ΣτΕ 1398/1995
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 1398/1995
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Ε
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 07-12-1994 με την εξής σύνθεση: Μ. Δεκλερής, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Τμήματος, Γ. Δεληγιάννης, Ι. Μαρή, Κ. Μενουδάκος, Σ. Ρίζος, Σύμβουλοι, Μ. Καραμανώφ, Β. Καμπίτση, Πάρεδροι. Γραμματέας η Α. Χριστοδούλου.
Δια να δικάσει την από 20-01-1987 αίτηση:
Των: 1) __________, ... και 3) __________, οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Κωνσταντίνο Γκολφινόπουλο (αριθμός μητρώου 1482), που τον διόρισαν με πληρεξούσιο,
κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Γ. Λάζο, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες ζητούν να ακυρωθούν οι: α) 408610/Π.322/1986 απόφαση του Νομάρχη Πειραιώς και β) 7/1986 πράξη αναλογισμού του Γραφείου Πολεοδομίας Αργυρουπόλεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητού, Συμβούλου Γ. Δεληγιάννη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, που ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου,
Είδε τα σχετικά έγγραφα και σκέφθηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, για την κρινόμενη αίτηση έχουν καταβληθεί τα, κατά νόμο, τέλη και το παράβολο (Διπλότυπα Ταμείου Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών 1255615, 1255616/1987, ειδικά έντυπα παραβόλου, 244275, 1493385/1987).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται να ακυρωθούν α) η υπ' αριθμόν 7/19-02-1986 πράξη του Γραφείου Πολεοδομίας Αργυρούπολης, με την οποία έγινε προσκύρωση και αναλογισμός αποζημίωσης ιδιοκτησιών, λόγω ρυμοτομίας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και ακίνητα φερόμενα ότι ανήκουν στους αιτούντες και κείμενα στο Δήμο Αγίου Δημητρίου Αττικής και επί της οδού Χανίων και β) η υπ' αριθμόν 408610/Π.322/86/06-11-1986 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά, με την οποία κυρώθηκε η προηγούμενη πράξη και απορρίφθηκαν ενστάσεις των ήδη αιτούντων κατ' αυτής.
3. Επειδή με την υπ' αριθμόν 3301/1994 απόφαση του Ε' Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας με πενταμελή σύνθεση απορρίφθηκε η κρινόμενη αίτηση ως απαράδεκτη ως προς την τρίτη από τους αιτούντες και παραπέμφθηκε η υπόθεση ως προς τους λοιπούς διαδίκους στο ίδιο Τμήμα με επταμελή σύνθεση λόγω της σπουδαιότητάς της.
4. Επειδή, η πρώτη προσβαλλόμενη πράξη δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα, αφού κατά νόμο υπόκειται σε κύρωση από το Νομάρχη. Συνεπώς η πρώτη προσβαλλόμενη πράξη απαραδέκτως προσβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση (ΣτΕ 1319/1993, 3896/1988, 3196/1984 κ.ά.).
5. Επειδή στο άρθρο 11 του νομοθετικού διατάγματος 797/1971 (ΦΕΚ 1/Α/1971) ορίζεται ότι:
{1. Αναγκαστική απαλλοτρίωσις, μη συντελεσθείσα κατά τα εν άρθρο 7 παράγραφος 1 του παρόντος οριζόμενα, εντός ενός και ημίσεος έτους από της εκδόσεως της προσδιορίζουσας προσωρινώς ή οριστικώς την αποζημίωση δικαστικής αποφάσεως, θεωρείται ως αυτοδικαίως ανακληθείσα. ...
3. ...
4. Ανακληθείσης αυτοδικαίως της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως, η αρχή που κήρυξε αυτή υποχρεούται όπως εντός διμήνου εκδώσει πράξη, βεβαιούσαν την επελθούσα ανάκληση και δημοσιευομένη δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως. Παρερχόμενης απράκτου της προθεσμίας ταύτης, δύναται πας ενδιαφερόμενος να ζητήσει, κατά την υπό των άρθρων 19, 20, 21, 22 του παρόντος οριζόμενη ειδική διαδικασίαν περί οριστικού προσδιορισμού της αποζημιώσεως, την έκδοση δικαστικής αποφάσεως, που βεβαιώνει την ανάκληση, καλουμένου εις την δίκην του υπέρ ου η αναγκαστική απαλλοτρίωσις και του Δημοσίου. Η βεβαιούσα την ανάκληση πράξις ή δικαστική απόφασις υποβάλλεται, με μέριμνα παντός ενδιαφερομένου, εις τον οικείον φύλακα μεταγραφών, υποχρεούμενο να ενεργήσει την δέουσα καταχώρηση εις την οικεία μερίδα του κτήματος και του ιδιοκτήτου. Η καταχώρηση αυτή δεν υπόκειται εις τέλη χαρτοσήμου και δικαιώματα μεταγραφής.
5. ...}
6. Επειδή, σύμφωνα με το νόμο (άρθρα 3 και 70 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, άρθρου 7 του νόμου 1337/1983) τα ρυμοτομικά σχέδια εγκρίνονται, τροποποιούνται ή επεκτείνονται σύμφωνα με ορισμένη διοικητική διαδικασία που καταλήγει στην έκδοση της σχετικής πράξης. Η σημασία της πράξης αυτής και οι επιπτώσεις της τόσο στο γενικότερο δημόσιο συμφέρον, όσο και στο συμφέρον των ιδιοκτητών που πλήττονται, επιβάλλουν, σύμφωνα άλλωστε και με γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, την έκδοση αντίθετης πράξης από την ίδια αρχή όταν συντρέχουν λόγοι που δικαιολογούν ή επιβάλλουν την ανάκληση ή την άρση της. Αν δεν έχει εκδοθεί τέτοια πράξη από την αρμόδια πολεοδομική αρχή δεν επέρχεται αυτόματα η άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης με μόνη τη συνδρομή λόγων που θεωρούνται από το Σύνταγμα ή το νόμο ότι επιφέρουν την αυτοδίκαιη ανάκλησή της. Πράγματι ο νομοθέτης με τη χρήση των όρων αυτοδίκαιη άρση (άρθρο 17 παράγραφος 4 εδάφιο 3 Συντάγματος) ή ανάκληση (άρθρο 11 παράγραφοι 1 και 2 του νομοθετικού διατάγματος 797/1971) της απαλλοτρίωσης δεν είχε σκοπό να καταστήσει στις περιπτώσεις αυτές περιττή την έκδοση ρητής πράξης ανακλητικής του ρυμοτομικού σχεδίου, αλλά ήθελε να τονίσει την υποχρέωση της αρμόδιας από το νόμο αρχής, όταν συντρέχουν λόγοι που επιβάλλουν την ανάκληση, να εκδώσει την σχετική πράξη ώστε να εκλείψει κάθε αμφιβολία για το κύρος του ρυμοτομικού σχεδίου, πράγμα που ενδιαφέρει προεχόντως το δημόσιο συμφέρον (Παράβαλε ΣτΕ 2281/1992 Ολομέλεια και ΣτΕ 3729/1992, 557/1993). Για τους ίδιους λόγους, μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης, που βεβαιώνει την ανάκληση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 11 παράγραφος 4 και 19 έως 22 του νομοθετικού διατάγματος 797/1971, επιβάλλεται να εκδοθεί ρητή πράξη της αρμόδιας διοικητικής αρχής, τροποποιητική του σχεδίου πόλης, που θα ανακαλεί τη ρυμοτομική αυτή απαλλοτρίωση, γιατί με τη θέσπιση της διαδικασίας των πιο πάνω διατάξεων του νομοθετικού διατάγματος 797/1971 ο νομοθέτης απέβλεψε στην παροχή δραστικής δικαστικής προστασίας στον ιδιοκτήτη του δεσμευμένου ακινήτου, για να τερματίσει την αδράνεια της Διοίκησης και να επιτύχει την αποδέσμευση του ακινήτου του από τα ρυμοτομικά βάρη, και όχι στην τροποποίηση των πολεοδομικών διατάξεων που ρυθμίζουν τη διαδικασία έγκρισης και τροποποίησης των ρυμοτομικών σχεδίων (ΣτΕ 3729/1992). Η έκδοση όμως δικαστικής αποφάσεως που βεβαιώνει την ανάκληση της ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως έχει σαν συνέπεια, άρρηκτα συνυφασμένη με την επίτευξη της αποδέσμευσης του επίμαχου ακινήτου, την αποδυνάμωση του ρυμοτομικού σχεδίου, κατά το μέρος του που ρυμοτομούσε το ακίνητο του ιδιοκτήτη που επέτυχε την έκδοσή της, διότι διαφορετικά δεν θα είχε νόημα και περιεχόμενο η θέσπιση της πιο πάνω δικαστικής προστασίας για την εξουδετέρωση της αδράνειας της Διοικήσεως ούτε θα συντελείτο στην πραγματικότητα η σκοπούμενη κατά νόμο αποδέσμευση της επίδικης ιδιοκτησίας. Κατά συνέπεια μετά την έκδοση της ως άνω δικαστικής αποφάσεως το ρυμοτομικό σχέδιο δεν μπορεί πια να εφαρμοσθεί, οι δε πράξεις εφαρμογής του, που έχουν ήδη εκδοθεί, όπως είναι οι πράξεις προσκύρωσης και αναλογισμού υπόχρεων αποζημίωσης, χάνουν το νόμιμο έρεισμά τους.
7. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, με το από [ΒΔ] 20-01-1972 βασιλικό διάταγμα Περί τροποποιήσεως και επεκτάσεως των ρυμοτομικών σχεδίων Αγίου Δημητρίου και Παλαιού Φαλήρου (Αττικής) και καθορισμού των όρων και περιορισμών δομήσεως των οικοπέδων αυτών (ΦΕΚ 31/Δ/1972) και το από 13-09-1983 προεδρικό διάταγμα με τον τίτλο Επανέγκριση τροποποίησης και επέκτασης του ρυμοτομικού σχεδίου Αγίου Δημητρίου Αττικής απαλλοτριώθηκε αναγκαστικώς, λόγω ρυμοτομίας, και τμήμα ακινήτου των αιτούντων που βρίσκεται στο Δήμο Αγίου Δημητρίου Αττικής επί της οδού Χανίων. Κατ' εφαρμογή των ρυμοτομικών αυτών διαταγμάτων εκδόθηκε η 7/19-02-1986 πράξη του Γραφείου Πολεοδομίας Αργυρούπολης, με την οποία έγινε προσκύρωση και αναλογισμός αποζημίωσης, λόγω ρυμοτομίας ιδιοκτησιών, που βρίσκονται στην οδό Χανίων του Δήμου Αγίου Δημητρίου Αττικής, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το πιο πάνω ακίνητο των αιτούντων. Η πράξη αυτή προσκύρωσης και αναλογισμού κυρώθηκε με την ήδη παραδεκτώς προσβαλλόμενη 408610/Π.322/86/1986 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά. Ακολούθως εκδόθηκε η 347/1991 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία καθορίστηκε η προσωρινή τιμή μονάδας για την αποζημίωση του παραπάνω ακινήτου των αιτούντων που απαλλοτριώθηκε. Τέλος, ύστερα από αίτηση των αιτούντων, εκδόθηκε, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 11 παράγραφος 4 και 19 έως 22 του νομοθετικού διατάγματος 797/1971, η 8623/1993 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, με την οποία βεβαιώθηκε ότι ανακλήθηκε αυτοδικαίως η αναγκαστική απαλλοτρίωση που επιβλήθηκε λόγω ρυμοτομίας σε τμήμα του ακινήτου των αιτούντων με τα προαναφερόμενα διατάγματα, γιατί από τη δημοσίευση της παραπάνω απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών είχε περάσει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δεκαοκτώ μηνών χωρίς να καταβληθεί στους αιτούντες η προσωρινή αποζημίωση που καθορίστηκε με την απόφαση αυτή. Σύμφωνα όμως με όσα αναπτύσσονται στην προηγούμενη σκέψη, μετά τη δημοσίευση της παραπάνω δικαστικής απόφασης του Εφετείου Αθηνών, που βεβαιώνει την ανάκληση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης που επιβλήθηκε στο ακίνητο των αιτούντων με τα παραπάνω ρυμοτομικά σχέδια, η 7/1986 πράξη προσκύρωσης και αναλογισμού αποζημίωσης, που εκδόθηκε σε εφαρμογή των ρυμοτομικών αυτών σχεδίων, και η προσβαλλόμενη 408610/Π.322/1986 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά που την κύρωσε έχασαν το νόμιμο έρεισμά τους. Για το λόγο αυτό πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ως προς τους δύο πρώτους αιτούντες και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη νομαρχιακή απόφαση.
Δια ταύτα
Δέχεται την κρινόμενη αίτηση ως προς τους δύο πρώτους αιτούντες.
Ακυρώνει την υπ' αριθμόν 408610/Π.322/86/1986 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά, με την οποία κυρώθηκε η υπ' αριθμόν 7/19-02-1986 πράξη προσκύρωσης και αναλογισμού υπόχρεων αποζημίωσης λόγω ρυμοτομίας του Γραφείου Πολεοδομίας Αργυρούπολης, σύμφωνα με το σκεπτικό.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου στους ως άνω αιτούντες.
Επιβάλλει εις βάρος του Δημοσίου την δικαστική δαπάνη των άνω αιτούντων, που ανέρχεται στο ποσό των 42.000 δραχμών.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 12-01-1995 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 05-04-1995.