Υγειονομική διάταξη 3161/61 - Άρθρο 9

Άρθρο 9: Μηχανικός καθαρισμός


Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο
Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.
   
Χρήστης
Κωδικός
  Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού
   
 
Νέοι χρήστες
Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.
Δημιουργία νέου λογαριασμού

 

 

1. Λιποσυλλέκτης

 

Σκοπός του λιποσυλλέκτη είναι η συγκράτησις του λίπους, ούτως ώστε να αποφευχθούν τυχόν εμφράξεις και ζημίες του συστήματος εκ περαιτέρω εναποθέσεων αυτού. Δια συνήθεις κατοικίας δεν ενδείκνυται η χρήσις του. Οι σηπτικές δεξαμενές δρουν εν γένει και ως λιποσυλλέκτες. Ενδείκνυται η εγκατάσταση λιποσυλλεκτών εις περιπτώσεις μαγειρείων μεγάλων εστιατορίων και Ιδρυμάτων, τα οποία αποχετεύουν μεγάλους όγκους θερμών λυμάτων. Η αρχή εφ' ης βασίζεται η λειτουργία του λιποσυλλέκτη συνίσταται εις την ψύξη των λυμάτων και την πήξη και επίπλευση των εμπεριεχομένων λιπών. Οι λιποσυλλέκτες θα πρέπει να επιθεωρούνται και καθαρίζονται κανονικώς. Εν εναντία περιπτώσει υφίστανται κίνδυνοι, αφενός μεν μη συγκρατήσεως των λιπών, αφετέρου δε αναπτύξεως δυσοσμιών.

 

Σχήμα 1: Τύποι λιποσυλλεκτών

yd.3161.61.1

 

Ο λιποσυλλέκτης (Σχήμα 1) συνίσταται εκ δοχείου σχετικής ηρεμίας και ψύξεως των λυμάτων. Ο σωλήνας εισαγωγής θα πρέπει να βυθίζεται μέχρι βάθους 0,15 m από την ελεύθερη επιφάνεια του ύδατος. Ο σωλήνας εξαγωγής θα βυθίζεται αντιστοίχως μέχρι ύψους το πολύ 0,15 m από του πυθμένα προς αποφυγή δημιουργίας εναποθέσεων. Οι δύο σωλήνες δέον να τοποθετούνται σε μεγαλύτερη κατά το δυνατόν απόσταση, ούτως ώστε να μη δημιουργείται άμεση ροή μεταξύ αυτών. Ο σωλήνας εισαγωγής θα υπέρκειται κατά 7,5 cm τουλάχιστον του σωλήνα εξαγωγής. Το βάθος του λιποσυλλέκτη κάτωθι του σωλήνα εξαγωγής δεν πρέπει να είναι μικρότερο των 0,60 m. Το ύψος του ύπερθεν ελευθέρου χώρου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,30 m. Η ελαχίστη χωρητικότης υγρών του λιποσυλλέκτη δεν θα είναι μικροτέρα των 110 λίτρων ή του πενταπλασίου του μεγίστου όγκου λυμάτων, όστις προβλέπεται να αποχετεύεται εφ' άπαξ κατά ορισμένες χρονικές περιόδους.

 

Προκειμένου περί λιποσυλλεκτών βιομηχανικών εγκαταστάσεων ως οι σταθμοί αυτοκινήτων, εργαστήρια επεξεργασίας τροφίμων κ.λ.π. απαιτείται ειδική μελέτη δι' εκάστην περίπτωσιν.

 

2. Σηπτική δεξαμενή

 

2.1. Σκοπός.

 

Σκοπός της σηπτικής δεξαμενής είναι ο διαχωρισμός των στερεών από των υγρών και η χώνευσις και μετατροπή αυτών εις ιλύ.

 

Κατά την αναερόβια αποσύνθεση των οργανικών ουσιών εκλύονται δυσώδη αέρια. Ταύτα ανερχόμενα στην επιφάνεια παρασύρουν ιλύ σε κατάσταση σήψεως, η οποία αναμιγνύεται σε λεπτό καταμερισμό με τα διερχόμενα άνωθεν υγρά. Ούτω τα εκ των σηπτικών δεξαμενών εξερχόμενα λύματα, καίτοι είναι απαλλαγμένα σημαντικού μέρους των εμπεριεχομένων ουσιών (μείωση BOD μέχρι 40% περίπου) είναι εν τούτοις σηπτικά και αναδίδουν δυσοσμία. Παρά την γενική γνώμη δεν πρέπει να θεωρείται ότι οι σηπτικές δεξαμενές απαλλάσσουν τα λύματα εκ των παθογόνων μικροοργανισμών.

 

2.2. Χωρητικότητα.

 

Δια τον υπολογισμό της χωρητικότητας των σηπτικών δεξαμενών λαμβάνονται υπ' όψιν τα κάτωθι στοιχεία:

 

α) Η μέση ημερησία απορροή λυμάτων, ως αυτή καθορίζεται στον πίνακα Ι.

 

β) Ο χρόνος συγκρατήσεως, όστις ορίζεται γενικώς εις 24 ώρες.

 

γ) Ο όγκος ιλύος που συγκεντρώνεται. Ούτος καθορίζεται σε 100 λίτρα κατ' άτομον και έτος. Ο χώρος που θα προβλεφθεί δια την συγκέντρωση της ιλύος θα καθορισθεί αναλόγως της συχνότητας αφαιρέσεως αυτής.

 

Η συχνότης αυτή δι' εκάστην περίπτωσιν δεν δύναται να είναι μικροτέρα των τιθεμένων εις τον πίνακα ΙΙ ορίων, όστις δίδει συγχρόνως και τα στοιχεία υπολογισμού της χωρητικότητος. Ως ελαχίστη χωρητικότης ορίζονται τα 2,00 m3. Εις περίπτωσιν δεξαμενής με περισσότερα του ενός διαμερίσματα, η χωρητικότης του πρώτου εξ αυτών δεν θα πρέπει να είναι μικροτέρα των 2/3 της ολικής χωρητικότητος ή των 2,00 m3.

 

Πίνακας II: Στοιχεία υπολογισμού σηπτικών δεξαμενών και χρόνου εκκενώσεως ιλύος

Είδος κτιρίου

Χωρητικότητα σε λίτρα κατά άτομο

Ελάχιστος χρόνος εκκενώσεως

Δι' 24ωρη κατανάλωση

Δι' εναποθήκευση ιλύος

Σύνολο

Κατοικίες

α) Συνήθεις (μέχρι 20 άτομα)

100

200

300

2 έτη

β) Πολυκατοικίες

100

100

200

1 έτος

Ξενοδοχεία

150

50

200

Εξάμηνο

Σχολεία

α) Ημερήσια

50

25

75

Εξάμηνο

β) Οικοτροφεία

100

50

150

Εξάμηνο

Κατασκηνώσεις

75

50

125

Εξάμηνο

.

2.3. Μορφή και διαστάσεις.

 

Οι σηπτικές δεξαμενές (Σχήματα 2 και 3) διαμορφώνονται ούτως ώστε τα λύματα να εισέρχονται εκ του ενός άκρου, να ρέουν βραδέως, ομοιόμορφα και οριζοντίως κατά μήκος αυτών και μετά την καθίζηση και να εξέρχονται εκ του ετέρου άκρου. Η πείρα έχει καταδείξει ότι τα πολλαπλά διαμερίσματα έχουν μικράν μόνον σημασία.

 

Σχήμα 2: Μονοθάλαμη σηπτική δεξαμενή

yd.3161.61.2

 

Από απόψεως διαστάσεων το μήκος των δεξαμενών δέον να είναι διπλάσιο έως τριπλάσιο του πλάτους, το δε βάθος των υγρών τουλάχιστον 1,20 m. Το ελεύθερον ύψος υπέρ την επιφάνεια των υγρών δεν θα είναι μικρότερο των 0,30 m.

 

Σχήμα 3: Διθάλαμη σηπτική δεξαμενή με δεξαμενή περιοδικής φόρτισης

yd.3161.61.3

Ο κατωτέρω πίνακας ΙΙΙ παρέχει ενδεικτικές διαστάσεις μονοθάλαμων σηπτικών δεξαμενών για τις συνηθέστερες των περιπτώσεων.

 

Πίνακας III: Ενδεικτικές διαστάσεις μονοθάλαμων σηπτικών δεξαμενών

Χωρητικότητα υγρών (m3)

Συνιστώμενες εσωτερικές διαστάσεις (m)

Μήκος

Πλάτος

Βάθος

υγρών

ολικό

2,0

1,85

0,90

1,20

1,50

2,5

2,10

1,00

1,20

1,50

3,0

2,30

1,10

1,20

1,50

3,5

2,45

1,10

1,30

1,60

4,0

2,50

1,20

1,35

1,65

4,5

2,80

1,20

1,35

1,65

5,0

3,10

1,20

1,35

1,65

6,0

3,30

1,35

1,35

1,65

8,0

3,35

1,50

1,50

1,90

10,0

4,00

1,70

1,50

1,90

15,0

5,40

1,85

1,50

1,90

20,0

5,80

2,30

1,50

1,95

25,0

6,10

2,50

1,65

2,10

30,0

7,00

2,60

1,65

2,10

 

Εις την είσοδο και έξοδο των σηπτικών δεξαμενών δέον να τοποθετούνται βυθισμένοι σωλήνες, κατασκευαζόμενοι δια τεμαχίων σωλήνων ταυ (Τ) μετά προεκτάσεως προς τα κάτω, ή να κατασκευάζονται απλά διαφράγματα προ των σωλήνων εισόδου και εξόδου. Το βύθισμα των σωλήνων ή διαφραγμάτων θα είναι της μεν εισόδου 0,30 m της δε εξόδου 40% του βάθους των υγρών. Τα διαφράγματα θα υπέρκεινται της στάθμης των υγρών κατά 0,15 m τουλάχιστον, αφιεμένου πάντως διακένου μεταξύ τούτων και της οροφής τουλάχιστον 5 cm δια τον αερισμό της δεξαμενής και θα τοποθετούνται σε απόσταση 0,20 - 0,30 m περίπου από των στομίων των σωλήνων εισόδου ή εξόδου. Η υψομετρική διαφορά μεταξύ εισόδου και εξόδου δέον να είναι 5 - 10 cm.

 

Ο πυθμένας της δεξαμενής δύναται να κατασκευασθεί μετά κλίσεως προς το μέρος της εισαγωγής δια την διευκόλυνση της αφαιρέσεως της ιλύος. Επί της πλάκας επικαλύψεως θα προβλέπονται δύο ανοίγματα επιθεωρήσεως, πλευράς τουλάχιστον 0,50 m καλυπτόμενα αεροστεγώς και εις θέσεις, ώστε να ελέγχεται η εισαγωγή και εξαγωγή της δεξαμενής. Προ και μετά την δεξαμενή θα κατασκευάζονται φρεάτια επιθεωρήσεως. Ο πυθμένας και τα τοιχώματα θα επιχρίονται δι' ισχυρές τσιμεντοκονίες και θα είναι απολύτως υδατοστεγή.

 

2.4. Σηπτικές δεξαμενές μεγαλύτερης χωρητικότητας.

 

Σηπτικές δεξαμενές μεγάλων διαστάσεων που εξασφαλίζουν συγκράτηση των λυμάτων επί χρόνον μακρότερο των 6 ημερών, δύνανται να θεωρηθούν ότι δρουν συγχρόνως και ως εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού.

 

Μακρός χρόνος συγκρατήσεως υπό αναερόβιες συνθήκες συντελεί στην σε σημαντικό βαθμό αποσύνθεση των οργανικών ουσιών. Επίσης, η επί μακρόν συγκράτησις, λόγω των επικρατουσών δυσμενών συνθηκών, προκαλεί και ελάττωση των στα απορρέοντα υγρά παθογόνων μικροοργανισμών που επιβιώνουν. Στις περιπτώσεις αυτές, συνιστώνται δεξαμενές με περισσότερα διαμερίσματα, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται καλύτερη συγκράτησις της ιλύος και των υλικών που επιπλέουν, ως και ελάττωσις της δυσοσμίας των απορρεόντων υγρών δια της αποβολής των περιεχομένων αερίων.

 

2.5. Θέση σηπτικών δεξαμενών.

 

Οι σηπτικές δεξαμενές δέον να τοποθετούνται κατά το δυνατόν μακριά και κατάντη οιασδήποτε πηγής υδρεύσεως. Εις πάσαν περίπτωσιν δέον να υπάρχει μία απόσταση ασφαλείας από των ως άνω πηγών υδρεύσεως, που εξασφαλίζει αποτελεσματικά το ύδωρ από κινδύνων μολύνσεως. Η απόστασις αυτή εξαρτάται από πολλών τοπικών παραγόντων και δέον π.χ. δι' έδαφος συμπαγές άνευ ρωγμών να είναι τουλάχιστον 15 m από θεμελίων κτιρίων ή γειτονικών οριογραμμών δεν πρέπει να είναι μικροτέρα του 1,00 m από δε των προς οδούς οριογραμμών μικροτέρα των 3,00 m. Η θέση των δεξαμενών θα εκλέγεται κατά τρόπο που διευκολύνουν την επιθεώρηση και εκκένωση της ιλύος.

 

2.6. Συντήρηση.

 

Απαγορεύεται η είσοδος ομβρίων υδάτων εις τις σηπτικές δεξαμενές. Αυτές θα επιθεωρούνται τουλάχιστον ανά εξ έως δώδεκα μήνας, η δε ιλύς θα απομακρύνεται κατά τα προβλεπόμενα χρονικά διαστήματα, ή όταν το συνολικόν πάχος του επιπάγου και της συγκεντρωμένης ιλύος υπερβεί τα 0,50 m. Επίσης ο πυθμένας του επιπάγου δέον να παραμένει πάντοτε κατά 7,5 cm τουλάχιστον υψηλότερα του πυθμένα του σωλήνα ή του διαφράγματος εξόδου των υγρών. Ενδείκνυται όπως μη αφαιρείται ολόκληρος η ποσότης της ιλύος, αλλά παραμένει μέρος αυτής ως ζύμη.

 

Δέον να προβλέπεται κατάλληλος διάταξις αφαιρέσεως της ιλύος, ούτως ώστε να μη δημιουργούνται οχλήσεις εκ δυσοσμιών ή αντιαισθητικές καταστάσεις κατά την εκκένωση αυτής.

 

Η διάθεσις της ιλύος θα γίνεται δια ταφής εις το έδαφος, καλυπτόμενης δια στρώματος τουλάχιστον πάχους 0,60 m ή δι' απορρίψεως κατά τρόπον και εις τοποθεσία, οι οποίες τυγχάνουν της εγκρίσεως των οικείων Υγειονομικών Κέντρων.

 

3. Δεξαμενή καθίζησης Imhoff.

 

3.1. Σκοπός.

 

Δια μεγαλύτερες εγκαταστάσεις με ημερησία απορροή λυμάτων υπέρ τα 35,00 m3 ενδείκνυται η κατασκευή δεξαμενών Imhoff αντί απλών σηπτικών τοιούτων. Εις τις δεξαμενές αυτές διαχωρίζεται δια καταλλήλου διατάξεως ο χώρος σήψεως από του χώρου καθιζήσεως. Τοιουτοτρόπως αφ' ενός μεν δεν διαταράσσεται η καθίζησις υπό των κατά την σήψη εκλυομένων αερίων, αφ' ετέρου δε τα λύματα που καθιζάνουν δεν μολύνονται δια σηπτικής χλωρίδας και παραμένουν νωπά. Τα αέρια που εκλύονται διαφεύγουν πλαγίως για των αεραγωγών. Ούτω τα λύματα εξέρχονται απαλλαγμένα των στερεών που καθιζάνουν και σχεδόν άοσμα.

 

3.2. Χωρητικότητα.

 

Δια τον υπολογισμό του θαλάμου καθιζήσεως λαμβάνεται υπ' όψιν η μέση ημερησία απορροή λυμάτων και ο χρόνος καθιζήσεως, όστις δια μεν τις μεγάλες εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν άνω των 500 ατόμων λαμβάνεται ίσος προς 2 έως 3 h, δια δε τις μικρές τοιαύτας ορίζεται εις 5 έως 6 h.

 

Η χωρητικότης του θαλάμου σήψεως λογιζόμενη 0,40 m κάτωθεν της σχισμής, δέον να υπολογίζεται με βάσιν τουλάχιστον 100 λίτρα ανά εξυπηρετούμενο άτομον.

 

3.3. Μορφή και διαστάσεις.

 

Οι δεξαμενές Imhoff (Σχήμα 4) έχουν κατά κανόνα σχήμα συνήθως ορθογώνιο ή κυκλικό και προβλέπονται ως και εις τις σηπτικές δεξαμενές, όμοια διαφράγματα εις την είσοδο και έξοδον αυτών. Το άνοιγμα της σχισμής μεταξύ θαλάμου καθιζήσεως και σήψεως δεν πρέπει να είναι μικρότερο των 12,5 cm η δε επικάλυψις των άκρων αυτής μικροτέρα των 10 cm εν οριζόντια προβολή. Η επιφάνεια των αεριαγωγών δέον να είναι ίση προς τα 25% τουλάχιστον της όλης επιφανείας της δεξαμενής.

 

Σχήμα 4: Δεξαμενή καθίζησης Imhoff

yd.3161.61.4

 

Δια την θέσιν και τις αποστάσεις της δεξαμενής εκ πηγών κ.λ.π. ισχύουν τα αυτά, ως και δια την σηπτική δεξαμενή.

 

3.4. Συντήρηση.

 

Επί της επιφανείας των υγρών στον θάλαμο καθιζήσεως συγκεντρώνονται ακαθαρσίες και λίπη, τα οποία δέον να αφαιρούνται τακτικώς δι' εξαφριστήρα. Η σχισμή πρέπει να παρακολουθείται τακτικώς και να καθαρίζεται τουλάχιστον άπαξ της εβδομάδος. Ομοίως, καθ' εβδομάδα δέον να απομακρύνεται ή να καταστρέφεται ο σχηματιζόμενος επίπαγος επί των αεριαγωγών, ίνα μη παρεμποδίζεται η ελευθέρα διέξοδος των εκλυομένων αερίων. Ο έλεγχος της συγκεντρωμένης ιλύος στον θάλαμο σήψης πρέπει να γίνεται τουλάχιστον άπαξ του μηνός στα σημεία εισόδου και εξόδου της δεξαμενής, θ' αφαιρείται δε όταν η στάθμη ταύτης φθάνει μέχρις ύψους 0,45 m υπό τις σχισμές. Εις εκάστην εκκένωση ενδείκνυται να αφαιρείται το ήμισυ περίπου του βάθους αυτής, ίνα μένει επαρκής ποσότης δια τον εμβολιασμό της νέας.

 

3.5. Διάθεση ιλύος.

 

Τα οργανικά συστατικά των λυμάτων που καθιζάνουν υφίστανται αναερόβια αποσύνθεση με αποτέλεσμα την ελάττωση του όγκου αυτών και την σχετική σταθεροποίηση. Η ιλύς που χωνεύεται καλά αποβάλλει ευχερώς το περιεχόμενον ύδωρ.

 

Αυτή δύναται να διατεθεί απ' ευθείας κατά τρόπον και εις τελικό αποδέκτη της εγκρίσεως των οικείων Υγειονομικών Κέντρων ή εις το έδαφος δια ταφής. Επίσης δύναται να υποστεί ξήρανση εις ειδικές κλίνες ξηράνσεως (Σχήμα 4Α), εφόσον τούτο δεν προκαλεί οχλήσεις, όπως δυσοσμία, προσέλκυση μυγών κ.λ.π. Η αποξηραμένη ιλύς δύναται να χρησιμοποιηθεί προς λίπανση. Προς μείζονα ασφάλεια θα πρέπει να απαγορεύεται η δι' αυτής λίπανση κηπευτικών ειδών. Προς τούτοις θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα προς αποφυγή μολύνσεων των καλλιεργητών καθ' όσον εντός αυτής δυνατόν να διατηρούνται ωάρια σκωλήκων εντερικών παρασίτων.

 

yd.3161.61.4a

 

Η απαιτούμενη επιφάνεια κλίνης ανέρχεται εις 0,10 έως 0,15 m2 τουλάχιστον ανά εξυπηρετούμενο άτομον, προκειμένου περί ιλύος δεξαμενών Imhoff και σε 0,30 έως 0,50 m2 ανά άτομο δι' ιλύ σηπτικών δεξαμενών. Η ιλύς διατίθεται επί της κλίνης εις στρώμα βάθους 0,20 έως 0,30 m. Η κλίνη συνίσταται εξ αποστραγγιστικού δικτύου εκ σωλήνων με ανοικτούς αρμούς κειμένων σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 2,50 m. Οι σωλήνες αυτοί καλύπτονται δια στρώματος χαλίκων διαβαθμισμένων, η μεγαλύτερη διάσταση των οποίων δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2,5 έως 5 cm, επί δε της επιφανείας του στρώματος να φθάνει τις διαστάσεις χονδρόκοκκου άμμου. Το ολικό πάχος του στρώματος κυμαίνεται από 0,15 έως 0,25 m. Επ' αυτού τοποθετείται στρώμα άμμου πάχους 0,10 έως 0,15 m. Το ολικό πάχος της κλίνης υπέρ τους στραγγιστήριους σωλήνες δεν πρέπει να είναι μικρότερο των 0,30 m. Η άμμος δέον να είναι καθαρά και πυριτική. Ο σωλήνας εκκενώσεως της ιλύος (όπου χρησιμοποιείται τοιούτος) θα είναι διαμέτρου τουλάχιστον 150 mm.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παρόν άρθρο καταργήθηκε με την παράγραφο 2 της υπ' αριθμόν Γ1/11379/1971 υγειονομικής διάταξης (ΦΕΚ 688/Β/1971).

 



Copyright © 2020 TechnoLogismiki. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.