ΣτΕ 2968/2006
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 2968/2006
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Ε
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 07-12-2005, με την εξής σύνθεση: Κ. Μενουδάκος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Ε' Τμήματος, Ν. Ρόζος, Μ. Κωνσταντινίδου, Σύμβουλοι, Κ. Κουσούλης, Δ. Βασιλειάδης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Α. Σγουρέλλη.
Για να δικάσει την από 21-04-2004 αίτηση:
των: 1) __________, ... και 4) __________, κατοίκων Ιωαννίνων, οδός __________ αριθμός __________, οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Κωνσταντίνο Κασιούμη (αριθμός μητρώου 7772), που τον διόρισαν με πληρεξούσιο,
κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Βασίλειο Βαρδακαστάνη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, και
κατά του παρεμβαίνοντος Δήμου Ιωαννιτών, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Θεόδωρο Γιωτόπουλο (αριθμός μητρώου 1243), που τον διόρισε με απόφαση της Δημαρχιακής του Επιτροπής.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ' αριθμόν οίκοθεν 574/2004 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου (ΦΕΚ 158/Δ/2004), με την οποία εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη των περιοχών Ζευγάρια - Τσιφλικόπουλο - Πεντέλη - Δροσιά του Δήμου Ιωαννιτών του νομού Ιωαννίνων.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Παρέδρου Δ. Βασιλειάδη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο του παρεμβαίνοντος Δήμου και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (υπ' αριθμόν 808712, 699012/2004 ειδικά έντυπα παραβόλου).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της υπ' αριθμόν οίκοθεν 574/2004 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου (ΦΕΚ 158/Δ/2004), με την οποία εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη των περιοχών Ζευγάρια - Τσιφλικόπουλο - Πεντέλη - Δροσιά του Δήμου Ιωαννιτών του νομού Ιωαννίνων.
3. Επειδή, οι αιτούντες, φερόμενοι ως κύριοι ακινήτων κειμένων στην περιοχή, της οποίας εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη με την προσβαλλόμενη απόφαση, με έννομο συμφέρον και παραδεκτώς, από την άποψη της ομοδικίας, ασκούν την κρινομένη αίτηση, εφ' όσον μάλιστα, όπως προκύπτει από το φάκελο της υποθέσεως, είχαν μετάσχει στη διοικητική διαδικασία, που απέληξε στην έκδοση της προσβαλλόμενης πράξεως, με την υποβολή ενστάσεως, η οποία απερρίφθη. Κατά τη γνώμη, όμως, του Παρέδρου Κ. Κουσούλη, για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά πράξεως, με την οποία εγκρίνεται η πολεοδομική μελέτη, δεν αρκεί η ιδιότητα του κυρίου ακινήτου, κειμένου στην περιοχή της οποίας εγκρίνεται η μελέτη, αλλά απαιτείται να επικαλείται ο αιτών με το δικόγραφο της αιτήσεως ακυρώσεως την επέλευση συγκεκριμένης βλάβης από τις ρυθμίσεις της προσβαλλόμενης πράξεως, εν προκειμένω δε, εφ' όσον οι αιτούντες δεν επικαλούνται με το δικόγραφο της αιτήσεως συγκεκριμένη βλάβη, η αίτηση, κατά τη γνώμη αυτή, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.
4. Επειδή, ο Δήμος Ιωαννιτών, στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται η περιοχή, της οποίας εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη με την προσβαλλόμενη απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου, με έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς παρεμβαίνει υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξεως.
5. Επειδή, το Σύνταγμα, στο μεν άρθρο 24, όπως αναθεωρήθηκε με το από 06-04-2001 Ψήφισμα της Ζ' Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ 84/Δ/2001), ορίζει ότι:
{1. Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. ...
2. Η χωροταξική αναδιάρθρωση της Χώρας, η διαμόρφωση, η ανάπτυξη, η πολεοδόμηση και η επέκταση των πόλεων και των οικιστικών γενικά περιοχών υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και τον έλεγχο του Κράτους, με σκοπό να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη των οικισμών και να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης. Οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης ...}
στο δε άρθρο 43 παράγραφος 2 ορίζει ότι:
{Ύστερα από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού επιτρέπεται η έκδοση κανονιστικών διαταγμάτων, με ειδική εξουσιοδότηση νόμου και μέσα στα όριά της. Εξουσιοδότηση για έκδοση κανονιστικών πράξεων από άλλα όργανα της διοίκησης επιτρέπεται προκειμένου να ρυθμιστούν ειδικότερα θέματα ή θέματα με τοπικό ενδιαφέρον ή με χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτομερειακό.}
6. Επειδή, με το άρθρο 29 παράγραφος Δ περίπτωση 1 (υποπερίπτωση β') του νόμου 2831/2000 (ΦΕΚ 140/Α/2000) αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του νόμου 2508/1997 ως ακολούθως:
{Η έγκριση της πολεοδομικής μελέτης γίνεται με προεδρικό διάταγμα με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος.}
Επακολούθησε η έκδοση του νόμου 3044/2002 (ΦΕΚ 197/Α?2002), με το άρθρο 10 παράγραφος 1 του οποίου αντικαταστάθηκε στο σύνολό του το άρθρο 29 του ανωτέρω νόμου 2831/2000 ως εξής:
{Άσκηση αρμοδιοτήτων πολεοδομικού σχεδιασμού
1. Με απόφαση του οικείου νομάρχη και με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 2 και 3 γίνονται οι ακόλουθες πολεοδομικές ρυθμίσεις:
α) ...
β) ...
2. Με απόφαση του οικείου Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας και με την επιφύλαξη των διατάξεων της επόμενης παραγράφου γίνονται οι ακόλουθες πολεοδομικές ρυθμίσεις:
α) Η τροποποίηση, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και οικισμών και ο καθορισμός και η τροποποίηση όρων και περιορισμών δόμησης σε αυτά, στις παράκτιες περιοχές και σε βάθος δύο οικοδομικών τετραγώνων από την ακτή, εφόσον αυτά βρίσκονται σε απόσταση 500 m από αυτή.
β) Ο καθορισμός των ορίων και των όρων και περιορισμών δόμησης οικισμών μέχρι 2.000 κατοίκους σε εφαρμογή του από 24-04-1985 προεδρικού διατάγματος Τρόπος καθορισμού ορίων οικισμών της χώρας μέχρι 2.000 κατοίκους, κατηγορίες αυτών, καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης (ΦΕΚ 181/Δ/1985) και η έγκριση πολεοδομικών μελετών των οικισμών αυτών, σε εφαρμογή του από 20-08-1985 προεδρικού διατάγματος Πολεοδόμηση και επέκταση οικισμών της χώρας μέχρι 2.000 κατοίκους και τροποποίηση του από 24-04-1985 προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 414/Δ/1985).
γ) Η έγκριση πολεοδομικών μελετών σε εφαρμογή του άρθρου 7 του νόμου 2508/1997.
δ) Οι ρυθμίσεις που αναφέρονται στο άρθρο 26 του νόμου 1337/1983, όπως ισχύει, στις περιπτώσεις εκτέλεσης επειγόντων στεγαστικών προγραμμάτων Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας κ.λ.π. και καθορισμού χώρων ανέγερσης κτιρίων δημόσιων και δημοτικών σκοπών και γενικά κτιρίων κοινής ωφέλειας και εφόσον οι συγκεκριμένες χρήσεις δεν έρχονται σε αντίθεση με τις κατευθύνσεις εγκεκριμένου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου ή Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων ή άλλου σχεδίου χρήσεων γης.
ε) Η έγκριση για τις παρεκκλίσεις της παραγράφου 16 του άρθρου 27 του νόμου 2831/2000 (ΦΕΚ 140/Α/2000), για τις περιπτώσεις της παρούσας και της προηγούμενης παραγράφου. ...
3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων γίνονται οι ακόλουθες πολεοδομικές ρυθμίσεις:
α) ...
δ) ...
4. ...
5. Κάθε διάταξη ως προς τις ως άνω αρμοδιότητες πολεοδομικών ρυθμίσεων που έρχεται σε αντίθεση με τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό καταργείται. Επίσης καταργείται κάθε διάταξη με την οποία μεταβιβάστηκαν αρμοδιότητες πολεοδομικών ρυθμίσεων στους νομάρχες και σε δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο.
6. ...}
Όπως έχει κριθεί (ΣτΕ 3661/2005, 3662/2005, 3663/2005 Ολομέλεια), οι ως άνω διατάξεις του άρθρου 29 του νόμου 2831/2000, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 10 παράγραφος 1 του νόμου 3044/2002, με τις οποίες ανατίθεται σε άλλα, πλην του Προέδρου της Δημοκρατίας, όργανα της Διοικήσεως η έγκριση και τροποποίηση των πολεοδομικών σχεδίων οποιασδήποτε κλίμακας και η θέσπιση με ρυθμίσεις κανονιστικού χαρακτήρα πάσης φύσεως όρων δομήσεως, αντίκεινται στις προαναφερθείσες συνταγματικές διατάξεις και, συνεπώς, είναι ανίσχυρες. Αντιθέτως, οι αρμοδιότητες εφαρμογής των πολεοδομικών σχεδίων και οι συναφείς εκτελεστικές αρμοδιότητες, επιτρεπτώς ανατίθενται σε άλλα, πλην του Προέδρου της Δημοκρατίας, όργανα, προς την αρμοδιότητα δε εφαρμογής των πολεοδομικών σχεδίων εξομοιώνεται και η όλως εντετοπισμένη τροποποίησή τους, που μπορεί να επιχειρείται, ομοίως, με πράξη διάφορη του διατάγματος, εκτός αν αφορά σε προστατευόμενες περιοχές του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος, οπότε πρέπει, στην περίπτωση αυτή, να διενεργείται με την έκδοση προεδρικού διατάγματος (ΣτΕ 3661/2005, 3662/2005, 3663/2005 Ολομέλεια).
7. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (βλέπε και την από 12-11-2003 εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Ηπείρου προς το Περιφερειακό Συμβούλιο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος), με το από 17-02-1986 προεδρικό διάταγμα εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη των περιοχών Ζευγάρια - Τσιφλικόπουλο - Δροσιά - Πεντέλη του Δήμου Ιωαννίνων και της Κοινότητας Σταυρακίου του Νομού Ιωαννίνων (ΦΕΚ 62/Δ/1986).
Επακολούθησε η έγκριση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου της πόλης των Ιωαννίνων και των κοινοτήτων Ανατολής, Κατσικά, των οικισμών Βελισσαρίου, Πεντέλης, Τσιφλικόπουλου, κοινότητας Σταυρακίου και του οικισμού Εξοχής κοινότητας Περάματος (υπ' αριθμόν 71877/3169/1987 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 58/Δ/1987), όπως τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμόν 61599/3522/1988 απόφασή του, (ΦΕΚ 658/Δ/1988)), στο οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται η οργάνωση της πολεοδομικής ενότητας Δροσιά - Πεντέλη - Ζευγάρια - Τσιφλικόπουλο (ΧΧΙΙΙ) συνολικής εκτάσεως 119,22 ha.
Στη συνέχεια, με την υπ' αριθμόν 812/1995 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε το προαναφερθέν, από 17-02-1986 προεδρικό διάταγμα, τμήματα όμως της ως άνω πολεοδομικής ενότητας, εκτάσεως 29,1 ha, περιελήφθησαν στο ρυμοτομικό σχέδιο, δυνάμει άλλων προεδρικών διαταγμάτων. Κατόπιν τούτων, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη, υπ' αριθμόν οίκοθεν 574/2004, απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου, με την οποία, κατ' επίκληση των προαναφερομένων διατάξεων του άρθρου 29 του νόμου 2831/2000, όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με το άρθρο 10 του νόμου 3044/2002, επιβλήθηκαν στο τμήμα της πολεοδομικής ενότητας ΧΧΙΙΙ του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Ιωαννιτών εκτάσεως 90,11 ha οι ακόλουθες πολεοδομικές ρυθμίσεις:
α) εγκρίθηκε πολεοδομικό σχέδιο, με το οποίο καθορίζονται οικοδομήσιμοι χώροι, οδοί, πεζόδρομοι, κοινόχρηστοι χώροι, χώροι αθλητικών εγκαταστάσεων, χώρος βρεφονηπιακού σταθμού, χώροι νηπιαγωγείου, χώροι δημοτικού σχολείου, χώροι παιδικού σταθμού, χώρος πολιτιστικών χρήσεων, χώρος κέντρου επαγγελματικής αποκατάστασης αναπήρων και σπαστικών παιδιών και χώρος Γυμνασίου - Λυκείου, όπως οι ρυθμίσεις αυτές αποτυπώνονται στα συν-δημοσιευόμενα ένδεκα (11) σχετικά διαγράμματα (παράγραφος 1),
β) ορίσθηκε ότι υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 13 του νόμου 1337/1983 η εντός των προϋφιστάμενων του έτους 1923 οικισμών Ζευγάρια - Τσιφλικόπουλο περιοχή (παράγραφος 2) και
γ) εγκρίθηκε ο σχετικός πολεοδομικός κανονισμός και, συγκεκριμένα, καθορίσθηκαν χρήσεις γης των οικοδομικών τετραγώνων και όροι και περιορισμοί δομήσεως των οικοπέδων κατά τομείς Ι, ΙΙ και ΙΙΙ (παράγραφοι 3, 4, 5 και 6).
Σύμφωνα, όμως, με όσα εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη, οι διατάξεις του άρθρου 29 του νόμου 2831/2000, όπως ισχύει, με τις οποίες, κατά τις ειδικότερες διακρίσεις του άρθρου αυτού, περιήλθε στον οικείο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας η αρμοδιότητα εγκρίσεως σχεδίων πόλεων και πολεοδομικών μελετών των οικισμών και καθορισμού των όρων και περιορισμών δομήσεως αυτών αντίκεινται στο Σύνταγμα και δεν δύνανται να τύχουν εφαρμογής. Επομένως, η ως άνω, υπ' αριθμόν οίκοθεν 574/2004, απόφαση αναρμοδίως εκδόθηκε από το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου, για το λόγο δε αυτό, ο οποίος προβάλλεται βασίμως και, πάντως, θα ήταν εξεταστέος και αυτεπαγγέλτως ως αναγόμενος στην αρμοδιότητα του εκδόντος την προσβαλλόμενη πράξη οργάνου (παράβαλε ΣτΕ 3368/2005, 1956/2000 Ολομέλεια, 3228/1987 Ολομέλεια κ.ά), πρέπει η απόφαση αυτή, οι ρυθμίσεις της οποίας αφορούν, κατά τα εκτεθέντα, τμήμα μίας πολεοδομικής ενότητας, να ακυρωθεί στο σύνολό της.
8. Επειδή, εν όψει των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινομένη αίτηση και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη, να απορριφθεί η παρέμβαση, να αποδοθεί το παράβολο στους αιτούντες και να καταδικασθούν το Δημόσιο και ο παρεμβαίνων Δήμος στη δικαστική δαπάνη των αιτούντων.
Δια ταύτα
Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει την υπ' αριθμόν οίκοθεν 574/2004 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου (ΦΕΚ 158/Δ/2004), κατά το σκεπτικό.
Απορρίπτει την παρέμβαση.
Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου και Επιβάλλει συμμέτρως στο Δημόσιο και το Δήμο Ιωαννιτών τη δικαστική δαπάνη των αιτούντων, που ανέρχεται στο ποσό των 920 €.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 14-02-2006 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 18-10-2006.