Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 803/1978 (31-10-1978)

 

Αριθμός ερωτήματος: Το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου Γ20905/9-1Α/1978 του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, Γενική Διεύθυνση Οικισμού, Διεύθυνση Γ4/Β.

 

Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται εάν η διοίκηση δύναται να προβεί σε ανάκληση των παρανόμως χορηγηθεισών αδειών εγκατάστασης λυόμενων οικίσκων επί ιδιόκτητων εξοχικών οικοπέδων στην περίπτωση καθ' ην οι εν λόγω άδειες μεταβιβάστηκαν περαιτέρω σε τρίτους.

 

Απάντηση Ερωτήματος: Επί του πρόσθεν ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

 

1. Προς διευκόλυνση του παραθερισμού των οικονομικώς ασθενέστερων τάξεων δια του από 07-08-1967 βασιλικού διατάγματος, κατά παρέκκλιση δ' από των διατάξεων που ρυθμίζουν την εκτός των εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων δόμηση, επετράπη κατόπιν αδείας της αρμοδίας πολεοδομικής υπηρεσίας, η εγκατάστασις προσωρινής μορφής μονώροφων κτισμάτων του τύπου των λυομένων οικίσκων μικράς επιφανείας, άνευ περιορισμού τινός εν σχέσει προς την ελάχιστη επιφάνεια του γηπέδου. Δια του από 23-09-1972 βασιλικού διατάγματος που επακολούθησε τροποποιήθηκε το πρώτο θεσπίζοντας αυστηρότερους όρους ανεγέρσεως των ειρημένων προς παραθερισμό κτισμάτων, ιδία εξ απόψεως ελαχίστων εμβαδών εφ' ων ταύτα γηπέδων. Η ισχύς του Διατάγματος τούτου αρχομένη μετά δίμηνον από της δημοσιεύσεώς του (άρθρο 3), μετετέθη εις την 09-03-1973, δια του άρθρου 1 του νεωτέρου από 05-12-1972 βασιλικού διατάγματος. Περαιτέρω δια του άρθρου 2 του τελευταίου Διατάγματος, ισχύοντος από της δημοσιεύσεώς του εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (06-12-1972) ορίστηκε ότι:

 

Δια τις από της δημοσιεύσεως του παρόντος μέχρι της 09-03-1973 χορηγούμενες κατά τις προϊσχύουσες διατάξεις αδείας προς εγκατάσταση λυομένων οικίσκων, εφαρμόζονται, εκτός των υπό των εν λόγω διατάξεων οριζομένων και τα ακόλουθα:

 

α) ο ενδιαφερόμενος δια της αιτήσεώς του προς χορήγηση της αδείας υποβάλλει εμπροθέσμως αντίγραφον συμβολαίου εξ ου να αποδεικνύεται ότι αγόρασε το έδαφος εφ' ου αιτείται η εγκατάστασις του λυομένου οικίσκου συντεταγμένου μέχρι της 08-12-1972.

 

β) Δι' έκαστον αιτούντα και που αποδεικνύει κατά τα ανωτέρω τα επί του εδάφους δικαιώματά του ιδιοκτήτη χορηγείται παρά της αυτής υπηρεσίας Πολεοδομίας άδεια δι' ένα μόνον λυόμενο οικίσκο.

 

Ούτω δια τις από την ισχύος του ρηθέντος διατάγματος (06-12-1972) μέχρι της 09-03-1973 χορηγούμενες κατά τις προϊσχύουσες διατάξεις του από 07-08-1967 βασιλικού διατάγματος αδείας προς εγκατάσταση λυομένων οικίσκων δεν ήταν επιτρεπτή η χορήγηση παρά της αυτής Πολεοδομικής Υπηρεσίας περισσότερων τοιαύτων αδειών, εν αντιθέσει προς το προϊσχύσαν ως άνω νομοθετικό καθεστώς υπό του οποίου δεν ετίθετο παρόμοιος περιορισμός, απαγορευόμενης απλώς υπό τούτου, βάσει των άρθρων 17 και 20 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων, κ.λ.π. της καθ' οιονδήποτε τρόπον οργανωμένης δομήσεως μονίμων ή προσωρινών κατοικιών υπό ιδιώτη εις εκτός σχεδίου περιοχήν καθώς επίσης και της επί του αυτού οικοπέδου τοποθετήσεως και ετέρου λυομένου οικίσκου.

 

ΙΙ. Κατά τις διέπουσες την ανάκληση των διοικητικών πράξεων γενικές αρχές, ανάκλησις παρανόμου διοικητικής πράξεως συγχωρείται κατ' αρχήν μόνον εντός ευλόγου χρόνου από της εκδόσεως της πράξεως, ως δε ορίστηκε δια του άρθρου μόνου του αναγκαστικού νόμου 261/1968 περί χρόνου ανακλήσεως παρανόμων διοικητικών πράξεων, χρόνος λιγότερος της πενταετίας από της εκδόσεως της παρανόμου πράξεως εν ουδεμιά περιπτώσει δύναται να θεωρηθεί ως μη εύλογος. Ούτως δια των διατάξεων του τελευταίου τούτου νόμου καθιερώθηκε και ρητώς η αρχή ότι η Διοίκησις δύναται του λοιπού να ανακαλεί τις παρανόμους αυτής πράξεις εντός ευλόγου χρόνου υπό των ιδίων διατάξεων προς τον ανωτέρω σκοπόν. Η ανάκλησις των εν λόγω πράξεων δεν θεωρείται επιτρεπόμενη μετά πάροδο μακρού χρόνου, διότι δια της επί μακρόν χρόνον διατηρήσεώς των σε ισχύ και της καλόπιστου ασκήσεως των εξ αυτών απορρεόντων δικαιωμάτων δημιουργείται κατάστασις τοιαύτη, ώστε η μετά πάροδο ευλόγου χρόνου ανατροπή της να προσκρούει εις τις αρχές της ευρύθμου και χρηστής διοικήσεως. Και από της αρχής όμως ταύτης, του μη ανακλητού τουτέστιν, των παρανόμων διοικητικών πράξεων, λόγω παρελεύσεως μακρού χρόνου από της εκδόσεως αυτών και της δημιουργίας καταστάσεων δεδομένων εννόμου προστασίας, αναγνωρίζονται εν τη νομοθεσία εξαιρέσεις, συνιστώσες επάνοδο εις τον κανόνα του ελευθέρως ανακλητού των εν λόγω πράξεων. Ούτως εκρίθη υπό του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι δε κωλύεται η ανάκλησις έστω και μετά την πάροδο ευλόγου χρόνου, οσάκις υφίστανται λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν ταύτη, όταν οι παραβιασθείσες διατάξεις είναι δημοσίας τάξεως, όταν η έκδοσις της διοικητικής πράξεως στηρίχθηκε εις δόλια ή απατηλή ενέργεια του ενδιαφερομένου και όταν η πράξις υπήρξε προϊόν βίας ή εξεδόθη υπέρ ανυπάρκτου προσώπου (Συμβούλιο της Επικρατείας [ΣΤΕ] 107/1968, 872/1964, 2291/1967, κ.α.).

 

Περαιτέρω δια του ρηθέντος αναγκαστικού νόμου 261/1968, δια του οποίου καθιερώθηκε και ρητώς καθ' α ανωτέρω είρηται η αρχή ότι η Διοίκησις δύναται του λοιπού να ανακαλεί τις παρανόμους αυτής πράξεις εντός ευλόγου χρόνου από της εκδόσεών των, της πενταετίας καθοριζομένης, εν πάση περιπτώσει, ως ευλόγου χρόνου προς ανάκληση, ορίζεται ωσαύτως, ότι η τοιαύτη δυνατότης παρέχεται, αφ' ενός μεν ελευθέρως και άνευ οιασδήποτε δια το Δημόσιον συνεπείας υπό την έννοια προδήλως της προστασίας του Δημοσίου από αξιώσεις αποζημιώσεως κ.λ.π. των εκ της ανακλήσεως βλαπτομένων, και αφ' ετέρου, και εάν εισέτι αποκτήθηκαν υπό τρίτων επί τη βάσει της ανακαλούμενης πράξεως ορισμένα δικαιώματα, πλην της περιπτώσεως της κτήσεως υπό τρίτων καλόπιστα εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί κινητών, άτινα δεν θίγονται εκ της ανακλήσεως.

 

Εν όψει των ανωτέρω, επί του τιθεμένου υπό της Διοικήσεως ερωτήματος, εάν θα μπορούσε αυτή να προβεί εις ανάκληση των κατά παράβασιν των προδιαληφθεισών διατάξεων του από 05-12-1972 βασιλικού διατάγματος χορηγηθεισών υπό της αυτής Πολεοδομικής Υπηρεσίας εις το αυτό πρόσωπον περισσότερων της μιας αδειών εις ην περίπτωσιν οι περί ων πρόκειται άδειες μεταβιβάσθηκαν περαιτέρω μετά του εις ο αντιστοιχούν γηπέδου εις τρίτους, καταφατική προσήκει απάντησις.

 

Εν Αθήναις τη 09-11-1978

 

Ο Εισηγητής Πάρεδρος.