ΝΣΚ 35/1982

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 35/1982 (21-01-1982)

Αριθμός ερωτήματος: Το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 59735/16655/1981 του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Γενική Διεύθυνση Οικισμού, Διεύθυνση Πολεοδομικών Εφαρμογών).

Περίληψη Ερωτήματος: Εάν επί επισπεύσεως απαλλοτριώσεως λόγω ρυμοτομίας, συμφώνως προς τις διατάξεις του άρθρου 5 του νόμου 653/1977, απαιτείται η σύνταξις πράξεως αναλογισμού και ποία η διαδικασία εγκρίσεώς της, εν αποφατική περιπτώσει ποία η διαδικασία εγκρίσεως και κυρώσεως των στο άρθρο αυτό στοιχείων (πίνακα - διαγράμματος) και ποία η αρμοδία προς έκδοσή των αρχή.

Απάντηση Ερωτήματος: Επί του πρόσθεν ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

Ι. Υπό των άρθρων 32 και επόμενα του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος Περί σχεδίων πόλεων κ.λ.π. προβλέπεται η διαδικασία καθ' ην ενεργείται η απαλλοτρίωσις λόγω ρυμοτομίας των στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 στοιχείο α' του ιδίου διατάγματος αναφερομένων χώρων του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως. Κατά τα διατασσόμενα, υπό των ως άνω άρθρων, η αρμοδία Υπηρεσία, τη αιτήσει των ενδιαφερομένων ή και οίκοθεν, συντάσσει πράξη αναλογισμού και αποζημιώσεως και εάν παρίσταται ανάγκη και τακτοποιήσεως οικοπέδων, αφού, προηγουμένως, κληθούν οι φερόμενοι ιδιοκτήτες προς υπόδειξιν των ιδιοκτησιών των. Η κατά τα άνω πράξις εκτίθεται επί ορισμένον χρόνον εις τα γραφεία της αρμοδίας υπηρεσίας και ειδοποιούνται οι ενδιαφερόμενοι ίνα προβάλουν τις κατ' αυτής τυχόν αντιρρήσεις των (ενστάσεις), τελικώς δε ο οικείος Νομάρχης αποφαίνεται επί τε των ενστάσεων και της πράξεως, είτε κυρών είτε ακυρών αυτήν και διατάσσων την ανασύνταξή της. Επί τη βάσει δε της ως είρηται πράξεως, οι αξιούντες δικαιώματα κυριότητος επί των απαλλοτριωτέων ακινήτων, το Δημόσιον ή ο οικείος Δήμος ή Κοινότης, δύνανται να προσφύγουν εις το Δικαστήριον προς καθορισμό της καταβλητέας αποζημιώσεως.

ΙΙ. Υπό του μεταγενεστέρως εκδοθέντος υπ' αριθμόν νόμου 653/1977 και εις το άρθρο 5 αυτού, προβλέπεται ότι:

{1. Εις τις περιπτώσεις καθ' ας δι' αποφάσεως του Υπουργού Δημοσίων Έργων, δημοσιευομένης δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως επισπεύδεται υπό του Δημοσίου η διάνοιξις, ή διεύρυνσις κοινοχρήστων χώρων προβλεπομένων υπό εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων αντί των υπό των διατάξεων των άρθρων 32 και επόμενα του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων κ.λ.π., προβλεπομένων στοιχείων, ως και των αντιστοίχων τοιούτων των προβλεπομένων υπό των διατάξεων του νομοθετικού διατάγματος 797/1971 περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων συντάσσονται κτηματολογικό διάγραμμα, κτηματολογικός πίνακας και έκθεση προεκτίμησης κατά τις διατάξεις των επομένων παραγράφων του παρόντος.

2. Τα κατά την προηγούμενη παράγραφο στοιχεία συντάσσονται και ελέγχονται με μέριμνα των Υπηρεσιών του Υπουργείου Δημοσίων Έργων. Η έκθεσις προεκτίμησης επέχει θέσιν και της κατ' άρθρο 15 του νομοθετικού διατάγματος 797/1971 προεκτίμησης. Οι διατάξεις των άρθρων 32 και επόμενα του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος εφαρμόζονται δια την τυχόν απαιτούμενη μετά την συντέλεση της απαλλοτριώσεως τακτοποίηση των οικοπέδων.}

Κατά την σαφή έννοια των τελευταίων τούτων διατάξεων, αίτινες, σημειώθηκαν, θεσπίσθηκαν δια την απλούστευση της διαδικασίας συντελέσεως των απαλλοτριώσεων λόγω ρυμοτομίας, όταν αυτές επισπεύδει το Δημόσιον, κατά τον αυτόθι διαγραφόμενο τύπον και ισχύουν παραλλήλως προς τις διατάξεις των άρθρων 32 και επόμενα του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, των τελευταίων εφαρμοζομένων, όταν η επίσπευσις της απαλλοτριώσεως διενεργείται ουχί κατά τον υπό του άρθρου τούτου (άρθρο 5 του νόμου 653/1977) προβλεπόμενο τρόπον, δεν απαιτείται η σύνταξις πράξεως αναλογισμού και αποζημιώσεως, ην ακριβώς θέλουν ν' αποφύγουν, αλλά, αντί αυτής θα συντάσσεται κτηματολογικό διάγραμμα και πίνακας επί τη βάσει των οποίων και της ομοίως προβλεπομένης εκθέσεως προεκτίμησης αποτελούντων τα στοιχεία προδικασίας, θα γίνεται η προσφυγή εις το Δικαστήριον προς καθορισμό της αποζημιώσεως (παράγραφος 6 του άρθρου 5 του νόμου 653/1977). Σύνταξις τοιαύτης πράξεως προβλέπεται μόνον εάν, μετά την συντέλεση της απαλλοτριώσεως, απαιτείται τακτοποίησις οικοπέδων (περίπτωση γ παράγραφος 2 του άρθρου 5 του νόμου 653/1977), ότε βεβαίως και θα ακολουθείται η διαδικασία των άρθρων 32 και επόμενα του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος. Περαιτέρω εκ των αυτών διατάξεων συνάγεται ότι τα ως είρηται στοιχεία (διάγραμμα, πίνακας, έκθεσις εκτιμήσεως) συντάσσονται και ελέγχονται με μέριμνα των Υπηρεσιών του Υπουργείου Δημοσίων Έργων (νυν Υπουργείο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος) και δεν υφίσταται ανάγκη εγκρίσεως ή κυρώσεώς των παρ' ετέρου τινός οργάνου (π.χ. Νομάρχου) ως επί πράξεων αναλογισμού. Αρμόδιες δε Υπηρεσίες του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος προς διενέργεια των ανωτέρω είναι μη υπάρχοντος εισέτι Οργανισμού του Υπουργείου τούτου, οι υπηρεσίες αυτού, κεντρικές ή αποκεντρωμένες, οι ασχολούμενες με τις ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις. Τούτοις ακολούθως επί του πρόσθεν ερωτήματος, προσήκουν οι ως άνω απαντήσεις.

Εν Αθήναις τη 07-05-1982

Ο Εισηγητής