ΝΣΚ 344/2003
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 374/2003 (09-07-2003)
Αριθμός ερωτήματος: 2829/03-12-2002 της Διεύθυνσης Οργάνωσης (Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών και Συντονισμού Ελέγχου Πολεοδομικών και Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, επί του οποίου έχει εκδοθεί η 29/2003 γνωμοδότηση του Α' Τμήματος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Περίληψη ερωτήματος: Αν είναι δυνατή η επέκταση νομίμως λειτουργούντος ξενοδοχείου, όταν η απόσταση του από νομίμως λειτουργούσα πτηνοτροφική - κτηνοτροφική μονάδα, είναι μεν μικρότερη της επιτρεπομένης, πλην η μονάδα αυτή λειτουργεί με άδεια που η Διοίκηση βεβαιώνει ότι έχει εκδοθεί κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας, αλλά το αρμόδιο όργανο δεν την ανακαλεί.
1. Ιστορικό του ερωτήματος
Εκδόθηκε αρμοδίως οικοδομική άδεια επέκτασης νομίμως λειτουργούντος ξενοδοχείου σε εκτός σχεδίου πόλεως και οικισμού περιοχή, πλην διατάχθηκε από την εκδούσα την άδεια πολεοδομική υπηρεσία, η διακοπή των οικοδομικών εργασιών, προκειμένου να επανεξετασθεί η νομιμότητά της, μετά διαπίστωση ότι το γήπεδο επί του οποίου επεκτείνεται το ξενοδοχείο, δεν έχει την προβλεπόμενη ελάχιστη νόμιμη απόσταση από παρακείμενο χοιροστάσιο, το οποίο λειτουργεί μεν με νόμιμη άδεια που χορηγήθηκε στους σημερινούς ιδιοκτήτες του το 1999, πλην διαπιστώνεται παράβαση της κείμενης νομοθεσίας κατά την έκδοσή της. Ειδικότερα, οι αρμόδιες Υπηρεσίες (Διεύθυνση Πολεοδομίας, Γενική Διεύθυνση Περιφέρειας, Επιτροπή Επιχειρήσεων Σταυλισμού Ζώων κ.λ.π.), βεβαιώνουν ότι κατά την χορήγηση άδειας λειτουργίας της πτηνοτροφικής - κτηνοτροφικής μονάδας δεν είχαν εγκριθεί περιβαλλοντικοί όροι, υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές με υπέρβαση ποσοστού κάλυψης, ο αριθμός των ζώων των οποίων επετράπη η εκτροφή είναι μεγαλύτερος εκείνου που δικαιολογεί η απόστασή του από κεντρικό οδικό άξονα, κ.λ.π.
Με την 29/2003 γνωμοδότηση του Α' Τμήματος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία ότι, εφ' όσον δεν έχει ανακληθεί η άδεια λειτουργίας, υπάρχει το τεκμήριο νομιμότητος και μέχρι την ανάκληση ή ακύρωσή της παράγει όλες τις έννομες συνέπειες, μεταξύ των οποίων και η απαγόρευση επέκτασης του ξενοδοχείου, ανεξάρτητα αν έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις που δικαιολογούν την ανάκληση της.
2. Ήδη φέρεται ο προβληματισμός αυτός στην Ολομέλεια Διακοπών του Σώματος, με την υπ' αριθμόν 132/27-03-2003 πράξη Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, επί του οποίου η Ολομέλεια, αφού άκουσε τον Εισηγητή και μετά διαλογική συζήτηση, γνωμοδοτεί ως ακολούθως:
Η [Α] 8384/3591/12-12-1986 Απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 1/Δ/1987) ορίζει τα εξής:
{1. Οι ελάχιστες αποστάσεις για την ανέγερση νέας ή επέκταση νόμιμα υφιστάμενης κτηνοτροφικής ή πτηνοτροφικής εγκατάστασης από όρια εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικών γραμμών, οικισμών και χωριών, πόλεων και κωμοπόλεων, παραδοσιακών οικισμών, λουτροπόλεων, τουριστικών χώρων, νοσοκομείων, ευαγών ιδρυμάτων και εκπαιδευτηρίων, καθορίζονται όπως στον πίνακα που ακολουθεί ανάλογα με το είδος και τον αριθμό των ζώων ή πτηνών που εκτρέφονται ...
2. Η μέτρηση των αποστάσεων γίνεται: ...
3. Εάν από ειδικές πολεοδομικές διατάξεις ορίζονται ή προκύπτουν αποστάσεις μεγαλύτερες από τις αναγραφόμενες στον πίνακα, τότε αυτές υπερισχύουν.}
Η κοινή υπουργική απόφαση Υ1Β/2000/1995 (ΦΕΚ 343/Β/1995) των Υπουργών Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων Περί όρων ιδρύσεως και λειτουργίας πτηνοτροφικών - κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων εκδοθείσα νομίμως, δίδει στο άρθρο 1 αυτής τους ορισμούς των εγκαταστάσεων που υπάγονται στις ρυθμίσεις αυτής (χοιροστάσια, βουστάσια, ποιμνιοστάσια, πτηνοτροφεία, εκκολαπτήρια κ.λ.π.), ενώ στο άρθρο 2 (θέσεις σταυλισμών) ορίζει ότι:
{1. Οι κάθε είδους πτηνοτροφικές - κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ιδρύονται και λειτουργούν έξω από τους κατοικημένους χώρους (πόλεις, κωμοπόλεις, χωριά, οικισμούς), καθώς επίσης και από λουτροπόλεις, ..., από τα υπάρχοντα ή από εκείνα που προβλέπεται κατά νόμιμο τρόπο να ανεγερθούν Νοσοκομεία, Ευαγή Ιδρύματα, Εκπαιδευτήρια, καθώς και από ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, στρατόπεδα, εργοστάσια, βιοτεχνίες, κατασκηνωτικούς χώρους και Μοναστήρια.
2. Οι ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ πτηνοτροφικών - κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και των αναφερόμενων στην προηγούμενη παράγραφο τόπων, καθορίζονται κατά περίπτωση, αναλόγως του αριθμού των διατηρουμένων ζώων ή πτηνών, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα Νομοθεσία των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Βιομηχανίας, εκτός εάν διαφορετικά καθορίζονται απ' αυτή την υγειονομική διάταξη ή από άλλες υγειονομικές διατάξεις, για την ασφαλέστερη προστασία της δημόσιας υγείας. Η μέτρηση των αποστάσεων μεταξύ των πτηνοτροφικών - κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και των τόπων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού, θα γίνεται σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα Νομοθεσία των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας ...
3. Για τα Ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα, βιομηχανίες και βιοτεχνίες με παραγωγικές διαδικασίες, βιομηχανίες και βιοτεχνίες που παράγουν προϊόντα που απαιτούν υγειονομική προστασία, κατασκηνωτικούς χώρους, στρατόπεδα, Μοναστήρια και ποτάμια, εφόσον δεν αναφέρονται οι αποστάσεις τους από πτηνοτροφικές - κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις στη Νομοθεσία των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, καθορίζονται σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί: ...
8. Οι αναφερόμενες στον πίνακα της παρ 3, του παρόντος άρθρου, αποστάσεις έχουν αμφίδρομη ισχύ και εφαρμόζονται κατά τον αυτό τρόπο για τις περιπτώσεις που λειτουργεί νόμιμα πτηνοτροφική - κτηνοτροφική εγκατάσταση και πρόκειται να ιδρυθεί επιχείρηση του πίνακα αυτού (πρώτη στήλη) στην ίδια με την πτηνοτροφική - κτηνοτροφική εγκατάσταση περιοχή, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Υπουργείου Βιομηχανίας, Γεωργίας, Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού κ.λ.π, κατά περίπτωση.}
Κατά την έννοια των παραπάνω ρυθμίσεων, σύμφωνα με την γνώμη της πλειοψηφίας του Σώματος, οι μνημονευόμενες εγκαταστάσεις και δραστηριότητες λειτουργούν νόμιμα, εφ' όσον έχει χορηγηθεί η αντίστοιχη άδεια από την αρμόδια Διοικητική Αρχή, που δεν έχει ανακληθεί από αυτήν, ούτε έχει ακυρωθεί με δικαστική απόφαση, αφού, κατά βασική αρχή του Διοικητικού Δικαίου, οι διοικητικές πράξεις, μέχρι την ανάκληση ή ακύρωσή τους, έχουν το τεκμήριο της νομιμότητας και παράγουν όλες τις έννομες συνέπειες.
Συνεπώς, λόγω του αμφίδρομου, παρακωλύεται η χορήγηση οικοδομικής άδειας επέκτασης νομίμως λειτουργούντος ξενοδοχείου, σε απόσταση μικρότερη της προβλεπόμενης από πτηνοτροφική - κτηνοτροφική μονάδα που λειτουργεί με νόμιμη, μη ανακληθείσα σχετική άδεια λειτουργίας, χωρίς να παρέχεται στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία η δυνατότητα παρεμπίπτοντος ελέγχου ύπαρξης παρανομιών κατά τη χορήγηση της άδειας αυτής, ένεκα των οποίων θα έπρεπε να έχει ανακληθεί από την Αρχή που την έχει εκδώσει.
Αντίθετη είναι η άποψη της μειοψηφίας που διετύπωσαν ο Πρόεδρος Ε. Βολάνης, ο Αντιπρόεδρος Χρήστος Τσεκούρας και οι Νομικοί Σύμβουλοι Σπύρος Σκουτέρης, Δ. Λάκκας, Α. Τζεφεράκος, Θ. Ρεντζεπέρης, Ν. Μαυρίκας, Β. Ασημακόπουλος, Δ. Αναστασόπουλος, Ν. Κανιούρας, Β. Χασαπογιάννης, Χρήστος Μπότσιος.
Ειδικότερα, κατά την μειοψηφία, σύμφωνα με τις διατάξεις της με αριθμό Υ1Β/2000/1995 (ΦΕΚ 343/Β/1995) κοινής Υπουργικής απόφασης περί όρων ιδρύσεως και λειτουργίας πτηνοτροφικών - κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων θεσπίζονται περιορισμοί και συγκεκριμένα ελάχιστες αποστάσεις που πρέπει να υφίστανται για την ίδρυση και λειτουργία πτηνοτροφικής - κτηνοτροφικής μονάδος από διάφορες επιχειρήσεις μεταξύ των οποίων και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις (άρθρο 2 παράγραφος 3) με την παρατήρηση ότι οι περιορισμοί αυτοί έχουν αμφίδρομη ισχύ, δηλαδή όταν υπάρχει νόμιμα λειτουργούσα πτηνοτροφική - κτηνοτροφική μονάδα και για την ίδρυση επιχειρήσεως πρέπει να τηρηθούν οι προβλεπόμενες αποστάσεις (άρθρο 2 παράγραφος 8). Είναι λοιπόν σαφές ότι ο περιορισμός των ελαχίστων αποστάσεων λειτουργεί για την ίδρυση είτε πτηνοτροφικής - κτηνοτροφικής μονάδος είτε επιχειρήσεις της μορφής που προβλέπει η πιο πάνω απόφαση.
Όταν όμως κατά τον χρόνο που τέθηκε σε ισχύ η πιο πάνω απόφαση υφίστανται νόμιμα ιδρυθείσες και λειτουργούσες πτηνοτροφική - κτηνοτροφική μονάδα και επιχείρηση, τότε πρόβλημα, λόγω μη υπάρξεως της ελαχίστης αποστάσεως, που προβλέπει η απόφαση αυτή, έχει η πτηνοτροφική - κτηνοτροφική μονάδα για την οποία και μόνο η απόφαση αυτή προβλέπει την προσαρμογή της στα όσα αυτή επιτάσσει ή και την απομάκρυνσή της (άρθρο 21) και όχι βέβαια, η επιχείρηση που κατά κανένα τρόπο δεν θίγεται. Σημειώνεται ότι και στην πιο πάνω κοινή απόφαση δεν υπάρχουν διατάξεις, μεταβατικές, που να ρυθμίζουν θέματα επιχειρήσεων που έχουν πρόβλημα αποστάσεως και ούτε θα μπορούσαν να υπάρξουν, αφού δεν μπορεί να γίνει λόγος περί προσαρμογής ή μετεγκαταστάσεως αυτών και μάλιστα με απόφαση που έχει ως αντικείμενο την ρύθμιση θεμάτων πτηνοτροφικών - κτηνοτροφικών μονάδων.
Κατά το διδόμενο, στην προκειμένη υπόθεση πραγματικό,η ξενοδοχειακή επιχείρηση λειτουργούσε νόμιμα, όπως και η χοιροτροφική μονάδα κατά τον χρόνο της δημοσιεύσεως της πιο πάνω κοινής αποφάσεως και κατά συνέπεια η μη ύπαρξη της ελαχίστης αποστάσεως που προέβλεψε η απόφαση αυτή δεν μπορεί να έχει οποιαδήποτε συνέπεια προς την νομίμως λειτουργούσα ξενοδοχειακή επιχείρηση η οποία δεν μπορεί να παρεμποδιστεί, εκ του λόγου τούτου, από το να εκσυγχρονιστεί ή και να επεκταθεί. Αντίθετα η χοιροτροφική μονάδα καθίσταται προβληματική και θα πρέπει, αναλόγως, να περιορισθεί ο αριθμός των ζώων ή και να μετεγκατασταθεί.
Περαιτέρω, εφ' όσον οι αρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες βεβαιώνουν ότι, κατά τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας είχαν παραβιασθεί περιβαλλοντικές, πολεοδομικές ή υγειονομικές διατάξεις, δεν παρακωλύεται η χορήγηση οικοδομικής άδειας ίδρυσης ή επέκτασης άλλης νόμιμης δραστηριότητας σε απόσταση μικρότερη της επιτρεπομένης, αφού, υπό την αντίθετη εκδοχή, θα νομιμοποιούνταν καταστάσεις που δημιουργήθηκαν κατά παράβαση του νόμου, σε βάρος νομίμων δραστηριοτήτων, εκ μόνης της αδιαφορίας ή άρνησης της οικείας διοικητικής αρχής να ανακαλέσει την άδεια λειτουργίας που παράνομα είχε χορηγήσει.
Συνεπώς, κατά την μειοψηφία, στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορεί να εμποδιστεί η επέκταση νομίμως υφισταμένης ξενοδοχειακής επιχείρησης αλλά, αντίθετα, θα πρέπει η Διοίκηση να τακτοποιήσει ή και να μεταφέρει την χοιροτροφική μονάδα ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα ελαχίστης αποστάσεως με την ξενοδοχειακή μονάδα.
3. Κατόπιν των ανωτέρω, η Ολομέλεια γνωμοδοτεί κατά πλειοψηφία (ψήφοι δέκα επτά έναντι δώδεκα), ότι δεν επιτρέπεται η χορήγηση οικοδομικής άδειας επέκτασης του ξενοδοχείου, μέσα σε απαγορευτική απόσταση από την πτηνοτροφική - κτηνοτροφική μονάδα, εφόσον η άδεια λειτουργίας της τελευταίας δεν έχει ανακληθεί από την Αρχή που την έχει εκδώσει, ή δεν έχει ακυρωθεί με δικαστική απόφαση,
Αθήνα 13-10-2003
Ο Εισηγητής