ΣτΕ 2107/2009
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 2107/2009
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Β
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 05-11-2008 με την εξής σύνθεση: Φ. Στεργιόπουλος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β' Τμήματος, Ν. Σκλίας, Μ. Σταματελάτου - Μπεριάτου, Σύμβουλοι, Ε. Σκούρα, Ειρήνη Σταυρουλάκη, Πάρεδροι. Γραμματέας η Π. Στεργιοπούλου, Γραμματέας του Β' Τμήματος.
Για να δικάσει την από 18-05-2007 αίτηση:
Των: 1) ... και 5) ...
κατά του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος παρέστη με τον Δημήτριο Χανή, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν 1020564/487/00ΤΥ/Δ'/2007 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών (ΦΕΚ 269/Β/2007).
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Παρέδρου Ε. Σκούρα.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την πληρεξούσια των αιτούντων, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (1630407, 1263937/2007 ειδικά γραμμάτια παραβόλου).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της 1020564/487/00ΤΥ/Δ'/2007 αποφάσεως του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Αναπροσαρμογή τιμών του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των με οποιαδήποτε αιτία μεταβιβαζομένων ακινήτων, που βρίσκονται σε περιοχές εντός σχεδίου όλων των περιφερειών της χώρας (ΦΕΚ 269/Β/2007), κατά το μέρος που με αυτήν αναπροσαρμόζεται η τιμή για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που μεταβιβάζονται με επαχθή αιτία ή αιτία θανάτου, δωρεά ή γονική παροχή στη ζώνη Β' του Παλαιού Ψυχικού.
3. Επειδή, στο άρθρο 13 του νόμου 3469/2006 Εθνικό Τυπογραφείο, Εφημερίς της Κυβερνήσεως και λοιπές διατάξεις (ΦΕΚ 131/Α/2006) προβλέπονται τα εξής:
{1. Τα Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως κυκλοφορούν την ίδια ημέρα με την ημερομηνία έκδοσης την οποία φέρουν.
2. Όταν δεν είναι δυνατή η κυκλοφορία φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως την ημέρα την οποία φέρει ως ημερομηνία έκδοσης, κάθε ενδιαφερόμενος δικαιούται να ζητεί από το Εθνικό Τυπογραφείο κυρωμένο φωτοαντίγραφο του θεωρημένου και εγκεκριμένου δοκιμίου. Η επικύρωση του φωτοαντιγράφου γίνεται από εξουσιοδοτημένους για το λόγο αυτόν υπαλλήλους του Εθνικού Τυπογραφείου, οι οποίοι σημειώνουν και την ημερομηνία παραλαβής επί του επικυρωμένου φωτοαντιγράφου.
3. Το φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως θεωρείται ότι κυκλοφόρησε την ημέρα που φέρει ως ημερομηνία έκδοσης. Για τον καθορισμό των προθεσμιών οι οποίες τάσσονται από την κείμενη νομοθεσίας για την άσκηση δικαιώματος, κρίσιμη ημερομηνία θεωρείται η ημερομηνία της πραγματικής κυκλοφορίας του φύλλου της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, εκτός αν ο ενδιαφερόμενος έχει λάβει επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του θεωρημένου και εγκεκριμένου δοκιμίου, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. Ως πραγματική κυκλοφορία νοείται η πραγματική δυνατότητα διάθεσης του οικείου φύλλου της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως στο κοινό. Η ημερομηνία πραγματικής κυκλοφορίας βεβαιώνεται από τον Ειδικό Γραμματέα του Εθνικού Τυπογραφείου.
4. ...}
4. Επειδή, η αίτηση ασκείται εμπροθέσμως, δοθέντος ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, από την ημέρα πραγματικής κυκλοφορίας (20-03-2007) του (ΦΕΚ 269/Β/2007), στο οποίο δημοσιεύθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, μέχρι την κατάθεση της αιτήσεως (18-05-2007) δεν είχε παρέλθει η εξηκονθήμερη προθεσμία προς άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως (παράβαλε και ΣτΕ 2081/1987 Ολομέλεια, 1585/2002 επταμελές), ενώ, εξάλλου, δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι οι αιτούντες έλαβαν σε χρόνο προγενέστερο της πραγματικής κυκλοφορίας κυρωμένο φωτοαντίγραφο του θεωρημένου και εγκεκριμένου δοκιμίου, κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 13 του νόμου 3469/2006.
5. Επειδή, εξάλλου, η αίτηση ασκείται με έννομο συμφέρον από τους 4 πρώτους αιτούντες, οι οποίοι φέρονται ως ιδιοκτήτες ακινήτων που κείνται στη ζώνη Β' του Παλαιού Ψυχικού. Αντιθέτως, όσον αφορά το 5ο αιτούν σωματείο με την επωνυμία __________, το οποίο έχει ως σκοπούς κατά το καταστατικό του την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής του Δήμου Ψυχικού και την επέκταση του πρασίνου της περιοχής, την αποτροπή οικοδομήσεως του οικοδομικού τετραγώνου __________, τη συνεχή συνεργασία προς διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής του Δήμου, τη συνδρομή για την επίλυση των εκκρεμοτήτων και διαφορών με την εταιρία __________ επ' ωφέλεια του κοινωνικού συνόλου, τη διαφώτιση της κοινής γνώμης επί παντός σχετικού θέματος και την ανάπτυξη δεσμών μεταξύ των μελών του με την καλλιέργεια των κοινωνικών και πολιτιστικών σχέσεων, η αίτηση ασκείται άνευ εννόμου συμφέροντος, δοθέντος ότι το αντικείμενο αυτής δεν εμπίπτει στους ως άνω σκοπούς του, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Συνεπώς, η αίτηση είναι εξεταστέα περαιτέρω ως προς τους αιτούντες 1 - 4, ως προς τους οποίους ασκείται εν γένει παραδεκτώς.
6. Επειδή, στις παραγράφους 1 (μετά την τροποποίηση αυτής με τα άρθρα 14 παράγραφος 1 του νόμου 1473/1984 (ΦΕΚ 127/Α/1984), και 14 παράγραφος 18 του νόμου 1882/1990 (ΦΕΚ 43/Α/1990)) και 2 του άρθρου 41 του νόμου 1249/1982 (ΦΕΚ 43/Α/1982), ορίζονται τα εξής:
{1. Για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που μεταβιβάζονται με αντάλλαγμα ή αιτία θανάτου, δωρεάς ή προίκας, λαβαίνονται υπόψη οι τιμές εκκίνησης, που είναι καθορισμένες από πριν κατά ζώνες ή οικοδομικά τετράγωνα και κατ' είδος ακινήτου, όπως αστικό ακίνητο, μονοκατοικία, διαμέρισμα, κατάστημα, αγρόκτημα και άλλα. Οι τιμές εκκίνησης αυξάνονται ή μειώνονται ποσοστιαία ανάλογα με τους παράγοντες που επηρεάζουν αυξητικά ή μειωτικά την αξία των ακινήτων, όπως για τα διαμερίσματα η παλαιότητα, η θέση στο οικοδομικό τετράγωνο ή στον όροφο της πολυκατοικίας, για τα καταστήματα η εμπορικότητα δρόμου, το πατάρι, το υπόγειο, για τα αγροκτήματα η καλλιεργητική αξία, η τουριστική ή παραθεριστική σημασία και άλλα. Οι τιμές εκκίνησης και οι συντελεστές αυξομείωσής τους θα καθορίζονται με αποφάσεις του Υπουργού των Οικονομικών, μετά από εισήγηση Επιτροπών που θα αποτελούνται από οικονομικούς υπαλλήλους, μηχανικούς του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπροσώπους του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας και άλλα πρόσωπα που διαθέτουν ειδικές γνώσεις ή ιδιάζουσα εμπειρία και θα συγκροτούνται με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Προεδρίας Κυβερνήσεως και Οικονομικών. Οι κατά το προηγούμενο εδάφιο τιμές αναπροσαρμόζονται το βραδύτερο, ανά διετία, με τις κατά την παράγραφο 2 του παρόντος αποφάσεις του Υπουργού των Οικονομικών.
2. Με αποφάσεις του Υπουργού των Οικονομικών καθορίζονται: α) η καταχώρηση των τιμών εκκίνησης και των συντελεστών αυξομείωσής τους σε πίνακες και η συσχέτισή τους με διαγράμματα που καταρτίζονται με βάση χάρτες, β) κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια σχετική με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου...}
Κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτών εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, με την οποία αναπροσαρμόσθηκαν οι τιμές που προβλέπονταν στην προϊσχύσασα 1122435/3634/00ΤΥ/Δ'/2005 ΠΟΛ-1152 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών (ΦΕΚ 214/Β/2005) για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που μεταβιβάζονται με επαχθή αιτία ή αιτία θανάτου, δωρεά ή γονική παροχή και βρίσκονται, μεταξύ άλλων, στη ζώνη Β' του Παλαιού Ψυχικού.
7. Επειδή, με τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 41 του νόμου 1249/1982 θεσπίζεται νέος τρόπος προσδιορισμού της αγοραίας αξίας των επ' ανταλλάγματι ή αιτία θανάτου, δωρεάς, γονικής παροχής ή προίκας μεταβιβαζομένων ακινήτων κατά τρόπο ώστε βάσει λεπτομερών και προκαθορισμένων κριτηρίων να προκύπτει για όλα τα ακίνητα μιας περιοχής και για κάθε ένα από αυτά ορισμένη αξία. Οι διατάξεις αυτές δεν αντίκεινται στο Σύνταγμα, αφού με αυτές αφενός δεν θεσπίζεται αμάχητο τεκμήριο προσδιορισμού της αξίας των εν λόγω ακινήτων, δεδομένου ότι ο φορολογούμενος δύναται με δική του πρωτοβουλία να αποστεί από την εφαρμογή του αντικειμενικού αυτού τρόπου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας (άρθρο 41 παράγραφος 6 του νόμου 1249/1982), και αφετέρου παρέχεται εξουσιοδότηση προς τον Υπουργό Οικονομικών να ρυθμίζει όχι το αντικείμενο - κατά την έννοια του άρθρου 78 παράγραφος 4 του Συντάγματος - των περί ων πρόκειται φόρων, το οποίο καθορίζεται από τις διατάξεις των οικείων νόμων που προβλέπουν τους φόρους αυτούς (αναγκαστικός νόμος [Ν] 1521/1950, νομοθετικό διάταγμα [Ν] 118/1973) σε συνδυασμό με το άρθρο 41 του νόμου 1249/1982, αλλά τις τιμές εκκίνησης ανά ζώνες και τους συντελεστές αυξομείωσης αυτών, δηλαδή ζητήματα ειδικότερα και τεχνικά, κατά την έννοια του άρθρου 43 παράγραφος 2 του Συντάγματος, που αφορούν τον τρόπο προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας (ΣτΕ 230/2002 επταμελές).
8. Επειδή, εξάλλου, οι κανονιστικές πράξεις, όπως η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, δεν χρήζουν αιτιολογίας, αλλά ελέγχονται μόνον από της απόψεως της τηρήσεως των όρων της εξουσιοδοτικής διατάξεως επί τη βάσει της οποίας εκδίδονται, καθώς και της τυχόν υπερβάσεως των ορίων της εξουσιοδοτήσεως. Προκειμένου δε να είναι εφικτός ο έλεγχος αυτός, πρέπει να περιλαμβάνονται μεταξύ των στοιχείων του φακέλου και τα εκτιμηθέντα από τη Διοίκηση στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της εκδόσεως της κανονιστικής αποφάσεως, τα οποία είτε αναφέρονται στην εξουσιοδοτική διάταξη, είτε είναι σύμφωνα με το πνεύμα και το σκοπό της (ΣτΕ 230/2002, 1585/2002 επταμελές).
9. Επειδή, εν προκειμένω, στο προοίμιο της προσβαλλόμενης απόφασης αναφέρεται γενικώς, μεταξύ άλλων, ότι ελήφθησαν υπόψη οι ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής ή τμήματος αυτής και οι εισηγήσεις των αρμοδίων επιτροπών του άρθρου 41 του νόμου 1249/1982 στις οποίες περιλαμβάνονται τα πορίσματά τους. Στα στοιχεία του φακέλου, όμως, βρίσκεται μόνο το 23ο πρακτικό συνεδρίασης της Επιτροπής του άρθρου 41 του νόμου 1249/1982, που φέρει ημερομηνία 11-08-2005, η οποία είναι προγενέστερη της εκδόσεως της προηγούμενης σχετικής υπουργικής αποφάσεως, ήτοι της 1122435/3634/00ΤΥ/Δ'/2005 ΠΟΛ-1152 αποφάσεως του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο αναπροσαρμογή τιμών και επέκταση του αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των με οποιαδήποτε αιτία μεταβιβαζομένων ακινήτων, που βρίσκονται σε περιοχές εντός σχεδίου όλων των περιφερειών της χώρας (ΦΕΚ 214/Β/2005), που μνημονεύεται στο στοιχείο 6 του προοιμίου της προσβαλλόμενης αποφάσεως και εν πάση περιπτώσει αφορά την απόφαση αυτή και όχι την ήδη προσβαλλόμενη. Με τα δεδομένα αυτά, ούτε από την προσβαλλόμενη απόφαση, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στην ως άνω ζώνη Β' του Παλαιού Ψυχικού με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε κατόπιν εκτιμήσεως στοιχείων που δικαιολογούν αυτόν, ώστε να προκύπτει το δικαιολογητικό έρεισμα της επίμαχης ρυθμίσεως και να δύναται να ελεγχθεί αν εκδόθηκε εντός των ορίων της νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως, που κατά την έννοιά τους επιτάσσουν τον καθορισμό τιμών κατά ζώνες ανταποκρινόμενες στην πραγματική αγοραία αξία των οικείων ακινήτων (ΣτΕ 230/2002, 1585/2002 επταμελές), πολλώ δε μάλλον που, κατά τα ήδη εκτεθέντα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε η τήρηση του επιβαλλόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 41 παράγραφος 1 του νόμου 1249/1982 τύπου της εισήγησης των οικείων επιτροπών. Για το λόγο αυτό, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη κατά το μέρος που αναφέρεται στη ζώνη Β' του Παλαιού Ψυχικού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα.
Δια ταύτα
Απορρίπτει την αίτηση ως προς το σωματείο με την επωνυμία __________.
Δέχεται την αίτηση ως προς τους λοιπούς αιτούντες.
Ακυρώνει εν μέρει την 1020564/487/00ΤΥ/Δ'/2007 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, κατά το μέρος που αναφέρεται στη ζώνη Β' του Παλαιού Ψυχικού, κατά το αιτιολογικό.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου.
Επιβάλλει στο ως άνω σωματείο τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου, που ανέρχεται σε 460 €.
Επιβάλλει στο Δημόσιο τη δικαστική δαπάνη των λοιπών αιτούντων, που ανέρχεται σε 920 €.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 20-01-2009 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 24-06-2009.