ΝΣΚ 451/2010
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 451/2010
Έγγραφο ερωτήματος: Το με αριθμό πρωτοκόλλου 7494/2010 (εξερχόμενο) έγγραφο της Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σχετικά με έκδοση γνωμοδότησης επί ερωτήματος της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Ανώνυμη Εταιρεία με αριθμό πρωτοκόλλου 1275/2010.
Περίληψη ερωτήματος: Μηχανικοί ποίου πτυχίου μπορούν νόμιμα να συντάσσουν τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 14 παράγραφος 4 του νόμου 2664/1998 τοπογραφικά διαγράμματα που είναι εξαρτημένα στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς '87 στο πλαίσιο της διενεργούμενης από την ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Ανώνυμη Εταιρεία κτηματογράφησης, ενόψει του γεγονότος ότι το μεν Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος ισχυρίζεται ότι μόνον οι τοπογράφοι μηχανικοί, οι πολιτικοί μηχανικοί, οι υπομηχανικοί με τους περιορισμούς του βασιλικού διατάγματος 769/1972 καθώς και οι πτυχιούχοι Τοπογραφίας των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων δικαιούνται να συντάσσουν τα διαγράμματα αυτά ή δε Ένωση Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Μηχανικών ότι επί πλέον αυτών τα ίδια δικαιώματα έχουν και οι πτυχιούχοι των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων των Τμημάτων Πολιτικών Δομικών Έργων και Πολιτικών Έργων Υποδομής.
Επί του ερωτήματος αυτού το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Β') γνωμοδοτεί ως εξής:
Ι. Με τον νόμο 4663/1930 (ΦΕΚ 149/Α/1930), με τον οποίο ρυθμίστηκαν τα θέματα που αφορούν την άσκηση του επαγγέλματος του πολιτικού μηχανικού, αρχιτέκτονα, τοπογράφου, ορίσθηκαν με τα άρθρα 3 και 4 αυτού τα εξής:
{Άρθρο 3: Η ελευθέρα άσκησις του επαγγέλματος του τοπογράφου επιτρέπεται μόνον:
α) Εις τους κεκτημένους δίπλωμα τοπογράφους της ανωτάτης σχολής των τοπογράφων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ή ομοταγών σχολών της αλλοδαπής ...
Άρθρο 4: Μόνον οι διπλωματούχοι των ανωτάτων τεχνικών σχολών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ή ομοταγών σχολών της αλλοδαπής δικαιούνται να φέρουν τον τίτλο του διπλωματούχου μηχανικού. Εν τη ασκήσει του επαγγέλματος του διπλωματούχου πολιτικού μηχανικού νοείται συνυπάρχουσα και η εξάσκησις του επαγγέλματος του αρχιτέκτονος και τοπογράφου, της ασκήσεως του επαγγέλματος του αρχιτέκτονος περιοριζόμενης εις καθαρώς αρχιτεκτονικός και οικοδομικός εργασίας, του δε τοπογράφου εις καθαρώς τοπογραφικός εργασίας. Οι διπλωματούχοι γενικών τεχνικών σχολών της αλλοδαπής ομοταγών στις ανώτατες του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατατάσσονται εις ειδικότητας, κατά την κρίσιν της συγκλήτου.}
Επίσης, με το βασιλικό διάταγμα 769/1972 (ΦΕΚ 223/Α/1972) με το οποίο καθορίστηκαν τα επαγγελματικά δικαιώματα των Πτυχιούχων Πολιτικών Υπομηχανικών, ορίσθηκε με το άρθρο μόνον αυτού ότι:
{Εις τους πτυχιούχους των Ανωτέρων Σχολών Υπομηχανικών και τους εξομοιουμένους προς αυτούς κατά τις διατάξεις του άρθρου 3 παράγραφος 1 του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 4564/1966 επιτρέπεται η εκπόνησις μελετών μετά αυτοδύναμου υπογραφής τούτων, ως και η επίβλεψις έργων ως ακολούθως:. ...
5. Τοπογραφικών εργασιών, αφορωσών, εις τα, κατά τις προηγούμενες παραγράφους μελετώμενα υπό των περί ων το παρόν άρθρον πολιτικών υπομηχανικών, έργα ως και απλών τοπογραφικών αποτυπώσεων. Πόλεων μέχρι εκτάσεως 150 στρεμμάτων και απλών επίσης τοπογραφικών αποτυπώσεων υπαίθρου μέχρι εκτάσεως 1.500 στρεμμάτων, εξαιρέσει των περιπτώσεων, καθ' ας απαιτείται αυτοτελής τριγωνισμός ή διορθώσεις σφαλμάτων δια της μεθόδου των ελαχίστων τετραγώνων...}
II. Ο νόμος [Ν] 1404/1983 (ΦΕΚ 173/Α/1983) Δομή και λειτουργία των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, όρισε με την παράγραφο 2 περίπτωση γ' του άρθρου 25 ότι:
{Στους πτυχιούχους των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων αναγνωρίζονται επαγγελματικά δικαιώματα που καθορίζονται με προεδρικά διατάγματα τα οποία εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και του κατά περίπτωση αρμοδίου Υπουργού μετά από γνώμη του Συμβουλίου της Επικρατείας το αργότερο έξι μήνες πριν από την αποφοίτηση των πρώτων σπουδαστών Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων για τις υπάρχουσες ειδικότητες και προκειμένου για νέες ειδικότητες ταυτόχρονα με τη δημιουργία τους ή με την ίδρυση αντίστοιχων τμημάτων. Με προεδρικά διατάγματα καθορίζονται οι προϋποθέσεις και κάθε άλλη λεπτομέρεια για τη χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος όπου αυτή απαιτείται.}
Κατ' εφαρμογή της εξουσιοδοτικής αυτής διάταξης, εκδόθηκε το προεδρικό διάταγμα 318/1994 (ΦΕΚ 127/Α/1994), με τις διατάξεις του οποίου ρυθμίστηκαν τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των Τμημάτων:
α) Πολιτικών Δομικών Έργων,
β) Πολιτικών Έργων Υποδομής,
γ) Τοπογραφίας.
Ειδικότερα στο άρθρου 1 του ως άνω προεδρικού διατάγματος 318/1994 ορίσθηκε ότι:
{1. Οι Πτυχιούχοι Μηχανικοί Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, των Τμημάτων Πολιτικών Δομικών Έργων, Πολιτικών Έργων Υποδομής και Τοπογραφίας, της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις τους, ασχολούνται είτε αυτοδύναμα, είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα με τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή της τεχνολογίας πάνω σε σύγχρονους και ειδικούς τομείς έργων και εργασιών της ειδικότητας τους.
2. Οι παραπάνω πτυχιούχοι έχουν δικαίωμα απασχόλησης στα εξής ειδικότερα αντικείμενα και δραστηριότητες:
α) Στην κατασκευή ιδιωτικών έργων της ειδικότητας τους.
β) Στην κατασκευή δημοσίων έργων της ειδικότητας τους σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της σχετικής με την εκτέλεση δημοσίων έργων νομοθεσίας ...
στ) Στην εκπόνηση ή επίβλεψη μελέτης δημοσίων έργων και εργασιών της ειδικότητας τους ως μεμονωμένοι τεχνικοί ...
ζ) Εκτελούν εργασίες ή συμμετέχουν στην εκτέλεση εργασιών πραγματογνωμοσύνης, αξιολόγησης προσφορών αγοράς, ποιοτικού ελέγχου υλικών, έργων και εργασιών της ειδικότητας τους. ...}
Από τις ανωτέρω ρυθμίσεις η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 1 ακυρώθηκε με την με αριθμό 678/2005 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, ως εκδοθείσα κατά παράβαση της ειρημένης εξουσιοδοτικής διάταξης.
Ειδικότερα με την απόφαση αυτή κρίθηκε ότι:
{δεν απαγορεύεται να χορηγηθεί στους αποφοίτους των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων το δικαίωμα να ασκούν ορισμένη επαγγελματική δραστηριότητα που ασκείται και από αποφοίτους Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (αυτοδυνάμως ή σε συνεργασία με αυτούς), υπό την προϋπόθεση όμως να καθορίζεται κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο το είδος των επιτρεπομένων επαγγελματικών πράξεων και να προκύπτει, από τα στοιχεία που συνοδεύουν την έκδοση του νόμου, ότι τα κριτήρια, με βάση τα οποία γίνεται ο καθορισμός αυτός, είναι αμιγώς γνωστικά, τελούν δηλαδή σε αντιστοιχία με τις θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις που οι εν λόγω απόφοιτοι έχουν πράγματι αποκομίσει από τις σπουδές τους. Έπεται ότι ο εν λόγω καθορισμός των επαγγελματικών δικαιωμάτων δεν μπορεί να γίνεται με απλή παραπομπή στις διατάξεις που καθορίζουν το γνωστικό αντικείμενο και το πρόγραμμα σπουδών των οικείων τμημάτων των σχολών ανώτερης βαθμίδας, ή με αόριστη αναφορά στην ειδικότητα των αποφοίτων των σχολών αυτών ή με την αναφορά ότι οι μελέτες που εκπονούν ανταποκρίνονται στις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις των εν λόγω πτυχιούχων.}
Με το νεώτερο νόμο 2916/2001 (ΦΕΚ 114/Α/2001) Διάρθρωση της ανώτατης εκπαίδευσης και ρύθμιση θεμάτων του τεχνολογικού τομέα αυτής, όπως ισχύει, τα τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα που αρχικώς διέπονταν από τις διατάξεις του νόμου [Ν] 1404/1983, εντάχθηκαν στον τεχνολογικό τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης (και άρθρο 2 του νόμου 3549/2007). Ειδικότερα ως προς τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων τους στο άρθρο 6 παράγραφος 6 περίπτωση β' (μεταβατικές ρυθμίσεις), ορίζεται ότι:
{Τα επαγγελματικά δικαιώματα όσων αποφοιτούν από τα τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα μετά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού είναι τα ίδια με αυτά που καθορίζονται με τα προεδρικά διατάγματα, που έχουν εκδοθεί κατά ειδικότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του στοιχείου γ' της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του νόμου [Ν] 1404/1983. Τα προεδρικά διατάγματα, που θα εκδοθούν με τις αυτές διατάξεις μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου και θα αφορούν σε ειδικότητες για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί σχετικά προεδρικά διατάγματα, θα ισχύουν για όλους τους αποφοίτους Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων του οικείου Τμήματος, ανεξάρτητα από το χρόνο αποφοίτησης τους.}
Τέλος, εκδόθηκε ο νόμος [Ν] 3794/2009 (ΦΕΚ 156/Α/2009) Θέματα πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις, ο οποίος ενέταξε οριστικά τα τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα στην ανώτατη εκπαίδευση και σε σχέση με τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων τους στο άρθρο 18 όρισε ως εξής:
{1. Από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, τα σχετικά με την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων νεοϊδρυόμενων Τμημάτων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων καθορίζονται με τα διατάγματα ίδρυσης τους. Στο πλαίσιο των διαταγμάτων του προηγούμενου εδαφίου, οι κατ' ιδίαν όροι και προϋποθέσεις ασκήσεως των επαγγελματικών δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται με τα διατάγματα αυτά εξειδικεύονται εκάστοτε με αποφάσεις των καθ' ύλην αρμόδιων Υπουργών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του νόμου 3549/2007.
2. Με διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ύστερα από γνώμη του ΣΑΤΕ και του ΣΑΠΕ, μπορεί να καθορίζονται επίσης και τα σχετικά με την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων ήδη υφιστάμενων Τμημάτων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στους οποίους δεν έχουν αναγνωριστεί ακόμη μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού επαγγελματικά δικαιώματα με διατάγματα, που προβλέπονται στην περίπτωση γ' της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του νόμου [Ν] 1404/1983, καθώς και οι όροι και προϋποθέσεις ασκήσεως των δικαιωμάτων αυτών με αποφάσεις των καθ' ύλην αρμόδιων Υπουργών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του νόμου 3549/2007. Για τα εκκρεμή σχέδια προεδρικών διαταγμάτων της περίπτωσης γ' της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του νόμου [Ν] 1404/1983 τα οποία έχουν υποβληθεί προς συνυπογραφή στα συναρμόδια Υπουργεία, ισχύουν οι διατάξεις της περίπτωσης γ' της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του νόμου [Ν] 1404/1983. ...}
III. Από τις παρατιθέμενες ως άνω διατάξεις συνάγονται τα ακόλουθα:
Α. Δικαίωμα σύνταξης εν γένει τοπογραφικών διαγραμμάτων έχουν οι αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί και οι πολιτικοί μηχανικοί των πολυτεχνείων της χώρας, που δραστηριοποιούνται, κατ' αρχήν σε όλο το εύρος του αντιστοίχου επαγγέλματος, διεξάγοντας όλες τις δυνατές επαγγελματικές πράξεις (παράβαλε ΣτΕ 678/2005 σκέψη 8).
Β. Οι πολιτικοί υπομηχανικοί, που υπάγονται στις διατάξεις του βασιλικού διατάγματος 769/1972 έχουν δικαίωμα σύνταξης απλών τοπογραφικών διαγραμμάτων, υπό τους περιορισμούς που θέτει το ως άνω βασιλικό διάταγμα, δηλαδή πόλεων μέχρι έκτασης 150 στρεμμάτων και απλών επίσης τοπογραφικών αποτυπώσεων υπαίθρου μέχρι έκτασης 1500 στρεμμάτων. Ρητά εξαιρούνται οι περιπτώσεις για τις οποίες απαιτείται τριγωνισμός ή διορθώσεις σφαλμάτων δια της μεθόδου των ελαχίστων τετραγώνων.
Γ. Τέλος, ως προς την δυνατότητα των πτυχιούχων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων των Τμημάτων α) Πολιτικών Δομικών Έργων, β) Πολιτικών Έργων Υποδομής γ) Τοπογραφίας να συντάσσουν τα εξαρτημένα στο ΕΓΣΑ '1987 τοπογραφικά διαγράμματα, μετά την ακύρωση από το Συμβούλιο της Επικρατείας της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του προεδρικού διατάγματος 318/1994, που απαριθμούσε τα επαγγελματικά δικαιώματα των ως άνω πτυχιούχων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων επισημαίνονται τα εξής:
Από τις διατάξεις του εδαφίου γ της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του νόμου [Ν] 1404/1983, σχετικά με τη δομή και λειτουργία των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, της παραγράφου 6 εδάφιο β' του άρθρου 6 του νόμου 2916/2001, ως ισχύει, με τον οποίο υπήχθησαν τα τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα στην ανώτατη εκπαίδευση, και του άρθρου 18 του νόμου [Ν] 3794/2009, σχετικά με τη ρύθμιση θεμάτων πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης, συνάγεται ότι προκειμένου να καθοριστούν τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων απαιτείται πάντοτε η έκδοση προεδρικού διατάγματος, εκτός από τους πτυχιούχους των νεοϊδρυόμενων, μετά την έκδοση του νόμου [Ν] 3794/2009, Τμημάτων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, που τα επαγγελματικά τους δικαιώματα καθορίζονται με τα διατάγματα ίδρυσης τους (Βλέπε τις συναφείς γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ 257/2009 και 253/2010). Ενόψει λοιπόν τούτων και του γεγονότος ότι οι προβλέπουσες τα δικαιώματα αυτά διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του προεδρικού διατάγματος 318/1994 ακυρώθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (Ολομέλεια 678/2005) και δεν υπάρχει προγενέστερο αυτών νομικό πλαίσιο που να τα ρυθμίζει επιβάλλεται να προωθηθεί η έκδοση προεδρικού διατάγματος, προκειμένου να καθορισθούν τα δικαιώματα επαγγελματικής απασχόλησης των πτυχιούχων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων κατά το σκεπτικό της με αριθμό 678/2005 απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Και τούτο διότι, πέραν των ανωτέρω εκτεθέντων, ναι μεν εξακολουθεί να ισχύει η παράγραφος 1 του άρθρου 1 του προεδρικού διατάγματος 318/1994, στην οποία ορίζεται ότι οι ως άνω πτυχιούχοι, με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις τους, ασχολούνται είτε αυτοδύναμα, είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα με τη μελέτη, έρευνα και εφαρμογή της τεχνολογίας πάνω σε σύγχρονους και ειδικούς τομείς έργων και εργασιών της ειδικότητας τους, πλην όμως η ρύθμιση αυτή είναι ατελής, καθόσον δεν προσδιορίζει κατά τρόπο ειδικό και συγκεκριμένο τα εμπίπτοντα στα επαγγελματικά δικαιώματα τους ειδικότερα αντικείμενα και δραστηριότητες όπως το είδος των μελετών τις οποίες οι πτυχιούχοι των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων έχουν δικαίωμα να εκπονούν και να επιβλέπουν είτε ως μεμονωμένοι τεχνικοί είτε ως μέλη μελετητικού γραφείου κ.λ.π.
IV. Με βάση τις ανωτέρω παραδοχές κατά την ομόφωνη γνώμη του Τμήματος δικαίωμα σύνταξης των εις το ερώτημα αναφερόμενων τοπογραφικών διαγραμμάτων έχουν:
α) Οι αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί και οι πολιτικοί μηχανικοί των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και
β) Οι πολιτικοί υπομηχανικοί, υπό τους περιορισμούς που θέτει το βασιλικό διάταγμα 769/1972.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 08-02-2011
Ο Πρόεδρος του Τμήματος
Η Εισηγήτρια