|
1. Α. Φάση.
Α.1.1. Έκθεση Αξιολόγησης της εφαρμογής των θεσμοθετημένων Περιφερειακών Πλαισίων.
Α.1.1.α. Καταγραφή των νεώτερων των θεσμοθετημένων Περιφερειακών Πλαισίων, στοιχείων
Για την υλοποίηση της αξιολόγησης, απαιτείται να γίνει η συγκέντρωση των νεώτερων στοιχείων, μελετών, πολιτικών και χρηματοδοτικών προγραμμάτων, που προωθήθηκαν μετά την έγκριση του οικείου Περιφερειακού Πλαισίου με σημαντικές επιπτώσεις στην συνοχή και ανάπτυξη του χώρου της Περιφέρειας.
Τα καταγραφόμενα στοιχεία, στο βαθμό που το επιτρέπει η φύση τους, απεικονίζονται στους αντίστοιχους Χάρτες και Πίνακες, θα είναι επικεντρωμένα σε αυτά που αφορούν στην οικεία Περιφέρεια και θα είναι ομαδοποιημένα, ως εξής:
Α.1.1.α.1. Καταγραφή κατευθύνσεων Γενικού και Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης που αφορούν την κάθε περιφέρεια.
Α.1.1.α.2. Καταγραφή Πολιτικών και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, Εθνικού επιπέδου.
Συγκεντρώνονται οι νεώτερες της έγκρισης του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων, ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές, αναπτυξιακά και επιχειρησιακά προγράμματα και διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας, που άπτονται του χωροταξικού σχεδιασμού και επηρεάζουν τις βασικές επιλογές, προτεραιότητες και κατευθύνσεις του. Από τα παραπάνω στοιχεία, καταγράφονται εκείνα τα στοιχεία και οι πολιτικές που έχουν επιπτώσεις στην συγκεκριμένη Περιφέρεια.
Α.1.1.α.3. Καταγραφή πολιτικών και αναπτυξιακών Προγραμμάτων, επιπέδου Περιφέρειας.
Καταγράφονται:
1 Τυχόν εξειδικευμένες για την οικεία Περιφέρεια, Κοινοτικές και Εθνικές τομεακές πολιτικές και τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα.
2 Έργα και δράσεις (με δεσμεύσεις που υπερβαίνουν τα 3 εκατομμύρια euro ή ομάδα μικρότερων που δημιουργούν συγκέντρωση έργων) που εντάχθηκαν σε ΠΕΠ, και που επηρεάζουν τις βασικές επιλογές, προτεραιότητες και κατευθύνσεις του Περιφερειακού Πλαισίου.
Α.1.1.α.4. Καταγραφή μελετών που αφορούν στην υλοποίηση των διατάξεων του άρθρου 9 παράγραφοι 1 και 2 του νόμου 2742/1999
Καταγράφονται οι μελέτες που ανατέθηκαν στο πλαίσιο των νόμων 2508/1997, 1650/1986 (όπως ισχύει σήμερα), όπως:
| • | Ρυθμιστικά Σχέδια, |
| • | Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και λοιπά σχέδια χρήσεων γης, |
| • | Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, |
| • | Βιομηχανική επιχειρηματική περιοχή, |
| • | Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης κ.ά., |
που αφορούν την οικεία Περιφέρεια. Επίσης καταγράφονται οι μελέτες - Σχέδια Νόμου για την τροποποίηση τόσο του νόμου 1515/1985 περί Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προγράμματος Προστασίας Περιβάλλοντος της Ευρύτερης Περιοχής της Αθήνας για να συσχετισθεί και συνδυαστεί με την εκπόνηση των μελετών των όμορων στην Αττική Περιφερειών, όσο και του νόμου 1561/1985 περί Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προγράμματος Προστασίας Περιβάλλοντος της Ευρύτερης Περιοχής Θεσσαλονίκης για να ληφθεί υπόψη κατά την εκπόνηση της μελέτης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και των όμορων σε αυτήν Περιφερειών.
Γίνεται ειδική καταγραφή τυχόν μελετών των άρθρων 10 (Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων), 11 (Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων) και 12 (Σχέδια Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων) του νόμου 2742/1999.
Α.1.1.α.5. Συγκέντρωση εγκρίσεων, έργων και δραστηριοτήτων
Καταγράφονται οι εγκρίσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης για έργα και δραστηριότητες των κατηγοριών Α1 και Α2 της υπ' αριθμόν 15393/2332/2002 κοινής υπουργικής απόφασης όπως ισχύει.
Α.1.1.α.6. Συγκέντρωση λοιπών στοιχείων - αναπτυξιακά μεγέθη και στοιχεία χωροταξικής οργάνωσης
Καταγράφονται τα νεώτερα της έγκρισης του Περιφερειακού Πλαισίου, αναπτυξιακά μεγέθη και δείκτες (όπου υπάρχουν), που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρτισή τους καθώς επίσης και στοιχεία χωροταξικής οργάνωσης.
Η συμπλήρωση - επικαιροποίηση των στοιχείων θα γίνει στο σύνολο των στοιχείων που προέβλεπαν οι προδιαγραφές κατάρτισης των θεσμοθετημένων Περιφερειακών Πλαισίων (βλέπε Προδιαγραφές Χωροταξικών Σχεδίων των Περιφερειών (Δεκέμβριος 1997) και Προδιαγραφές κατάρτισης Περιφερειακών Πλαισίων, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων - Διεύθυνση Χωροταξίας / 2002).
Α.1.1.β. Αξιολόγηση της εφαρμογής των Περιφερειακών Πλαισίων και διατύπωση Πορισμάτων - Μέτρων - Ενεργειών ανά θεματική ενότητα
Αξιολογούνται το σύνολο των στοιχείων που αφορούν κάθε θεματική ενότητα που περιείχαν οι προδιαγραφές κατάρτισης των θεσμοθετημένων Περιφερειακών Πλαισίων (βλέπε Προδιαγραφές Χωροταξικών Σχεδίων των Περιφερειών (Δεκέμβριος 1997) και Προδιαγραφές κατάρτισης Περιφερειακών Πλαισίων, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων - Διεύθυνση Χωροταξίας / 2002) και διατυπώνονται Πορίσματα - Μέτρα - Ενέργειες που απαιτούνται για την εφαρμογή τους, ενέργειες που αντίκεινται ή δεν εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις τους και τεκμηριώνεται η αναγκαιότητα αναθεώρησης των θεσμοθετημένων Περιφερειακών Πλαισίων.
Όλα τα στοιχεία απεικονίζονται σε αντίστοιχους Χάρτες και Πίνακες του Παραρτήματος.
Αναλυτικά εξετάζεται:
Α.1.1.β.1. Αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης και προοπτικών ανά θεματική ενότητα με συνθετική θεώρηση αναπτυξιακών και χωροταξικών δεδομένων (η αξιολόγηση συνοδεύεται από τους Χάρτες και Πίνακες του Παραρτήματος).
Α.1.1.β.1.1. Η χωροταξική ένταξη της περιφέρειας στον εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο.
1 Ρόλος της Περιφέρειας σε εθνικό επίπεδο, σχέση με τους εθνικούς άξονες ανάπτυξης, λειτουργίες διαπεριφερειακής εμβέλειας, σύγκριση με τις άλλες ελληνικές περιφέρειες.
2 Θέση της Περιφέρειας στο ευρωπαϊκό και διεθνές χωρικό σύστημα, σχέση με τους διεθνείς άξονες ανάπτυξης, λειτουργίες υπερεθνικής εμβέλειας, συνοριακές ζώνες.
Α.1.1.β.1.2. Φυσικά - γεωγραφικά χαρακτηριστικά
1 Φυσική - γεωγραφική μορφολογία και εδαφολογικά χαρακτηριστικά.
2 Κλιματολογικά δεδομένα.
3 Φυσικοί πόροι (ορυκτός πλούτος, ακτές, υδατικοί πόροι, …).
4 Έκθεση σε φυσικούς κινδύνους.
Α.1.1.β.1.3. Διοικητική οργάνωση
1 Γεωγραφική οργάνωση της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης στο εσωτερικό της περιφέρειας.
2 Φορείς με χωρικές αρμοδιότητες.
Α.1.1.β.1.4. Πληθυσμιακή εξέλιξη και κοινωνικά - οικονομικά χαρακτηριστικά
α. Πληθυσμός
1 Δημογραφικές εξελίξεις και τάσεις σε επίπεδο Καλλικρατικού Δήμου και διαπεριφερειακές συγκρίσεις.
2 Μετανάστευση: εξελίξεις και τάσεις σε επίπεδο Περιφέρειας.
β. Οικονομική φυσιογνωμία
1 Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν και επενδύσεις: εξελίξεις και τάσεις, συνολικά και ανά τομέα, σε επίπεδα Περιφέρειας και Καλλικρατικού Δήμου, διαπεριφερειακές συγκρίσεις, ενδοπεριφερειακές ανισότητες.
2 Ενεργός πληθυσμός - απασχόληση - ανεργία χαρακτηριστικά ενεργού πληθυσμού (μορφωτικό επίπεδο, εξειδικεύσεις κ.λ.π.) και αγορά εργασίας: εξελίξεις και τάσεις, συνολικά, ανά τομέα και κλάδο, χωρική συγκέντρωση σε επίπεδα Περιφέρειας, και Καλλικρατικού Δήμου, και διαπεριφερειακές συγκρίσεις.
3 Κύριες διακλαδικές και γεωγραφικές διασυνδέσεις (οικονομικές ροές) σε διαπεριφερειακό και ενδοπεριφερειακό επίπεδο, και εξαγωγικές επιδόσεις.
4 Επισήμανση της ή των δραστηριοτήτων που παίζουν κεντρικό ρόλο στη αναπτυξιακή φυσιογνωμία της Περιφέρειας.
γ. Κοινωνικά χαρακτηριστικά - Βοιωτικό επίπεδο Αξιολόγηση δεικτών κοινωνικής συνοχής (προοπτικές απασχόλησης, κοινωνική ενσωμάτωση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, δυνατότητες πρόσβασης σε υπηρεσίες όπως υγεία και εκπαίδευση, δείκτες φτώχειας, Βιωτικό επίπεδο εκφρασμένο μέσω δεικτών ευημερίας). Οι σχετικές αναφορές θα γίνονται βάσει των διαθέσιμων στοιχείων σε επίπεδο Περιφέρειας και ενοτήτων Καλλικρατικών Δήμων.
Α.1.1.β.1.5. Παραγωγικές δραστηριότητες
α. Πρωτογενής τομέας
1 Διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του τομέα (υπάρχουσα κατάσταση, προοπτικές).
2 Κύρια προϊόντα στα οποία ειδικεύεται η Περιφέρεια.
3 Αγροτική ανάπτυξη (εισροές, κανονισμοί που έχουν σημασία για την Περιφέρεια).
4 Χωρική οργάνωση του τομέα.
5 Δυναμικές ζώνες.
β. Δευτερογενής τομέας.
1 Διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του τομέα (υπάρχουσα κατάσταση, προοπτικές).
2 Ανάλυση σε κλαδικό επίπεδο (διψήφιος ή τριψήφιος κωδικός) για τις εξειδικεύσεις της Περιφέρειας.
3 Ζώνες αναπτυξιακών κινήτρων.
4 Δυναμικές ζώνες - Clusters.
5 Χωρική οργάνωση του τομέα.
γ. Τριτογενής τομέας
1 Διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του τομέα (υπάρχουσα κατάσταση, προοπτικές).
2 Επισήμανση των τριτογενών δραστηριοτήτων, δυναμικού, υπερτοπικού και / ή καινοτομικού χαρακτήρα (Ε&Τ, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τριτοβάθμια εκπαίδευση, τουριστικές υπηρεσίες κ.λ.π.)
3 Τουριστικά κορεσμένες ή περιοχές ελεγχόμενες τουριστικής ανάπτυξης, εναλλακτικός - μαζικός τουρισμός.
4 Ζώνες αναπτυξιακών κινήτρων.
5 Χωρική οργάνωση του τομέα.
Α.1.1.β.1.6. Οικιστικό δίκτυο
1 Κοινωνικός εξοπλισμός ανά Καλλικρατικό Δήμο (θα εμφανίζονται επίσης και τα στοιχεία των πρώην Καποδιστριακών Δήμων).
2 Αστικές λειτουργίες και ρόλος των πόλεων (θα εμφανίζονται επίσης και τα στοιχεία των πρώην Καποδιστριακών Δήμων).
3 Ένταξη των πόλεων της Περιφέρειας σε δίκτυα πόλεων.
4 Σχέσεις με περιβάλλουσα ύπαιθρο.
5 Διάρθρωση και ιεράρχηση του οικιστικού δικτύου
της Περιφέρειας και περιοχές επιρροής (με ειδική αναφορά (α) στις σημαντικές διαπεριφερειακές εξαρτήσεις και σχέσεις, και (β) στο βαθμό και τον τρόπο ολοκλήρωσης του οικιστικού δικτύου σε επίπεδο Καλλικρατικού Δήμου και κάτω - Συμπληρωματικότητα).
6 Παραθεριστική κατοικία.
Α.1.1.β.1.7. Φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον
1 Αξιόλογα και ευαίσθητα οικοσυστήματα (με ειδική αναφορά στους κινδύνους υποβάθμισης).
2 Αξιόλογα τοπία (με ειδική αναφορά στους κινδύνους υποβάθμισης) - χαρακτηρισμένοι χώροι.
3 Πηγές ρύπανσης.
4 Ζώνες και σημεία με έντονο πρόβλημα ρύπανσης (αποδέκτες).
5 Παραδοσιακοί οικισμοί.
6 Αρχαιολογικοί χώροι / ιστορικοί τόποι (Συμπληρώνεται με προδιαγραφές του Τοπίου).
Α.1.1.β.1.8. Μεταφορική υποδομή
1 Οδικό δίκτυο και οδικές μεταφορές
2 Σιδηροδρομικό δίκτυο
3 Λιμάνια και θαλάσσιες μεταφορές
4 Αεροδρόμια και αεροπορικές μεταφορές
5 Συνδυασμένες μεταφορές - εμπορευματικά κέντρα
Καταγραφή, ρόλος
Α.1.1.β.1.9. Λοιπή τεχνική υποδομή
1 Ενέργεια
2 Ύδρευση
3 Αποχέτευση
4 Τηλεπικοινωνίες
5 Απόβλητα
Αξιολόγηση χαρακτηρισμός. Ρόλος εγκαταστάσεων / κόμβων. Διαχείριση.
Α.1.1.β.1.10 Θεσμοθετημένες χρήσεις γης - κάλυψη εδάφους
Α.1.1.β)1.11. Το Προγραμματικό πλαίσιο
Κύρια Προγραμματισμένα έργα
Σκόπιμο είναι η αξιολόγηση των προγραμματισμένων έργων να γίνει στα αντίστοιχα υποκεφάλαια της ενότητας Α.1.1.β.1.
Α.1.1.β.2. Αξιολόγηση ανά θεματική ενότητα των στρατηγικών κατευθύνσεων του θεσμοθετημένου Περιφερειακού Πλαισίου
Αξιολογούνται οι στρατηγικές κατευθύνσεις και το πρόγραμμα δράσης του Περιφερειακού Πλαισίου και ως προς:
1 Τη θέση και το ρόλο της Περιφέρειας στον Διεθνή, Ευρωπαϊκό και Εθνικό χώρο,
2 Το πρότυπο χωρικής ανάπτυξης της Περιφέρειας,
3 Το αναπτυξιακό πλαίσιο,
4 Την οικονομική συγκυρία,
5 Τις δυνατότητες χρηματοδότησης,
6 Την χωροταξική οργάνωση της Περιφέρειας,
7 Το πρόγραμμα Δράσης.
Διατυπώνονται Πορίσματα - Μέτρα - Ενέργειες ανά θεματική ενότητα:
1 Περιγράφονται οι συνολικές διαπιστώσεις και εκτιμήσεις που απορρέουν από την Αξιολόγηση και διατυπώνονται οι προοπτικές χωρικής ανάπτυξης.
2 Υποδεικνύονται τα μέτρα, τα προγράμματα, οι πρωτοβουλίες, δράσεις και κάθε είδους ενέργειες που κατά περίπτωση απαιτούνται για την εφαρμογή των Περιφερειακών Πλαισίων, καθώς και οι ενέργειες που αντίκεινται ή δεν εναρμονίζονται προς τις κατευθύνσεις τους.
3 Τεκμηριώνεται η ανάγκη Αναθεώρησης - Εξειδίκευσης των Περιφερειακών Πλαισίων, και
4 Διατυπώνονται ανά θεματική ενότητα οι προοπτικές, για την αειφορική ανάπτυξη της Περιφέρειας.
Η παραπάνω αξιολόγηση θα συνοδεύεται από τους Χάρτες και τους Πίνακες του Παραρτήματος που αφορούν την Αξιολόγηση.
Α.1.1.β.3. Συνθετική αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης - Προβλήματα και Προοπτικές (εναλλακτικές προτάσεις) για την αειφόρο χωρική ανάπτυξη της Περιφέρειας (αφορά το σύνολο των θεματικών ενοτήτων).
Επισημαίνονται οι προοπτικές που αφορούν μικρό αριθμό στρατηγικών πρωτοβουλιών προτεραιότητας για την Περιφέρεια, για θέματα αιχμής, με βάση την υφιστάμενη εμπειρία, την ανάλυση των νέων δεδομένων και τις επαφές με αρμόδιους φορείς, σημαντικούς ενδιαφερόμενους παράγοντες (stakeholders) και γνώστες των περιφερειακών προβλημάτων, δυνατοτήτων και προοπτικών.
Οι χάρτες Ε1 και Ε2 συνοδεύουν τη συνθετική αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης και των προοπτικών.
Α.1.1.β.4. Αξιολόγηση ισχύοντος θεσμικού πλαισίου
Γίνεται αξιολόγηση του θεσμικού πλαισίου σε σχέση με τα κύρια προβλήματα χωρικής ανάπτυξης, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Α.1.2. Σύνοψη πορισμάτων Έκθεσης Αξιολόγησης
Στη βάση των αναλυτικών στοιχείων Αξιολόγησης συντάσσεται τεύχος με τα πορίσματα της Έκθεσης Αξιολόγησης.
Οι χάρτες Ε1 και Ε2 συνοδεύουν τα πορίσματα της Έκθεσης Αξιολόγησης.
Α.2. Στάδιο
Περιλαμβάνει την οριστικοποίηση των παραδοτέων του Α.1. Σταδίου, μετά την τήρηση της διαδικασίας γνωμοδότησης του Περιφερειακού Συμβουλίου.
2. Β. Φάση
Β.1. στάδιο
Β.1.1. Πρόταση Αναθεώρησης - Εξειδίκευσης του θεσμοθετημένου Περιφερειακού Πλαισίου
Η πρόταση θα αναφέρεται σε όσες στρατηγικές κατευθύνσεις κριθεί αναγκαίο να αναθεωρηθούν ή εξειδικευτούν βάσει και των πορισμάτων της έκθεσης αξιολόγησης του Περιφερειακού Πλαισίου. Το σύνολο του κειμένου αυτού θα περιλαμβάνει τις παρακάτω θεματικές ενότητες:
Β.1.1.α. Θέση και ρόλος της περιφέρειας στο διεθνή, ευρωπαϊκό και εθνικό χώρο σε σχέση με όλα τα πιο πάνω θέματα.
| • | Περιλαμβάνονται οι στρατηγικές κατευθύνσεις με τις οποίες επιδιώκεται η ανάδειξη της θέσης της περιφέρειας στο διεθνές και ευρωπαϊκό χωρικό σύστημα και η σχέση της με τους διεθνείς άξονες ανάπτυξης, λειτουργίες υπερεθνικής εμβέλειας. |
| • | Περιλαμβάνονται επίσης οι στρατηγικές κατευθύνσεις με τις οποίες επιδιώκεται η ανάδειξη του ρόλου της περιφέρειας σε εθνικό επίπεδο και σε σύγκριση με άλλες περιφέρειες και οι λειτουργίες διαπεριφερειακού χαρακτήρα που έχει ή μπορεί να αναπτύξει και η σχέση της με τους εθνικούς άξονες ανάπτυξης. |
Β.1.1.β. Πρότυπο χωρικής ανάπτυξης
Προσδιορίζονται, με προοπτική 15 ετών, τα βασικά χαρακτηριστικά, οι προτεραιότητες και οι στρατηγικές επιλογές του προτύπου χωρικής ανάπτυξης για την ολοκληρωμένη και αειφόρο ανάπτυξη του χώρου στο επίπεδο της Περιφέρειας, οι οποίες θα προωθούν την ισότιμη ένταξή της στον ευρύτερο διεθνή, ευρωπαϊκό και εθνικό χώρο.
Ιδιαίτερα προσδιορίζονται:
| • | Οι βασικοί άξονες και πόλοι ανάπτυξης |
| • | Οι ευρύτερες χωρικές ενότητες της Περιφέρειας (ενδοπεριφερειακές και διαπεριφερειακές) με ομοιογενή αναπτυξιακά χαρακτηριστικά ενδεικτικής απεικόνισης που αφορούν ιδίως: α) ανάπτυξη γεωργίας, και λοιπή αγροτική ανάπτυξη, β) ανάπτυξη δευτερογενούς τομέα, γ) ανάπτυξη ενέργειας, δ) ανάπτυξη τουρισμού και παραθεριστικής κατοικίας. |
| • | Οι σημειακές παραγωγικές δραστηριότητες εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας (όπως ενεργειακά κέντρα, ΠΟΤΑ, ΒΕΠΕ) - Δυνατότητες υποδοχής μεγάλων επενδύσεων. |
| • | Οι πύλες του δικτύου μεταφορών και τα διαμετακομιστικά κέντρα εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας |
| • | Οι φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας και προτεινόμενα Δίκτυα φυσικών και πολιτιστικών πόρων, με ενδεικτική απεικόνιση, συμπεριλαμβάνοντας περιοχές Natura, περιοχές προστασίας εμβληματικών και αξιόλογων τοπίων, αρχαιολογικούς χώρους, σύνολα παραδοσιακών οικισμών κ.ά. |
| • | Ειδικότερες επιλογές και υποθέσεις για την αναπτυξιακή φυσιογνωμία και εξέλιξη της περιφέρειας που απορρέουν από τις βασικές επιλογές που περιλαμβάνονται στο πρότυπο χωρικής ανάπτυξης (υποθέσεις πληθυσμιακής εξέλιξης, ποσοστό απασχόλησης, ανεργίας, Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν κατά κεφαλή, μετανάστες, πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής τομέας κ.λ.π.). Το αναπτυξιακό πρότυπο, το οποίο πρέπει να βασίζεται σε μια ενδελεχή επιστημονική ανάλυση και αξιολόγηση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων της Περιφέρειας, οφείλει να είναι τεκμηριωμένο, συγκεκριμένο και στοχευόμενο με σκοπό οι επιλογές κατεύθυνσης να είναι αποδοτικές τόσο σε επίπεδο χωρικής ανάπτυξης όσο και σε επίπεδο κοινωνικής και περιβαλλοντικής προστασίας. Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να υποστηρίζεται και η προώθηση πολιτικών κοινωνικής συνοχής, σε συσχέτιση με την αξιολόγηση των προοπτικών απασχόλησης, της κοινωνικής ενσωμάτωσης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, των δυνατοτήτων πρόσβασης σε υπηρεσίες όπως της υγείας και της εκπαίδευσης, των δεικτών φτώχειας, του βιοτικού επίπεδου εκφρασμένου μέσω δεικτών ευημερίας κ.λ.π. |
Β.1.1.γ. Στρατηγικές κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης
Τα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης υποδεικνύουν ειδικότερα τις κατευθύνσεις για:
| • | Την ισόρροπη και αειφόρο διάρθρωση του περιφερειακού οικιστικού δικτύου, (ιεράρχηση του οικιστικού δικτύου σε τέσσερα επίπεδα, οργάνωση δικτύων οικισμών, ρόλοι οικιστικών κέντρων και υπηρεσίες διοικητικής και κοινωνικής υποδομής διαπεριφερειακού και περιφερειακού ενδιαφέροντος και περιοχές επιρροής τους. Θα γίνει επίσης ειδική αναφορά για την παραθεριστική κατοικία (εφόσον αυτό προκύπτει). |
| • | Τις βασικές προτεραιότητες για την προστασία, διατήρηση και ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιφέρειας. |
| • | Το χωρικό προσδιορισμό των ευρύτερων ανθρωπογεωγραφικών ενοτήτων του παράκτιου, νησιωτικού και ορεινού χώρου και την εξειδίκευση των κατευθύνσεων στις ενότητες αυτές. |
| • | Τον χωρικό προσδιορισμό των βιώσιμων διοικητικών και αναπτυξιακών ενοτήτων σε ενδοπεριφερειακό επίπεδο. Για τον προσδιορισμό των αναπτυξιακών ενοτήτων λαμβάνονται υπόψη: |
1 Η διοικητική αναδιοργάνωση της χώρας, βάσει του προγράμματος Καλλικράτης.
2 Οι ευρύτερες ζώνες ανάπτυξης αστικών λειτουργιών.
3 Επιλεγμένα βάσει συγκριτικών πλεονεκτημάτων οικιστικά κέντρα (κατά κύριο λόγο 3ου επιπέδου (έδρα Καλλικρατικού Δήμου και άνω) με διακεκριμένο ρόλο στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, με τις περιοχές επιρροής τους.
4 Τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της περιοχής.
5 Άλλα κριτήρια κατά την κρίση του μελετητή.
Επιδιωκόμενος στόχος είναι η ταύτιση των διοικητικών χωρικών και αναπτυξιακών ενοτήτων στο επίπεδο του Δήμου (ή ομάδας Δήμων με ομοιογενή χαρακτηριστικά) του προγράμματος Καλλικράτης.
| • | Την χωρική διάρθρωση των βασικών δικτύων μεταφορικής και λοιπής τεχνικής υποδομής διαπεριφερειακού και περιφερειακού ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερο χαρακτήρα έχει η οργάνωση των μεταφορών στο νησιωτικό χώρο, που θα πρέπει να υποστηρίζει την πολυπολική ανάπτυξή του και να ενισχύει τη συνοχή των επί μέρους αναπτυξιακών ενοτήτων του. |
| • | Τα προγραμματικά πλαίσια για τη χωροθέτηση των βασικών παραγωγικών δραστηριοτήτων του πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα και ιδίως την (ενδεικτική) απεικόνιση των περιοχών: |
α) γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, καθώς επίσης της προς προστασία γεωργικής γης του νησιωτικού χώρου, όπως και των περιοχών παραγωγής Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης, και
β) τις περιοχές, υπό μορφή εναλλακτικών δυνατοτήτων, στις οποίες θα αναζητηθεί κατά προτεραιότητα ο καθορισμός Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ).
| • | Τον καθορισμό Περιοχών Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων (ΠΕΧΠ) σε περιοχές με κρίσιμα προβλήματα χωρικής ανάπτυξης, που απαιτούν ειδικό σχεδιασμό και συντονισμένο πρόγραμμα μέτρων και έργων (π.χ. αντιμετώπιση επιπτώσεων μεγάλων έργων σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως επιπτώσεων από την δημιουργία μεγάλων υδάτινων επιφανειών, ενίσχυση της ανάπτυξης μειονεκτικών περιοχών, όπως παραμεθόριων, ορεινών, νησιωτικών, αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από κατολισθήσεις, πλημμυρικά φαινόμενα και άλλες καταστροφές, περιοχές με ειδικά προβλήματα οικονομικής κρίσης κ.λ.π.). |
| • | Την κατάρτιση και έγκριση Σχεδίων Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ) σε πόλεις ή τμήματά τους καθώς και σε ευρύτερες αστικές περιοχές, που παρουσιάζουν σύνθετα προβλήματα αναπτυξιακής υστέρησης, κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, περιβαλλοντικής υποβάθμισης και ποιότητας ζωής και |
| • | Την εκπόνηση σχεδίων του υποκείμενου σχεδιασμού, όπως ρυθμιστικά σχέδια κατά το νόμο 2508/1997 καθώς και Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια / Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων, Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου ή άλλα σχέδια χρήσης γης. |
Β.1.1.δ. Εξειδίκευση των κατευθύνσεων του Περιφερειακού Πλαισίου σε χωρικές υποενότητες της Περιφέρειας.
Οι γενικές κατευθύνσεις και προτάσεις των Περιφερειακών Πλαισίων εξειδικεύονται:
Β.1.1.δ.1. Σε επίπεδο Καλλικρατικού Δήμου, με την παροχή στρατηγικών κατευθύνσεων (ποιοτικού κυρίως χαρακτήρα και δίχως χρήση λεπτομερέστερης κλίμακας σχεδιασμού), σε επίπεδο Καλλικρατικού Δήμου ή ενότητας Δήμων με ισχυρή συλλειτουργία (που εν πολλοίς ταυτίζονται με τις προτεινόμενες, από τα θεσμοθετημένα Περιφερειακά Πλαίσια, βιώσιμες διοικητικές και αναπτυξιακές ενότητες, 3ου επιπέδου).
(Η εξειδίκευση θα γίνει με ποιοτικές κυρίως εκτιμήσεις, και με χρήση χαρτογραφικής κλίμακας 1:250.000, δεδομένου ότι ο λεπτομερέστερος σχεδιασμός θα καλυφθεί από τον υποκείμενο σχεδιασμό).
Β.1.1.δ.2. Σε ευρύτερες χωροταξικές ενότητες της Περιφέρειας, που εκτείνονται σε περισσότερους από έναν οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης εφόσον προκύπτει τεκμηριωμένη προς τούτο ανάγκη από ειδικές οικονομικές, κοινωνικές ή πολιτισμικές συνθήκες και απαιτούν συντονισμένο σχεδιασμό, για την αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων χωρικής ανάπτυξης επειδή παρουσιάζουν είτε θετικά χαρακτηριστικά (π.χ. περιοχές με αξιόλογο πολιτιστικό περιβάλλον για αξιοποίηση και ανάδειξη, τουριστική ανάπτυξη κ.ά.), είτε αρνητικά χαρακτηριστικά, που απαιτούν άμεσες λύσεις (π.χ. περιοχές που πλήττονται από οικονομική κρίση και ανεργία, παραγωγικές δραστηριότητες που υποβαθμίζουν το περιβάλλον, περιοχές με τουριστικό κορεσμό, περιοχές που έχουν υποστεί φυσικές καταστροφές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές κ.ά.).
Οι ενότητες αυτές θα προσδιορισθούν σε συνεργασία με την Διεύθυνση Χωροταξίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
(Η ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης και η εξειδίκευση των κατευθύνσεων για τις περιπτώσεις της παραγράφου αυτής, μπορεί να γίνεται και με χρήση λεπτομερέστερης χαρτογραφικής κλίμακας 1:100.000 έως 1:50.000, με στόχο το συντονισμό του σχεδιασμού σε περισσότερους από έναν Καλλικρατικούς οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.).
Β.1.1.δ.3. Η εξειδίκευση των κατευθύνσεων του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων, όπως και η ανάδραση προς το σχεδιασμό εθνικού επιπέδου βάσει λεπτομερέστερων στοιχείων που θα συλλεχθούν στο περιφερειακό επίπεδο, και λαμβάνοντας υπόψη και τη νεώτερη νομοθεσία (νόμος για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κοινή υπουργική απόφαση για την κατηγοριοποίηση της γεωργικής γης κ.ά.).
Β.1.1.ε. Πρόγραμμα δράσης.
Β.1.1.ε.1. Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δράσης (πενταετίας, συσχέτιση με το ΠΕΠ της Περιφέρειας).
Εξειδικεύονται οι απαιτούμενες για την εφαρμογή των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, ενέργειες, ρυθμίσεις, μέτρα και προγράμματα, το κόστος και οι πηγές χρηματοδότησης των προτεινόμενων παρεμβάσεων, καθώς και οι φορείς εφαρμογής των προτεινόμενων μέτρων και δράσεων. Για την κατάρτιση του προγράμματος δράσης λαμβάνονται υπόψη:
| • | Το περιφερειακό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, τα προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και άλλα γενικά ή ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη διάρθρωση και ανάπτυξη του χώρου της περιφέρειας. |
| • | Ότι στο αναπτυξιακό πρόγραμμα κάθε Περιφέρειας περιλαμβάνονται κατά προτεραιότητα τα έργα και οι δράσεις που προωθούν την εφαρμογή του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης με προοπτική 5 ετών από την έγκρισή του. |
Επισημαίνεται η ανάγκη καθορισμού προτεραιοτήτων για την εκπόνηση των προτεινόμενων (από το Περιφερειακό Πλαίσιο) χωροταξικών, περιβαλλοντικών και πολεοδομικών μελετών.
Β.1.1.ε.2. Μακροπρόθεσμο πρόγραμμα δράσης (δεκαπενταετίας).
Προσδιορίζονται οι ιδιαίτερα σημαντικές ενέργειες που απαιτούνται για την εφαρμογή των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης.
Οι Χάρτες Π1-Π5 αφορούν την Πρόταση
B.1.2. Εισηγητική Έκθεση και Σχέδιο υπουργικής απόφασης.
Β.1.2.α. Η Εισηγητική Έκθεση θα περιλαμβάνει την Έκθεση Αξιολόγησης και την τεκμηρίωση των Προτάσεων της Αναθεώρησης και της Εξειδίκευσης του Περιφερειακού Πλαισίου.
Β.1.2.β. Το Σχέδιο της υπουργικής απόφασης, αφού δεχθεί επεξεργασία από τον Νομικό, θα περιλαμβάνει:
Το Προοίμιο
Στο προοίμιο θα περιλαμβάνονται οι παρακάτω παράγραφοι:
1. Έχοντας υπόψη:
Στο οποίο θα αναφέρονται οι διατάξεις του άρθρου 8 του νόμου 2742/1999, τα εγκεκριμένα ή αναθεωρημένα Γενικό και Ειδικά Πλαίσια, η εγκεκριμένη έκθεση αξιολόγησης του Περιφερειακού Πλαισίου, και οι τυχόν εγκεκριμένες εκθέσεις αξιολόγησης του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων, οι γνωμοδοτήσεις του οικείου Περιφερειακού Συμβουλίου και η εισήγηση της Διεύθυνσης Χωροταξίας για την αναθεώρηση - εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου.
2. Λαμβάνοντας υπόψη
Στο οποίο θα αναφέρονται το σύνολο των νομοθετημάτων και συμφωνιών, εθνικών και ευρωπαϊκών, που επηρεάζουν την χωρική ανάπτυξη της περιφέρειας και που πρέπει να ληφθούν υπόψη στην διατύπωση των κατευθύνσεων, και εφόσον αυτά δεν έχουν περιληφθεί στα εγκεκριμένα ή αναθεωρημένα Γενικό και Ειδικά Πλαίσια, και το
3. Εκτιμώντας
Στο οποίο θα περιγράφονται συνοπτικά οι συνολικές διαπιστώσεις και εκτιμήσεις, που απορρέουν από την αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης σύμφωνα και με την εγκεκριμένη έκθεση αξιολόγησης και κατ' αντιστοιχία προς τις θεματικές ενότητες της πρότασης, όπως αυτές έχουν αναλυθεί
Και
Το διατακτικό μέρος στο οποίο θα περιλαμβάνεται:
Η Πρόταση Αναθεώρησης - Εξειδίκευσης Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξη.
Περιλαμβάνονται όλα τα Άρθρα, με τα οποία θα περιγράφεται η Πρόταση Αναθεώρησης - Εξειδίκευσης Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης ανά θεματικό πεδίο, όπως ήδη έχει περιγραφεί.
Στην εν λόγω πρόταση θα ενσωματώνεται και η περιβαλλοντική διάσταση, βάσει και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων,
Β.1.3. Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
Θα εφαρμοσθούν οι Προδιαγραφές που προβλέπεται στην υπ' αριθμόν 107017/2006 κοινή υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 1225/Β/2006). Η μελέτη αυτή αποτελεί μια θεματική ενότητα της πρότασης Αναθεώρησης - Εξειδίκευσης του κάθε Περιφερειακού Πλαισίου, στην οποία πάντως είναι κατ' ουσία λειτουργικά ενσωματωμένη, έτσι ώστε η περιβαλλοντική διάσταση να διατρέχει το σύνολο των στρατηγικών κατευθύνσεών του. Για τη σύνταξή της θα ληφθεί υπόψη και η αναλυτική έκθεση της αξιολόγησης της εφαρμογής των Περιφερειακών Πλαισίων.
Β.2. Στάδιο
Περιλαμβάνει την οριστικοποίηση των παραδοτέων του Β.1. Σταδίου, μετά την τήρηση της διαδικασίας δημοσιοποίησης και γνωμοδότησης των εμπλεκόμενων φορέων.