ΝΣΚ 531/1971

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 531/1971 (16-06-1971)

Αριθμός ερωτήματος: Το υπ' αριθμό πρωτοκόλλου Ε7205/03-03-1971 του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, Υπηρεσία Οικισμού, Διεύθυνση Ε3/β.

Περίληψη Ερωτήματος: Εάν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 3 του νομοθετικού διατάγματος 690/1948 επί οικοπέδου το οποίο κατά μεν τους τίτλους δεν είναι άρτιο εν τοις πράγμασι όμως και με συνυπολογισμό του εμβαδού των μεσότοιχων δύναται να καταστεί άρτιο.

Απάντηση Ερωτήματος: Επί του πρόσθεν ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

Κατά τα δεδομένα του ερωτήματος και των στοιχείων του φακέλλου, το οικόπεδον εφ' ου εζητήθη η άδεια οικοδομής (προσθήκη ορόφου), προήλθε εκ διανομής δυνάμει διαθήκης του κατά το έτος 1942 αποβιώσαντος Ιωάννου Ευδοκιμίδου, όστις δια της από 20-05-1942 διαθήκης του, δημοσιευθείσης και κηρυχθείσης κυρίας δυνάμει της υπ' αριθμού 164/1952 απόφασης του Πρωτοδικείου Πειραιώς, διένειμε το εκ 478,15 m2, οικόπεδό του εις τα πέντε τέκνα αυτού καθορίζων την πρόσοψη ενός εκάστου αναφερόμενος, κατά το βάθος, εις σχέδιον, το οποίον είχε προφανώς συντάξει, πλην όμως, κατά την δημοσίευση της διαθήκης, δεν βρέθηκε. Εν εκ των οικοπέδων τούτων επωλήθη υφ' ενός των κληρονόμων (του Θεολόγου Ι. Ευδοκιμίδου) εις την Αθηνά χήρα Μιχάλη Γαλανοματοπούλου δυνάμει του υπ' αριθμού 8923/19-03-1953 συμβολαίου του Συμβολαιογράφου Μ. Μακριδάκη, εις ο αναγράφεται ότι έχει πρόσοψη 12 m και εμβαδόν 83,25 m. Εν συνεχεία η αγοράστρια μεταβίβασε το οικόπεδο τούτο, δυνάμει προικοσυμφώνου, εις την Αικατερίνη Ευδοκιμίδου, σύζυγο Σταματίου Σταματόπουλου (μίαν εκ των αρχικών κληρονόμων του Ι. Ευδοκιμίδου), ήτις ανήγειρε οικοδομή που κατέλαβε και παρακείμενη ιδιοκτησία, ήτις ανήκε και εις αυτήν, δυνάμει της ως άνω διαθήκης, εξ αδιαιρέτου κατά το ήμισυ. Επί της ούτω ανεγερθείσης οικοδομής, ήτις πλέον εκ τοις πράγμασι έχει εμβαδόν 104,12 m2, εζητήθη άδεια οικοδομής δια προσθήκη ορόφου βάσει τοπογραφικού διαγράμματος που εμφανίζει το οικόπεδον ως έχον εμβαδόν 260 m2 ήτις και χορηγήθηκε, βάσει του ισχύοντος σήμερα νομικού καθεστώτος, ήτοι άνευ προηγουμένου ελέγχου, υπ' ευθύνη του επιβλέποντος Μηχανικού και του ιδιοκτήτη. Κατόπιν καταγγελίας της συγκληρονόμου και συνιδιοκτήτριας του καταβληθέντος επιπλέον των 83,25 m2 οικοπέδου Ουρανίας Σιντζιάδου, διεπιστώθη η ανακρίβεια του ως άνω τοπογραφικού διαγράμματος και κατασχέθηκε η χορηγηθείσα άδεια. Μετά την κατάσχεση της αδείας οι ενδιαφερόμενοι αιτήθηκαν την εφαρμογήν της διατάξεως του άρθρου 3 του νομοθετικού διατάγματος 690/1948, ότε συνυπολογιζομένου του εμβαδού του καταλαμβανόμενου υπό των μεσοτοίχων, το οικόπεδον τούτο αποκτά εμβαδόν 113,12 m2, ενώ το άρτιο, κατά τους ισχύοντας όρους δομήσεως είναι 110 m2.

Κατά το άρθρο 3 παράγραφος 1 του νομοθετικού διατάγματος 690/1948 περί συμπληρώσεως των περί σχεδίων πόλεων διατάξεων (ΦΕΚ 133/Α/1948):

{Η εκ των κειμένων διατάξεων επιβαλλομένη προσκύρωσις οικοπέδων στερουμένων του ελαχίστου εμβαδού αποκλείεται εάν το εμβαδόν του οικοπέδου, συνυπολογιζομένου εις τούτο και του εμβαδού του υπό των υπαρχόντων ή δυναμένων ν' ανεγερθούν κατά τις σχετικές διατάξεις επί των ορίων του οικοπέδου μεσοτοίχων καταλαμβανόμενου ή δυναμένου να καταληφθεί εδάφους των ομόρων οικοπέδων, ανταποκρίνεται στο απαιτούμενο εν εκάστη περιπτώσει ελάχιστο εμβαδόν, εφόσον το τελευταίο τούτο μετά τον συνυπολογισμό δεν είναι έλασσον των 30 m2},

κατά δε την παράγραφο 5 του αυτού άρθρου:

{Οι διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων δεν εφαρμόζονται επί μη αρτίων οικοπέδων καταστάντων τοιούτων με υπαιτιότητα των ιδιοκτητών αυτών ή των δικαιοπαρόχων των δια τεμαχισμού μείζονος εκτάσεως εχούσης το ελάχιστον εμβαδόν δια δικαιοπραξίας εν γένει, εν ζωή ή αιτία θανάτου ή και δια δικαστικής διανομής.}

Εκ του συνδυασμού των διατάξεων τούτων προκύπτει ότι δια να συνυπολογισθεί η υπό των μεσοτοίχων καταλαμβανόμενη ή δυναμένη να καταληφθεί έκτασις προκειμένου να κριθή εάν είναι άρτιο το οικόπεδον εφ' ου αιτείται ο ενδιαφερόμενος την χορήγηση αδείας οικοδομής ή προσθήκη ορόφου, απαιτείται το οικόπεδο τούτο να μη κατέστη μη άρτιο συνεπεία τεμαχισμού τούτου είτε εκ μέρους του νυν ιδιοκτήτου είτε εκ μέρους των δικαιοπαρόχων του. Η διάταξις αυτή της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του νομοθετικού διατάγματος 690/1948 έχει εφαρμογήν και επί των προ της ισχύος του νομοθετικού διατάγματος 690/1948 γενομένων κατατμήσεων, ως τούτο δέχεται η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλέπε [ΣΤΕ] 2154/1965 και γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους 130/1968, και τις αυτόθι παραπομπές). Κατ' ακολουθία τούτων και εφόσον, ως ανωτέρω ελέχθη, το οικόπεδον εφ' ου αιτείται η χορήγηση αδείας οικοδομής κατέστη μη άρτιο με υπαιτιότητα του απωτέρου δικαιοπαρόχου των αιτούντων, ανεξαρτήτως και της ασάφειας των τίτλων κυριότητος λόγω μη επακριβούς καθορισμού των διαστάσεων των οικοπέδων που προήλθαν εκ της κατατμήσεως του αρχικού οικοπέδου, δεν έχει εν προκειμένω εφαρμογήν η ανωτέρω διάταξις του άρθρου 3 παράγραφος 1 του νομοθετικού διατάγματος 690/1948 και η χορηγηθείσα άδεια δέον ν' ανακληθεί ως παρανόμως εκδοθείσα.

Ο Πάρεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.