Εγκύκλιος 11/2012: Τροποποιήσεις νομοθετικού πλαισίου εκτέλεσης δημοσίων έργων
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Εγκύκλιος Δ17Α/08/78/ΦΝ 433Β/16-05-2012.
Εγκύκλιος 11/2012: Τροποποιήσεις νομοθετικού πλαισίου εκτέλεσης δημοσίων έργων
Σας πληροφορούμε ότι δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 82/Α/2012) ο νόμος 4070/2012 Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις.
Στο νόμο αυτό περιέχονται άρθρα με τα οποία επιφέρονται αλλαγές και τροποποιήσεις σε ορισμένες διατάξεις της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημόσιων έργων, που κυρώθηκε με το νόμο 3669/2008 (ΦΕΚ 116/Α/2008).
Με τα άρθρα 134 - 137 και 186 (παράγραφοι 1 - 6) του ανωτέρω νόμου 4070/2012 επέρχονται τροποποιήσεις διατάξεων του νόμου 3669/2008 που αφορούν κυρίως τις επιμετρήσεις, εγκρίσεις λογαριασμών την ποιότητα του έργου, προσωρινή και οριστική παραλαβή, παραλαβή αφανών εργασιών, απόσβεση δικαιωμάτων του αναδόχου κ.λ.π.
Επισημαίνεται ότι γενικά οι νέες αυτές διατάξεις εφαρμόζονται και στις συμβάσεις που εκτελούνται κατά την έναρξη εφαρμογής του νόμου αυτού. Στην επιμέρους ανάλυση των νέων διατάξεων δίνονται τυχόν επιπρόσθετες διευκρινίσεις για το χρόνο εφαρμογή τους.
Για την ορθή εφαρμογή και αποτελεσματική λειτουργία των νέων διατάξεων παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες:
Α. Με το άρθρο 134 του νόμου 4070/2012 τροποποιείται το άρθρο 53 του νόμου 3669/2008 Λογαριασμοί - Πιστοποιήσεις και ειδικότερα:
Α.1. Με την παράγραφο 1 συμπληρώνεται η ρύθμιση της παραγράφου 3 του άρθρου 53.
Με τη νέα ρύθμιση η αξία των εργασιών που πιστοποιούνται βάσει προσωρινών επιμετρήσεων απαγορεύεται να υπερβαίνει το 20% της αξίας του συνόλου των εργασιών του λογαριασμού.
Α.2 Με την παράγραφο 2 αντικαθίσταται το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 53 και προβλέπεται ότι σε κάθε νεότερο λογαριασμό αφαιρούνται τα ποσά που πληρώθηκαν με τους προηγούμενους λογαριασμούς, καθώς και ποσά που δεν αντιστοιχούν σε εγκεκριμένες επιμετρήσεις ή αφορούν σε λάθη εγκεκριμένων λογαριασμών.
Κατά συνέπεια δίνεται η δυνατότητα να συμψηφίζονται σε επόμενο λογαριασμό λάθη προηγούμενου.
Οι ανωτέρω διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 εφαρμόζονται σε όλους τους λογαριασμούς που εγκρίνονται από τις 11-04-2012 και μετά.
Α.3. Με την παράγραφο 3 τροποποιείται η παράγραφος 8 του άρθρου 53 και ορίζεται ότι:
{Λογαριασμός που πληρώθηκε χωρίς έλεγχο, λόγω παρέλευσης της πιο πάνω μηνιαίας προθεσμίας (πλασματική έγκριση), ελέγχεται, διορθώνεται και εγκρίνεται μέσα σε προθεσμία τριών μηνών από την υποβολή ή επανυποβολή του και οι τυχόν προκύπτουσες διαφοροποιήσεις λαμβάνονται υπόψη σε επόμενο λογαριασμό.}
Με τη νέα ρύθμιση η αυτοδίκαιη έγκριση του λογαριασμού ο οποίος δεν ελέγχθηκε εντός της μηνιαίας προθεσμίας ανατρέπεται και ο εργοδότης μπορεί, μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή ή επανυποβολή του (όχι από την αυτοδίκαιη έγκριση) να τον ελέγξει, διορθώσει και εγκρίνει, συμψηφίζοντας τις απαιτήσεις του σε επόμενο λογαριασμό (όχι στον αμέσως επόμενο υποχρεωτικά).
Προβλέπεται επίσης, η δυνατότητα της Διευθύνουσας Υπηρεσίας (ΔΥ) να συντάξει αρνητικό λογαριασμό και το ποσό του πρέπει να καταβληθεί από τον ανάδοχο μέσα σε ένα μήνα από την κοινοποίηση του λογαριασμού σε αυτόν, άλλως καταπίπτει αναλόγως σε βάρος του η εγγυητική επιστολή. Αν ασκηθεί ένσταση κατά του αρνητικού λογαριασμού, η κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής αναστέλλεται μέχρι την έκδοση απόφασης επ' αυτής.
Υπό το προϊσχύσαν δίκαιο τέτοια ρητή δυνατότητα δεν υπήρχε, αφού ο λογαριασμός πάντα υποβαλλόταν από τον ανάδοχο.
Α.4. Με την παράγραφο 4 αντικαθίσταται η παράγραφος 11 του άρθρου 53 και επαναφέρεται η δυνατότητα να εκχωρείται εξ αρχής ή και εκ των υστέρων, το σύνολο ή μέρος του πληρωτέου εργολαβικού ανταλλάγματος, όπως αυτό προσδιορίζεται στους λογαριασμούς που υποβάλλονται και εγκρίνονται, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 8, κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του έργου, όταν πρόκειται για την κάλυψη οφειλής του αναδόχου από την προμήθεια υλικών και μηχανημάτων προς εκτέλεση του έργου ή από παροχή εργασίας που παρασχέθηκε από εργάτες ή υπαλλήλους αυτού, στην εκτέλεση του έργου, ή σε αναγνωρισμένες τράπεζες ή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Για τις εν εξελίξει συμβάσεις μπορεί να εκχωρείται το σύνολο ή μέρος του υπόλοιπου πληρωτέου εργολαβικού ανταλλάγματος.
Α.5. Με την παράγραφο 5 αντικαθίσταται το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 13 του άρθρου 53 προβλέπεται ρητά πλέον ότι με την έγκριση του τελικού λογαριασμού εκκαθαρίζονται οι εκατέρωθεν απαιτήσεις από τη σύμβαση εκτέλεσης, εκτός από τις απαιτήσεις που προκύπτουν από μεταγενέστερες διαδικασίες διοικητικής, συμβιβαστικής ή δικαστικής επίλυσης διαφορών.
Β. Με το άρθρο 135 του νόμου 4070/2012 του τροποποιείται το άρθρο 59 Ποιότητα στα δημόσια έργα Πρόγραμμα Ποιότητας Έργου (ΠΠΕ), το άρθρο 60 Ακαταλληλότητα υλικών - Ελαττώματα - Παράλειψη συντήρησης καθώς και το άρθρο 61 Έκπτωση αναδόχου του νόμου 3669/2008 και ειδικότερα:
Β.1. Με την παράγραφο 1 μετά την παράγραφο 2 του άρθρου 59 προστίθεται παράγραφος 2Α σύμφωνα με την οποία η επίβλεψη της εφαρμογής των Προγραμμάτων Ποιότητας Έργων, η υλοποίηση των Σχεδίων ελέγχων και δοκιμών, καθώς και η αξιολόγηση των εργαστηριακών ελέγχων και δοκιμών, μπορεί να ανατίθενται σε διαπιστευμένους φορείς Επιθεώρησης - Πιστοποίησης όπως ειδικότερα περιγράφονται. Επίσης με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται τα όρια των αμοιβών για τις πιο πάνω προσφερόμενες υπηρεσίες,
Β.2. Με την παράγραφο 2 αντικαθίσταται το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 60 και ορίζεται ότι:
{Με την ειδική διαταγή προσδιορίζονται τα ελαττώματα, καθορίζεται αν είναι ουσιώδη, επουσιώδη ή και επικίνδυνα και τάσσεται εύλογη προθεσμία για την αποκατάστασή τους.}
Με τη ρύθμιση αυτή καθίσταται απαραίτητος ο καθορισμός των ελαττωμάτων που προσδιορίζονται με την ειδική διαταγή.
Β.3. Με την παράγραφο 3 προστίθεται περίπτωση στ' στο τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 61 δηλαδή προστέθηκε και ένας άλλος λόγος έκπτωσης του αναδόχου, ήτοι η προσκόμιση πλαστής εγγυητικής επιστολής, περίπτωση που συνιστά ούτως ή άλλως παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεων του αναδόχου και αποτελεί εκ τούτου λόγο έκπτωσης κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 61.
Γ. Με το άρθρο 136 του νόμου 4070/2012 τροποποιείται το άρθρο 71 Βεβαίωση περάτωσης εργασιών, το άρθρο 73 Προσωρινή παραλαβή του έργου και το άρθρο 75 Οριστική παραλαβή του νόμου 3669/2008 και ειδικότερα:
Γ.1 Με την παράγραφο 1 τροποποιείται η παράγραφος 1 του άρθρου 71 και τίθενται προθεσμίες για την έκδοση της βεβαίωσης περαίωσης, ήτοι 10 ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας αν οι εργασίες έχουν περαιωθεί, για την αναφορά του επιβλέποντα και άλλες 10 ημέρες από την παραλαβή της αναφοράς του επιβλέποντα για την έκδοση της βεβαίωσης περαίωσης από τον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας.
Αν οι προθεσμίες δεν τηρηθούν, ο ανάδοχος μπορεί να υποβάλει όχληση, οπότε θεωρείται ότι η βεβαίωση έχει εκδοθεί αυτοδίκαια 30 μέρες μετά.
Γ.2 Με την παράγραφο 2 τροποποιείται η παράγραφος 2 του άρθρου 73 και η διενέργεια της προσωρινής παραλαβής γίνεται μέσα σε 6 μήνες από τη βεβαιωμένη περαίωση του έργου (δηλαδή από την ημερομηνία που στην σχετική βεβαίωση φέρεται ως η ημερομηνία που αυτό περατώθηκε) ή, στην περίπτωση του άρθρου 71 παράγραφος 2 του νόμου 3669/2008 (ύπαρξη επουσιωδών ελλείψεων που πρέπει να αποκατασταθούν) από την ημερομηνία εκδόσεως της βεβαιώσεως περαίωσης (ανεξάρτητα από τον χρόνο που βεβαιώνεται ως περατωθέν το έργο), εφόσον όμως υποβληθεί η τελική επιμέτρηση και το μητρώο του έργου εντός διμήνου από τις παραπάνω ημερομηνίες. Αλλιώς η προθεσμία των 6 μηνών αρχίζει από την υποβολή από τον ανάδοχο της τελικής επιμέτρησης και του μητρώου του έργου.
Το μητρώο του έργου εισήχθη ως θεσμός με το νόμο 4070/2012 και το περιεχόμενό του πρόκειται να καθοριστεί με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Επίσης, με προεδρικό διάταγμα θα καθορισθούν οι σχετικές κυρώσεις κ.λ.π. για τον ανάδοχο σε περίπτωση που δεν υποβάλει το μητρώο του έργου.
Γ.3 Με την παράγραφο 3 αντικαθίσταται το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 73. Το Πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής αφορά παραλαβή τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική του έργου. Η Επιτροπή παραλαβής ελέγχει κατά το δυνατόν τις επιμετρήσεις, με γενικές ή σποραδικές καταμετρήσεις, καταγράφει στο πρωτόκολλο τις ποσότητες της τελικής επιμέτρησης, όπως διορθώνονται από τους ελέγχους που γίνονται, χωρίς να δεσμεύεται από το περιεχόμενο του τελικού συνοπτικού επιμετρητικού πίνακα, στον οποίο μπορεί να επέμβει διορθωτικά, αιτιολογεί τις τροποποιήσεις στις ποσότητες και αναγράφει τις παρατηρήσεις της για εργασίες που έχουν εκτελεσθεί με υπέρβαση των εγκεκριμένων ποσοτήτων ή κατά τροποποίηση των εγκεκριμένων σχεδίων.
Γ.4 Με την παράγραφο 4 τροποποιείται το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 75. Η οριστική παραλαβή διενεργείται μέσα σε 2 μήνες από τη λήξη του χρόνου εγγύησης. Αλλιώς θεωρείται ότι έχει συντελεστεί αυτοδίκαια 60 ημέρες από την υποβολή οχλήσεως εκ μέρους του αναδόχου.
Δ. Με το άρθρο 137 του νόμου 4070/2012 προστίθεται άρθρο 75Α Απόσβεση δικαιωμάτων αναδόχου και τροποποιείται το άρθρο 75 Οριστική παραλαβή του νόμου 3669/2008 και ειδικότερα:
Δ.1 Με την παράγραφο 1 προστίθεται άρθρο 75Α στο οποίο προβλέπεται ότι τα δικαιώματα του αναδόχου από τη σύμβαση αποσβένονται και οποιαδήποτε εξ αυτών αξίωση παραγράφεται εάν δεν ασκηθούν εντός 2 μηνών από την εμφάνιση της γενεσιουργού του αιτία.
Η διάταξη αυτή υποχρεώνει τον ανάδοχο να προβάλλει έγκαιρα κάθε αξίωσή του (π.χ. όταν εκτελεί εργασίες πέραν των συμβατικών, οι οποίες απαιτούν την σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης) διασφαλίζοντας αποδεικτικά στοιχεία περί τον χρόνο εμφάνισης της γενεσιουργού αιτίας.
Δ.2 Με την παράγραφο 2 τροποποιείται ανάλογα η παράγραφος 6 του άρθρου 75 σχετικά με την παραγραφή των απαιτήσεων του αναδόχου λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις του νέου άρθρου 75Α.
Ε. Με το άρθρο 186 του νόμου 4070/2012 τροποποιείται το άρθρο 36 Διοίκηση του έργου - Επίβλεψη - Υπερημερία κυρίου του έργου και το άρθρο 52 Επιμετρήσεις του νόμου 3669/2008 και ειδικότερα:
Ε.1 Με την παράγραφο 1 τροποποιείται το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 36 σύμφωνα με το οποίο για την παραλαβή των αφανών εργασιών και τη σύνταξη των σχετικών πρωτοκόλλων ορίζονται τριμελείς επιτροπές τεχνικών υπαλλήλων.
H ρύθμιση αυτή εφαρμόζεται και στα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη. Για το λόγο αυτό η Διευθύνουσα Υπηρεσία θα πρέπει άμεσα να ορίσει επιτροπές ΠΑΕ που θα παραλαμβάνουν εφεξής τις εργασίες αυτές.
Ε.2 Με την παράγραφο 2 τροποποιείται η παράγραφος 1 του άρθρου 52 και προβλέπεται ότι για την παραλαβή του φυσικού εδάφους, η Προϊσταμένη Αρχή συγκροτεί Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν υποχρεωτικά ο Προϊστάμενος της διευθύνουσας υπηρεσίας και ο επιβλέπων.
Στις εν εξελίξει συμβάσεις η διάταξη αυτή εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που δεν έχει γίνει ακόμα παραλαβή του φυσικού εδάφους.
Ε.3 Με την παράγραφο 3 τροποποιείται η παράγραφος 2 του άρθρου 52 και επέρχονται σημαντικές αλλαγές στη διαδικασία σύνταξης και έγκρισης των επιμετρήσεων. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση:
| • | Οι επιμετρήσεις υποβάλλονται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, το αργότερο είκοσι ημέρες μετά το τέλος του επομένου της εκτελέσεώς τους μηνός. Η ρύθμιση αυτή εφαρμόζεται στις επιμετρήσεις που υποβάλλονται από τις 11-04-2012 και μετά. |
| • | Η Διευθύνουσα Υπηρεσία, υποχρεούται μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή τους να προβεί σε έλεγχο και διόρθωση των υπολογισμών, να εγκρίνει τις επιμετρήσεις και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο τις επιμετρήσεις που έχουν ελεγχθεί και διορθωθεί, ο δε ανάδοχος εάν δεν αποδέχεται τις διορθώσεις, μπορεί να ασκήσει ένσταση. |
| • | Εάν οι υποβαλλόμενες επιμετρήσεις παρουσιάζουν ελλείψεις, που καθιστούν αδύνατο τον έλεγχο ή τη διόρθωση τους, η Διευθύνουσα Υπηρεσία τις επιστρέφει, μέσα στην τρίμηνη προθεσμία και καλεί τον ανάδοχο για τη συμπλήρωση τους, αναφέροντας συγκεκριμένα και αριθμημένα στο έγγραφό της τα στοιχεία που λείπουν και κρίνονται απαραίτητα. |
| • | Ο ανάδοχος, μέσα σε ένα μήνα, υποχρεούται να επανυποβάλλει τις επιμετρήσεις συμπληρώνοντας όλα τα στοιχεία που του ζητήθηκαν με την πρόσκληση, (το ίδιο) |
| • | Μετά την επανυποβολή, η Διευθύνουσα Υπηρεσία δεν μπορεί να τις επιστρέψει εκ νέου στον ανάδοχο προς συμπλήρωση, αλλά υποχρεούται μέσα σε ένα μήνα να τις ελέγξει, να τις διορθώσει, να τις εγκρίνει και να τις κοινοποιήσει στον ανάδοχο. |
Οι ρυθμίσεις αυτές εφαρμόζονται στις επιμετρήσεις που εκκρεμεί η έγκρισή τους.
| • | Αν οι επιμετρήσεις δεν επιστραφούν εγκεκριμένες ή διορθωμένες ή για συμπλήρωση μέσα στην πιο πάνω τρίμηνη προθεσμία, ή εάν, μετά την επανυποβολή τους, αυτές δεν ελεγχθούν, διορθωθούν, εγκριθούν και κοινοποιηθούν στον ανάδοχο, μέσα στην μηνιαία προθεσμία, θεωρούνται αυτοδίκαια εγκεκριμένες, μόνο όμως υπό την έννοια ότι μπορούν να συμπεριληφθούν από τον ανάδοχο σε επόμενο λογαριασμό. |
| • | Οι επιμετρήσεις, εγκεκριμένες ρητώς από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία ή αυτοδίκαια εγκεκριμένες, ελέγχονται εκ νέου από την επιτροπή προσωρινής παραλαβής και αν διαπιστωθεί σφάλμα τους που είχε σαν συνέπεια να πληρωθεί αχρεωστήτως εργολαβικό αντάλλαγμα, αυτό είναι επιστρεπτέο με σύνταξη αρνητικού λογαριασμού, σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 53. |
| • | Οι αυτοδίκαια εγκεκριμένες επιμετρήσεις υπόκεινται στον έλεγχο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σε επόμενο λογαριασμό. |
Οι ρυθμίσεις αυτές εφαρμόζονται και στις ήδη αυτοδίκαια, βάσει της νομολογίας, εγκεκριμένες επιμετρήσεις.
Ε.4 Με την παράγραφο 4 τροποποιείται η παράγραφος 3 του άρθρου 52 και προβλέπεται ότι η παραλαβή αφανών εργασιών γίνεται από την επιτροπή της παραγράφου 2 του άρθρου 36 και τον επιβλέποντα, που καλούνται από τον ανάδοχο. Το ΠΠΑΕ ή το πρωτόκολλο ζυγίσεως υπογράφεται από τον ανάδοχο, τον επιβλέποντα και τα μέλη της επιτροπής και η ύπαρξη τέτοιου υπογεγραμμένου πρωτοκόλλου αποτελεί προϋπόθεση για την πιστοποίηση των εργασιών.
Ε.5 Με την παράγραφο 5 τροποποιείται το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 52 και καταργείται η δυνατότητα του αναδόχου να υποβάλλει για πρώτη φορά, μαζί με την τελική επιμέτρηση και επιμέρους καθυστερημένες επιμετρήσεις.
Ε.6 Με την παράγραφο 6 τροποποιείται η παράγραφος 7 του άρθρου 52 και προβλέπεται ότι μαζί με την τελική επιμέτρηση ο ανάδοχος υποβάλλει και κάθε άλλη αξίωση που δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή ή στην αποσβεστική προθεσμία του άρθρου 75Α, που προστέθηκε με το άρθρο 137 του νόμου αυτού.
Τέλος, σας πληροφορούμε ότι με την παράγραφο 1 του άρθρου 35 του νόμου 4053/2012 Ρύθμιση λειτουργίας της ταχυδρομικής αγοράς, θεμάτων ηλεκτρονικών επικοινωνιών και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 44/Α/2012), αντικαθίσταται το άρθρο 28 Προϋποθέσεις εφαρμογής της απευθείας ανάθεσης ή διαγωνισμού μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημόσιων έργων, που κυρώθηκε με το νόμο 3669/2008 (ΦΕΚ 116/Α/2008).
Επίσης, με την παράγραφο 13 του άρθρου 19 του νόμου 4071/2012 Ρυθμίσεις για την τοπική ανάπτυξη, την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/50/ΕΚ (ΦΕΚ 85/Α/2012), στο άρθρο 28 του νόμου 3669/2008, όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 35 του νόμου 4053/2012, προστίθεται περίπτωση (γ), η οποία αφορά την απευθείας ανάθεση κατασκευής μικρών έργων και εργασιών συντήρησης τα οποία εκτελούνται από τους δήμους και τους λοιπούς φορείς της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του προεδρικού διατάγματος 171/1987 (ΦΕΚ 84/Α/1987). Επίσης, η ισχύς της περίπτωσης αυτής ανατρέχει στο χρόνο έναρξης ισχύος του άρθρου 35 του νόμου 4053/2012.
Σημειώνεται ότι οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 83 του νόμου 2362/1995 (ΦΕΚ 247/Α/1995) εξακολουθούν να ισχύουν παράλληλα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του νόμου 3669/2008, όπως ισχύει.
3. Της εγκυκλίου αυτής να λάβουν γνώση όλοι οι αρμόδιοι υπάλληλοι για την εφαρμογή της. Επίσης να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων για ενημέρωση παντός ενδιαφερομένου.
Ο Γενικός Γραμματέας