομέα (Β)
2. Από το κείμενο του παραπάνω προεδρικού διατάγματος από το διάγραμμα που το συνοδεύει και από την από 03-08-1978 σχετική πιο πάνω έκθεση προκύπτει ότι η απόσταση των 300 m, που αναφέρεται στο διάταγμα, αφορά αναμφισβήτητα τις δύο εθνικές οδούς Μετσόβου - Ιωαννίνων και Ιωαννίνων - Κονίτσης, όχι δε την τάφρο Περάματος - Λυκοστόμου και ότι συνεπώς το όριο του διατάγματος αυτού δεν ταυτίζεται με τον άξονα των δυο αυτών οδών, αλλά περιλαμβάνει και μια ζώνη 300 m εκτός των οδών αυτών.
Πράγματι στην παραπάνω έκθεση, στην οποία σημειωτέου αναφέρεται αυτολεξεί το ίδιο ακριβώς όριο της περιοχής Ζαγορίου το οποίο αναφέρεται και στο ίδιο διάταγμα (και η οποία γραμμή παρακολουθεί τον άξονα της εθνικής οδού Μετσόβου - Ιωαννίνων ... και της γραμμής των διοικητικών ορίων των Νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών), ορίζεται επιπλέον, ότι ο τομέας (Α) περιλαμβάνεται εκτός των διοικητικών ορίων των οικισμών και μια ζώνη κατά μήκος των εθνικών οδών, γιατί οι δρόμοι αυτοί είναι πολυσύχναστοι και το περιβάλλον τους πολυθέατο. Και από το διάγραμμα που συνοδεύει το διάταγμα προκύπτει σαφώς ότι το όριο της περιοχής, που απεικονίζει με συνεχόμενη ερυθρά γραμμή, δεν ταυτίζεται με τις δυο εθνικές οδούς, αλλά βαίνει παραλλήλως των οδών αυτών, περιλαμβάνοντας έτσι και μια ζώνη εκτός των οδών αυτών. Η ζώνη αυτή προκύπτει σαφώς και από τα εσωτερικά όρια των τομέων (Α) και (Β) τα οποία απεικονίζονται στο διάγραμμα του διατάγματος και περιλαμβάνεται (η ζώνη) στον τομέα (Α).
Περαιτέρω από τα διαγράμματα που συνοδεύουν το ερώτημα προκύπτει σαφώς, ότι το όριο της περιοχής, όπως αυτό απεικονίζεται στο διάγραμμα του προεδρικού διατάγματος με συνεχόμενη ερυθρά γραμμή, στο μεν τμήμα της περιοχής από τη θέση Πέραμα μέχρι τη θέση Λυκόστομο, (στο τμήμα αυτό εκτείνεται η τάφρος Περάματος - Λυκοστόμου), δεν ταυτίζεται ούτε με την εθνική οδό Ιωαννίνων - Κονίτσης ούτε με τον άξονα της τάφρου Περάματος - Λυκοστόμου αλλά διέρχεται μεταξύ αυτών (εθνικής οδού και τάφρου) και στο μέσον περίπου, στο δε βόρειο και βορειοανατολικό τμήμα του ταυτίζεται (το όριο) πλήρως με την κοίτη του ποταμού Αώου και τη γραμμή των διοικητικών ορίων των Νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών, όπως δέχονται για το τελευταίο αυτό τμήμα του ορίου (Βόρειο και βορειοανατολικό) όλες οι αρμόδιες Υπηρεσίες (Διεύθυνση Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων, Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Χωροταξίας Περιφέρειας Ηπείρου και ερωτώσα Υπηρεσία).
3. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το Γ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, έχει την ομόφωνη γνώμη, ότι το ερμηνευτικό πρόβλημα στην προκειμένη περίπτωση δημιουργείται από το γεγονός ότι στο κείμενο του άρθρου 1 του παραπάνω προεδρικού διατάγματος με το οποίο περιγράφεται το όριο της περιοχής Ζαγορίου, δεν έχουν τεθεί κόμματα και ότι αν το άρθρο αυτό του διατάγματος ότι έχει ως εξής, ήτοι: χαρακτηρίζονται... ως παραδοσιακοί οι ... οικισμοί ... οι περικλειόμενοι δι' ερυθράς συνεχόμενης γραμμής, η οποία παρακολουθεί τον άξονα, της εθνικής οδού Μετσόβου - Ιωαννίνων, και Ιωαννίνων - Κονίτσης, εις απόσταση 300 m από το άξονα της τάφρου Περάματος - Λυκοστόμου, του ποταμού Αώου και της γραμμής των διοικητικών ορίων των νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών..., παρακολουθεί η αληθινή έννοια του διατάγματος, ότι δηλαδή το όριο παρακολουθεί τον άξονα της εθνικής οδού Μετσόβου - Ιωαννίνων και Ιωαννίνων - Κονίτσης, σε απόσταση 300 m από τον άξονα αυτόν, τον άξονα της τάφρου Περάματος - Λυκοστόμου, τον άξονα του ποταμού Αώου και τον άξονα της γραμμής των διοικητικών ορίων των νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών.
Έτσι, το όριο του παραπάνω προεδρικού διατάγματος στο κρίσιμο για το ερώτημα τμήμα του, ακολουθεί, από μεν το Πέραμα μέχρι τη Γέφυρα Λυκοστόμου, τον άξονα της Τάφρου Περάματος - Λυκοστόμου, αμέσως δε μετά τη γέφυρα Λυκοστόμου (ακολουθεί) τον άξονα της εθνικής οδού Ιωαννίνων - Κονίτσης, σε απόσταση όμως 300 m από τον άξονα αυτόν και προς τα αριστερά της οδού με κατεύθυνση προς Κόνιτσα, όπως απεικονίζεται στο τμήμα του αυτό (μετά τη γέφυρα Λυκοστόμου) και στο διάγραμμα του διατάγματος. Με βάση το ορθό αυτό όριο του από 26-09-1979 προεδρικού διατάγματος θα πρέπει πλέον η Διοίκηση να διαπιστώσει γιατί αυτό αποτελεί καθαρώς πραγματικό ζήτημα, αν το αναφερόμενο στο έγγραφο του ερωτήματος ακίνητο εμπίπτει ή όχι στο όριο αυτό.
4. Κατά συνέπεια, στο τιθέμενο ερώτημα, προσήκει, κατά την ομόφωνη γνώμη του Γ' Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η αναφερόμενη αμέσως παραπάνω (υπό στοιχείο 3) αναλυτική απάντηση.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 31-03-1998
Ο Προεδρεύων
Ο Εισηγητής