ΣτΕ 1419/1990
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 1419/1990
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Δ'
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 12-12-1989, με την εξής σύνθεση: Μ. Μουζουράκης, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Δ' Τμήματος, Π. Παραράς, Σ. Χαραλαμπίδης, Σύμβουλοι, Δ. Πετρούλιας Ε. Δανδουλάκη, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Μ. Καλαντζής, Γραμματέας του Δ' Τμήματος.
Για να δικάσει την από 04-07-1988 αίτηση:
του Γ. Α. Λ., κατοίκου Αθηνών (οδός Λ. αριθμός 14), ο οποίος παρέστη με την δικηγόρο Ροδαμάνθη Μποζίκη (Αριθμός Μητρώου 6742/89), που την διόρισε με πληρεξούσιο, κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Σπύρο Σκουτέρη Πάρεδρο της Διοικήσεως.
Με την αίτηση αυτή ο αιτών επιδιώκει να ακυρωθούν:
1) το από 22/02-05-1988 πρακτικό της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Οικισμού Αθηνών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και
2) το από 41/05-11-1987 πρακτικό της πρωτοβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομίας της Νομαρχίας Αθηνών.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, παρέδρου Ε. Δανδουλάκη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την πληρεξούσιο του αιτούντος η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, ο οποίος ζήτησε την απόρριψη της. Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και,
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την οποία έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη και το παράβολο (6980822-3/1988 διπλότυπα Ταμείου Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών, 2008107, 555931/1988 ειδικά έντυπα παραβόλου) ζητείται η ακύρωση της 41/05-11-1987 πράξης της πρωτοβάθμιας επιτροπής πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού ελέγχου (ΕΠΑΕ) της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχίας Αθηνών καθώς και της 22/02-05-1988 πράξης της δευτεροβάθμιας επιτροπής πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού ελέγχου (Επιτροπές Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της ίδιας Διεύθυνσης, με την οποία απορρίφθηκε ένσταση του αιτούντος κατά της πρώτης προσβαλλόμενης πράξης. Με τις πράξεις τους αυτές οι επιτροπές δεν ενέκριναν την εκσκαφή του οικοπέδου του αιτούντος που βρίσκεται στην οδό Μ. Μουσούρου αριθμός 47 στην Αθήνα, κατά το στάδιο προελέγχου για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας.
2. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη της πρωτοβάθμιας επιτροπής πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού ελέγχου έχει ενσωματωθεί στην προσβαλλόμενη πράξη της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου. Συνεπώς έχει απολέσει την εκτελεστότητα της και η αυτοτελής προσβολή της με τη κρινόμενη αίτηση είναι απαράδεκτη.
3. Επειδή, στη διάταξη του άρθρου 2 παράγραφος 16 του νόμου 1577/1985 ορίζεται ότι:
{Οριστική στάθμη εδάφους οικοπέδου ή γηπέδου είναι η στάθμη του εδάφους, όπως διαμορφώνεται οριστικά, σύμφωνα με το νόμο, με εκσκαφή, επίχωση ή επίστρωση.}
Στο άρθρο 10 παράγραφος 3 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι:
{Τα ύψη στην πρόσοψη... μετρούνται από κάθε σημείο της ρυμοτομικής γραμμής στη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου πεζοδρομίου όπως βεβαιώνεται από τον οικείο δήμο ή την κοινότητα. Αν δεν υπάρχει οριστικά διαμορφωμένο πεζοδρόμιο, η στάθμη αυτή προκύπτει από την εγκεκριμένη υψομετρική μελέτη της οδού...}
Στο δε άρθρο 3 του ίδιου νόμου, υπό τον τίτλο πολεοδομικός και αρχιτεκτονικός έλεγχος ορίζεται ότι:
{1. Κάθε κτίριο ή εγκατάσταση ελέγχεται ως προς τη σχέση και τη σύνθεση των όγκων, τις όψεις και τα εν γένει ορατά τμήματα του, ώστε να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της αισθητικής, τόσο ως μεμονωμένο κτίριο ή εγκατάσταση, όσο και σε σχέση με το οικοδομικό τετράγωνο και το περιβάλλον του οικιστικό και φυσικό. Ο έλεγχος αυτός ενεργείται από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία και στις κατηγορίες κτιρίων ή εγκαταστάσεων, που ορίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 3, από τις Επιτροπές Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΠΑΕ)}
και στην παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι:
{Οι Επιτροπές Ενάσκησης Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, που έχουν συσταθεί κατά το άρθρο 80 παράγραφος 4 του νομοθετικού διατάγματος 8/1973 (ΦΕΚ 124/Α/1973) μετονομάζονται σε Επιτροπές Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΠΑΕ). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων μπορεί να συνιστώνται πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες Επιτροπές Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου και να καταργούνται ή να συγχωνεύονται οι υπάρχουσες...}
Με την 31252/1530/1987 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων Σύσταση, σύνθεση και λειτουργία Επιτροπών Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΠΑΕ) (ΦΕΚ 482/Δ/1987) ορίστηκε ότι η πρωτοβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου ασκεί έλεγχο μεταξύ άλλων και στις εξής περιπτώσεις: (άρθρο 1 παράγραφος 5)
{α) Για μερική ή ολική κατεδάφιση, επισκευή, προσθήκη και κάθε είδους οικοδομική εργασία για κτίρια που βρίσκονται σε ιστορικά κέντρα πόλεων, σε παραδοσιακούς οικισμούς ή παραδοσιακά κτίρια που έχουν κηρυχθεί διατηρητέα με απόφαση του Υπουργού περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων... ε) για κτίρια που έχουν όψη σε αρχαιολογικούς χώρους σε μνημεία ή ανεγείρονται σε οικόπεδα που έχουν άμεση με το διατηρητέο κτίσμα.}
Εξάλλου στη διάταξη του άρθρου 2 παράγραφος 6 ορίζεται ότι η δευτεροβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου ασκεί έλεγχο μεταξύ άλλων, και σε περιπτώσεις ένστασης κατά απόφασης της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
Τέλος στο από [ΠΔ] 19-02-1975 προεδρικό διάταγμα Περί καταργήσεως του από [ΒΔ] 10-11-1971 βασιλικού διατάγματος περί τροποποιήσεως του από 30-08-1955 βασιλικού διατάγματος περί όρων δομήσεων εν Αθήναις (ΦΕΚ 53/Δ/1971) ορίζεται μεταξύ άλλων ότι τα ακίνητα της οδού Μ. Μουσούρου, που υπάγεται σε περιοχή που βρίσκεται γύρω από το Παναθηναϊκό Στάδιο και τον Αρδηττό, υπόκεινται στους περιορισμούς δόμησης του άρθρου 2 του προεδρικού διατάγματος αυτού (3 όροφος 11 m ύψος).
4. Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ο αιτών θέλοντας να ανεγείρει οικοδομή σε ακίνητο που βρίσκεται στην οδό Μ. Μουσούρου αριθμός 47 στην Αθήνα, ζήτησε να του επιτραπεί η εκσκαφή του οικοπέδου του, του οποίου η φυσική στάθμη βρίσκεται κατά 5 m υψηλότερα από τη στάθμη του δρόμου λόγω του υπάρχοντος στο σημείο εκείνο τοίχου αντιστήριξης και σκαλοπατιών (που εξυπηρετούν προσωρινά την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί λόγω του ανισόπεδου της φυσικής στάθμης του εδάφους), ώστε η αφετηρία του ύψους της οικοδομής (δεδομένου ότι όπως προαναφέρθηκε τα ακίνητα της περιοχής υπόκεινται στον περιορισμό του μεγίστου ύψους των 11 m) να είναι η οριζόμενη στο άρθρο 10 παράγραφος 3 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985 (όπως τροποποιήθηκε) δηλαδή η στάθμη του διαμορφωμένου πεζοδρομίου. Η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια επιτροπή πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού ελέγχου με τις προσβαλλόμενες πράξεις τους απάντησαν αρνητικά στο αίτημα του αιτούντος με την αιτιολογία ότι η εκσκαφή θα αλλοιώσεις τον διαμορφωμένο χαρακτήρα της περιοχής. Και ναι μεν οι αρμόδιες επιτροπές πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού ελέγχου ελέγχουν κάθε κτίριο ή εγκατάσταση και σε σχέση με το οικοδομικό τετράγωνο και το περιβάλλον του, οικιστικό και φυσικό, στην προκειμένη όμως περίπτωση οι προσβαλλόμενες πράξεις δεν αναφέρουν πιο είναι το διαμορφωμένο περιβάλλον, ποιοι ειδικοί λόγοι επιβάλλουν τη διατήρηση του και βάσει ποιων κριτηρίων, αναγομένων στην αρμοδιότητα των Επιτροπών αυτών (και λαμβανομένου υπόψιν ότι δεν θα μπορέσει να εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης αν ληφθεί ως αφετηρία μέτρησης του ύψους της οικοδομής που πρόκειται να ανεγερθεί η στάθμη του φυσικού εδάφους), έπρεπε να διατηρηθεί ο τοίχος αντιστήριξης. Συνεπώς η προσβαλλόμενη πράξη της δευτεροβάθμιας επιτροπής πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού ελέγχου δεν είναι νόμιμα αιτιολογημένη και πρέπει να ακυρωθεί για το λόγο αυτό, που βάσιμα προβάλλεται, και να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση.
Δια ταύτα
Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει την 22/02-05-1988 πράξη της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχίας Αθηνών.
Διατάζει την απόδοση του παραβόλου.
Επιβάλλει στο Δημόσιο τη δικαστική δαπάνη του αιτούντος που ανέρχεται σε 28.000 δραχμές.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 01-02-1990 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 26-04-1990.