ΝΣΚ 451/2001
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 451/2001 (28-06-2001)
Αριθμός ερωτήματος: 13137/629/08-06-2001 της Διεύθυνσης Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης.
Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται:
α) Εάν απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση της προβλεπόμενης από τη διάταξη του άρθρου 5 παράγραφος 1 του νόμου 2545/1997 κοινής απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων καθορισμού Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών (ΒΕΠΕ) είναι η έγκριση με την ίδια κοινή υπουργική απόφαση και της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
β) Εάν οι κοινές υπουργικές αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί κατ' εφαρμογήν της παραπάνω διατάξεως, με τις οποίες έχουν εγκριθεί οι καθορισμοί Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών και οι φορείς αυτών χωρίς να έχουν εγκριθεί με αυτές και οι αντίστοιχες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, πρέπει να ανακληθούν και να επανεκδοθούν, αφού εγκριθούν με αυτές και οι αντίστοιχες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Στο παραπάνω ερώτημα το Β' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομοφώνως ως ακολούθως:
I. Από το έγγραφο του ερωτήματος και τα στοιχεία του φακέλλου προκύπτει το εξής ιστορικό:
Κατ' εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 5 παράγραφος 1 του νόμου 2545/1997 εκδόθηκε η με αριθμό Φ.9.5/2231/28-09-2000 κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων με την οποία καθορίσθηκαν ο φορέας, η θέση, η έκταση, τα όρια κ.λ.π. του Βιοτεχνικού Πάρκου Αγίου Νικολάου Νομού Λασιθίου Κρήτης, χωρίς ταυτόχρονα με την ίδια κοινή υπουργική απόφαση να εγκριθεί και η αντίστοιχη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Στην εν λόγω κοινή υπουργική απόφαση ορίζεται ότι οι όροι και τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος από την ίδρυση και τη λειτουργία της συγκεκριμένης μορφής Βιομηχανικής και Επιχειρηματικής Περιοχής θα καθορισθούν με την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων του Βιοτεχνικού Πάρκου Αγίου Νικολάου.
Με το αυτό περιεχόμενη έχουν εκδοθεί αρκετές όμοιες κοινές υπουργικές αποφάσεις καθορισμού Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών.
Με την από 04-12-2000 αίτησή του ο Αντώνης Νίχλος ζητά την ανάκληση της παραπάνω κοινής υπουργικής απόφασης και την αναστολή οποιασδήποτε ενέργειας που συντείνει στην εκτέλεση αυτής.
II. Α) Οι σχετικές με το ερώτημα διατάξεις του νόμου 2545/1997 Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 254/Α/1997) ορίζουν ότι:
{Άρθρο 1: Κατηγορίες Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών
1. Για τη βιομηχανική, βιοτεχνική και οικονομική πρόοδο της χώρας, καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος, είναι δυνατόν να καθορίζονται μία ή περισσότερες Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές σε όλους του νομούς της χώρας, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου.
2 Οι Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές μπορούν να έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:
α) Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙΠΕ)
β) Βιομηχανικό Πάρκο (ΒΙΠΑ)
γ) Βιοτεχνικό Πάρκο (ΒΙΟΠΑ) ...
2. Επίσης επιτρέπεται η μετεγκατάσταση βιομηχανικών ή βιοτεχνικών περιοχών από τον αστικό ιστό πόλεων σε οποιαδήποτε Βιομηχανικό Πάρκο ή Βιοτεχνικό Πάρκο ως εξής:
α) σε Βιομηχανικό Πάρκο βιομηχανικών ή βιοτεχνικών περιοχών υψηλής όχλησης, εφ' όσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις α.α. ... α.β. έχει προηγουμένως εγκριθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την προτεινόμενη νέα θέση.
β) Σε Βιοτεχνικό Πάρκο ... α.α ... β.β έχει προηγουμένως εγκριθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την προτεινόμενη νέα θέση ...
1. Για τον καθορισμό Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών υποβάλλεται αίτηση στο Υπουργείο Ανάπτυξης ...
2. Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται απαραίτητα από τα εξής δικαιολογητικά έγγραφα:
α) ...
β) μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που καταρτίζεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
1. Ο καθορισμός της Βιομηχανικής και Επιχειρηματικής Περιοχής, ο φορέας Βιομηχανικής και Επιχειρηματικής Περιοχών και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ύστερα από γνώμη του κατά τόπο αρμόδιου Νομαρχιακού Συμβουλίου. ...
2. Στην παραπάνω απόφαση πρέπει να ορίζονται επιπλέον και τα εξής: α)... β) ... γ)... δ) Οι ειδικότεροι όροι και τα ειδικότερα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος από την ίδρυση και τη λειτουργία της Βιομηχανικής και Επιχειρηματικής Περιοχής.
1 ...
2. Η εγκριτική απόφαση του άρθρου 5 παράγραφος 1 αποτελεί και προέγκριση χωροθέτησης κατά τις διατάξεις του νόμου 1650/1986 και της κοινής υπουργικής απόφασης 69269/5387/1990 (ΦΕΚ 678/Β/1990), τόσο για τις Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές όσο και για την εγκατάσταση ή επέκταση σε αυτές βιομηχανικών, βιοτεχνικών και λοιπών επιτρεπομένων μονάδων και υπηρεσιών.}
Β. Από τις προεκτεθείσες διατάξεις και την εισηγητική έκθεση που συνοδεύει αυτές συνάγονται τα παρακάτω:
1. Ο καθορισμός των Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών (ΒΕΠΕ) σε όλους τους νομούς της χώρας, έχει σκοπό την ανάπτυξη και οικονομική πρόοδο της χώρας καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος, (άρθρο 1 παράγραφος 1).
2. Η μετεγκατάσταση βιομηχανικών ή βιοτεχνικών περιοχών από τον αστικό ιστό πόλεων σε οποιαδήποτε βιοτεχνικό πάρκο (ΒΙΠΑ) ή βιομηχανικό πάρκο (ΒΙΟΠΑ) επιτρέπεται, εφ' όσον έχει προηγουμένως εγκριθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την προτεινόμενη νέα θέση. (άρθρο 2 παράγραφος 2).
3. Για τον καθορισμό βιομηχανικών ή βιοτεχνικών περιοχών υποβάλλεται αίτηση στο Υπουργείο Ανάπτυξης η οποία πρέπει να συνοδεύεται απαραίτητα από μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (άρθρο 4 παράγραφος 2).
4. Ο καθορισμός της βιομηχανικής ή βιοτεχνικής περιοχής, ο φορέας βιομηχανικής ή βιοτεχνικής περιοχής και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (άρθρο 5 παράγραφος 1), στην απόφαση δε αυτή πρέπει να ορίζονται επιπλέον και οι ειδικότεροι όροι και τα ειδικότερα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος από την ίδρυση και τη λειτουργία της βιομηχανικής ή βιοτεχνικής περιοχής (άρθρο 5 παράγραφος 2)δ).
5. Η εγκριτική κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων καθορισμού της βιομηχανικής ή βιοτεχνικής περιοχής αποτελεί και προέγκριση χωροθέτησης κατά τις διατάξεις του άρθρου 4 παράγραφος 6 του νόμου 1650/1986 και του άρθρου 8 της κοινής υπουργικής απόφασης 69269/5387/1990, τόσο για τις βιομηχανικές ή βιοτεχνικές περιοχές όσο και για την εγκατάσταση ή επέκταση σ' αυτές βιομηχανικών, βιοτεχνικών και λοιπών επιτρεπόμενων μονάδων και υπηρεσιών.
Γ. Από τις διατάξεις του άρθρου 5 παράγραφοι 1 & 2 του νόμου 2545/1997 προκύπτει χωρίς αμφιβολία ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση της απαιτούμενης από τις διατάξεις αυτές εγκριτικής πράξεως (κοινή υπουργική απόφαση) καθορισμού βιομηχανικών και επιχειρηματικών περιοχών είναι και η έγκριση με την ίδια πράξη της αντίστοιχης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, στην πράξη δε αυτή πρέπει να ορίζονται επιπλέον και οι ειδικότεροι όροι και τα ειδικότερα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος από την ίδρυση και τη λειτουργία της βιομηχανικής ή βιοτεχνικής περιοχής.
Οι απαιτούμενες από το νόμο προϋποθέσεις για την έκδοση μιας διοικητικής πράξης πρέπει να συντρέχουν κατά το χρόνο εκδόσεως της διοικητικής πράξεως, διαφορετικά αυτή δεν είναι νόμιμη. Μη νόμιμη, επίσης, κατά τον χρόνο εκδόσεως είναι και η διοικητική πράξη', η οποία εκδίδεται υπό την αίρεση ότι θα εκπληρωθεί μεταγενεστέρως μία από τις απαιτούμενες από τον νόμο για την έκδοσή της δεσμευτικές προϋποθέσεις (Π.Δ. Δαλτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, α' έκδοση 3η, σελίδες 158 και επόμενες).
Η έκδοση διοικητικής πράξης, εάν δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις συνιστά παράβαση νόμου (ΣτΕ 152/1974) και η πράξη είναι ακυρωτέα (παράγραφος 509 σελίδες 523 Επ. Σπηλιωτόπουλος 10η έκδοση Εγχώριο Διοικητικό Δίκαιο, Τόμος II).
Όπως δε γίνεται δεκτό από τη νομολογία - ενόψει και της κατ' άρθρο 24 παράγραφος 1 συνταγματικής επιταγής που υποχρεώνει το Κράτος να λαμβάνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος - όταν η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η έγκριση περιβαλλοντικών όρων κατά τη διαδικασία που θεσπίζεται με το νόμο 1650/1986 και την κοινή υπουργική απόφαση 69269/5387/1990, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση νια την έκδοση της διοικητικής πράξης (άδεια εγκατάστασης ή επέκτασης και εκσυγχρονισμού βιομηχανικών μονάδων), η έλλειψή της δεν μπορεί να καλυφθεί με την τήρηση εκ των υστέρων της παραπάνω διαδικασίας και κατά συνέπεια η πράξη είναι ακυρωτέα ως μη νόμιμη, (Ολομέλεια ΣτΕ 2755/1994 και 2537/1996).
Συνεπώς, για την έκδοση διοικητικής πράξεως καθορισμού βιομηχανικής ή βιοτεχνικής περιοχής, οι τασσόμενες από τον νόμο (άρθρο 5 παράγραφος 1 του νόμου 2545/1997) δεσμευτικές προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η έγκριση με την ίδια πράξη της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (η οποία αποτελεί και προέγκριση χωροθέτησης), πρέπει να συντρέχουν κατά το χρόνο εκδόσεως της πράξεως, αυτής, διαφορετικά αυτή δεν θα είναι νόμιμη.
Δ) Κατ' ακολουθίαν όσων προεκτέθηκαν, στο τεθέν ερώτημα προσήκει κατά την ομόφωνο γνώμη του Β' Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η απάντηση ότι, κατά τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του νόμου 2545/1997 απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση της εγκριτικής αποφάσεως των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων καθορισμού Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών και του φορέα αυτής είναι και η έγκριση με την ίδια απόφαση της αντίστοιχης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία (προϋπόθεση) πρέπει να συντρέχει κατά το χρόνο της εκδόσεώς της. Κατά συνέπεια, οι εκδοθείσες κοινές υπουργικές αποφάσεις καθορισμού Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών με τις οποίες δεν έχουν εγκριθεί και οι αντίστοιχες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά ορίζεται σ' αυτές ότι οι όροι και τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος από την ίδρυση και τη λειτουργία της συγκεκριμένης μορφής Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών θα καθορισθούν με την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων αυτής, δεν είναι νόμιμες, και ως εκ τούτου, θα πρέπει να ανακληθούν και να επανεκδοθούν, αφού τηρηθεί και η απαραίτητη παραπάνω προϋπόθεση έκδοσής τους, δηλαδή της εγκρίσεως με αυτές και της αντίστοιχης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
III. Εν όψει των προαναφερθέντων, η προσήκουσα απάντηση στο τεθέν ερώτημα είναι θετική κατά τα ως άνω αναλυτικώς εκτιθέμενα.
Θεωρήθηκε,
Αθήνα 02-07-2001