ΝΣΚ 666/1985

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 666/1985 (20-08-1985)

Σχετικά με το υπ' αριθμόν 52249/9689/1985 έγγραφο ερώτημά σας, η γνώμη μας είναι η ακόλουθη.

Ι. Κατά το άρθρο μόνο του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 176/1969 στους προέδρους,τα μέλη τους εισηγητές, τους γραμματείς και τους βοηθούς συμβουλίων και επιτροπών, που λειτουργούν στις δημόσιες υπηρεσίες καταβάλλεται από 01-01-1969, και εφεξής αμοιβή ή αποζημίωση, κατά τις διατάξεις του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 4021/1959, που καθορίζεται κατά περίπτωση με κοινές αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών και του αρμοδίου κατά περίπτωση Υπουργού. Εξάλλου στη μεν παράγραφο 2 του άρθρου 18 του νόμου [Ν] 1505/1984 καθορίζεται για κάθε ώρα εργασίας των υπαλλήλων και μισθωτών του δημοσίου τομέα, πέραν από το κανονικό τους ωράριο, στα συλλογικά όργανα του τομέα αυτού σαν αποζημίωση το ένα εκατοστό του βασικού μισθού του κλιμακίου 23, στη δε παράγραφο 3 ορίζεται ότι σε ιδιώτες μέλη των παραπάνω συλλογικών οργάνων καταβάλλεται από την υπηρεσία που λειτουργεί το συλλογικό όργανο αποζημίωση μέχρι χίλιες πεντακόσιες δραχμές κατά συνεδρίαση, ανεξάρτητα από το χρόνο πραγματοποίησης της συνεδρίασης και της διάρκειας της, υπό τους περιορισμούς του άρθρου 3 του νόμου [Ν] 1256/1982. Η αποζημίωση αυτή μπορεί να αναπροσαρμόζεται με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών. Περαιτέρω στη παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι ο αριθμός των συνεδριάσεων των παραπάνω συλλογικών οργάνων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δέκα κατά μήνα και η διάρκεια της κάθε συνεδρίασης τις πέντε ώρες, με εξαίρεση τις επιτροπές κληρώσεως των κρατικών λαχείων, στη δε παράγραφο 5 προβλέπεται ότι η ισχύς των διατάξεων του άρθρου αυτού αρχίζει από τη πρώτη του μεθεπόμενου από τη δημοσίευση του νόμου αυτού μήνα.

ΙΙ. Στη προκειμένη περίπτωση από το υποβαλλόμενο ερώτημα και τα στοιχεία του φακέλλου προκύπτουν τα ακόλουθα. Με την υπ' 91422/8300/1984 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΦΕΚ 627/Β/1984), καθορίστηκε, κατ' επίκληση, μεταξύ άλλων, των παραπάνω διατάξεων του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 176/1969, όπως καταβάλλεται στους ιδιώτες που μετέχουν στις επιτροπές κρίσεως αυθαιρέτων, που συγκροτούνται από τους νομάρχες, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του νόμου 1337/1983 και της παραγράφου 3 του άρθρου 6 του από 03-09-1983 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 393/Δ/1983) ως εκπρόσωποι της γειτονιάς ή της περιοχής των αυθαιρέτων κτισμάτων και του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος ή τους αναπληρωτές αυτών αποζημίωση δραχμών 300 κατά γνωμοδότηση για κάθε αυθαίρετο κτίσμα, που απαιτείται για την έκδοση των αποφάσεων των Νομαρχών προς εξαίρεση από την κατεδάφισή των και ορίσθηκε ότι η δαπάνη αυτή βαρύνει τις πιστώσεις των οικείων νομαρχιακών ταμείων, τα οποία χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος.

Μετά τη δημοσίευση του νόμου [Ν] 1505/1984, και κατ' επίκληση, μεταξύ άλλων, των ανωτέρω διατάξεων του άρθρου 18 αυτού, εκδόθηκε η με αριθμό 44944/7872/1985 κοινή απόφαση των ίδιων ως άνω Υπουργών με την οποία εγκρίθηκε ότι στους συμμετέχοντες στις πιο πάνω επιτροπές κρίσης αυθαιρέτων, που συγκροτούνται κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 16 του νόμου 1337/1983, όπως τούτο είχε εν τω μεταξύ αντικατασταθεί με το άρθρο 8 παράγραφος 8 του νόμου 1512/1985, ως εκπρόσωποι του Δήμου ή της Κοινότητας των αυθαιρέτων κτισμάτων ως και του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, καταβάλλεται αποζημίωση χιλίων πεντακοσίων δραχμών για κάθε συνεδρίαση με ανώτατο αριθμό συνεδριάσεων τις δέκα κατά μήνα και ορίσθηκε ότι η δαπάνη αυτή βαρύνει τις περιπτώσεις των Νομαρχιακών Ταμείων, τα οποία χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος.

ΙΙΙ. Κατόπιν των ανωτέρω φρονούμε ότι ως προς το τιθέμενο, ερώτημα περί του ποία από τις δύο αυτές αποφάσεις είναι εφαρμοστέα προσήκει η κατωτέρω απάντηση. Η νεώτερη υπ' αριθμόν 44944/7872/1985 κοινή απόφαση ρυθμίζει κατά τρόπο διαφορετικό από τη παλαιότερη και αποκλειστικό το θέμα της αποζημίωσης των ως άνω μελών των επιτροπών αυτών και στηρίζεται σε νεώτερες ειδικές διατάξεις του άρθρου 18 του νόμου [Ν] 1505/1984.

Συνεπώς από την έναρξη της ισχύος της νεώτερης αυτής απόφασης θεωρείται σιωπηρά καταργηθείσα η προγενέστερη, σύμφωνα με τη γενική αρχή του διοικητικού δικαίου (βλέπε και άρθρο 2 του Αστικού Κώδικα) κατά την οποία η παλαιότερη κανονιστική πράξη της Διοίκησης καταργείται σιωπηρά από τη νεώτερη πράξη αυτής, όταν η τελευταία ρυθμίζει το ίδιο θέμα κατά διάφορο τρόπο, ώστε να είναι ασυμβίβαστη προς την παλαιά (Μπαλή Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου παράγραφος 6, Στασινοπούλου Δίκαιο Διοικητικών Πράξεων παράγραφος 54, Παπαχατζή Σύστημα Διοικητικού Δικαίου παράγραφος 95 σελίδα 520). Ως χρόνος έναρξης της αποφάσεως αυτής θα πρέπει να θεωρηθεί ο χρόνος της δημοσίευσης της εις το ΦΕΚ κατά τη γενική αρχή του διοικητικού περί μη ανάδρομης εφαρμογής των διοικητικών πράξεων, δοθέντος ότι από το νόμο (άρθρο 18) δεν προκύπτει ότι προσδίδεται σε αυτή ανάδρομη ισχύ, ανατρέχουσα στον χρόνο έναρξης εφαρμογής του άρθρου 18 (01-02-1985). (Στασινοπούλου Δίκαιο Διοικητικών Πράξεων παράγραφος 47, Παπαχατζή Σύστημα Διοικητικού Δικαίου παράγραφος 111). Προδήλως προ της κατά τα ανωτέρω ισχύος της νεώτερης κοινής Υπουργικής απόφασης, ίσχυε η προγενέστερη 91422/8300/1984 κοινή υπουργική απόφαση.

IV. Ειδικότερα καθόσον αφορά την παρεμπιπτόντως αναφερόμενη στο ερώτημά σας 51724/9524/1985 απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, με την οποία εγκρίθηκε η καταβολή σε βάρος των πιστώσεων του Ειδικού Ταμείου Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων στα ως άνω μέλη των παραπάνω επιτροπών διακοσίων δραχμών κατά γνωμοδότηση για κάθε αυθαίρετη κατασκευή, επί πλέον της καταβαλλόμενης σύμφωνα με τη υπ' αριθμόν 44944/7872/1985 κοινή υπουργική απόφαση και τη προγενέστερη όμοια, παρατηρούμε ότι από τις παρατεθείσες διατάξεις του άρθρου μόνου του νομοθετικού διατάγματος [Ν] 176/1969 και του άρθρου 18 του νόμου [Ν] 1505/1984, προκύπτει κατά τη γνώμη μας ότι από το νόμο καθορίζεται περιοριστικά και αποκλειστικά ο τρόπος καθορισμού της αποζημίωσης των μελών των συλλογικών οργάνων και το ύψος αυτής και συνεπώς κάθε παρέκκλιση από τις διατάξεις αυτές, όπως εκείνη που προβλέπεται από τη παραπάνω απόφαση του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, αν δεν στηρίζεται σε ειδικότερη διάταξη νόμου, δεν είναι σύμφωνη με το νόμο. Δεν αρκεί δε να θεμελιώσει την ισχύ της απόφασης αυτής το γεγονός ότι, όπως αναφέρεται σχετικά στο προοίμιο αυτής η λειτουργία των επιτροπών αυτών βοηθεί τις επιδιώξεις του Ειδικού Ταμείου Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων για την ανάπλαση των υποβαθμισμένων περιοχών ακινήτων, αφού δεν μνημονεύεται ειδική διάταξη που να δικαιολογεί την επί πλέον αυτή αποζημίωση. Η χορήγηση της τελευταίας αυτής αποζημίωσης μπορεί βεβαίως να αντιμετωπισθεί με ειδική νομοθετική ρύθμιση, που ενδείκνυται να καλύπτει και τις καταβληθείσες στο παρελθόν τέτοιες αποζημιώσεις.

Ο Νομικός Σύμβουλος