ΝΣΚ 272/1997
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 272/1997 (22-04-1997)
Αριθμός ερωτήματος: Δ17Γ/18/6/ΦΝ380/1997 της Διεύθυνσης Νομοθετικού Συντονισμού και Κωδικοποίησης της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων.
Περίληψη Ερωτήματος: Από τη Διεύθυνση Νομοθετικού Συντονισμού και Κωδικοποίησης της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων, ερωτάται με το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου Δ17Γ/10/6/ΦΝ380/1997 έγγραφο, αν επί της προκύπτουσας αμοιβής των μελετών, οι οποίες συντάσσονται με ευθύνη των Ανάδοχων και εγκρίνονται από την αρμόδια Υπηρεσία κατά τη διάρκεια η και πριν την έναρξη κατασκευής των δημόσιων έργων, εφαρμόζεται η προσφερθείσα υπό του Αναδόχου έκπτωση για την κατασκευή του έργου και σε καταφατική περίπτωση, η έκπτωση αυτή θα υπολογισθεί επί των τιμών των αναλυτικών τιμολογίων, ή των τιμών δημοπρατήσεως του έργου.
Επί του ερωτήματος αυτού το Γ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ως κατωτέρω:
Ι. α) Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 3 του νόμου 1418/1984 η ανάθεση της κατασκευής των δημοσίων έργων γίνεται με βάση τη σχετική μελέτη,ενώ με τη σύμβαση επιτρέπεται να αναλάβει ο Ανάδοχος την αναγκαία συμπλήρωση ή προσαρμογή της μελέτης προς τις εμφανισθείσες συνθήκες του εδάφους τις οποίες τόσο η Υπηρεσία που δημοπράτησε το έργο, όσο και ο εργολήπτης κατά την υποβολή της προσφοράς αγνοούσαν η πιθανότητα Δε αυτή αυξήθηκε υπό το καθεστώς του νόμου 1418/1984 σε σύγκριση με το προϊσχύσαν νομοθετικό διάταγμα [Ν] 1266/1972 διότι ο νόμος 1418/1984 επιτρέπει τη δημοπράτηση κατασκευής των έργων τη νόμιμη σύνταξη και έγκριση οριστικής μελέτης.
β) Οι μελέτες βάσει των οποίων δημοπρατούνται τα έργα των φορέων του άρθρου 1 του νόμου 716/1977, συντάσσονται από την ίδια την Υπηρεσία αν διαθέτει το κατάλληλο στελεχικό δυναμικό ή από μελετητές ή γραφεία μελετών που είναι εγγεγραμμένοι στο οικείο μητρώο που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του νόμου 716/1977 (ιδία περιπτώσεις 3 και 7).
Περαιτέρω, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 3 παράγραφος 1 του προαναφερθέντος νόμου (νόμος 716/1977) η ιδιότητα του μελετητή αποκτάται δια της εγγραφής του στο μητρώο μελετητών και της χορηγήσεως πτυχίου μελετητή, ενώ σύμφωνα με την παράγραφο 2 περίπτωση δ του ίδιου άρθρου, αποκλείονται της εγγραφής τους στο μητρώο μελετητών, μεταξύ των άλλων και οι κάτοχοι πτυχίου εργολήπτη δημοσίων έργων, τεχνικοί, οι οποίοι εγγράφονται στα οικεία μητρώα εμπειρίας κατασκευαστών και στην ανάλογη με τα προσόντα που διαθέτουν κατηγορία (ή κατηγορίες) και τάξη ή (τάξεις), δυνάμενοι να ιδρύσουν εργοληπτικές εταιρείες, οι οποίες ανάλογα με τα προσόντα που συγκεντρώνουν τα στελέχη του και η υποδομή τους γενικότερα εγγράφονται στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων κατά τα λεπτομερώς αναφερόμενα στα άρθρα 16 και 17 του νόμου 1418/1984, όπως ισχύουν μετά τις γενόμενες τροποποιήσεως με το νόμο 2229/1994 (ΦΕΚ 138/Α/1994) και το προεδρικό διάταγμα 368/1994 (ΦΕΚ 201/Α/1994)
ΙΙ. α) Η ανάθεση εκπονήσεως μελέτης δημοσίου έργου διέπεται κατά κύριο λόγο από το άρθρο 11 του νόμου 716/1977, η οποία διαφέρει ουσιωδώς της αναθέσεως της κατασκευής ενός δημόσιου έργου.
Ειδικότερα, προκειμένου να ανατεθεί η εκπόνηση μιας μελέτης κατά τα αναφερόμενα στις παραγράφους 5 και 7 του άρθρου 11 του νόμου 716/1977, δεν γίνεται μειοδοτικός διαγωνισμός αλλά η ανάθεση γίνεται σ' αυτόν που κατά την κρίση της υπηρεσίας προσέφερε την αρτιότερη από τεχνικοοικονομική άποψη σε γενικές γραμμές λύση και η αμοιβή του επιλεγέντος μελετητή καθορίζεται με βάση τις διατάξεις περί ελάχιστων ορίων των αμοιβών μελετητών (βλέπε νομοθετικό διάταγμα 2726/1953) εκτός αν για τις σχετικές μελέτες δεν προσδιορίζεται αμοιβή κατά τις προηγούμενες διατάξεις οπότε αυτή προσδιορίζεται κατ' αποκοπή συμβατικώς.
β) Αντίθετα, σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 6 του νόμου 1418/1984, όπως ισχύει μετά τις γενόμενες προσθήκες με τα άρθρο 4 παράγραφος 5 του νόμου 2229/1994 για την επιλογή του αναδόχου κατασκευής ενός δημοσίου έργου, λαμβάνεται υπόψη η προσφερόμενη έκπτωση επί του οικείου Προϋπολογισμού του Έργου. Αν όμως οι προσφερόμενες εκπτώσεις κρίνονται υπερβολικές καλούνται οι τρεις πρώτοι τουλάχιστον κατά σειρά μειοδοσίας να τις αιτιολογήσουν, και αν οι αιτιολογήσεις δεν κριθούν πειστικές όχι μόνο δεν τους ανατίθεται η κατασκευή του έργου, αλλά τους επιβάλλονται οι αναφερόμενες στο άρθρο 1 περίπτωση 5 του νόμου 2229/1994 (όπως ισχύει), κυρώσεις.
ΙΙΙ. Περαιτέρω, στο άρθρο 1 παράγραφος 13 του νόμου 2229/1994 αναφέρεται κατά λέξη ότι:
{Κατά την υπογραφή της σύμβασης κατασκευής έργου ύστερα από διαγωνισμό επαναϋπολογίζονται σε συνδυασμό με την έκπτωση, οι προβλεπόμενες δαπάνες για το φόρο προστιθέμενης αξίας την αναθεώρηση και γενικά οτιδήποτε προβλέπεται πέραν της δαπάνης κατασκευής του έργου.}
Σκοπός των διατάξεων αυτών είναι ο επαναπροσδιορισμός του συνόλου των δαπανών του έργου επί τη βάσει του προκύπτοντας μετά την εφαρμογή του ποσοστού εκπτώσεως και του τελικού προσδιορισμού του ύψους του προϋπολογισμού του έργου.
ΙΙΙ. α) Αναφέρθηκε ήδη ότι ο τρόπος για την ανάθεση εκπονήσεως μιας μελέτης έργου διαφέρει ουσιωδώς από τον τρόπο δημοπρατήσεως για την κατασκευή αυτού.
Διότι στην πρώτη περίπτωση οι ενδιαφερόμενοι δεν προσφέρουν έκπτωση, αλλά ισχύουν οι διατάξεις περί ελάχιστων ορίων αμοιβής των μελετητών κατ' εφαρμογή του άρθρου 1 του νομοθετικού διατάγματος 2726/1953 (Άρειος Πάγος 1269/1978, 514/1973 κ.λ.π.) και οι διατάξεις αυτές είναι δημόσιας τάξεως μη δυνάμενες να τροποποιηθούν με την ιδιωτική βούληση κατά το άρθρο 3 και 174 του Αστικού Κώδικα.
Ειδικά δε για το δημόσιο και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ο κανονισμός της αμοιβής των μελετητών μπορεί με αποφάσεις των Υπουργών Δημόσιων Έργων και Οικονομικών να ορισθούν κατώτερες από εκείνες που προβλέπονται από τη σχετική νομοθεσία και οπωσδήποτε όχι ανώτερες, έχουν δε κατ' επανάληψη εκδοθεί σχετικές Υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες επιβάλλεται μείωση υπέρ του Δημοσίου κατά ποσοστά 5 έως 15% και ως εκ τούτου ουδεμία, κατά νόμο περαιτέρω έκπτωση επί της ούτω προσδιοριζομένης ελάχιστης αμοιβής του μελετητή είναι επιτρεπτή. Ενώ προκειμένου για τη δημοπράτηση κατασκευής του έργου προβλέπεται η δυνατότητα προσφοράς έκπτωσης επί του κατ' εκτίμηση προϋπολογισμού του δημοπρατούμενου έργου και Ανάδοχος αναδεικνύεται αυτός που προσφέρει την πλέον συμφέρουσα από οικονομοτεχνική άποψη λύση.
β) αν όμως κατά την κατασκευή του έργου ανακύψει ανάγκη εκπονήσεως συμπληρωματικών ή νέων μελετών η αμοιβή των οποίων δεν προβλέπεται στις διατάξεις του Κώδικα αμοιβών μηχανικών, τότε η αμοιβή προσδιορίζεται κατ' εύλογη κρίση και η εφαρμογή ή όχι της έκπτωσης της εργολαβίας εξαρτάται από τη συμφωνία των μερών (Κυρίου της μελέτης και Αναδόχου).
IV. Κατ' ακολουθία των προαναφερθέντων η απάντηση που αρμόζει, κατά την ομόφωνη γνώμη του Γ' Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στο υποβληθέν ερώτημα είναι αρνητική ότι δηλαδή στις περιπτώσεις που η αμοιβή των πριν ή κατά τη διάρκεια κατασκευής του Έργου εκπονούμενων μελετών, με ευθύνη του Αναδόχου, προσδιορίζεται κατ' εφαρμογή των διατάξεων του νομοθετικού διατάγματος 2726/1953 και των κατ' εξουσιοδότηση αυτού εκδοθεισών υπουργικών αποφάσεων, δεν έχει εφαρμογή επ' αυτής η υπό του Αναδόχου προσφερθείσα έκπτωση κατά τη δημοπρασία ανάθεσης του Έργου.
Θεωρήθηκε
Αθήνα, 14-05-1997
Ο Προεδρεύων
Ο Νομικός Σύμβουλος