|
Για την πληρέστερη προστασία και την ορθολογική διαχείριση του περιβάλλοντος, η τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου στην εν λόγω περιοχή, η οποία προβλέπει κυρίως την δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος, θα πρέπει να συνοδεύεται από τους όρους, τους περιορισμούς και τις γενικές κατευθύνσεις που ακολουθούν:
1. Η χρονική οργάνωση και η εξειδίκευση του σχεδιασμού των έργων του προγράμματος θα πρέπει να λάβει υπόψη τον όγκο εκσκαφών και επιχώσεων που θα απαιτηθούν και να προβλέψει κατάλληλους τρόπους εξισορρόπησης του ισοζυγίου χωματισμών.
2. Στα πλαίσια της δημιουργίας μια ευρύτερης περιοχής πολιτισμού να επιδιωχθεί η λειτουργική διασύνδεση των κτισμάτων, των υποδομών και των ελεύθερων χώρων καθώς και η προσαρμογή των έργων στο ευρύτερο περιβάλλον. Να ληφθεί μέριμνα για την αισθητική ενσωμάτωση του κτιρίου στο περιβάλλον της περιοχής και να εκπονηθεί μελέτη αποτίμησης του τοπίου.
3. Βασική κατεύθυνση της περιοχής μελέτης είναι και η δημιουργία νέων ελεύθερων χώρων και η αναβάθμιση των υφιστάμενων κοινόχρηστων χώρων της περιοχής.
Προτείνεται να επιδιωχθεί η μεγιστοποίηση της συμβολής του δημιουργούμενου πρασίνου στη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών στις ευρύτερα επηρεαζόμενες περιοχές. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων, έργων και δράσεων, στις ακόλουθες κατευθύνσεις:
i. Λεπτομερής μελέτη για την επιλογή των χαρακτηριστικών της φύτευσης και εκπόνηση φυτοτεχνικής μελέτης στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που θα υποβληθούν, όπου απαιτείται, για κάθε επιμέρους έργο. Μέσω των φυτοτεχνικών μελετών να προσδιορίζεται με λεπτομέρεια το είδος και η πυκνότητα εγκατάστασης δένδρων και θάμνων, το είδος του γρασιδιού, το πρόγραμμα άρδευσης κ.ά., με τρόπο που να επιτυγχάνονται οι επόμενες κατευθύνσεις:
| • | Μεγιστοποίηση της φυλλικής επιφάνειας. |
| • | Ελαχιστοποίηση αναγκών άρδευσης. |
Πέραν των μέτρων για την αξιοποίηση των όμβριων και τον περιορισμό των απωλειών, θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια σε επίπεδο επιλογής ειδών, ώστε οι ανάγκες άρδευσης να είναι περιορισμένες.
ii. Συνεκτικότητα χώρων πρασίνου, ώστε οι πράσινες εκτάσεις να αποτελέσουν ένα κατά το δυνατόν ενιαίο και πάντως συνεκτικό δίκτυο. Να τεθούν ενιαίοι κανόνες και πρακτικές συντήρησης του πρασίνου, καθώς και να προλαμβάνονται φαινόμενα υποβάθμισης ή εγκατάλειψης των κοινόχρηστων χώρων. Για τα ζητήματα αυτά θα πρέπει να περιληφθούν λεπτομερείς προτάσεις στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου.
4. Το ακίνητο βρίσκεται στο περιβάλλον χαρακτηρισμένων ιστορικών διατηρητέων μνημείων αρμοδιότητας Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (τέσσερα κτίρια Εμπορικού Σταθμού Θεσσαλονίκης και τέσσερα κτίρια του συγκροτήματος Μύλος Χατζηγιαννάκη- Αλτιναλμάζη). Για το λόγο αυτό να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα στη χωροθέτηση και το σχεδιασμό νέων εγκαταστάσεων. Ειδικότερα:
i. Το νέο κτίσμα να χωροθετηθεί στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από τα μνημεία, προβλέποντας ενδιάμεσο χώρο με πράσινο υψηλής φύτευσης, κατόπιν αρχιτεκτονικής μελέτης που θα υποβληθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για έλεγχο.
ii. Όλες οι απαιτούμενες εκσκαφικές εργασίες να πραγματοποιηθούν υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλεως Θεσσαλονίκης. Σε περίπτωση εντοπισμού αρχαίων, οι εργασίες να διακοπούν και να ακολουθήσει σωστική ανασκαφική έρευνα, η οποία θα βαρύνει εξ ολοκλήρου τον προϋπολογισμό του έργου, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο νόμο 3028/2002.
5. Η κρισιμότητα της κυκλοφοριακής αναδιοργάνωσης στο πλαίσιο του προγράμματος δημιουργίας ενός Μουσείου στο εν λόγω ακίνητο, καθιστά επιβεβλημένη στην ΜΠΕ του, τη σύνταξη εξειδικευμένης κυκλοφοριακής μελέτης και μελέτης στάθμευσης καθώς και προσβασιμότητας του κοινού, για την ελαχιστοποίηση των δυσχερειών στο σύνολο της περιοχής επιρροής. Ειδικότερα να μελετηθούν:
i. H υλοποίηση εύρυθμης διάταξης ελεγχόμενης εισόδου/εξόδου προς τους χώρους επί της οδού Κωλέττη.
ii. Η πρόβλεψη για την εξασφάλιση επαρκών χώρων στάθμευσης εντός των εγκαταστάσεων.
iii. Η μέριμνα/πρόταση για τη λειτουργία γραμμής δημόσιας συγκοινωνίας με κοντινή στάση στην υπόψη περιοχή.
6. Για τα θέματα που αφορούν στα στερεά απόβλητα: i. Οι δράσεις του Σχεδίου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων να προωθούνται κατά προτεραιότητα, σύμφωνα με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό. Να ενθαρρύνονται κατά το δυνατόν παρεμβάσεις ανακύκλωσης και εναλλακτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, ii. Να ενσωματωθούν προβλέψεις για προώθηση δράσεων ελαχιστοποίησης της παραγωγής, καθώς και για διαχωρισμό στην πηγή και κατάλληλες μεθόδους χωριστής συλλογής και διάθεσης, ώστε να προωθείται στο μέγιστο εφικτό βαθμό η εκάστοτε εθνική και περιφερειακή στοχοθεσία.
iii. Αναφορικά με τα απόβλητα από τις εργασίες πρασίνου, να προβλεφθούν ειδικές διαδικασίες διαχείρισης για τη μεγιστοποίηση της επιτόπου αξιοποίησης.
7. Τα υγρά απόβλητα να οδηγούνται μέσω σύνδεσης με το δίκτυο της Εταιρείας Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης στη Σίνδο. Στη σύνταξη της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου να διαπιστωθεί ότι η Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης μπορεί να εξασφαλίσει την απαραίτητη επεξεργασία των υγρών αποβλήτων, αλλιώς να γίνει μελέτη για την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας λυμάτων στο χώρο της μελέτης και να εξασφαλιστεί η μεταφοράς τους στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης.
8. Η ενεργειακή αποτελεσματικότητα του νέου κτιρίου να αποτελέσει βασική απαίτηση κατά την εξειδίκευση του σχεδιασμού του. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να ενσωματωθούν επιλογές και μέτρα στις ακόλουθες κατευθύνσεις:
i. Μεγιστοποίηση της ενεργειακής αποδοτικότητάς του, με κατάλληλη θέση και διαστασιολόγηση των ανοιγμάτων, μονώσεις υψηλής απόδοσης, μείωση απωλειών στις εισόδους - εξόδους κ.ά.
ii. Διερεύνηση της δυνατότητας αξιοποίησης καινοτόμων μεθόδων μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης κατά τη λειτουργία των κτιρίων, όπως η ανταλλαγή θερμότητας με το έδαφος, η πράσινη στέγη κ.ά.
iii. Ηλεκτρομηχανολογικές επιλογές που θα χαρακτηρίζονται από μεγιστοποίηση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας, όπως δυνατότητα κλιματισμού μόνο με εξωτερικό αέρα (free cooling), αυξημένοι συντελεστές απόδοσης στις κεντρικές κλιματιστικές μονάδες, αξιοποίηση δυναμικής ενέργειας στους υδραυλικούς ανελκυστήρες κ.ά.
iv. Χρήση φωτιστικών σωμάτων και λαμπτήρων υψηλής απόδοσης, παράλληλα με ρύθμιση στα κατάλληλα επίπεδα φωτισμού.
v. Αξιοποίηση των πλέον σύγχρονων εξελίξεων στα συστήματα διαχείρισης κτιρίων (building management systems, BMS), ώστε να επιτυγχάνεται λεπτομερής έλεγχος και ρύθμιση των συνθηκών θερμοκρασίας - υγρασίας στο επίπεδο της μικρότερης χωρικής ενότητας του εσωτερικού των κτιρίων με τη λιγότερη κάθε φορά κατανάλωση ενέργειας.
Δ. Σύστημα παρακολούθησης των σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρμογή του σχεδίου.
1. Η παρακολούθηση των σημαντικότερων επιπτώσεων στο περιβάλλον από την εφαρμογή του νέου σχεδίου, να πραγματοποιείται ως εξής:
1.1. Στη υλοποίηση και λειτουργία να ενσωματωθεί ένας συστηματικός τρόπος συλλογής των απαραίτητων στοιχείων, με βάση λεπτομερές πρόγραμμα παρακολούθησης των σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρμογή του σχεδίου.
1.2. Η συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων θα πρέπει να διεξάγεται σε ετήσια τουλάχιστον βάση. Στη διάρκεια του έτους μπορούν να συλλέγονται στοιχεία σε τακτικότερη βάση, ώστε να καθίσταται δυνατή η αποτύπωση τάσεων με συντομότερη χρονική εξέλιξη.
1.3. Ως βασικά μεγέθη της παρακολούθησης θα χρησιμοποιούνται περιβαλλοντικοί δείκτες, οι οποίοι θα αντιπροσωπεύουν με περιεκτικό τρόπο σημαντικές πτυχές των εξελίξεων ως προς το περιβάλλον.
1.4. Να εξεταστεί η δυνατότητα εγκατάστασης σταθμού μέτρησης ποιότητας της ατμόσφαιρας στην οροφή του κτιρίου που να εξυπηρετεί τόσο τις ανάγκες προστασίας του περιβάλλοντος της πόλης όσο και πιθανά προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο πλαίσιο λειτουργίας της εγκατάστασης.
2. Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, να καταγράφονται οι ακόλουθοι δείκτες.
2.1. Δείκτες πληθυσμού. Αναφέρονται στον αριθμό των ατόμων που επισκέπτονται ή εργάζονται στο νέο κτίριο, στο μέσο χρόνο παραμονής τους και στις εποχιακές διακυμάνσεις.
2.2. Δείκτες κυκλοφοριακής λειτουργίας, όπως βαθμός πληρότητας του χώρου στάθμευσης, βαθμός κορεσμού κρίσιμων οδών, κ.ά. Στο εν λόγω θέμα θα πρέπει επίσης να αναφέρονται πληροφορίες για τα έργα και τις δράσεις βελτίωσης της κυκλοφοριακής λειτουργίας της περιοχής που υλοποιήθηκαν κατ' εφαρμογή του όρου 5 της ενότητας Γ' της παρούσας εισήγησης.
2.3. Δείκτες πρασίνου. Αναφέρονται στην έκταση του υλοποιηθέντος πρασίνου και στα ποσοστά υψηλού, μικτού και χαμηλού πρασίνου.
2.4. Δείκτες περιβαλλοντικών επιδόσεων. Αναφέρονται στις βελτιώσεις που επιφέρει η εφαρμογή των όρων της παρούσας απόφασης και άλλων περιβαλλοντικών πρακτικών στους τομείς της διαχείρισης στερεών αποβλήτων (π.χ. ποσότητες απορριμμάτων συνολικά, ποσοστό ανακύκλωσης συνολικά και ανά ρεύμα, ποσοστά διαλογής στην πηγή, και επιτόπου διαχείρισης πράσινων αποβλήτων κ.ά.), της διαχείρισης νερού (συνολική κατανάλωση νερού για ύδρευση, μεγέθη άρδευσης με ποσοστό συμμετοχής επαναξιοποιούμενων όμβριων υδάτων, κ.ά.), της κατανάλωσης ενέργειας (ηλεκτρισμός, καύσιμα, συνολικά και κατά κεφαλήν μεγέθη) σε σύγκριση με τυπικούς μέσους όρους.
3. Οι τιμές των δεικτών και άλλων μεγεθών της παρακολούθησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, θα πρέπει να αποτυπώνονται σε ετήσια έκθεση, στην οποία θα περιλαμβάνονται η επεξεργασία και αξιολόγηση των σχετικών αποτελεσμάτων, καθώς και οι προτάσεις για διορθωτικές ενέργειες που ενδεχομένως να απαιτούνται.
Η έκθεση αυτή να δημοσιοποιείται μέσω διαδικτύου.