Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο | | | Νέοι χρήστες | Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. | Δημιουργία νέου λογαριασμού | | |
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 582/1993 (21-09-1993)
Αριθμός ερωτήματος: Υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου ΔΤΕ/β/80137/2497/27-07-1993 έγγραφο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Διεύθυνση Τοπογραφικών Εφαρμογών.
Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται, αν η κατάτμηση αγροτεμαχίου, που έγινε σε περίοδο απαγόρευσης της εξαιτίας ισχύος Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου, εξακολουθεί να είναι άκυρη ή θεραπεύτηκε μετά την ένταξη της περιοχής σε σχέδιο πόλεως και τη θέσπιση της κατά παρέκκλιση αρτιότητας.
Για το παραπάνω ερώτημα το Γ' τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομόφωνα ως ακολούθως:
1. Από τα στοιχεία που δίδονται με το ερώτημα, όπως διευκρινίστηκαν, προκύπτουν ειδικότερα τα εξής:
Μέσα στη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) νομού Αττικής οι Ανδρέας και Σωκράτης Κροκίδας πώλησαν με το Συμβόλαιο 1315/23-09-1986 της συμβολαιογράφου Αθηνών Α. Κολιούση στους Κουρίνο Εμμανουήλ και Φωτεινή δύο συνεχόμενα αγροτεμάχια, εμβαδού 200 m2 το καθένα από μια μεγαλύτερη έκταση (τέσσερα συνεχόμενα αγροτεμάχια) που είχαν αγοράσει με το Συμβόλαιο 21954/1969 του συμβολαιογράφου Αθηνών Αντώνη Μελανίτου. Η περιοχή που βρίσκονται τα πιο πάνω ακίνητα εντάχθηκε στο σχέδιο πόλεως με το από 13-10-1986 προεδρικό διάταγμα, με όρους αρτιότητας Ε (Εμβαδόν) = 500 m2 και Π (Πρόσωπο) - 15 m και παρέκκλιση Ε = 120 m2 και Π = 8 m.
2. α. Το άρθρο 29 παράγραφος 1 του νόμου 1337/1983 (ΦΕΚ 33/Α/1983) προβλέπει τον καθορισμό με προεδρικά διατάγματα Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου, με τις οποίες πλην άλλων καθορίζονται όροι και περιορισμοί χρήσεως γης και ιδιαίτερα το όριο εμβαδού κάτω από το οποίο δεν επιτρέπεται η κατάτμηση της γης. Στην παράγραφο 4 δε του ίδιου αυτού άρθρου ορίζεται, ότι δικαιοπραξίες που καταρτίζονται κατά παράβαση της απαγόρευσης κατατμήσεων κάτω από τα όρια που ορίζονται με το προεδρικό διάταγμα της Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου είναι άκυρες. Κατ' εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων εκδόθηκε το από 22-06-1983 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 284/Δ/1983), με το οποίο καθορίσθηκε ως Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου ολόκληρη η εκτός σχεδίου και εκτός ορίων προϋφιστάμενων του 1923 οικισμών περιοχή Νομού Αττικής και ορίστηκε μέσα στη ζώνη αυτή κατώτατο όριο κατάτμησης γης είκοσι στρέμματα, πλην της νήσου Κυθήρων, όπου καθορίστηκε το όριο κατάτμησης σε δέκα στρέμματα.
β. Με το αναφερόμενο παραπάνω από 13-10-1986 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 1178/Δ/1986) με το οποίο εντάχθηκε στο σχέδιο πόλεως η περιοχή στην οποία βρίσκονται τα ακίνητα του ερωτήματος, ορίστηκε ειδικότερα, ότι η αναφερόμενη πιο πάνω κατά παρέκκλιση αρτιότητα
ισχύει για τα οικόπεδα που υπήρχαν κατά τη δημοσίευση του διατάγματος αυτού.
γ. Όπως γίνεται δεκτός, οι δικαιοπραξίες, που αντιβαίνουν σε απαγορευτική διάταξη νόμου και για το λόγο αυτό είναι άκυρες κατ' άρθρο 174, δεν θεραπεύονται αυτοδίκαια από την ακυρότητά τους αυτή μετά τη μεταβολή του νομικού καθεστώτος και την άρση της απαγόρευσης, αλλά μπορούν να θεραπευθούν μόνο με επικύρωσή τους κατ' άρθρο 183 του Αστικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο όμως η επικύρωση ισχύει ως νέα κατάρτιση της δικαιοπραξίας και δεν έχει αναδρομική ισχύ (βλέπε Γεωργιάδη - Σταθόπουλου, Αστικός Κώδιξ, άρθρο 174, αριθμός 6 και άρθρο 183, αριθμοί 4 και 5, Γ. Μπαλή, Γενικές Αρχές, παράγραφος 70, Α. Τούση, Γενικές Αρχές, έκδοση 1962 παράγραφος 102).
δ. Κατά το άρθρο 4 παράγραφος 1 του προϊσχύοντος Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (νομοθετικό διάταγμα 8/1973), οικόπεδο θεωρείται συνεχόμενη έκταση γης, που αποτελεί αυτοτελές, ενιαίο, ακίνητο, το οποίο ανήκει σε έναν ή περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου. Εξάλλου, κατά το άρθρο 2 παράγραφος 12 του ισχύοντος από 18-02-1986 Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (νόμος 1577/1985), γήπεδο είναι η συνεχόμενη έκταση γης που αποτελεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε έναν ή περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου, κατά δε την επόμενη παράγραφο του ίδιου αυτού άρθρου ή μέσα σε όρια οικισμού χωρίς εγκεκριμένο σχέδιο.
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι τόσο κατά το ισχύοντα όσο και κατά τον προγενέστερο ΓΟΚ, σε περίπτωση κατά την οποία σε διάταξη νόμου ή κανονιστικής πράξης της διοίκησης προβλέπεται κατά παρέκκλιση αρτιότητα για τα οικόπεδα που υφίσταντο πριν απ' αυτήν, ως χρόνος δημιουργίας του οικοπέδου, εφόσον από τη σχετική διάταξη δεν προκύπτει τίποτε διαφορετικό, θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα επέρχεται η μεταβίβαση της κυριότητας του οικοπέδου (βλέπε και την 836/1986 γνωμοδότηση της Συνέλευσης Προϊσταμένων Νομικών Διευθύνσεων).
3. Απ' όσα εκτέθηκαν παραπάνω συνάγεται, ότι η πώληση των αναφερόμενων στο ερώτημα δύο αγροτεμαχίων, που έγινε σε χρόνο ισχύος της Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου και απαγορεύσεως της κατάτμησης, ήταν άκυρη και δεν θεραπεύτηκε αυτοδικαίως μετά την ένταξη της περιοχής στο σχέδιο πόλεως και τη θέσπιση της κατά παρέκκλιση αρτιότητας, στην οποία, σημειωτέον, δεν εμπίπτουν τα αγροτεμάχια αυτά, γιατί η αρτιότητα αυτή (κατά παρέκκλιση), ισχύει όπως προεκτέθηκε, μόνο για τα ακίνητα που υπήρχαν κατά τη δημοσίευση του από 13-10-1986 προεδρικό διάταγμα, δηλαδή για τα ακίνητα που είχαν ήδη μεταβιβαστεί κατά το χρόνο αυτό με έγκυρη σύμβαση και μεταγραφή της, ενώ στην προκειμένη περίπτωση δε συμβαίνει αυτό. Επομένως, στο τιθέμενο ερώτημα προσήκει, κατά την ομόφωνη γνώμη του Γ' Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η απάντηση ότι η αναφερόμενη σ' αυτό κατάτμηση εξακολουθεί να είναι άκυρη και μετά την ένταξη της περιοχής στο σχέδιο πόλεως και τη θέσπιση της κατά παρέκκλιση αρτιότητας.
Ο Εισηγητής
Θεωρήθηκε
Αθήνα, 11-10-1993
Ο Αντιπρόεδρος