Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

1. Γενικά.

 

Όταν δεν διατίθεται συνεχώς ρέον ύδωρ εντός της οικίας δεν καθίσταται δυνατή ή επαρκής αραίωσις και απομάκρυνσις των περιττωματικών ουσιών και του χάρτου εκτός της οικίας. Εις τις περιπτώσεις αυτές τα εν λόγω υλικά διατίθενται κατά υγιεινό τρόπον δι' ειδικών τύπων αποχωρητηρίων, οι συνηθέστεροι των οποίων είναι:

 

(1) το ξηρόν,

(2) το στεγανό,

(3) το σηπτικό και

(4) το χημικό.

 

Διακρίνονται τρία κύρια οργανικά στοιχεία των αποχωρητηρίων τούτων:

 

1.1. Υποδοχεύς.

 

Εντός του υποδοχέα συγκεντρώνονται τα αποχωρητήρια. Ούτος δέον να πληροί τα κάτωθι αιτήματα:

 

α) Να προλαμβάνει ή να ελαττώνει εις το ελάχιστον την μόλυνση του εδάφους ή του υπογείου ύδατος.

β) Να είναι στεγανή όσον αφορά τις μύγες.

γ) Να έχει επαρκή χωρητικότητα, ούτως ώστε να μη πληρούται εντός βραχέων χρονικών διαστημάτων.

 

1.2. Έδρα.

 

Η έδρα είναι δυνατόν να είναι επίπεδη (τουρκικού τύπου) ή υπερυψωμένη (ευρωπαϊκού τύπου). Σε κάποιους τύπους αποχωρητηρίων η έδρα συνδυάζεται και με την πλάκα, ήτις καλύπτει τον υποδοχέα εκ των άνω. Η έδρα δέον να εκπληροί τους κάτωθι όρους:

 

α) Να είναι εξ αδιαπότιστου υλικού.

β) Να επιτρέπει την ευχερή διέλευση των περιττωματικών ουσιών και χάρτου εντός του υποδοχέα.

γ) Να μην επιτρέπει την επαφή των μυγών μετά υπολειμμάτων αποχωρημάτων ή ούρων.

δ) Να παρέχει επαρκή βαθμό ασφαλείας σε αυτούς που χρησιμοποιούν το αποχωρητήριον.

 

1.3. Ανωδομή.

 

Η ανωδομή έχει σκοπό να προστατεύει από της θέας και των ατμοσφαιρικών παραγόντων αυτούς που χρησιμοποιούν το αποχωρητήριο. Η ανωδομή δύναται να κατασκευασθεί εξ οιουδήποτε υλικού και αναλόγως των παρεχομένων εκάστοτε μέσων.

 

2. Περιγραφή αποχωρητηρίων άνευ ροής ύδατος.

 

Κατωτέρω παρέχεται σύντομος περιγραφή των εν λόγω αποχωρητηρίων.

 

2.1. Ξηρό αποχωρητήριο.

 

Τούτο αποτελεί τον απλούστερο και ευθυνότερο τύπον διαθέσεως αποχωρημάτων και καλώς τοποθετούμενο και κατασκευαζόμενο αποτελεί την καλύτερη λύση δια τις αγροτικές περιοχές (Σχήμα 14).

 

Σχήμα 14: Ξηρό αποχωρητήριο

 

Οι επιδιωκόμενοι σκοποί δια του αποχωρητηρίου τούτου είναι:

 

α) Η απομάκρυνση των αποχωρημάτων εκ της επιφανείας του εδάφους.

 

β) Η απομόνωση τούτων εκ των μυγών.

 

γ) Η ξήρανσις των αποχωρημάτων, ούτως ώστε:

1) να περιορίζεται ο κίνδυνος μολύνσεως του υπογείου ύδατος,

2) να καθίστανται κατά το πλείστον ακατάλληλα προς ανάπτυξη μυγών,

3) να περιορίζεται η αναερόβια βακτηριακή δράσις και ανάδοσις δυσοσμιών και

4) να ελαττώνεται ο όγκος των αποχωρημάτων.

 

Ο υποδοχέας αποτελείται εξ απλού λάκκου, ορθογωνικής ή κυκλικής διατομής, διαστάσεων συνήθους εμβαδού 1,0 m2 και βάθους 2,0 m περίπου. Εάν το έδαφος δεν είναι επαρκώς συνεκτικό οι πλευρές του λάκκου είναι δυνατόν να ενισχυθούν δια ξηρολιθοδομής, δια σανίδων ή κλαδοπλεγμάτων. Επί των χειλιών του λάκκου κατασκευάζεται πλαίσιο ενισχυτικό εκ σκυροδέματος, επί του οποίου εδράζεται πλάκα εξ ωπλισμένου σκυροδέματος, φέρουσα έδρες τουρκικού ή ευρωπαϊκού τύπου μετά καλύμματος. Το έδαφος υπερυψώνεται δια χωμάτων περί την πλάκα, δια να αποφευχθεί η εισροή υδάτων εντός του λάκκου.

 

Το ξηρό αποχωρητήριο δέον να τοποθετείται προς τα κατάντη των πηγών ή φρεάτων, εν σχέσει προς την ροή του υπογείου ύδατος, ως ανωτέρω ελέχθη και εις απόσταση τουλάχιστον 15 m επί εδαφών άνευ ρωγμών ή οπών. Επίσης δέον ο πυθμένας να ευρίσκεται σε επαρκές ύψος υπέρ τον ορίζοντα του υπογείου ύδατος. Εάν τούτο δεν είναι επαρκές, και υπάρχει κίνδυνος υπερυψώσεως του ορίζοντα υπέρ του πυθμένα κατόπιν ραγδαίων βροχών, η απόσταση αυτή δέον να αυξάνεται σε 30 m τουλάχιστον.

 

Εφ' όσον δεν εισχωρούν ύδατα στον λάκκο του αποχωρητηρίου, τα αποχωρητήρια ξηραίνονται και ελαττώνονται σε όγκο. Σε αυτή την περίπτωση τοιούτο αποχωρητήριο δύναται να επαρκέσει για τις ανάγκες συνήθους οικογενείας επί 10 και πλέον έτη.

 

2.2. Αποχωρητήριο με οπή

 

Το αποχωρητήριο μετά οπής είναι παραλλαγή του ξηρού αποχωρητηρίου και συνίσταται εξ οπής, διανοιγμένης συνήθως με γεωτρύπανο χειρός, διαμέτρου 0,25 - 0,60 m (βλέπε ΦΕΚ) και βάθους 4,50 - 7,50 m. Επί χαλαρών εδαφών οι παρειές της οπής δυνατόν να ενισχυθούν δια κλαδοπλεγμάτων. Το στόμιο της οπής καλύπτεται με πλάκα με έδρες τουρκικού ή ευρωπαϊκού τύπου. Ο τύπος ούτος αποχωρητηρίου είναι απλούς, φθηνός και δύναται ευκόλως να μετατοπισθεί όταν πληρωθεί. Το μεγάλο όμως βάθος του αποτελεί πολλάκις κίνδυνο μολύνσεως του υπογείου ύδατος.

 

2.3. Σχολικά ξηρά αποχωρητήρια

 

Τα σχολικά αποχωρητήρια δύνανται να κατασκευασθούν δι' απλής παραθέσεως πλακών κοινών ξηρών αποχωρητηρίων. Μία έδρα ανά 30 μαθητές ή 20 μαθήτριες είναι επαρκής.

 

2.4. Σχολικά ουρητήρια.

 

Τα σχολικά ουρητήρια δύνανται να τοποθετηθούν στο οπίσθιο μέρος των αποχωρητηρίων και δέον να προστατεύονται από της θέας δια παραπετάσματος. Απλούς τύπος σχολικού ουρητηρίου (Σχήμα 15Β) δύναται να κατασκευασθεί με κοινό σωλήνα εκ σκυροκονιάματος διαμέτρου 0,50 m και μήκους 0,50 - 0,60 m, όστις τοποθετείται εντός λάκκου, ούτως ώστε τα χείλη αυτού να υπέρκεινται της επιφανείας του εδάφους κατά 0,30 m. Εν συνεχεία του κατωτέρου άκρου του σωλήνα κατασκευάζεται τάφρος πλάτους 0,30 m. Αυτή πληρούται δια χαλίκων μέχρι βάθους 0,20 m από της επιφανείας του εδάφους, όπερ πληρούται δια χωμάτων. Ο σωλήνας πληρούται επίσης δια χονδρών χαλίκων μέχρι της επιφανείας του εδάφους και επ' αυτών τοποθετείται στρώμα λεπτών χαλίκων και άμμου πάχους 0,20 m.

 

Σχήμα 15: Σχολικά ουρητήρια

 

2.5. Στεγανό αποχωρητήριο

 

Ο τύπος αυτός παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον καθ' όσον εφαρμόστηκε σε ευρεία κλίμακα κατά τους αρχαίους, μεσαιωνικούς και νεωτέρους χρόνους.

 

Το στεγανό αποχωρητήριον αποσκοπεί στα ακόλουθα:

 

α) Απομόνωση των αποχωρημάτων εκ του εδάφους.

β) Υποβολή τούτων σε αναερόβια δράση, για να καταστούν σχετικά ακίνδυνα. Τούτο όμως δημιουργεί μεγάλες ποσότητες δύσοσμων αερίων.

γ) Απομόνωση από τις μύγες.

 

Συνίσταται εξ υδατοστεγούς υποδοχέα (Σχήμα 16), επί του οποίου τοποθετείται η έδρα και η ανωδομή. Παλαιότερα ο υποδοχέας κατασκευαζόταν εκ λιθοδομής ή πλινθοδομής, σήμερα γενικώς κατασκευάζεται από σκυρόδεμα. Χωρητικότητα 300 - 500 λίτρων ανά μέση οικογένεια επαρκεί για 3 - 6 μήνες άνευ ανάγκης εκκενώσεως.

 

 

Σχήμα 16: Στεγανό αποχωρητήριο

 

Τα αποχωρήματα εντός του υποδοχέα υφίστανται ζυμώσεις και τείνουν να καταστούν ημίρρευστα. Παράγονται δύσοσμα αέρια και ως εκ τούτου απαιτείται καλός αερισμός, ο υποδοχεύς δέον να είναι στεγανή από μύγες και η έδρα να κλείεται προς αποφυγή αναπτύξεως μυγών. Η εκκένωση καθίσταται δύσκολη και υπάρχει κίνδυνος μολύνσεως του εδάφους κατ' αυτή λόγω της ημίρρευστου καταστάσεως των αποχωρημάτων. Σε μερικές περιπτώσεις ο υποδοχέας κατασκευάζεται μετά δύο διαμερισμάτων και δύο υπερκειμένων εδρών. Μετά την πλήρωση του ενός των διαμερισμάτων τούτων χρησιμοποιείται το άλλο. Κατά τον χρόνο αυτό τα αποχωρήματα στο πρώτο διαμέρισμα υφίστανται πλήρη αποσύνθεση.

 

2.6. Σηπτικό αποχωρητήριο

 

Ο τύπος ούτος βασίζεται επί της τάσεως των αποχωρημάτων να καθίστανται υγρά μετά αναερόβια βακτηριακή δράση εντός στεγανών δοχείων. Η λειτουργία αυτή βελτιώνεται με προσθήκη μικρών ποσοτήτων ύδατος.

 

Τα αποχωρητήρια ταύτα επιτελούν τις ακόλουθες λειτουργίες:

 

α) Απομονώνουν τα αποχωρήματα εκ του εδάφους και των μυγών.

 

β) Υποβάλλουν ταύτα εις αναερόβια βακτηριακή δράση. Αυτή ενισχύεται με προσθήκη σχετικώς μικρών ποσοτήτων ύδατος.

 

γ) Λόγω της ως άνω δράσεως και της προσθήκης ύδατος τα αποχωρήματα υγροποιούνται.

 

δ) Κατόπιν σχετικώς μακράς συγκρατήσεως, τα απορρέοντα υγρά απαλλάσσονται των παθογόνων μικροβίων.

 

ε) Τα απορρέοντα υγρά υποβάλλονται εις αερόβια βακτηριακή δράση προς σταθεροποίηση.

 

Ο υποδοχεύς συνίσταται εξ υδατοστεγούς δεξαμενής (Σχήμα 17) χωρητικότητας τουλάχιστον 800 λίτρων, δι' οικογένεια 5 - 6 ατόμων. Δι' έκαστον επί πλέον πρόσωπον η χωρητικότης πρέπει να αυξάνεται κατά 75 λίτρα. Επί του υποδοχέα ευρίσκεται η έδρα και η ανωδομή.

 

Σχήμα 17: Σηπτικό αποχωρητήριο

 

Τα απορρέοντα υγρά οδηγούνται εις σωληνωτό στραγγιστήριο με ανοικτούς αρμούς, που περιβάλλεται δια χαλίκων, όπου λαμβάνει χώραν οξείδωσις και σταθεροποίησις των οργανικών ουσιών. Το μήκος του στραγγιστηρίου δια μεν αμμώδη εδάφη κυμαίνεται από 7,50 έως 12 m και δρα συμπαγέστερα από 15 μέχρι 20 m. Το χρώμα των υγρών τούτων είναι ανοικτό μέχρι βαθέως καστανού και αναδίδουν ελαφρά οσμή. Κατά το αρχικό στάδιον της λειτουργίας παρασύρονται και λεπτά μόρια στερεάς οργανικής ύλης. Βραδύτερο τα απορρέοντα υγρά καθίστανται απλώς θολά. Πειραματικά έχει διαπιστωθεί ότι η απορροή των σηπτικών αποχωρητηρίων είναι απηλλαγμένη νοσογόνων μικροοργανισμών, αν και βρίθουν κολοβακτηριδίων, λόγω της μακράς περιόδου συγκρατήσεως εντός του υποδοχέα.

 

Εγκαρσίως του υποδοχέα τοποθετείται διάφραγμα που παρεμποδίζει την κατ' ευθείαν ροή από του σημείου της εναποθέσεως μέχρι του σημείου της εκροής. Δέον να εξασφαλίζεται καλός αερισμός προς απομάκρυνση των δύσοσμων αερίων και να αποκλείεται η είσοδος εντός του υποδοχέα μυγών και κωνώπων, οίτινες δύνανται να αναπτύσσονται εντός των υγρών ουσιών αυτού. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται η χρήσις απολυμαντικών ουσιών, προς αποφυγήν διακοπής της αναερόβιου δράσεως.

 

Το σηπτικό αποχωρητήριον είναι εξαιρετικό μέσον διαθέσεως των αποχωρημάτων και απαιτεί μικράν φροντίδα, αλλά απαραίτητον, δια την κανονική λειτουργία του, ήτοι προσθήκη 40 περίπου λίτρων ύδατος ημερησίως και αποφυγήν χρήσεως εφημερίδων. Άνευ τούτων δύναται να προκληθεί έμφραξις τόσον της υπερχειλίσεως, όσον και του στραγγιστηρίου. Εάν βραδύτερα υπάρξει διαθέσιμος συνεχής ροή ύδατος ο υποδοχεύς του σηπτικού αποχωρητηρίου δυνατόν να μεταβληθεί εις σηπτική δεξαμενή.

 

Σηπτικό αποχωρητήριον των ως άνω διαστάσεων δύναται να επαρκέσει επί μακράν περίοδον ετών. Τούτο δέον να επιθεωρείται άπαξ του έτους και να εκκενώνεται, όταν η ιλύς καταλάβει το ήμισυ της χωρητικότητος αυτού. Η ιλύς δύναται να διατεθεί δια ταφής.

 

2.7. Χημικό αποχωρητήριο.

 

Οι αντικειμενικοί σκοποί οι επιδιωκόμενοι δια της κατασκευής του τύπου τούτου αποχωρητηρίου είναι:

 

α) Η συγκέντρωσις των αποχωρημάτων εντός στεγανού υποδοχέα.

β) Η παρεμπόδισις της βακτηριακής δράσεως και καταστροφή των παθογόνων μικροοργανισμών δια χημικών μέσων.

γ) Η ρευστοποίησις των αποχωρημάτων.

 

Κατά το πλείστον τα χημικά αποχωρητήρια κατασκευάζονται υπό διαφόρων βιομηχανικών επιχειρήσεων και φέρονται υπό διαφόρους εμπορικές ονομασίες.

 

Ο υποδοχέας συνήθως κατασκευάζεται εκ σιδήρου περιέχοντος χαλκό. Έχει κυλινδρική μορφή διαμέτρου περίπου 0,75 m και χωρητικότητα 400 - 500 λίτρων, ανά έδρα (Σχήμα 18).

 

Σχήμα 18: Χημικό αποχωρητήριο

 

Η έδρα στηρίζεται επί του υποδοχέα, ούτως ώστε τα αποχωρήματα να πίπτουν απ' ευθείας εντός αυτού. Προς αποστείρωση και υγροποίηση τούτων χρησιμοποιείται διάλυμα καυστικής σόδας. Προ της ενάρξεως της λειτουργίας του αποχωρητηρίου προστίθεται διάλυμα εκ 40 - 60 λίτρων ύδατος και 10 kg καυστικής σόδας ανά έδρα. Τούτο επαρκεί δια 6 έως 9 μήνες.

 

Κατά την εκκένωση τα υγρά οδηγούνται σε διηθητικό βόθρο δια βαρύτητας μέσω σωλήνα εκκενώσεως ή δι' αντλήσεως, εάν δεν διατίθεται επαρκές ύψος προς φυσική ροή. Αυτά δύνανται επίσης να διατεθούν καθ' οιονδήποτε τρόπο διότι είναι τελείως αποστειρωμένα και άοσμα. Δυνατόν να χρησιμοποιηθούν και προς λίπανση.

 

Ορισμένοι τύποι τοιούτων αποχωρητηρίων έχουν σωλήνα υπερχειλίσεως, δια του οποίου απορρέουν συνεχώς υγρά εκ του υποδοχέα, οδηγούμενα σε απορροφητικό βόθρο, καθισταμένης ούτω της λειτουργίας συνεχούς. Εν τοιαύτη περιπτώσει θα πρέπει να προστίθεται καθ' έκαστον μήνα διάλυμα 1,5 kg καυστικής σόδας εντός 20 λίτρων ύδατος.

 

Η απαιτουμένη φροντίδα συντηρήσεως είναι σχετικώς μικρά αλλά ουσιώδης δια την καλήν λειτουργία του αποχωρητηρίου, ήτοι απαιτείται:

 

α) Να ανανεώνεται το διάλυμα κανονικώς ως ανωτέρω.

β) Να αναμιγνύεται μεθ' εκάστην χρήσιν το περιεχόμενον του υποδοχέα, διότι σχηματίζεται επίπαγος οργανικών ουσιών, αίτινες μη ερχόμενες εις επαφή μετά του διαλύματος της καυστικής σόδας, υπόκεινται εις αναερόβια δράση, που αναδίδει δυσοσμίες. Προς τούτο τα αποχωρητήρια ταύτα είναι εφοδιασμένα δι' ειδικού αναδευτήρα.

γ) Να μη χρησιμοποιούνται εφημερίδες, αλλά μόνον λεπτός χάρτης υγείας και να μη ρίπτονται ξένα προς τον προορισμό του αποχωρητηρίου υλικά.