ΣτΕ 185/2012
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 185/2012
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα E
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 28-04-2010, με την εξής σύνθεση: Αγγελική Θεοφιλοπούλου, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύουσα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος και του αναπληρωτή του Αντιπροέδρου, που είχαν κώλυμα, Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, Μ. - Ε. Κωνσταντινίδου, Σύμβουλοι, Χρήστος Λιάκουρας, Χρήστος Παπανικολάου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Π. Μερτζανάκη.
Για να δικάσει την από 28-08-2009 αίτηση:
των: 1) __________ και 5) __________, οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Νικόλαο Καλλιούρη (Αριθμός Μητρώου 8663), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
κατά του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο οποίος παρέστη με την Κωνσταντίνα Χριστοπούλου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν 30/2005 απόφαση του Διευθυντή Δασών νομού Χαλκιδικής και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Παρέδρου Χρήστου Παπανικολάου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και την αντιπρόσωπο του Υπουργού, η οποία ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (ειδικό γραμμάτιο παραβόλου 1083580/2009).
2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση ζητείται η ακύρωση της υπ' αριθμόν 30/2005 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, υπογραφόμενης με εντολή του από το Διευθυντή Δασών Νομού Χαλκιδικής, με την οποία κηρύχθηκε αναδασωτέα έκταση εμβαδού 5.455,72 m2 στη θέση __________ περιφέρειας Δημοτικού Διαμερίσματος Ιερισσού του Δήμου Σταγίρων - Ακάνθου νομού Χαλκιδικής.
3. Επειδή, οι αιτούντες φερόμενοι ως ιδιοκτήτες της επίδικης έκτασης με έννομο συμφέρον καταρχήν και παραδεκτώς κατά τα λοιπά ασκούν την κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως.
4. Επειδή, το άρθρο 117 παράγραφος 3 του Συντάγματος ορίζει ότι:
{δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται, δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό.}
Εξάλλου, κατά το άρθρο 38 παράγραφος 1 του νόμου 998/1979 (ΦΕΚ 289/Α/1989):
{κηρύσσονται υποχρεωτικώς ως αναδασωτέα τα δάση και οι δασικές εκτάσεις, ανεξαρτήτως της ειδικότερης κατηγορίας αυτών ή της θέσεως εις ην ευρίσκονται, εφ' όσον ταύτα καταστρέφονται ή αποψιλώνονται συνεπεία πυρκαϊάς ή παρανόμου υλοτομίας αυτών. Η αυτή υποχρέωσις υφίσταται και δια τα εκ των ως άνω αιτίων καταστραφέντα ή αποψιλωθέντα δάση και δασικές εκτάσεις, ανεξαρτήτως του χρόνου της καταστροφής ή της αποψιλώσεως τούτων, εφ' όσον μέχρι της 11-06-1975, δεν είχαν χρησιμοποιηθεί δι' έτερον σκοπόν, ώστε να καθίσταται αδύνατος η ανατροπή της εκ της χρησιμοποιήσεως ταύτης δημιουργηθείσης καταστάσεως ...}
ενώ, κατά το άρθρο 41 παράγραφος 1 του ίδιου νόμου:
{η κήρυξις εκτάσεων ως αναδασωτέων ενεργείται δι' αποφάσεως του οικείου νομάρχου (και, ήδη, του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, νόμος 2503/1997 - (ΦΕΚ 107/Α/1997)), που καθορίζει σαφώς τα όρια της εκτάσεως η οποία κηρύσσεται αναδασωτέα και συνοδευομένης υποχρεωτικώς υπό σχεδιαγράμματος, το οποίον δημοσιεύεται σε φωτοσμίκρυνση μετά της αποφάσεως εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.}
Τέλος, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο 41 παράγραφος 3 του νόμου 998/1979:
{ειδικώς προκειμένου περί κηρύξεως εκτάσεων ως αναδασωτέων ένεκα μερικής ή ολικής καταστροφής δάσους ή δασικής εκτάσεως εκ πυρκαϊάς ή άλλης αιτίας εκ των στο άρθρο 38 παράγραφος 1 αναφερομένων, η κατά την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου απόφασις ... εκδίδεται μετά εισήγηση της αρμοδίας δασικής υπηρεσίας, υποχρεωτικώς εντός τριών μηνών (ήδη δύο μηνών, άρθρο 12 παράγραφος 2 του νόμου 2040/1992 (ΦΕΚ 70/Α/1992)) από της καταστολής της πυρκαϊάς ή της διαπιστώσεως της εξ άλλης αιτίας καταστροφής ...}
Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, κάθε αποψιλούμενη δασική έκταση, δημόσια ή ιδιωτική, κηρύσσεται υποχρεωτικώς αναδασωτέα με μόνη την αντικειμενική διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων που προβλέπει η ως άνω συνταγματική διάταξη, η δε απόφαση περί αναδασώσεως πρέπει να αιτιολογείται πλήρως ως προς το χαρακτήρα της έκτασης ως δάσους ή δασικής έκτασης, η αιτιολογία, όμως, αυτή μπορεί να συμπληρώνεται και από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου (παράβαλε ΣτΕ 4459/2010, 4323/2005, 3889/2004, 1053/2000 κ.ά.).
5. Επειδή, στη συγκεκριμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Ύστερα από αίτηση του __________ προς το Δασαρχείο Αρναίας εκδόθηκε το υπ' αριθμόν 3974/1993 έγγραφο του Δασαρχείου με το οποίο έκταση εμβαδού 12.826 m2 στη θέση __________ Ιερισσού χαρακτηρίστηκε ως γεωργική της παραγράφου 6)α του άρθρου 3 του νόμου 998/1979. Κατόπιν νέας αιτήσεως του ανωτέρω εκδόθηκε το υπ' αριθμόν 3190/1998 έγγραφο του Δασαρχείου Αρναίας, με το οποίο η ίδια έκταση προσαυξημένη κατά 770 τ.μ. και συνολικού εμβαδού, πλέον, 14.308 m2 χαρακτηρίστηκε εκ νέου ως γεωργική της παραγράφου 6)α του άρθρου 3 του νόμου 998/1979. Το εν λόγω έγγραφο δημοσιεύθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 14 του νόμου 998/1979 και κατ' αυτού άσκησε τις υπ' αριθμόν 5258/2004 αντιρρήσεις ο Διευθυντής Δασών Νομού Χαλκιδικής ισχυριζόμενος ότι τμήμα της έκτασης εμβαδού 5.455,72 m2 έφερε δασικό χαρακτήρα, διότι το έτος 1945 καλυπτόταν από βλάστηση αείφυλλων - πλατύφυλλων σε ποσοστό 90%, το έτος 1960 καλυπτόταν επίσης από βλάστηση αείφυλλων - πλατύφυλλων σε ποσοστό 100%, ενώ τη σημερινή εποχή φέρει χαμηλή μη δασική βλάστηση (λαδάνια) και διάσπαρτα άτομα δασικής βλάστησης (πουρνάρια). Για το λόγο δε αυτό, σύμφωνα με τις ανωτέρω αντιρρήσεις, η έκταση έπρεπε να κηρυχθεί αναδασωτέα.
Ακολούθως, στις 15-11-2004 έγινε αυτοψία στην επίδικη έκταση από το Δασολόγο __________. Στην από 23-12-2004 έκθεση αυτοψίας του ως άνω δασολόγου αναφέρεται ότι η έκταση εκχερσώθηκε παράνομα μεταξύ των ετών 1960 - 1980 από τον __________. Σήμερα η έκταση είναι γυμνή από δασική βλάστηση και πριν από την εκχέρσωσή της καλυπτόταν από δασικά είδη όμοια με εκείνα που καλύπτουν την παρακείμενη δασική έκταση (πουρνάρια, ασπάλαθρα και αγριελιές) σε ποσοστό 100%. Συνορεύει δε βόρεια με έκταση η οποία φέρεται ως ιδιοκτησία κληρονόμων __________ και δημόσια δασική έκταση, νότια με έκταση η οποία φέρεται ως ιδιοκτησία του ιδίου, ανατολικώς με εκτάσεις οι οποίες φέρονται ως ιδιοκτησίες του ιδίου και κληρονόμων __________ και δυτικά με έκταση που φέρεται ως ιδιοκτησία __________ και του ιδίου. Έχει κλίσεις από 5% έως 15% και έκθεση ως προς τον ορίζοντα νοτιοανατολική. Σύμφωνα δε με την έκθεση φωτοερμηνείας της 23-12-2004 του ιδίου δασολόγου στις αεροφωτογραφίες έτους λήψης 1945 η επίδικη έκταση εμφανίζεται να καλύπτεται σε ποσοστό 90% από δασική βλάστηση αείφυλλων - πλατύφυλλων όμοια με την παρακείμενη έκταση, στις αεροφωτογραφίες έτους λήψης 1960 η έκταση εμφανίζεται να καλύπτεται από δασική βλάστηση σε ποσοστό 100%, στις αεροφωτογραφίες έτους λήψης 1980 και στους ορθοφωτοχάρτες του έτους 1996 φέρει χαμηλή μη δασική βλάστηση (λαδάνια) και διάσπαρτα άτομα δασικής βλάστησης (πουρνάρια).
Κατόπιν τούτων εκδόθηκε η υπ' αριθμόν 30/2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, υπογραφόμενη με εντολή του από το Διευθυντή Δασών Νομού Χαλκιδικής, με την οποία κηρύχθηκε ως αναδασωτέα έκταση εμβαδού 5.455,72 m2 στη θέση __________ περιφέρειας Δημοτικού Διαμερίσματος Ιερισσού του Δήμου Σταγίρων - Ακάνθου νομού Χαλκιδικής, με σκοπό την προστασία και την αναδάσωση με φυσική αναγέννηση των εκτάσεων που εκχερσώθηκαν παράνομα από τον __________. Στις 24-01-2005 εκδόθηκε το υπ' αριθμόν 1/2005 πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής εις βάρος των αιτούντων, κληρονόμων του __________, από την επίδικη έκταση. Ακολούθησε η έκδοση της υπ' αριθμόν 6/2007 απόφασης της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων Νομού Χαλκιδικής, με την οποία έγιναν δεκτές οι ανωτέρω αντιρρήσεις του Διευθυντή Δασών Νομού Χαλκιδικής ως προς το επίδικο τμήμα εμβαδού 5.455,72 m2, για το οποίο κρίθηκε ότι έπρεπε να κηρυχθεί αναδασωτέο. Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ' αριθμόν 8/2009 απόφαση της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Αμφισβητήσεων Εφετείου Θεσσαλονίκης. Με αυτήν απορρίφθηκε προσφυγή του __________ κατά της υπ' αριθμόν 6/2007 απόφασης της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων Νομού Χαλκιδικής και ακυρώθηκε η τελευταία αυτή απόφαση με το σκεπτικό ότι μετά την έκδοση της υπ' αριθμόν 30/2005 αναδασωτικής απόφασης, το αρμόδιο κατά τις διατάξεις του άρθρου 14 του νόμου 998/1979 για τον χαρακτηρισμό όργανο, ήτοι η Πρωτοβάθμια Επιτροπή Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων, έπρεπε να απόσχει του χαρακτηρισμού.
6. Επειδή, η προσβαλλόμενη απόφαση παρίσταται νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη ως προς το δασικό χαρακτήρα της επίδικης έκτασης η δε αιτιολογία της συμπληρώνεται από τα μνημονευθέντα στοιχεία του φακέλου. Ειδικότερα, ο δασικός χαρακτήρας της επίδικης έκτασης προκύπτει από τις από 23-12-2004 εκθέσεις αυτοψίας και φωτοερμηνείας του δασολόγου __________, στις οποίες περιγράφεται το είδος και το ποσοστό της δασικής βλάστησης που κάλυπτε την επίδικη έκταση πριν από την εκχέρσωσή της, η μορφολογία και η κλίση του εδάφους και ο χαρακτήρας των γειτονικών εκτάσεων. Ειδικότερα από την από 23-12-2004 έκθεση φωτοερμηνείας προκύπτει ο χρόνος εκχέρσωσης (μεταξύ των ετών 1960 και 1980) και ο διαχρονικός δασικός χαρακτήρας της επίδικης έκτασης, εφόσον αναφέρεται ότι η επίδικη έκταση κατά το έτος 1945 εμφάνιζε δασική βλάστηση από αείφυλλα πλατύφυλλα σε ποσοστό κάλυψης 90% και το έτος 1960 εμφάνιζε δασική βλάστηση από αείφυλλα πλατύφυλλα σε ποσοστό κάλυψης 100%.
Η ως άνω νόμιμη αιτιολογία της προσβαλλομένης δεν κλονίζεται από τις αντίθετες διαπιστώσεις των υπ' αριθμών 3974/1993 και 3190/1998 εγγράφων του Δασαρχείου Αρναίας, εφόσον τα έγγραφα αυτά εκδοθέντα στα αρχικά στάδια της διαδικασίας χαρακτηρισμού της έκτασης κατά τις διατάξεις του άρθρου 14 του νόμου 998/1979, δεν παρήγαγαν δεσμευτικά αποτελέσματα για την επίδικη διαδικασία κήρυξης της ίδιας έκτασης ως αναδασωτέας (παράβαλε ΣτΕ 838/2002 επταμελές, 3448/2007 επταμελές).
Ούτε, εξάλλου, η αιτιολογία της προσβαλλομένης κλονίζεται από το γεγονός ότι πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής του έτους 1974, το οποίο αφορούσε έκταση 770 m2 στο νοτιοανατολικό τμήμα της έκτασης ακυρώθηκε με την 27/1974 απόφαση του Ειρηνοδικείου Ιερισσού, ή ότι το Δημόσιο αποφάσισε το έτος 1996 τη μη έγερση διεκδικητικής αγωγής για το συγκεκριμένο τμήμα των 770 m2, προεχόντως διότι η έκταση αυτή αποτελεί μικρό τμήμα της ευρύτερης έκτασης των 14.308 τ.μ. είναι δε εκτός της επίδικης έκτασης όπως προκύπτει από το 05-11-2004 τοπογραφικό διάγραμμα του __________, το οποίο συντάχθηκε για λογαριασμό του Δασαρχείου Αρναίας (βλέπε σχετικό υπ' αριθμόν 4045/2004 έγγραφο του Δασαρχείου).
Το γεγονός, εξάλλου, ότι, κατά τους ισχυρισμούς των αιτούντων, όμορη έκταση προς την επίδικη με την ίδια βλάστηση είχε χαρακτηριστεί ως μη δασική σε έκθεση φωτοερμηνείας του Δασολόγου ..., δεν καθιστά αναιτιολόγητη ή πεπλανημένη την κρίση της Διοίκησης για τον χαρακτήρα της επίμαχης έκτασης, προεχόντως διότι ο χαρακτήρας κάθε περιοχής κρίνεται αυτοτελώς, σε συνάρτηση προς τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, στην προσβαλλόμενη δε απόφαση, σε συνδυασμό προς τα λοιπά προαναφερθέντα στοιχεία του φακέλου εκτίθενται ειδικώς τα στοιχεία που διαφοροποιούν την επίμαχη έκταση από όμορες εκτάσεις (παράβαλε ΣτΕ 3573/2007, 3849/2008).
7. Επειδή, το αιτιολογικό έρεισμα της προσβαλλομένης δεν κλονίζεται ούτε από την προσαγόμενη από 05-09-2007 ιδιωτική έκθεση φωτοερμηνείας του δασολόγου __________, προεχόντως διότι η έκθεση αυτή αναφέρεται σε παρακείμενη έκταση.
8. Επειδή, οι ισχυρισμοί των αιτούντων περί επιστημονικής ανεπάρκειας του συντάξαντος την από 23-12-2004 έκθεση φωτοερμηνείας δασολόγου, πλήττουν την ανέλεγκτη τεχνική κρίση της Διοίκησης όπως αυτή διατυπώνεται στην από 23-12-2004 έκθεση φωτοερμηνείας και είναι, συνεπώς, απορριπτέοι ως απαράδεκτοι.
9. Επειδή, ο ισχυρισμός των αιτούντων ότι η επίδικη έκταση έπρεπε να εξαιρεθεί της αναδασώσεως, σύμφωνα με το άρθρο 38 παράγραφος 1 εδάφιο β' του νόμου 998/1979, διότι η έκταση εκχερσώθηκε πριν από το έτος 1975, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις εφαρμογής της ανωτέρω διάταξης και συγκεκριμένα το γεγονός της καταστροφής της δασικής βλάστησης της επίμαχης έκτασης και η απώλεια του δασικού της χαρακτήρα πριν τις 11-06-1975, για κάποια νόμιμη αιτία και όχι ύστερα από αυθαίρετη και παράνομη ανθρώπινη ενέργεια τρόπο (ΣτΕ 2763/2006, 1573/2002 επταμελές).
10. Επειδή, ο λόγος ακυρώσεως που προβάλλεται με το δικόγραφο των προσθέτων λόγων ότι η προσβαλλόμενη αναρμοδίως υπογράφεται από __________ Δασολόγο με βαθμό Α' και όχι από το Διευθυντή Δασών Νομού Χαλκιδικής, στον οποίο έχει μεταβιβαστεί η αρμοδιότητα υπογραφής των αποφάσεων με τις οποίες κηρύσσονται αναδασώσεις, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι αφενός μεν με την υπ' αριθμόν 5631/2000 απόφασή του (ΦΕΚ 1339/Β/2000) ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας μεταβίβασε στους Διευθυντές Δασών την εξουσία υπογραφής, με εντολή γενικού γραμματέα, των αποφάσεων με τις οποίες κηρύσσονται αναδασώσεις, αφετέρου δε ο ανωτέρω __________ ήταν, σύμφωνα με το υπ' αριθμόν 1710/2000 έγγραφο της Διεύθυνσης Δασών Χαλκιδικής, ο Διευθυντής Δασών Νομού Χαλκιδικής, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα.
11. Επειδή, τέλος, η κήρυξη έκτασης ως αναδασωτέας, όταν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, αποτελεί υποχρέωση της Διοίκησης που απορρέει από το Σύνταγμα, η δε συμμόρφωση προς τη συνταγματική αυτή επιταγή δεν μπορεί να θεμελιώσει παράβαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη έναντι του κράτους. Επομένως, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος ο προβαλλόμενος με το δικόγραφο των πρόσθετων λόγων λόγος ακυρώσεως περί παραβάσεως της αρχής αυτής (ΣτΕ 2517/2009, 3149/2006 επταμελές).
12. Επειδή, κατόπιν τούτων η κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της.
Δια ταύτα
Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Επιβάλλει στους αιτούντες την δικαστική δαπάνη του Ελληνικού Δημοσίου που ανέρχεται σε 460 €.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 23-05-2011 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 18-01-2012.