ΣτΕ 4052/1990
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 4052/1990
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Δ'
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 18-09-1990 με την εξής σύνθεση: Τ. Κούνδουρος, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος και του αρχαιοτέρου του Συμβούλου, που είχαν κώλυμα, Κ.Γ. Χαλαζωνίτης, Π. Παραράς, Μ. Βροντάκης, Σ. Χαραλαμπίδης, Σύμβουλοι, Κ. Μενουδάκος, Δ. Αλεξανδρής, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Μιχάλης Καλαντζής, Γραμματέας του Δ' Τμήματος.
Για να δικάσει την από 27-10-1989 αίτηση:
της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία __________ και τον διακριτικό τίτλο __________, που εδρεύει στην Ιτέα του νομού Φωκίδας (οδός Μπαλή 20), η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Σπυρίδων Νικολάου (αριθμός μητρώου 13500/1990), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο,
κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Θ. Ρεντζεπέρη Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, και κατά της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία __________, που εδρεύει στο Άνω Καλαμάκι Αττικής, (οδός Σολωμού 20), η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Προκόπη Παυλόπουλο (αριθμός μητρώου 7107/1990), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν Δ6/21624/1989 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου Μ. Βροντάκη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της αιτούσης εταιρείας, ο οποίος δήλωσε ότι παραιτείται του Α' λόγου ακυρώσεως που αφορά έλλειψη αρμοδιότητος του υπογράφοντος την προσβαλλόμενη απόφαση Υπουργού και στη συνέχεια ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο της παρεμβαίνουσας εταιρείας και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως ακυρώσεως, που λόγω σπουδαιότητος εισάγεται προς συζήτηση δια πράξεως του Προέδρου του Δ' Τμήματος στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος τούτου, έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη και το παράβολο (1236628 και 1236629/1989 διπλότυπα εισπράξεως Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών, 1338052 και 2983685/1989 γραμμάτια παραβόλου).
2. Επειδή με την αίτηση αυτή, όπως περιορίσθηκε με δήλωση του πληρεξουσίου δικηγόρου της αιτούσης στο ακροατήριο, ζητείται η ακύρωση της αποφάσεως Δ6/21624/1989 του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, δια της οποίας η αιτούσα, μετά παραδοχή αντιρρήσεων της εταιρείας __________, αποκλείσθηκε από την διενεργηθείσα την 14-07-1989 δημοπρασία για το έργο Αποχέτευση Χαμηλών Περιοχών δυτικού Τμήματος Θεσσαλονίκης, βάσει διακηρύξεως εγκριθείσης δια της αποφάσεως οίκοθεν Δ6/21010/1989 του Υπουργού τούτου, ακυρωθείσης μερικώς της δημοπρασίας αυτής και διαταχθείσης της συνεχίσεως της από του σημείου που υπήρξε παρατυπία, η οποία επηρέασε το αποτέλεσμα της δημοπρασίας, και συγκεκριμένως από της υποβολής των πρακτικών του διαγωνισμού στην αρμοδία επιτροπή εισηγήσεως προς ανάθεση, για την εν συνεχεία έγκριση και κοινοποίηση του αποτελέσματος της δημοπρασίας. Ως συμπροσβαλλόμενη δε δια της κρινομένης αιτήσεως πρέπει να θεωρηθεί η επακολουθήσασα απόφαση Δ6/22886/ΠΕ/1990 του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, περί εγκρίσεως του αποτελέσματος της ανωτέρω δημοπρασίας και αναδείξεως ως αναδόχου του μνησθέντος έργου της εταιρείας __________, η οποία απόφαση, ως ολοκληρώσασα τη σύνθετη διοικητική ενέργεια της δημοπρασίας, είναι η μόνη παραδεκτώς προσβαλλόμενη.
3. Επειδή στη δίκη παρεμβαίνει παραδεκτώς, προς διατήρηση της ισχύος της προσβαλλομένης πράξεως, η εταιρεία __________.
4. Επειδή, κατά το άρθρο 4 του νόμου 1418/1984 (ΦΕΚ 23/Α/1984):
{1. ...
5. Οι δημοπρατήσεις διεξάγονται σε δύο στάδια. Το πρώτο περιλαμβάνει την κατάθεση των προσφορών στην επιτροπή διαγωνισμού και το δεύτερο την εξέταση των προσφορών από την επιτροπή εισήγησης για ανάθεση ...
6. Με τη δημοπρασία επιδιώκεται η ανάδειξη αναδόχου ικανού για την έγκαιρη, άρτια και οικονομική κατασκευή του έργου... . Η έγκριση του αποτελέσματος της δημοπρασίας απόκειται στην κρίση του αρμοδίου οργάνου και γίνεται μετά από σύμφωνη γνώμη Επιτροπής εισήγησης για Ανάθεση (ΕΕΑ) ...}
Εξ άλλου, κατά το άρθρο 17 του προεδρικού διατάγματος 609/1985 (ΦΕΚ 223/Α/1985):
{1. ...
3. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις καταθέτουν την προσφορά στην επιτροπή του διαγωνισμού με νόμιμο εκπρόσωπό του ή πληρεξούσιο διορισμένο, σύμφωνα με το καταστατικό, με συμβολαιογραφικό έγγραφο που κατατίθεται στην επιτροπή... .
5. Οι οικονομικές προσφορές (τιμολόγιο προσφοράς - προϋπολογισμός, έντυπο προσφοράς εκπτώσεων, κ.λ.π.) υπογράφονται πάντοτε από το νόμιμο εκπρόσωπο της εργοληπτικής επιχείρησης ή κοινοπραξίας, ο οποίος μονογράφει τις προσφορές και κατά φύλλο. Μονογραφές που τυχόν λείπουν μπορεί να συμπληρωθούν ενώπιον της επιτροπής διαγωνισμού μετά το άνοιγμα των προσφορών. Αν ο ενδιαφερόμενος αρνηθεί να μονογράψει, τότε μονογράφει η Επιτροπή τα σχετικά φύλλα και η προσφορά θεωρείται ισχυρή.
6. ...
7. Όταν ολοκληρωθεί η παραλαβή των προσφορών, η Επιτροπή διαγωνισμού σε μυστική συνεδρίαση αποφασίζει αν έχουν τηρηθεί οι τυπικές προϋποθέσεις από όσους υπέβαλαν προσφορά. Για όσους η Επιτροπή κρίνει ότι δεν πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις για την υποβολή προσφοράς, οι κλειστοί φάκελοι οικονομικής ή και τεχνικής προσφοράς επιστρέφονται χωρίς να ανοιχτούν. Αν οι ενδιαφερόμενοι διαφωνούν και δηλώσουν ότι θα διατυπώσουν τις αντιρρήσεις τους, συμπληρώνοντας και τις επουσιώδεις τυπικές προϋποθέσεις που λείπουν, οι φάκελοι τους κρατούνται χωρίς να ανοιχτούν μέχρι την έκδοση απόφασης επί των αντιρρήσεων ή την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας για την υποβολή τους.
8. ... Τα έγγραφα της οικονομικής προσφοράς μονογράφονται από τα μέλη της Επιτροπής, και το σύνολο των προσφορών με τα πρακτικά της δημοπρασίας διαβιβάζονται στην Επιτροπή Εισήγησης για Ανάθεση. Σε κάθε περίπτωση αντίγραφο των πρακτικών με τις τυχόν αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων και τη γνώμη της Επιτροπής για τις αντιρρήσεις αυτές υποβάλλεται στην Προϊσταμένη Αρχή.}
Κατά το άρθρο 20 του προεδρικού διατάγματος τούτου:
{Αντιρρήσεις κατά του κύρους των δημοπρασιών μπορεί να υποβληθούν μόνο από επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο διαγωνισμό ή αποκλείστηκαν από αυτόν σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας του. Οι αντιρρήσεις μπορεί να υποβληθούν μόνο για τα στάδια προεπιλογής, κατάθεσης προσφορών και αξιολόγησης και για λόγους που ανακύπτουν κατά το αντίστοιχο στάδιο. Στην περίπτωση της παραγράφου 7 του άρθρου 17 με τις αντιρρήσεις υποβάλλονται και τα απαιτούμενα συμπληρωματικά τυπικά στοιχεία. Οι αντιρρήσεις ... υποβάλλονται μέσα σε δύο μέρες από την ανακοίνωση του αποτελέσματος του αντιστοίχου σταδίου και απευθύνονται στον Πρόεδρο της αντίστοιχης Επιτροπής. Στις αντιρρήσεις αποφασίζει η Προϊσταμένη Αρχή.}
Κατά δε το άρθρο 24 του προεδρικού διατάγματος τούτου:
{1. Η δημοπρασία δεν ολοκληρώνεται πριν εγκριθεί το αποτέλεσμα της από την Προϊσταμένη Αρχή...
2. Το αποτέλεσμα των δημοπρασιών ακυρώνεται: α) για παράτυπη διεξαγωγή εφόσον από την παρατυπία επηρεάζεται το αποτέλεσμα της δημοπρασίας, β) ...
3. Εάν διαπιστωθούν λάθη ή παραλείψεις σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας μπορεί να ακυρωθεί μερικά η διαδικασία της δημοπρασίας και, ή να αναμορφωθεί ανάλογα τα αποτέλεσμα της δημοπρασίας απ' την αρμόδια για την έγκριση Αρχή ή να διαταχθεί η επανάληψη της δημοπρασίας από το σημείο που έγινε το λάθος ή η παράλειψη...}
5. Επειδή, εκ του συνδυασμού των προπαρατεθεισών διατάξεων των άρθρων 20 και 24 του προεδρικού διατάγματος 609/1985 προκύπτει ότι η Προϊσταμένη Αρχή, η οποία, έχουσα την αρμοδιότητα εγκρίσεως του αποτελέσματος της δημοπρασίας, με την οποία ολοκληρώνεται η όλη σύνθετη διοικητική ενέργεια, δικαιούται να προβεί σε ολική ή μερική ακύρωση της διαδικασίας της δημοπρασίας σε περίπτωση διαπιστώσεως παράτυπου διεξαγωγής της που επηρεάζει το αποτέλεσμα αυτής επιλαμβανόμενη εμπροθέσμως και νομοτύπως ασκηθεισών αντιρρήσεων κατά το στάδιο της υποβολής προσφορών, δικαιούται, ενόψει και της αυστηρώς τυπικής διαδικασίας δημοπρατήσεως των δημοσίων έργων, να ερευνήσει αυτεπαγγέλτως και κατά το στάδιο τούτο την ύπαρξη παρατυπιών πέραν εκείνων που προβάλλονται δια των αντιρρήσεων αφού ακριβώς εν περιπτώσει διαπιστώσεως των παρατυπιών τούτων δικαιούται τελικώς να προβεί στην ολική ή μερική ακύρωση της διαδικασίας της δημοπρασίας. Επομένως, ο επί αντιθέτου εκδοχής ερειδόμενος λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
6. Επειδή, περαιτέρω, κατά τις διατάξεις αντιστοίχως των παραγράφων 3 και 5 του άρθρου 17 του ως άνω προεδρικού διατάγματος, οι οικονομικές προσφορές υπογράφονται πάντοτε από το νόμιμο εκπρόσωπο της εργοληπτικής επιχειρήσεως, κατατίθενται δε στην Επιτροπή του διαγωνισμού από τον εν λόγω νόμιμο εκπρόσωπο ή από πληρεξούσιο διορισμένο σύμφωνα με το καταστατικό δια συμβολαιογραφικού εγγράφου. Πλην όμως, ως προς την υπογραφή της οικονομικής προσφοράς είναι επιτρεπτή, κατά την έννοια της πρώτης των ανωτέρω διατάξεων, η υπό του νομίμου εκπροσώπου της εργοληπτικής επιχειρήσεως παροχή ειδικής πληρεξουσιότητας προς τρίτο πρόσωπο για την υπογραφή της οικονομικής προσφοράς της εργοληπτικής επιχειρήσεως σε μια ορισμένη δημοπρασία, αποκλειόμενης τοιουτοτρόπως (εν αντιθέσει προς την πληρεξουσιότητα για την κατάθεση της νομίμως υπογεγραμμένης προσφοράς, η οποία μπορεί να είναι και γενική) της παροχής πληρεξουσιότητας για την. υπογραφή οικονομικής προσφοράς της εργοληπτικής επιχειρήσεως εν σχέσει προς περισσότερες της μιας δημοπρασίες, έστω και αν αυτές αφορούν στο ίδιο δημόσιο έργο. Εξ άλλου, η ταυτότης της δημοπρασίας προσδιορίζεται εκ της διακηρύξεως αυτής που κινεί τη διοικητική διαδικασία της δημοπρασίας, και επομένως, σε περίπτωση ματαιώσεως της ολοκληρώσεως της διαδικασίας προηγουμένης δημοπρασίας, η έκδοση νεωτέρας διακηρύξεως δημοπρασίας περί του ιδίου έργου καθιστά τη δημοπρασία αυτή, από της εξεταζόμενης απόψεως, διάφορη της προηγουμένης. Τέλος, η υποβολή οικονομικής προσφοράς εργοληπτικής επιχειρήσεως, υπογεγραμμένη υπό τρίτου προσώπου στερουμένου προς τούτο ειδικής πληρεξουσιότητας, καθιστά την προσφορά αυτή απαράδεκτη, η ύπαρξη δ' αυτή ειδικής πληρεξουσιότητας προς υπογραφή της οικονομικής προσφοράς, υπογραφή που είναι διαφορετική από την υποβολή ή κατάθεση αυτής, ουδόλως συνιστά επουσιώδη τυπική προϋπόθεση, κατά την έννοια του άρθρου 17 παράγραφος 7 του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος, και επομένως η έλλειψη αυτής δεν δύναται οπωσδήποτε να καλυφθεί εκ των υστέρων, δι' επιγενόμενης εγκρίσεως παρά της εργολήπτριας επιχειρήσεως.
7. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, προκηρυχθείσης για την 26-04-1989, δια διακηρύξεως εγκριθείσης δια της αποφάσεως οίκοθεν Δ6/20434/1989 του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, δημοπρασίας προς εκτέλεση του μνησθέντος έργου η αιτούσα εταιρεία, δια του από 21-04-1989 πρακτικού του Διοικητικού της Συμβουλίου απεφάσισε να συμμετάσχει στη δημοπρασία αυτή που θα γίνει στη Θεσσαλονίκη στις 26-04-1989 καθώς και στις τυχόν επαναλήψεις της, προς τούτο δε εξουσιοδότησε τον Πολιτικό Μηχανικό κ. Κωνσταντίνο Νικ. Παπαδόπουλο να υπογράψει και να παραδώσει την προσφορά της εταιρείας στην αρμόδια Επιτροπή, να υπογράψει τα πρακτικά της δημοπρασίας, καθώς και κάθε έγγραφο, ένσταση ή δήλωση που να έχει σχέση με την ίδια δημοπρασία.
Περαιτέρω, δια της υπ' αριθμόν 7.701/1989 συμβολαιογραφικής πράξεως του Συμβολαιογράφου Αθηνών Ιωάννου Βογοπούλου παρεσχέθη δια δηλώσεως του Αθανασίου Χήναρη, εμφανισθέντος και ενεργούντος ως εκπροσώπου της αιτούσης εταιρείας, ειδική πληρεξουσιότητα -μεταξύ άλλων και- στον προαναφερθέντα Κωνσταντίνο Νικ. Παπαδόπουλο προς κατάθεση και υποβολή προσφορών εις παντός είδους διαγωνισμούς και δημοπρασίες, δια λογαριασμό της ως άνω εταιρείας...
Εξ άλλου, με το που απέβη αγόνου της ως άνω δημοπρασίας, προκηρύχθηκε για την 14-07-1989 νέα δημοπρασία περί του μνησθέντος έργου, με νέα συμβατικά τεύχη, δια διακηρύξεως εγκριθείσης δια της αποφάσεως οίκοθεν Δ6/21010/1989 του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Στη δημοπρασία δ' αυτή συμμετείχε και η αιτούσα εταιρεία, υποβάλλουσα οικονομική προσφορά υπογραφείσα παρά του προαναφερθέντος Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου που, όπως εξετέθη, δια του από 21-04-1989 πρακτικού της αιτούσης είχε εξουσιοδοτηθεί προς υπογραφή της προσφοράς αυτής για τη δημοπρασία της 26-04-1989 καθώς και τις τυχόν επαναλήψεις της. Δια της ρητώς προσβαλλομένης υπουργικής αποφάσεως η αιτούσα αποκλείσθηκε από την ως άνω, διεξαχθείσα την 14-07-1989 δημοπρασία προς εκτέλεση του μνησθέντος έργου -μεταξύ άλλων και- λόγω απαραδέκτου της υποβληθείσης παρ' αυτής προσφοράς, με την αιτιολογία ότι:
{...Ο διαγωνισμός της 14-07-1989 ... δεν είναι επαναληπτικός, αλλά επαναδημοπράτηση έργου (που διαφέρει από το αρχικό δημοπρατηθέν σε ότι αφορά το οικονομικό αντικείμενο που προκύπτει από τις τιμολογούμενες εργασίες μελέτης κατά 74.000.000 δρχ. περίπου) άρα απαιτείται νομιμοποίηση του κάθε διαγωνιζομένου για το συγκεκριμένο διαγωνισμό της 14.7.1989 ... το πληρεξούσιο από 18-05-1989 που εξουσιοδοτεί τον Κ. Παπαδόπουλο να καταθέτει και υποβάλει προσφορές ... δεν παρέχει την εξουσιοδότηση και υπογραφή των προσφορών όπως τούτο άλλωστε ρητά αναγράφεται στο από 21-041989 πρακτικό για τη δημοπρασία της 26-04-1989 ...}
Με αυτά τα δεδομένα, και εν όψει των εκτεθέντων στη προηγούμενη σκέψη, η προσβαλλόμενη πράξη παρίσταται νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, και ο προβάλλων τ' αντίθετα λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της έρευνας των λοιπών λόγων ακυρώσεως που βάλλουν κατά των επαλλήλων αιτιολογιών της ρητώς προσβαλλομένης πράξεως.
8. Επειδή, συνεπώς, πρέπει ν' απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση και να γίνει δεκτή η ασκηθείσα παρέμβαση.
Δια ταύτα
Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.
Δέχεται την ασκηθείσα παρέμβαση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου, και Επιβάλλει στην αιτούσα να καταβάλει στην παρεμβαίνουσα 19.600 δραχμές και στο Δημόσιο 14.000 δραχμές, για τη δικαστική τους δαπάνη.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 24-09-1990 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 21-11-1990.