Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο | | | Νέοι χρήστες | Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. | Δημιουργία νέου λογαριασμού | | |
Αριθμός 4577/1998
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
ΤΜΗΜΑ Ε'
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την 29-01-1997, με την εξής σύνθεση: Μ. Δεκλερής, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Ε' Τμήματος, Ν. Ρόζος, Α. Ράντος, Σύμβουλοι, Ι. Καπελούζος, Ελένη Τσούμπα - Δαρζέντα, Πάρεδροι. Γραμματέας η Γ. Σακελλαρίου, Γραμματέας του Ε' Τμήματος.
Δ ι ά να δικάσει την από 28-03-1996 αίτηση:
των: 1) Κ. Γ. Κ., 2) Ε. Ν. Χ., κατοίκων της Κοινότητος Κοκκαρίου Σάμου, οι οποίοι παρέστησαν με την δικηγόρο Αγγελική Χαροκόπου (Αριθμός Μητρώου 1280), που την διόρισαν με πληρεξούσιο, 3) Σωματείου με την επωνυμία Κίνηση Περιβάλλοντος και Οικολογίας Σάμου, το οποίο εδρεύει στην Σάμο, 4) Σωματείου με την επωνυμία Σύλλογος Οικολόγων Πυθαγορείου Σάμου, το οποίο εδρεύει στην Σάμο και 5) Κοινότητος Κοκκαρίου Σάμου, οι οποίοι παρέστησαν με την ίδια ως άνω δικηγόρο Αγγελική Χαροκόπου, στην οποία δόθηκε προθεσμία δέκα τεσσάρων (14) ημερών, για την νομιμοποίησή της,
κατά των: 1)Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος παρέστη με τον Β. Σουλιώτη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και 2) Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Σάμου, η οποία δεν παρέστη,
και κατά της παρεμβαινούσης Δημόσιας Επιχείρισης Ηλεκτρισμού, που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Χ. αριθμός 30, η οποία παρέστη με την δικηγόρο Αγγελική Βεροπούλου (Αριθμός Μητρώου 5549), που την διόρισε με πληρεξούσιο. Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες ζητούν να ακυρωθούν: 1) η υπ' αριθμόν 2306/20-10-1994 απόφαση της Διεύθυνσης Τεχνικής Υπηρεσίας της Νομαρχίας Σάμου με την οποία εγκρίνεται η μελέτη διευθετήσεως χειμάρρου που υπέβαλε η Δημόσια Επιχείριση Ηλεκτρισμού και χορηγείται η σχετική άδεια διευθετήσεως χειμάρρου, 2) η υπ' αριθμόν 263/34/08-01-1996 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, με την οποία απορρίπτεται η από 02-11-1995 προσφυγή της Κοινότητος Κοκκαρίου κατά της πρώτης προσβαλλόμενης πράξης.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητού, Παρέδρου Ι. Καπελούζου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την πληρεξουσία των αιτούντων, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, την πληρεξουσία της παρεμβαινούσης Επιχείρησης και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου,
Είδε τα σχετικά έγγραφα και
Σκέφτηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, δια την άσκηση της υπό κρίσιν αιτήσεως κατεβλήθησαν τα νόμιμα τέλη και παράβολον (υπ' αριθμό 3459574 - 3459575/1996 διπλότυπα της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών και 2876000 και 7156169 του έτους 1996 ειδικά γραμμάτια παραβόλου).
2. Επειδή, δια της αιτήσεως ταύτης ζητείται η ακύρωσις:
α) της υπ' αριθμό 2306/20-10-1994 αποφάσεως του Διευθυντού Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχίας Σάμου δια της οποίας ενεκρίθη υποβληθείσα υπό της Δημόσιας Επιχείρισης Ηλεκτρισμού υδραυλική και στατική μελέτη διευθετήσεως του διερχομένου δια του παρά του οικισμού Κοκκάρι της νήσου Σάμου Αυτονόμου Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενεργείας χειμάρρου Θολόρεμμα και
β) της υπ' αριθμού [Α] 263/34/08-01-1996 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέως του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων δια της οποίας απερρίφθη προσφυγή του άρθρου 8 του νόμου 3200/1955 κατά της ανωτέρω νομαρχιακής αποφάσεως.
3. Επειδή, εις την δίκην παρεμβαίνει προς υποστήριξη του κύρους των προσβαλλόμενων πράξεων η Δημοσία Επιχείρησις Ηλεκτρισμού, έχουσα προφανές προς τούτο έννομο συμφέρον.
4. Επειδή, η αίτησις υπογράφεται υπό δικηγόρου ως πληρεξουσίου των αιτούντων. Η παραστάσα όμως κατά την επ' ακροατηρίου συζήτησιν της υποθέσεως δικηγόρος αυτών ουδέν νομιμοποιητικό στοιχείον ως προς τα αιτούντα Σωματεία και την Κοινότητα Κοκκαρίου προσκόμισε εντός της ταχθείσης εις αυτήν προς τούτο προθεσμίας. Συνεπώς η αίτησις είναι, κατ' άρθρο 27 του προεδρικού διατάγματος 18/1989 (ΦΕΚ 8/Α/1989), ως προς τους διαδίκους τούτους απορριπτέα ως απαράδεκτος.
5. Επειδή, οι λοιποί αιτούντες, κάτοικοι της Κοινότητος Κοκκαρίου Σάμου, μετ' εννόμου συμφέροντος άμα δε και εμπροθέσμως ασκούν την υπό κρίσιν αίτηση, η οποία είναι περαιτέρω εξεταστέα ως προς το βάσιμο των προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως.
6. Επειδή, το άρθρο 24 του Συντάγματος επιβάλλει εις το κράτος την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος ουσιώδες στοιχείον του οποίου αποτελούν τα υπό διαφόρους ονομασίας ρεύματα, ήτοι οι πτυχώσεις της επιφανείας της γης δια των οποίων συντελείται κυρίως η προς την θάλασσαν απορροή των πλεοναζόντων υδάτων της ξηράς, και τα οποία αποτελούν άμα φυσικούς αεραγωγούς και οικοσυστήματα (μετά της χλωρίδας και πανίδας των) με ιδιαίτερο μικροκλίμα, συμβάλλοντα πολλαπλώς εις την ισορροπία του περιβάλλοντος. Περαιτέρω, ο νόμος 1650/1986 για την προστασία του περιβάλλοντος (ΦΕΚ 160/Α/1986), εξειδικεύων την ανωτέρω συνταγματική επιταγήν, έλαβε ειδική πρόνοια δια την προστασία του εδάφους και των χρήσεών του ως και δια την προστασία των επιφανειακών και υπογείων υδάτων ως φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων (άρθρο 1 παράγραφος 3, εδάφια α' - β') θεσπίσας την κατάταξη των έργων και δραστηριοτήτων με επιπτώσεις εις το περιβάλλον εις κατηγορίας (άρθρο 3) και, προκειμένου περί έργων και δραστηριοτήτων της πρώτης κατηγορίας, δηλαδή έργων τα οποία ως εκ της φύσεώς των, του μεγέθους και της εκτάσεως αυτών είναι πιθανόν να προκαλέσουν σοβαρούς κινδύνους δια το περιβάλλον, την έγκριση περιβαλλοντικών όρων, προϋποθέτουσα ειδική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά τα εν άρθρα 4 και 5 του εν λόγω νόμου οριζόμενα. Ακολούθως η επί τη βάσει του άρθρου 3 του νόμου τούτου εκδοθείσα υπ' αριθμόν 69269/5387/1990 κοινή υπουργική απόφασις (ΦΕΚ 678/Β/19904) κατέταξε εις την ομάδα ΙΙ της πρώτης κατηγορίας έργων και δραστηριοτήτων μεταξύ άλλων και τα έργα διευθετήσεως (canalization) και ρυθμίσεως της ροής των υδάτων.
7. Επειδή, εκ της κατά τα ανωτέρω συνταγματικής προστασίας των ρευμάτων συνάγεται ότι το κράτος υποχρεούται να διατηρεί ταύτα εις την φυσική των κατάστασιν προς διασφάλιση της λειτουργίας αυτών ως οικοσυστημάτων, επιτρεπομένης μόνον της εκτελέσεως των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων διευθετήσεως της κοίτης και των πρανών αυτών προς διασφάλιση της ελευθέρας ροής των υδάτων, αποκλειόμενης δε πάσης αλλοιώσεως της φυσικής των καταστάσεως δι' επιχώσεως ή καλύψεως της κοίτης των, ή τεχνικής επεμβάσεως εις τα σημεία διακλαδώσεώς των.
8. Επειδή, εν προκειμένω, εκ των στοιχείων του φακέλλου προκύπτει ότι η εγκριθείσα δια της πρώτης εκ των προσβαλλόμενων πράξεων διευθέτησις του χειμάρρου Θολόρεμμα συνίσταται εις την εκτροπή αυτού μέσω νέας, τεχνητής, κοίτης και οχετού συνολικού μήκους 280 περίπου m με παράλληλη επίχωση της διερχόμενης δια του γηπέδου του Σταθμού της Δημόσιας Επιχείρισης Ηλεκτρισμού φυσικής του κοίτης και του σημείου διακλαδώσεως αυτής. Υπό τα δεδομένα ταύτα οι προσβαλλόμενες πράξεις, επιτρέπουσες τεχνικές παρεμβάσεις συνεπαγόμενες σοβαρή αλλοίωση της φυσικής καταστάσεως του ρεύματος δια της καταστροφής μεγάλου τμήματος της κοίτης του και δη κατά την διακλάδωσή της, είναι ακυρωτέες ως εκδοθείσες κατά παράβασιν του άρθρου 24 του Συντάγματος και των διατάξεων των νόμων, δι' ων ρυθμίζεται η χωροθέτηση έργων και δραστηριοτήτων εν σχέσει προς υφιστάμενα ρεύματα (άρθρο 2 παράγραφος 3 του νομοθετικού διατάγματος της 17-07-1923 (ΦΕΚ 228/Α/1923), άρθρο 18 του Κεφαλαίου ΙΙ του προεδρικού διατάγματος της 03-04-1929 (ΦΕΚ 155/Α/1929), 6 του νόμου 880/1979 (ΦΕΚ 58/Α/1979), 6 του νόμου 2052/1992 (ΦΕΚ 94/Α/1992) και άρθρο 6 του κτιριοδομικού κανονισμού απόφαση με αριθμό 3046/304/1989 (ΦΕΚ 59/Δ/1989)) κατά τον βάσιμο περί τούτου λόγον ακυρώσεως.
9. Επειδή, κατά ταύτα, γενομένης δεκτής της υπό κρίσιν αιτήσεως δια τον ανωτέρω λόγον, αλυσιτελής αποβαίνει η έρευνα των λοιπών λόγων ακυρώσεως, η δε παρέμβασις της Δημόσιας Επιχείρισης Ηλεκτρισμού είναι απορριπτέα.
Δια ταύτα
Δέχεται την υπό κρίσιν αίτηση ως προς τους 1ο και 2ο των αιτούντων.
Ακυρώνει α) της υπ' αριθμό 2306/20-10-1994 απόφαση της Διευθύνσεως Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχίας Σάμου και
β) την υπ' αριθμό 263/08-01-1996 απόφαση του Γενικού Γραμματέως του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Απορρίπτει την αίτηση ως προς τους 3ο, 4ο και 5ο εκ των αιτούντων. Απορρίπτει την παρέμβαση της Δημοσίας Επιχειρήσεως Ηλεκτρισμού, κατά τα εν τω σκεπτικό.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου, και
Επιβάλλει εις βάρος του Ελληνικού Δημοσίου και της Δημόσιας Επιχείρισης Ηλεκτρισμού συμμέτρως την δικαστική δαπάνη των νικών των διαδίκων εκ δραχμών είκοσι οκτώ χιλιάδων (28.000). Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 13-02-1997 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 18-01-1998.
Ο Πρόεδρος του Ε' Τμήματος Η Γραμματέας του Ε' Τμήματος
Μ. Δεκλερής Γ. Σακελλαρίου
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ
Εντέλλεται προς κάθε δικαστικό επιμελητή να εκτελέσει όταν του το ζητήσουν την παραπάνω απόφαση, τους Εισαγγελείς να ενεργήσουν κατά την αρμοδιότητά τους και τους Διοικητές και τα άλλα όργανα της Δημόσιας Δύναμης να βοηθήσουν όταν τους ζητηθεί.
Η εντολή πιστοποιείται με τη σύνταξη και την υπογραφή του παρόντος.
Αθήνα, ... ... ... ... ... . . .
Ο Πρόεδρος του Ε' Τμήματος Η Γραμματέας του Ε' Τμήματος