Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Αριθμός 4059/1996

 

Το Συμβούλιο της Επικρατείας

 

Τμήμα Δ

 

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 17-10-1995, με την εξής σύνθεση: Χ. Φατούρος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Δ' Τμήματος, Σ. Χαραλαμπίδης, Δ. Πετρούλιας, Σύμβουλοι, Ελ. Δανδουλάκη, Ο. Ζύγουρα, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Μ. Καλαντζής, Γραμματέας του Δ' Τμήματος.

 

Α. Για να δικάσει την από 20-02-1993 αίτηση:

 

Των 1) __________, κατοίκου Αμαρουσίου Αττικής, οδός Λεωφόρος Κηφισίας αριθμός __________, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Σπυρίδων Λάλα (αριθμός μητρώου 7846), που τον διόρισε στο ακροατήριο και ο οποίος δήλωσε ότι η δεύτερη των αιτούντων, __________ έχει κάνει χωρισμό δικογράφου και

 

2) __________, κατοίκου Αμαρουσίου Αττικής, οδός Λεωφόρος Κηφισίας αριθμός __________, η οποία δεν παρέστη.

 

κατά του Δήμου Αμαρουσίου, ο οποίος δεν παρέστη και κατά των παρεμβαινόντων 1) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 15, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα (αριθμός μητρώου 1013), που τον διόρισε στο ακροατήριο, 2) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 23, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα, που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 3) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 15, η οποία παρέστη με τον ανωτέρω δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα, που τον διόρισε στο ακροατήριο και 4) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 15, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα (αριθμός μητρώου 1013), που τον διόρισε με πληρεξούσιο.

 

Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν 190/1992 άδεια οικοδομής του Πολεοδομικού Γραφείου του Δήμου Αμαρουσίου της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής που εκδόθηκε επ' ονόματι των __________ και __________.

 

Β. Για να δικάσει την από 02-11-1994 αίτηση:

 

της __________, κατοίκου Αμαρουσίου Αττικής, οδός Λεωφόρος Κηφισίας αριθμός __________, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Σπυρίδων Λάλα (αριθμός μητρώου 7846), που τον διόρισε στο ακροατήριο

 

κατά του Δήμου Αμαρουσίου, ο οποίος δεν παρέστη και κατά των παρεμβαινόντων ) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 15, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα (αριθμός μητρώου 1013), που τον διόρισε στο ακροατήριο, 2) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 23, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα, που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 3) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 15, η οποία παρέστη με τον ανωτέρω δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα, που τον διόρισε στο ακροατήριο και 4) __________, κατοίκου Ζωγράφου Αττικής, οδός __________ αριθμός 15, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Ιωάννη Κότσιρα (αριθμός μητρώου 1013), που τον διόρισε με πληρεξούσιο.

 

Με την αίτηση αυτή η αιτούσα επιδιώκει να ακυρωθεί η με αριθμό 190/1992 άδεια οικοδομής του Πολεοδομικού Γραφείου του Δήμου Αμαρουσίου της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής που εκδόθηκε επ' ονόματι των __________ και __________.

 

Στη δίκη παρέστη ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων με τον Γ. Λάζο, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

 

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου Σ. Χαραλαμπίδη.

 

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο δικηγόρο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνουν δεκτές οι αιτήσεις και τον πληρεξούσιο των παρεμβαινόντων και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή τους.

 

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου και,

 

Είδε τα σχετικά έγγραφα και

 

σκέφθηκε κατά τον νόμο

 

1. Επειδή για τις κρινόμενες και λόγω συνάφειας συνεκδικαζόμενες αιτήσεις (εκ των οποίων η δευτέρα εισάγεται κατόπιν χωρισμού εκ του κοινού μετά πρώτης αιτήσεως δικογράφου) έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη (3715688-9/1993 και 8669658-9/1993 αντιστοίχως διπλότυπα ΔΟΥ/ΔΕΑ) και παράβολα (995370, 3580489/1993 και 2678112, 6327595/1994 αντιστοίχως ειδικά γραμμάτια).

 

2. Επειδή με τις αιτήσεις αυτές ζητείται η ακύρωση της 190/22-07-1992 οικοδομικής αδείας του Πολεοδομικού Γραφείου του Δήμου Αμαρουσίου, με την οποίαν επετράπη εις τους __________ και __________ η ανέγερση ισογείου κτιρίου καταστημάτων με υπόγειο και δώμα επί ακινήτου κειμένου εις το οικοδομικό τετράγωνο Γ 863 Αμαρουσίου (οδός Κηφισίας 57 και Αγίου Θωμά) ομόρου προς το εις τους αιτούντες φερόμενο ως ανήκον ακίνητο.

 

3. Επειδή παραδεκτώς παρεμβαίνουν υπέρ του κύρους της προσβαλλομένης πράξεως οι ως άνω __________ και __________.

 

4. Επειδή την 10-12-1992 επιδόθηκε εις την εκ των αιτούντων __________ θυγατέρα του πρώτου τούτων, εξώδικη δήλωση εις την οποίαν, πλην άλλων, ετίθεντο τα περί ανεγέρσεως οικοδομής κατά τα εις την προσβαλλόμενη 190/1992 άδεια διαλαμβανόμενα. Εν όψει τούτου, συνεκτιμώμενων δε του τε σχετικού ευλόγου ενδιαφέροντος της ανωτέρω και του στενού συγγενικού δεσμού της με τον, προς ον η εξώδικη δήλωση, πατέρα της, τεκμαίρεται γνώση αυτής εις χρόνον απέχοντα πλέον των 60 ημερών προ της υπ' αυτής ασκήσεως (02-03-1993) της κρινομένης αιτήσεως ακυρώσεως, η οποία κατά συνέπειαν πρέπει να απορριφθεί ως εκπρόθεσμη, γινομένης δεκτής ως προς αυτήν της παρεμβάσεως και συμψηφιζόμενης, κατ' εκτίμησιν των συνθηκών, της μεταξύ αιτούσης και παρεμβαινόντων δικαστικής δαπάνης.

 

5. Επειδή ως προς τον __________ η προθεσμία ασκήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως διεκόπη επί 30 ημέρες δια της υπ' αυτού υποβολής την 07-12-1992 αιτήσεως θεραπείας, η επί της οποίας από 15-12-1992 απάντηση της Πολεοδομικής υπηρεσίας δεν προκύπτει πότε το πρώτον περιήλθε εις πλήρη γνώση του. Ως προς αυτόν επομένως η αίτηση ασκείται εμπροθέσμως. Εξάλλου, η αίτηση αυτή, ασκουμένη μετ' εννόμου συμφέροντος, ασύνδετου προς τυχόν υπό του ανωτέρω διαπραχθείσες παρανομίες κατά την οικοδόμηση επί του ιδίου ακινήτου (ΣτΕ 2187/1994, 2188/1994, 1227/1993, 2097/1991), ως και κατά τα λοιπά παραδεκτώς, πρέπει να εξετασθεί ως προς το βάσιμο αυτής.

 

6. Επειδή το άρθρο 25 του νόμου 1337/1983 (ΦΕΚ 33/Α/1983) προέβλεπε τα εξής:

 

{1. Οικόπεδα εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων, που δεν καλύπτουν όλες τις προϋποθέσεις αρτιότητας κατά τον κανόνα ή την παρέκκλιση της περιοχής και που έχουν δημιουργηθεί πριν από την ισχύ του νόμου 651/1977 περί καταργήσεως του νομοθετικού διατάγματος 349/1974 κ.λ.π., μπορεί κατ' εξαίρεση να οικοδομηθούν εφόσον έχουν μία πλευρά τους τουλάχιστον 4 m σε κοινόχρηστη οδό ή πλατεία και αν μέσα σ' αυτά, μετά την αφαίρεση των υποχρεωτικών ακάλυπτων χώρων, είναι δυνατή η ανέγερση κτιρίου εμβαδού τουλάχιστον 25 m2 και ελάχιστης πλευράς τουλάχιστον 4 m Το ίδιο ισχύει και για οικόπεδα που έχουν γίνει μη άρτια λόγω ρυμοτόμησης, άσχετα με το χρόνο αυτής και άσχετα αν αυτά προέρχονται από παραχώρηση ή άλλη μεταβιβαστική αιτία. Αν δύο ή περισσότερα γειτονικά οικόπεδα της παραγράφου αυτής συνενωθούν, το οικόπεδο που θα προκύψει από την συνένωση εμπίπτει στις διατάξεις της παραγράφου αυτής.

 

2. Η δόμηση στα οικόπεδα αυτά γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες δόμησης που ισχύουν στην περιοχή. Η άδεια χορηγείται πάντοτε ύστερα από έγκριση της αρμόδιας Επιτροπής Ενασκήσεως Αρχιτεκτονικού Ελέγχου - και ήδη, κατ' άρθρο 3 παράγραφος 3 του νόμου 1577/1985, Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου που μπορεί ιδιαίτερα να επιβάλλει περιορισμούς στον αριθμό των ορόφων ή στον όγκο και γενικά στη διαμόρφωση του κτιρίου σε περιπτώσεις που βλάπτεται εμφανώς το περιβάλλον.

 

3. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή στα οικόπεδα του άρθρου αυτού η κατασκευή κτιρίου ελάχιστης επιφάνειας 25 m2, τότε το οικόπεδο προσκυρώνεται υποχρεωτικά σύμφωνα με τις σχετικές πολεοδομικές διατάξεις.}

 

Με την 106/1991 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας εκρίθη ότι η ρύθμιση του άρθρου τούτου, κατά το περιεχόμενό της, αντιστρατεύεται το άρθρο 24 παράγραφος 1 και 2 του Συντάγματος, εφόσον η δόμηση τέτοιων ελάχιστων διαστάσεων κτισμάτων, - τελείως ακαταλλήλων κατά κοινή πείρα για ανθρώπινες συνθήκες διαβιώσεως, - σε μη άρτια οικόπεδα, τα οποία άλλως θα μπορούσαν να τακτοποιηθούν ή να προσκυρωθούν με αποτέλεσμα την καλύτερα οργανωμένη δόμηση, είτε και να ορισθούν ως χώρος κοινόχρηστος, επιδεινώνει το φυσικό και οικιστικό περιβάλλον και τους όρους διαβιώσεως τόσον εκείνων για τους οποίους τα κτίσματα αυτά προορίζονται, όσο και, γενικότερα, των κατοίκων της περιοχής. Συνεπώς, η διάταξη αυτή δεν δύναται να εφαρμοσθεί ως αντισυνταγματική, η δε αντισυνταγματικότητά της δεν αίρεται με την ανάθεση σε διοικητικό όργανο, την Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, της διαπιστώσεως, κατά περίπτωση, αν το υπό ανέγερση κτίριο βλάπτει ή όχι εμφανώς το περιβάλλον (παράβαλε ΣτΕ 1159/1989 - Ολομέλεια).

 

Μετά την ακυρωτική αυτή απόφαση ακολούθησε ο νόμος 2052/1992 (ΦΕΚ 94/Α/1992) με το άρθρο 5 παράγραφος 8 του οποίου αντικαταστάθηκε το ως άνω άρθρο 25 του νόμου 1337/1983 και προβλέφθηκαν ως προϋποθέσεις εφαρμογής του αφ' ενός πλευρά επί κοινοχρήστου οδού ή πλατείας 5 m (αντί των 4 m) και αφ' ετέρου ελαχίστου εμβαδού οικοδομήσιμου κτιρίου 50 m2 (αντί των 25 m2). Σχετικώς η οικεία εισηγητική έκθεση του τελευταίου αυτού νόμου διαλαμβάνει τα ακόλουθα:

 

{Μετά την 106/1991 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματική η πιο πάνω διάταξη, που προέβλεπε ως όριο οικοδομησιμότητας του οικοπέδου και δυνατότητα κατασκευής κτιρίου εμβαδού τουλάχιστον 25 m2 με πλευρά 4 m δημιουργήθηκαν σοβαρά κοινωνικά και πολεοδομικά προβλήματα, τα περισσότερα από τα οποία αποσκοπεί να ρυθμίσει η προτεινόμενη διάταξη, που αυξάνει το εμβαδόν του κτιρίου σε 50 m2 με πλευρά 5 m.}

 

7. Επειδή η νέα ως άνω διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 5 του νόμου 2052/1992 έχει την έννοια, ότι η οικοδόμηση των μη πληρούντων τις οικείες κατά τον κανόνα ή την παρέκκλιση προϋποθέσεις μικρών οικοπέδων είναι ανεκτή σε εξαιρετικές μόνον περιπτώσεις περιοχών ευρισκομένων εντός εγκεκριμένου σχεδίου, με όρους δομήσεως μη αφιστάμενους ουσιωδώς των όρων εφαρμογής της εν λόγω διατάξεως και με διαμορφωμένη από μακρού υψηλή οικιστική πυκνότητα και κατάτμηση γης, όπως συμβαίνει συνήθως στον ιστορικό πυρήνα των πόλεων, περί δε της συνδρομής των προϋποθέσεων τούτων απαιτείται ειδικώς αιτιολογημένη και εις ακυρωτικό δικαστικό έλεγχο υποκείμενη κρίση της Διοικήσεως. Ούτω, η εφαρμογή της διατάξεως αυτής υπό τις ανωτέρω προϋποθέσεις καθίσταται περιορισμένη και αποκλείεται η εφαρμογή της γενικώς σε όλες τις εντός σχεδίου περιοχές ανεξαρτήτως των εις αυτές προβλεπομένων όρων δομήσεως, πράγμα που κατ' ουσίαν θα οδηγούσε σε μεταβολή επί το δυσμενέστερον όλων των εις την χώραν επί μέρους προβλεπομένων όρων δομήσεως κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 24 του Συντάγματος.

 

8. Επειδή εν προκειμένω με το από 25-05-1992 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 552/Δ/1992) (βλέπε το διορθωτικό σφαλμάτων (ΦΕΚ 673/Δ/1992)) προβλέφθηκε δια την περιοχή, όπου ευρίσκεται το εις ο αφορά η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια οικόπεδο, ελάχιστο πρόσωπο 20 m και ελάχιστο εμβαδόν 1.000 m2. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, δεν είναι εφαρμοστέα στην κρινομένη περίπτωση η μνησθείσα διάταξη του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983 ως αντικαταστάθηκε δι' άρθρο 5 παράγραφος 8 του νόμου 2052/1992. Παρά ταύτα η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια αφορώσα ακίνητο της περιοχής Αμαρουσίου εμβαδού 646 m2 με πρόσωπο 22,45 m στηρίχθηκε (Βλέπε ιδίως 3988/13-04-1993 έγγραφο Διευθύνσεως Πολεοδομίας Αμαρουσίου) εις την ως άνω διάταξη και είναι ως εκ τούτου, ασύνδετα δε προς την συνδρομή ή μη των λοιπών προϋποθέσεων της εν λόγω διατάξεως, ακυρωτέα κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, της έρευνας των λοιπών λόγων αποβαίνει αλυσιτελής.

 

9. Επειδή, επομένως, κατά την άποψη του Τμήματος, θα έπρεπε να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ως προς τον __________ και να απορριφθεί η παρέμβαση. Όμως, λόγω σπουδαιότητος του ζητήματος, της έννοιας της νέας διατάξεως του άρθρου 5 παράγραφος 8 του νόμου 2052/1992, ιδίως εν όψει των εις την απόφαση 106/1991 της Ολομέλειας διαλαμβανομένων, κρίνεται ότι πρέπει να παραπεμφθεί η υπόθεση εις την Ολομέλεια, οριζομένου εισηγητού του Συμβούλου Σ. Χαραλαμπίδη.

 

Δια ταύτα

 

Απορρίπτει την αίτηση ως προς την __________.

 

Δέχεται ως προς αυτήν την παρέμβαση Παραπέμπει ως προς τον __________ την υπόθεση εις την Ολομέλεια του Δικαστηρίου, οριζομένου εισηγητού του Συμβούλου Σ. Χαραλαμπίδη.

 

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 01-11-1995 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 24-07-1996.