ΝΣΚ 528/1987

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 528/1987 (23-06-1987)

Σχετικά με το υπ' αριθμόν 26014/1112/1987 έγγραφο ερώτημά σας η γνώμη μας είναι η ακόλουθη:

Ι. Κατά την παράγραφο 6 του άρθρου 12 του νόμου 1577/1985 (Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός 1985):

{1. Κατά την έγκριση, επέκταση, αναθεώρηση ή τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου μπορεί να προβλέπεται η δημιουργία δευτερεύοντος δικτύου ελευθέρων κοινόχρηστων χώρων αποκλειστικά για πεζούς. Το δίκτυο αυτό αποτελείται από ακάλυπτους χώρους των οικοπέδων, πρόσφορους για προσπέλαση, ημιυπαίθριους χώρους και υποχρεωτικές εσωτερικές στοές. Στην περίπτωση αυτή για τα οικόπεδα στα οποία περιλαμβάνονται οι παραπάνω χώροι, αυξάνεται η επιτρεπόμενη δομήσιμη επιφάνεια που αναλογεί στο εμβαδόν των χώρων του οικοπέδου που εντάσσονται στο δίκτυο κατά το 50%, χωρίς πάντως να θίγονται οι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι χώροι.}

Εξάλλου κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του νόμου 880/1979:

{Κατά τον, κατά τις κείμενες διατάξεις μετά την ισχύ του παρόντος, καθορισμό όρων δομήσεως καθ' άπασαν την χώραν δεν επιτρέπεται να ορίζεται συντελεστής δομήσεως ανώτερος του αριθμού 2,4, εν πάση δε περιπτώσει συντελεστής κατ' όγκον εκμεταλλεύσεως ανώτερος του αριθμού 12. Οι συντελεστές αυτοί νοούνται ως ορίζονται εις τις παραγράφους 6 και 7 του άρθρου 5 του νομοθετικού διατάγματος 8/1973 περί Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού.

ΙΙ. Η παραπάνω παράγραφος 6 του άρθρου 12 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985 ρυθμίζει εξαντλητικά και αποκλειστικά τη δημιουργία δευτερεύοντος δικτύου ελευθέρων κοινοχρήστων χώρων για πεζούς σε ιδιωτικά οικόπεδα, ως αντιστάθμισμα δε για την χρησιμοποίηση των οικοπέδων αυτών προβλέπει την αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας που αναλογεί στο εμβαδόν των χώρων των οικοπέδων που εντάσσονται στο δίκτυο κατά ποσοστό 50%. Με την αύξηση αυτή των δομήσιμων επιφανειών επέρχεται υπέρβαση του συντελεστή δόμησης του οικοπέδου, που είναι συνάρτηση της επιφάνειας του οικοπέδου με τη συνολική επιφάνεια όλων των ορόφων που μπορεί να κατασκευαστούν σ' αυτό (άρθρο 2 παράγραφος 27 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985). Επιφύλαξη περί τηρήσεως άλλων διατάξεων ως προς την αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας δεν περιλαμβάνει η παράγραφος αυτή παρά μόνον όσον αφορά τους υποχρεωτικούς ακάλυπτους χώρους.

Ειδικότερα δεν ισχύει στην παρούσα περίπτωση ο περιορισμός του συντελεστού δόμησης μέχρι 2,4 που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του νόμου 880/1979, δοθέντος καταρχήν ότι ο περιορισμός αυτός αναφέρεται σε περιπτώσεις καθορισμού μετά το νόμο αυτό συντελεστή δόμησης με κανονιστικές διοικητικές πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και δεν καλύπτει περιπτώσεις όπου ο συντελεστής δόμησης θα προβλέπεται από διάταξη μεταγενέστερου τυπικού νόμου, ισοδύναμου προς τον νόμο 880/1979, ο οποίος ως νεώτερος νόμος θα επικρατεί απέναντι στο νόμο 880/1979.

Οπωσδήποτε η παράγραφος 1 του άρθρου 1 του τελευταίου αυτού νόμου δεν ισχύει στη προκείμενη περίπτωση, που έχουμε μεταγενέστερη ειδική διάταξη (παράγραφος 6 του άρθρου 12 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985), που προβλέπει την αύξηση του συντελεστή δόμησης, ενόψει συγκεκριμένου ως άνω νομοθετικού λόγου, χωρίς να κάμει επιφύλαξη ως προς το ανώτατο όριο του συντελεστή δόμησης. Με αντίθετη εκδοχή δεν θα παρεχόταν αντιστάθμισμα για την κατάληψη ιδιωτικών οικοπέδων για τη δημιουργία πεζοδρόμων κατά τα εκτεθέντα, σε περιοχές όπου ο συντελεστής δόμησης έχει ήδη καθορισθεί σε 2,4. Είναι βεβαίως ευνόητο ότι σύμφωνα με την ως άνω παράγραφος 6 όταν η διοίκηση κατά την έγκριση, επέκταση, αναθεώρηση ή τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου προβλέπει τη δημιουργία τέτοιων πεζοδρόμων, εκτιμά την επερχόμενη αύξηση των δομήσιμων επιφανειών των οικοπέδων στα οποία δημιουργούνται οι δρόμοι αυτοί, και συνεπώς η κατά τον τρόπο αυτό αύξηση του συντελεστή δόμησης είναι αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής της διοίκησης.

ΙΙΙ. Κατ' ακολουθία των εκτεθέντων, για τη συγκεκριμένη περίπτωση του ερωτήματος, φρονούμε ότι κατά την τροποποίηση του σχεδίου πόλης Θεσσαλονίκης στην περιοχή του συνεταιρισμού Άγιος Χριστόφορος, μπορεί να εφαρμοσθεί η επίμαχη παράγραφος 6 για τη δημιουργία πεζοδρόμων, με αύξηση των δομήσιμων επιφανειών των οικοπέδων, έστω και αν με τον τρόπο αυτό θα σημειωθεί υπέρβαση του συντελεστή 2,4, που ισχύει ήδη στην περιοχή αυτή.

Ο Νομικός Σύμβουλος Διοίκησης