ΣτΕ 4331/1990
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 4331/1990
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Δ'
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 15 Μαΐου 1990, με την εξής σύνθεση: Μ. Δεκλερής, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Δ' Τμήματος, που είχε κώλυμα, Κ. Γ. Χαλαζωνίτης, Μ. Βροντάκης, Σύμβουλοι, Ν. Ρόζος, Αικατερίνη Χριστοφορίδου, Πάρεδροι, Γραμματέας η Μ. Μπερδεμπέ.
Για να δικάσει την από 14-11-1989 αίτηση:
της εταιρείας με την επωνυμία Ανώνυμος Ξενοδοχειακή Εταιρεία INTERNATIONAL PALACE HOTEL που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Βασιλέως Αλεξάνδρου, αριθμός 2, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Λουκά Παπαγγελή (αριθμός μητρώου 3037/90), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο, κατά του Δήμου Αθηναίων, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Ιωάννη Χρυσικόπουλο (αριθμός μητρώου 4381/1990) που τον διόρισε με πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθεί η 1454/Συνεδρίασις 27/23-08-1989 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων και κάθε άλλη συναφής πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου Αικατερίνη Χριστοφορίδου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο δικηγόρο της αιτούσας εταιρείας, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, και τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Δήμου, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή για την άσκηση της κρινόμενης αιτήσεως έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη (1238732-3/1989 διπλότυπα Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών) και το παράβολο (1338333, 3266104/1989 ειδικά γραμμάτια παραβόλου).
2. Επειδή με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της 1456/Συνεδρίαση 27η της 23-08-1989 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων (ΦΕΚ 647/Δ/1989), με την οποία παρετάθη για ένα έτος η αναστολή χορηγήσεως οικοδομικών αδειών στο οικοδομικό τετράγωνο 40 της περιοχής 80, μεταξύ των Λεωφόρων Κηφισίας, Αλεξάνδρας και των οδών Έσλιν, Θεοφάνους και Αιτωλίας. Η απόφαση προσβάλλεται κατά το μέρος που περιλαμβάνει ακίνητο φερόμενο ότι ανήκει στην αιτούσα εταιρεία και περικλειόμενο από τις οδούς Κηφισίας, Αιτωλίας και Θεοφάνους, όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στο σχεδιάγραμμα που υπέβαλε η αιτούσα δια του από 15-05-1990 υπομνήματος της, κατατεθέντος νομοτύπως, εντός της προθεσμίας που χορήγησε προς τούτο ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου.
3. Επειδή η αρμοδιότητα του καθ' ου Δήμου Αθηναίων για έκδοση πράξεων αναστολής οικοδομικών εργασιών κατ' άρθρο 8 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, όπως άλλωστε και για έκδοση πράξεων τροποποιήσεως του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως, προβλέπεται από το από 29-12-1986 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 16/Δ/1987), οποίο εκδόθηκε καθ' εξουσιοδότηση, μεταξύ άλλων, και του άρθρου 33 παράγραφος 3 του νόμου 1337/1983, κατόπιν προτάσεως των Υπουργών Εσωτερικών και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος. Με την εξουσιοδοτική αυτή διάταξη επιτρέπεται η μεταβίβαση σε συγκεκριμένους Δήμους ή Κοινότητες της αρμοδιότητας εγκρίσεως τροποποιήσεων εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων 'χωρίς μεταβολή όρων και περιορισμών δομήσεως, εκτός από εκείνους τους όρους και περιορισμούς που ορίζονται για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με τα αντίστοιχα διατάγματα. Δεδομένου ότι η αναστολή οικοδομικών εργασιών αποτελεί περιορισμό δομήσεως, νομίμως, βάσει της ανωτέρω εξουσιοδοτήσεως, η κανονιστική αυτή αρμοδιότητα μεταβιβάσθηκε στο Δήμο Αθηναίων με το από 29-12-1986 προεδρικό διάταγμα, μαζί με την αντίστοιχη αρμοδιότητα τροποποιήσεως του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως. Συνεπώς, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι κείται εκτός εξουσιοδοτήσεως η διάταξη του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος, περί παροχής αρμοδιότητας στο Δήμο Αθηναίων για την επιβολή αναστολής οικοδομικών εργασιών.
4. Επειδή, το άρθρο 8 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος κατ' επίκληση του οποίου εξεδόθη η προσβαλλόμενη απόφασις, ορίζει εις μεν την παράγραφο 1 ότι:
{Προκειμένης της ενάρξεως των σχετικών εργασιών δια την εκπόνηση νέου σχεδίου πόλεως ή κώμης κ.λ.π. επιτρέπεται ίνα δια βασιλικού διατάγματος, εκδιδομένου μετά γνώμη του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου και του συμβουλίου των Δημοσίων Έργων, επιβάλλεται εν όλω ή εν μέρει, και μέχρι ενός το πολύ έτους, η πλήρης απαγόρευσις των εργασιών δομήσεως εφ' απάσης της πόλεως ή κώμης κ.λ.π. μετά της περιοχής της ή και επί τμημάτων αυτής μόνον ή και η εκτέλεση τοιούτων εργασιών υπό όρους και περιορισμούς κανονιζομένους δια του αυτού διατάγματος. Η ανωτέρω ετησία προθεσμία δύναται να παραταθεί κατά τον αυτόν τρόπον και επί δύο έτη, εάν εν τω μεταξύ εξακριβωθεί ότι οι προς εκπόνηση του νέου σχεδίου εργασίες προόδευσαν σημαντικώς ...}
Εις δε την παράγραφο 2 προστέθηκαν δια του άρθρου 1 του νόμου 551/1977 περί συμπληρώσεως του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος κ.λ.π. (ΦΕΚ 68/Α/1977), ότι:
{Δια τους αυτούς ως εις την προηγούμενη παράγραφο λόγους δύναται δι' αποφάσεως του Υπουργού Δημοσίων Έργων (ήδη Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος) εκδιδομένης άνευ των εν τη αυτή παραγράφω διατυπώσεων και δημοσιευομένης δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως να επιβάλλεται αναστολή των οικοδομικών εργασιών δια τρίμηνον το πολύ χρονικόν διάστημα, του χρόνου τούτου συνυπολογιζομένου εντός του κατά την προηγούμενη παράγραφο συνολικού χρόνου των τριών ετών.}
Τέλος, εις το άρθρο 70 παράγραφος 1 του ως άνω νομοθετικού διατάγματος ορίζεται ότι:
{ως σχέδια πόλεων, κωμών κ.λ.π. κατά την εφαρμογήν των διατάξεων του παρόντος Διατάγματος νοούνται ου μόνον τα αρχικώς εγκρινόμενα νέα σχέδια αυτών, αλλά και πάσα μεταγενέστερα τροποποίησις και επέκτασης των σχεδίων}
5. Επειδή από το συνδυασμό των διατάξεων που μνημονεύθηκαν προκύπτει ότι απαγόρευση των εργασιών δομήσεως μπορεί να επιβληθεί και εν όψει τροποποιήσεως υφισταμένου ρυμοτομικού σχεδίου και μάλιστα ασχέτως εάν η εν λόγω τροποποίηση είναι ευρεία ή εντοπισμένη. Διότι ο δικαιολογητικός λόγος που υπαγόρευσε τη θέσπιση της απαγορεύσεως αυτής, δηλαδή η διευκόλυνση της εκπονήσεως και εφαρμογής του σχεδίου, ισχύει, και στις δύο περιπτώσεις, ενώ, δεν αποκλείεται από την πολεοδομική νομοθεσία τροποποίηση σχεδίου και αν ακόμη αφορά σε ένα οικοδομικό τετράγωνο. Εξάλλου, για την επιβολή της απαγορεύσεως αυτής, η οποία περιορίζει την άσκηση των απορρεουσών εκ της ιδιοκτησίας εξουσιών, ο νομοθέτης εν όψει της μακράς ,κατά το μάλλον ή ήττον διαδικασίας εγκρίσεως ή τροποποιήσεως ρυμοτομικού σχεδίου, αρκείται στη συνδρομή της προϋποθέσεις να υπάρχει σαφής και οριστική πρόθεση των Κατά το νόμο αρμοδίων για την κίνηση της σχετικής διαδικασίας φορέων, η οποία να έχει εκδηλωθεί ήδη με την έναρξη των σχετικών εργασιών (μελετών κ.λ.π.) ή με συγκεκριμένη πρόταση του αρμοδίου φορέως, δυναμένη να θέσει σε κίνηση τη σχετική διαδικασία (ΣτΕ 3639/1988 κ.α.). Η παράταση δε επιβληθείσης ήδη απαγορεύσεως τελεί υπό την προϋπόθεση της σημαντικής προόδου των εργασιών του υπό εκπόνηση σχεδίου.
6. Επειδή στην προκειμένη περίπτωση, με την 103/1987 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων (ΦΕΚ 166/Δ/1987), επιβλήθηκε αναστολή για 6 μήνες οικοδομικών εργασιών και χορηγήσεως οικοδομικών αδειών στο οικοδομικό τετράγωνο 40 (περιοχής 80) του ρυμοτομικού σχεδίου της Αθήνας, που ορίζεται από τις Λεωφόρους Κηφισίας - Αλεξάνδρας και τις οδούς Έσλιν, Θεοφάνους και Αιτωλίας στους Αμπελόκηπους, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη για την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου της πόλεως στην περιοχή αυτή. Στη συνέχεια, με την 149/1988 απόφαση του ίδιου Δημοτικού Συμβουλίου (ΦΕΚ 89/Δ/1988), εγκρίθηκε νέα αναστολή χορηγήσεως οικοδομικών εργασιών για έξι μήνες, στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η μελέτη ανάπλασης του οικοδομικού τετραγώνου και η αναγκαία τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου. Η ανωτέρω αναστολή παρατάθηκε αρχικώς για ένα έτος με την 1332/1988 απόφαση του ίδιου ως άνω οργάνου (ΦΕΚ 551/Δ/1988), διότι η χορηγηθείσα εξάμηνη αναστολή κρίθηκε ανεπαρκής για την ολοκλήρωση της μελέτης.
Τέλος, με την προσβαλλόμενη πράξη, εγκρίθηκε νέα παράταση της αναστολής χορηγήσεως οικοδομικών αδειών για ένα ακόμη έτος, προκειμένου να μην μεταβληθεί η σημερινή κατάσταση έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της τροποποιήσεως του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του, φακέλου, (ιδίως από 12-10-1988 εισήγηση επί της μελετώμενης τροποποιήσεως, από 26-10-1988 πρόταση της Διευθύνσεως, Σχεδίου πόλεως του Δήμου περί τροποποιήσεως του σχεδίου πόλεως, από 21-02-1989 εισήγηση επί υποβληθεισών ενστάσεων και τα συνοδευτικά σχεδιαγράμματα), η μελετώμενη τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου περιλαμβάνει χαρακτηρισμό χώρων ως κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, πλατείας, κοινωφελούς χώρου για κτίριο δημοτικών υπηρεσιών και υπόγειας στάθμευσης, κοινωφελούς χώρου για δημοτικά εμπορικά καταστήματα, υπόγειου χώρου στάθμευσης και επιβολή όρων δομήσεως. Το ακίνητο της αιτούσης εταιρείας περιλαμβάνεται μεν στον ευρύτερα χώρο που μελετήθηκε εξ αρχής προκειμένου να επιτευχθεί ανάπλαση του οικοδομικού τετραγώνου, αλλά μόνον για την επιβολή χρήσεως του υπογείου χώρου του ως χώρου σταθμεύσεως.
Δηλαδή η προσβαλλόμενη πράξη παρατάσεως της αναστολής οικοδομικών εργασιών στο εν λόγω οικοδομικό τετράγωνο, καθ' όσον αφορά στο ακίνητο Της αιτούσης, εκδόθηκε, όχι εν όψει μελετώμενης τροποποιήσεως του σχεδίου πόλεως, σύμφωνα με το άρθρο 3 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, αλλά προκειμένου να επιβληθεί στο ακίνητο τούτο ειδική χρήση, της οικοδομής (και δη μόνον του υπογείου αυτής), σύμφωνα με την εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 11 παράγραφος 1 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, υπό την έννοια ότι εάν και όταν η αιτούσα εταιρεία αποφασίσει να εκμεταλλευθεί την ιδιοκτησία της οικοδομικώς, θα υποχρεούται, βάσει του εν λόγω περιορισμού που σχεδιάζεται να επιβληθεί, να κατασκευάσει υπόγειο χώρο σταθμεύσεως αυτοκινήτων, ο οποίος θα παραμείνει στην ιδιοκτησία της (παράβαλε Ολομέλεια 1503/1982). Η μελετώμενη, όμως επιβολή ενός τέτοιου περιορισμού, δια κανονιστικής πράξεως, καθορίζουσας τη χρήση οικοδομών για έναν ειδικό σκοπό, σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 1 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, δεν μπορεί κατ' αρχήν να δικαιολογήσει την έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως εκ μέρους του Δήμου Αθηναίων, καθ' όσον το ως άνω άρθρο 8, κατ' επίκληση του οποίου εξεδόθη, επιτρέπει την επιβολή του μέτρου τούτου εν όψει μελετώμενης τροποποιήσεως του ρυμοτομικού σχεδίου και όχι προκειμένης επιβολής ειδικής χρήσεως οικοδομών (παράβαλε ΣτΕ 2169/1985), αφού άλλωστε η Διοίκηση είχε στην προκειμένη περίπτωση τη δυνατότητα, να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 11, ώστε να εκδοθεί απ' ευθείας το σχετικό Διάταγμα, ανεξαρτήτως της εξελίξεως της διαδικασίας τροποποιήσεως του εγκεκριμένου σχεδίου στο υπόλοιπο τμήμα του οικοδομικού τετραγώνου Υπό τα δεδομένα αυτά, η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος που προσβάλλεται, ως αφορώσα στο ακίνητο της αιτούσης, δεν είναι νόμιμη, όπως βασίμως προβάλλεται, διότι στερείται τω αναγκαίων για την έκδοση της όρων και προϋποθέσεων, που προβλέπονται από το άρθρο 8 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, κατ' επίκληση του οποίου εξεδόθη.
7. Επειδή, λοιπόν η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, αποβαίνει δε αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.
Δια ταύτα
Δέχεται την κρινόμενη αίτηση.
Ακυρώνει την 1456/Συνεδρίαση 27η της 23-08-1989 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων (ΦΕΚ 647/Δ/1989) σύμφωνα με το σκεπτικό.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου.
Επιβάλλει στο Δήμο Αθηναίων να καταβάλει τη δικαστική δαπάνη της αιτούσης, που ανέρχεται σε 28.000 δραχμές.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 05-07-1990 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 18-12-1990.